Τίτλος Προγράμματος: “Η οικογένεια δεν έχει αριθμητική, είναι απλώς μοναδική”
Η οικογένεια ως κοινωνικός θεσμός έχει διαφοροποιηθεί στο πέρασμα του χρόνου υπό την επίδραση κοινωνικοοικονομικών και πολιτιστικών αλλαγών. Είναι γεγονός ότι, με τον όρο «οικογένεια» σήμερα, εννοούνται περισσότεροι του ενός τύποι οικογενειών με διαφορετική δομή και λειτουργία των μελών τους. Εκτός από την κλασική πυρηνική οικογένεια, υπάρχει η μονογονεϊκή οικογένεια, οικογένειες, όπου οι γονείς ζουν χωριστά, οικογένειες που υιοθετούν ένα παιδάκι. Αυτή η τόσο σημαντική, όμως, κοινωνική δομή για το παιδί έως την πρώτη του έξοδο στον κόσμο, που συμβολίζεται με την είσοδό του στο σχολείο, μπορεί να αποτελέσει αφορμή για κραδασμούς στη σχολική του ζωή. Η συνειδητοποίηση του παιδιού ότι η «κανονική» οικογένειά του δεν είναι εξίσου «κανονική» και αποδεκτή από τους σημαντικούς «άλλους» μπορεί να λειτουργήσει αποσταθεροποιητικά στις κοινωνικές του σχέσεις, ενώ η ποικιλία του οικογενειακού υπόβαθρου των μαθητών μπορεί να αποτελέσει λόγο διακρίσεων και να επηρεάσει αρνητικά τη σχολική τους ζωή. Το σχολείο μπορεί μέσω εκπαιδευτικών παρεμβάσεων να συμβάλει στη διαχείριση της οικογενειακής διαφορετικότητας των μαθητών δρώντας κυρίως προληπτικά, αλλά και θεραπευτικά, εφόσον υπάρξει πρόβλημα. Κάθε εκπαιδευτική παρέμβαση, σε σχέση με την οικογενειακή πολυμορφία, θα στοχεύει στην κατανόηση της διαφορετικότητας του οικογενειακού πλαισίου στο οποίο ανήκει ο μαθητής, στον αποστιγματισμό των διαφορετικών οικογενειακών καταστάσεων και στην ενίσχυση της ουδετερότητας ως προς την αντιμετώπιση των μετασχηματισμών της δομής της οικογένειας.
Κατά την υλοποίηση του προγράμματος πραγματοποιήσαμε διάφορες δραστηριότητες με αφορμή κάποια παραμύθια που διαβάσαμε.
- Διαβάσαμε το παραμύθι «Σημασία έχει η αγάπη». Στο παραμύθι αυτό περιγράφονται διαφορετικά είδη οικογένειας. Υπάρχουν οικογένειες με μαμά, μπαμπά και ένα, δύο ή τρία παιδάκια, οικογένειες με μόνο μπαμπά ή μαμά και παιδάκια, οικογένειες, όπου οι γονείς έχουν επιλέξει να ζουν χωριστά, οικογένειες, όπου τα παιδιά έχουν υιοθετηθεί κλπ. Σημασία όμως τελικά έχει η ΑΓΑΠΗ. Τα παιδιά μίλησαν για την δική τους οικογένεια και την ζωγράφισαν.
- Βρήκαμε ομοιότητες και διαφορές ανάμεσα στα μέλη των οικογενειών μας. Άλλες οικογένειες αποτελούνται από 3 μέλη, άλλες από 4, άλλες από 5. Βάλαμε στο πάτωμα καρτελάκια με τους αριθμούς και τα παιδιά σχημάτισαν τρένο πίσω από κάθε καρτελάκι, ανάλογα με την ομάδα στην οποία ανήκουν. Παίξαμε κάποια παιχνίδια (πχ. Τα παιδιά που είναι 4 μέλη η οικογένειά τους, να κάνουν μια στροφή κλπ).
- Διαβάσαμε το παραμύθι «Πες μου ποιον αγαπάς» του Waddell Martin, όπου η γατούλα παίζοντας ένα παιχνίδι με την μαμά της έλεγε για ποιο λόγο αγαπάει όλα τα μέλη της οικογένειάς της (παππού, γιαγιά, αδελφό κλπ) περιγράφοντας τι της αρέσει να κάνει με τον κάθε έναν. Τα παιδιά είπαν και αυτά τι τους αρέσει να κάνουν με την οικογένειά τους και ζωγράφισαν.
- Διαβάσαμε το ψηφιακό παραμύθι «Η μονα-δική μου οικογένεια», όπου ο Έλφι ο Ουρανοκατέβατος της Ι. Μανάφη έχασε το αστροποδήλατό του και στην προσπάθειά του να το βρει συνάντησε διάφορα ζωάκια, τα οποία μαζί με τις οικογένειές τους, τον βοήθησαν να βρει το αστροποδήλατό του. Στο τέλος, κάθε οικογένεια ζώων του έκανε ένα δώρο: όμορφες λέξεις που καλό είναι να υπάρχουν σε κάθε οικογένεια: ΑΠΟΔΟΧΗ, ΑΓΑΠΗ, ΖΕΣΤΑΣΙΑ, ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ, ΣΤΟΡΓΗ, ΔΥΝΑΜΗ. Συζητήσαμε κι εμείς τι θέλουμε να έχουμε στις δικές μας οικογένειες. Τα παιδιά έδωσαν τις απαντήσεις τους. Στη συνέχεια, ζωγράφισαν την οικογένειά τους μέσα σε ένα σπιτάκι και έξω στις πόρτες έγραψαν όμορφες λέξεις που θέλουν να υπάρχουν στην οικογένειά τους.
- Τα παιδιά είχαν εργασία για το σπίτι!! Τους δώσαμε χρωματιστά Α4 ανάλογα με τα μέλη που έχει ο καθένας στην οικογένειά του και τους ζητήσαμε κάθε μέλος της οικογένειας να σχεδιάσει την παλάμη του, να την κόψει και να μας επιστρέψουν όλες τις παλάμες στο σχολείο. Τα παιδιά έφεραν τις παλάμες στο σχολείο. Αρχικά, βάλαμε σε σειρά τις παλάμες ξεκινώντας από την μεγαλύτερη και καταλήγοντας στην μικρότερη. Ο μπαμπάς έχει την μεγαλύτερη παλάμη σε κάθε οικογένεια.
- Στη συνέχεια, κολλήσαμε τις παλάμες πάνω σε έναν κορμό, που είχαν ζωγραφίσει τα παιδιά με τέμπερα από την προηγούμενη ημέρα και φτιάξαμε το «Οικογενειακό μας Παλαμόδεντρο». Τα παιδιά το στόλισαν.
- Κάναμε ομαδική εργασία, όπου κάθε ομάδα της τάξης μας έφτιαξε ένα διαφορετικό είδος οικογένειας.
- Παρατηρήσαμε πίνακες ζωγραφικής σχετικούς με την οικογένεια. Συζητήσαμε τι αναπαριστούν, πόσα μέλη έχει η κάθε οικογένεια, ποια χρώματα έχει χρησιμοποιήσει ο κάθε ζωγράφος.
- Στη συνέχεια, ζωντανέψαμε αυτούς τους πίνακες καθώς προσπαθήσαμε να τους αναπαραστήσουμε…
