O Miguel Helft είναι δημοσιογράφος των New York Times, ειδικευμένος σε θέματα εταιρειών διαδικτύου. Τόσο η θέση του στην εφημερίδα όσο και οι βασικές του σπουδές (είναι μηχανικός λογισμικού) προσδιορίζουν τη θεματολογία του. Γράφει τεχνικά κυρίως θέματα αφήνοντας γι άλλους συντάκτες της εφημερίδας τις κοινωνιολογικές προεκτάσεις.
Στις 10 Αυγούστου ο Helft δημοσίευσε ένα άρθρο με τίτλο “Is Google a Media Company?” Το άρθρο συζητήθηκε ευρύτατα κι όχι μόνον γιατί ο Helft κινούνταν στο, ασυνήθιστο γι αυτόν, πεδίο της ανάλυσης των ευρύτερων τάσεων στον χώρο των ΜΜΕ αλλά και γιατί, διαβάζοντας πίσω από τις γραμμές, μπορούσες να διακρίνεις την πρόθεση της εφημερίδας να εκφράσει ανησυχία για την εμπλοκή της Google στον χώρο των παραδοσιακών μέσων μαζικής ενημέρωσης και την άλωση της αγοράς που παραδοσιακά νέμονταν.
Σε μια πρώτη ανάγνωση, το άρθρο παρουσιάζει την εμπλοκή της Google στο χώρο των δικτυακών εγκυκλοπαιδειών με την έναρξη λειτουργίας του Knol, ως μια προσπάθεια να επεκταθεί στον χώρο της παραγωγής περιεχομένου. Διαβάζοντας, όμως, το κείμενο ήταν εύκολο, ακόμα και για τον πιο ανυποψίαστο αναγνώστη, να καταλάβει ότι στόχος της εφημερίδας ήταν να διατυπώσει όχι μόνο την ανησυχία της για τη μονοπωλιακή θέση που θα μπορούσε να καταλάβει το Google στον χώρο των ΜΜΕ αλλά και ένα είδος προειδοποίησης για την αντίδραση των παραδοσιακών εκδοτών.
Είναι όμως η Google μια εταιρεία των ΜΜΕ, όπως αναρωτιέται το άρθρο;
Η Google απαντά πως όχι, και δεν κουράζεται να επαναλαμβάνει πως το βασικό πεδίο επιχειρηματικής της δραστηριότητας είναι η αναζήτηση περιεχόμενου και όχι η παραγωγή του.
Τυπικά είναι έτσι. Η Google δεν απασχολεί δημοσιογράφους ούτε συγγραφείς. Στην πράξη όμως, κάθε νέα επιχειρηματική κίνηση την φέρνει πιο κοντά στην παραγωγή περιεχομένου. Με το Knol ανταγωνίζεται τη Wikipedia, με το Blogger απέκτησε πρόσβαση σε μια από τις πιο δυναμικά αναπτυσσόμενες αγορές περιεχομένου. Παράλληλα, ψηφιοποιεί εκατομμύρια τίτλους βιβλίων που πρόκειται να διαθέσει μέσω της μηχανής αναζήτησης, κατέχει τα αρχεία του ιστορικού Usenet, προσφέρει μέσω του Google News άρθρα του Associated Press και οικονομικές πληροφορίες μέσω του Google Finance. και πάνω απ’ όλα, της ανήκει το YouTube, το κορυφαίο site αποθήκευσης και διανομής περιεχομένου στον πλανήτη.
Τα παραδοσιακά ΜΜΕ βλέπουν με ανησυχία έναν νέο μεγάλο παίκτη να γιγαντώνεται στη γειτονιά τους και να υφαρπάζει ένα μεγάλο κομμάτι των διαφημιστικών εσόδων που ως τώρα νέμονταν και να απειλεί με ριζική ανακατανομή των ισορροπιών στον χώρο.
Μέχρι σήμερα, η σχέση των ΜΜΕ και της Google ήταν σχέση συνεργασίας κι όχι ανταγωνισμού. Οι δικτυακές εκδόσεις των εφημερίδων (αλλά και των καναλιών) δεν απειλούσαν τις συμβατικές εκδόσεις αντίθετα συνέβαλλαν στην κερδοφορία των επιχειρήσεων. Η μηχανή της Google διοχέτευε δικτυακή κίνηση στις εφημερίδες και τα δυο μέρη μοιράζονταν πρόσθετα διαφημιστικά έσοδα μέσω του AdSense.
Τώρα όμως, τα πράγματα αλλάζουν. Οι εφημερίδες δεν είναι οι κάτοχοι του περιεχομένου που παράγουν, απασχολώντας μάλιστα στρατιές δημοσιογράφων, αλλά ένας ακόμα προορισμός. Το Google News έχει καθημερινά περισσότερες επισκέψεις από όλες τις εφημερίδες των ΗΠΑ μαζί. Δε λέμε πια “βρήκα ένα άρθρο στους Times” αλλά “βρήκα ένα άρθρο στο Google”.
Και δεν είναι μόνον αυτό. Η παράλληλη κυριαρχία της Google τόσο στον τομέα παραγωγής και φιλοξενίας περιεχομένου όσο και σε εκείνον των μηχανών αναζήτησης γεννά έναν ακόμη φόβο: να χρησιμοποιήσει η Google την παντοκρατορία της στο χώρο της δικτυακής αναζήτησης για να διοχετεύσει δικτυακή κίνηση στο περιεχόμενο που της ανήκει.
Παρότι κάτι τέτοιο δεν είναι λογικό ν’ ανήκει στις προθέσεις της Google, οι φόβοι των παραδοσιακών εκδοτών δε φαίνεται να διασκεδάζονται. Αντίθετα, όπως προκύπτει και από μια σειρά ανάλογες επιθέσεις, φαίνεται να προετοιμάζονται για δυναμική αντιπαράθεση.
Έτσι, η διαπίστωση του Dr Yoffie, ειδικού σε θέματα ΜΜΕ, με την οποία κλείνει το κείμενο ηχεί περισσότερο ως απειλή παρά ως πρόβλεψη: “Αν η Google επεκταθεί, λέει στο χώρο του περιεχομένου, θα συναντήσει μπροστά τις ίδιες συγκρούσεις που αντιμετώπισε και η Microsoft πριν από μια δεκαετία. Πολλά από τα ζητήματα που είδαμε να αποτελούν σημεία τριβής ανάμεσα στη Microsoft και το ¨οικοσύστημά” της θα τα δούμε να αποτελούν σημεία τριβής ανάμεσα στην Google και το οικοσύστημά της”.