Άρθρα με ετικέτα Εικαστικά
Εικαστικά – Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου (2-4-2025)
Στο μάθημα των εικαστικών διαβάσαμε το ποίημα της Rian Visser με τον τίτλο ‘’Η γλώσσα των εικόνων’’. Τα παιδιά έκαναν ομαδικά έργα με αυτόν τον τίτλο, είτε δημιουργώντας εικόνες από το κείμενο, είτε οργανώνοντας σε σύνολα άλλες εικόνες.
Με αφορμή την ημέρα αυτή, γιορτή όλων όσων αγαπάνε τα παιδικά βιβλία έγινε έκθεση εικονογράφησης που είχανε κάνει τα παιδιά στη διάρκεια της χρονιάς με στόχο την ευαισθητοποίηση σε θέματα αναπηρίας, ισότητας και για την καλλιέργεια της ενσυναίσθησης.
Εικονογραφήσεις:
- Χελιδόνια-χελιδονοφωλιές ( προτεινόμενο βιβλίο για τα παιδιά πρόσφυγες: ‘’ Χελιδόνι πληγωμένο ‘’ της Βαγγελιώς Κονδάκη- Καραμέτου)
Χρωματιστοί σβόλοι, χρωματιστές φωλιές που διατηρούν φωτεινά κομμάτια πραγματικότητας
Οι κίνδυνοι που αντιμετωπίζουν στο μεγάλο ταξίδι τους από την Αφρική στη Μεσόγειο είναι πολλοί. Αρκετά από τα μέρη που θα μπορούσαν να ξεκουραστούν έχουν καταστραφεί ή ρυπανθεί με αποτέλεσμα πολλά να μην τα καταφέρνουν αλλά κι αυτά που φτάνουν στον προορισμό τους συναντούν όλο και λιγότερα μέρη που θα μπορούσαν να φωλιάσουν.
- Κουκούσκα – Μάρω Κατσίκα
Στον κόσμο των πουλιών ξημερώνει μια μέρα πολύ διαφορετική: κάτι παράξενο έχει συμβεί στον ουρανό. Μερικά κομμάτια ουρανού χαθήκανε.
- Το καραβάκι- Μάρω Κατσίκα
Ένα ανήσυχο καραβάκι ταξιδεύει πάνω σ’ ένα πελώριο κύμα για να γνωρίσει τον κόσμο και τον εαυτό του.
- Η Μαίρη πινέζα- Μητακίδου Σούλα, Τρέσσου Ευαγγελία
Μια αφορμή για να κατανοήσουμε τις απρόβλεπτες διαδρομές που μας επιφυλάσσει η πραγματικότητα και για τις εκπλήξεις της ζωής που δεν έχουν τέλος, μέσα από μια ιστορία….χωρίς τέλος.
Σύνδεσμοι:
Ανοιχτή βιβλιοθήκη- www.openbook.gr
Ηχητικά βιβλία
Εικαστικά – Τα Ελληνάκια
Τα παιδιά ενόψει της εθνικής εορτής της 25ης Μαρτίου, έκαναν κολάζ και ζωγραφική εικόνων του παραμυθιού της Ευγενίας Φακίνου, χωρίς να έχει διαβαστεί το κείμενο. Οι εικόνες είναι εμπνευσμένες από τα λιθόγλυπτα, τα κεντήματα και τα υφαντά της ελληνικής λαϊκής τέχνης.
Η ελληνική λαϊκή τέχνη έχει τις ρίζες της στο Βυζάντιο, κι επιρροές από την τέχνη της Ανατολής, της Δύσης και των Βαλκανίων. Τα έργα της συνδέονται με την παράδοση και είναι δημιουργίες ανθρώπων που δεν διδάχτηκαν την κάθε μορφή τέχνης σε σχολές, αλλά από έμπειρους τεχνίτες. Χαρακτηριστικό της ο συνδυασμός χρηστικότητας και αισθητικής, καθώς και η έκφραση της ομαδικής αισθητικής της συγκεκριμένης κοινωνίας και όχι της προσωπικής αισθητικής του κάθε δημιουργού.
Τα έργα της λαϊκής τέχνης αποτελούσαν αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινής ζωής των ανθρώπων, καθώς σχετίζονταν με την κατοικία και την ενδυμασία, και παράγονταν από την κοινότητα και συχνά από τα μέλη της οικογένειας.
Εικαστικά-Βεστιάριο ελληνικής παραδοσιακής φορεσιάς
Τα παιδιά έκαναν κολάζ και ζωγράφισαν ελληνικές παραδοσιακές φορεσιές, ποδιές, μαντίλια, κοσμήματα του 19 ου αι. μέσα από τις συλλογές των ‘’Λυκείων Ελληνίδων’’ και το έργο του Θεόφιλου Χατζημιχαήλ Κεφαλά.
Λύκειο Ελληνίδων
Το Λύκειο των Ελληνίδων είναι ελληνικό γυναικείο σωματείο, έχοντας κύριο καταστατικό στόχο τη διατήρηση και τη διάδοση της ελληνικής πολιτιστικής κληρονομιάς. Ιδρύθηκε το 1911 από την πρωτοπόρο του ελληνικού φεμινιστικού κινήματος Καλλιρόη Σιγανού- Παρρέν, με άξονα το δικαίωμα στη μόρφωση και στην εργασία. Στα παραρτήματά του υπάρχουν ιματιοθήκες με εθνικές φορεσιές.
Θεόφιλος, ο λαϊκός ζωγράφος
Ο Θεόφιλος Χατζημιχαήλ Κεφαλάς(1873-1934) γεννήθηκε στη Μυτιλήνη κι έζησε στη Σμύρνη και στο Πήλιο. Ήταν αυτοδίδακτος.
Στα έργα του-τοιχογραφίες, ζωγραφική πάνω σε αντικείμενα ή πανιά- αποτυπώνεται με την αφέλεια και την αυθεντικότητα της λαϊκής ζωγραφικής, ο κόσμος του Θεόφιλου, ένας κόσμος θεών, ηρώων και καθημερινών ανθρώπων, που συνυπάρχει με στοιχεία και εικόνες από την οικεία πραγματικότητα και το τοπίο. Ο ίδιος συμμετείχε στη διοργάνωση λαϊκών θεατρικών παραστάσεων στις εθνικές γιορτές και την περίοδο της Αποκριάς, άλλοτε ντυμένος σαν Μεγαλέξανδρος και άλλοτε σαν ήρωας της Ελληνικής Επανάστασης, με εξοπλισμό και κουστούμια που έφτιαχνε ο ίδιος.
Την περίοδο του Πηλίου ο Θεόφιλος πραγματοποίησε αρκετά έργα για λογαριασμό του κτηματία Γιάννη Κοντού. Η οικία Κοντού αποτελεί σήμερα το Μουσείο Θεόφιλου. Στη Μυτιλήνη αργότερα με σύσταση του Φώτη Κόντογλου και του Γιώργου Γουναρόπουλου, τον συνάντησε ο καταξιωμένος τεχνοκριτικός και εκδότης Στρατής Ελευθεριάδης( Teriade), ο οποίος διέμενε στο Παρίσι. Σ΄ αυτόν οφείλεται σε μεγάλο βαθμό η διεθνής προβολή του. Το 1961 εγκαινιάστηκε μεγάλη έκθεση με έργα του Θεόφιλου στο Μουσείο του Λούβρου. Τα έργα του φιλοξενήθηκαν στη Γαλλία συνομιλώντας με τα έργα σπουδαίων δημιουργών, όπως του Ευγένιου Ντελακρουά, εκπροσώπου του κινήματος του ρομαντισμού, που αποτύπωσε σκληρές και έντονα συναισθηματικά φορτισμένες σκηνές, από την Ελληνική Επανάσταση.
Χαρακτηριστικά έργα με αυτή τη θεματική ήταν τα: “Η σφαγή της Χίου”, 1824, “Η Ελλάδα στα ερείπια του Μεσολογγίου’”, 1826, “Νεαρό κορίτσι στο νεκροταφείο”, 1823-4. Το 1964 με έξοδα του Ελευθεριάδη ανεγέρθηκε το Μουσείο Θεόφιλου στη Βαρειά Μυτιλήνης, με συλλογή έργων του ζωγράφου και σπουδαίων καλλιτεχνών του μοντερνισμού.
Εικαστικά – Το περιστέρι ως σύμβολο
Ο όρος σύμβολο αποδίδεται σε οτιδήποτε αντιπροσωπεύει μια έννοια και μπορεί να αποδοθεί και ως παράσταση, απεικόνιση. Για παράδειγμα το περιστέρι αποτελεί σύμβολο της ειρήνης.
Το Πρώτο Παγκόσμιο Συνέδριο Ειρήνης πραγματοποιήθηκε από τις 20 έως τις 26 Απρίλη 1949 ταυτόχρονα στο Παρίσι και την Πράγα γιατί λόγω του ψυχρού πολέμου οι γαλλικές αρχές αρνήθηκαν να επιτρέψουν στους αντιπροσώπους των χωρών της Ανατολικής Ευρώπης και της Ασίας να εισέλθουν στη Γαλλία. Σε αυτό το Συνέδριο υιοθετήθηκε το περιστέρι ως σύμβολο της Ειρήνης, από το περιστέρι που φιλοτέχνησε ο Πικάσο και απεικονίζονταν στην αφίσα του Συνεδρίου. Το περιστέρι το συναντάμε σε πολλά έργα του καλλιτέχνη. Το όνομα της κόρης του Παλόμα σημαίνει περιστέρι στα ισπανικά.
Μια σημαντική έκθεση διοργανώθηκε το καλοκαίρι του 2024 στην Κρήτη από την κόρη του Παλόμα Πικάσο και τον διευθυντή του Μουσείου της Ακρόπολης Νίκο Σταμπολίδη με τίτλο ‘’Η χαρά της ζωής’’, έκθεση που αντανακλά μια συγκεκριμένη περίοδο της ζωής του καλλιτέχνη όταν εκείνος και η οικογένειά του πέρασαν μια ανάπαυλα ευτυχίας στον Γαλλικό Νότο μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Στην έκθεση φαίνεται πόσο αβίαστα και καθοριστικά οι μορφές, η τεχνική, τα υλικά και το πνεύμα της αρχαίας ελληνικής τέχνης επηρέασαν τον Πικάσο. Πως οι μύθοι πλάθονται και συνομιλούν αποκαλύπτοντας την τεράστια συνέχεια της τέχνης στον Μεσογειακό Κόσμο.
Το παιδί με το περιστέρι, 1901 (΄΄Child with a dove΄΄, 1901)
Το έργο ανήκει στα πρώιμα έργα του ζωγράφου και κατατάσσεται στη γαλάζια περίοδο (1901-1904) της καλλιτεχνικής του πορείας. Τα έργα αυτής της περιόδου του Picasso χαρακτηρίζονται από την κυριαρχία των μπλε και γκρι αποχρώσεων αλλά και τη μελαγχολική διάσταση που αυτά αποδίδουν. Το παιδί έχει κοντά κόκκινα μαλλιά και δίπλα του βρίσκεται μια πολύχρωμη μπάλα, στοιχείο της παιδικότητας του κοριτσιού. Στο κάτω μέρος της σύνθεσης κυριαρχούν αποχρώσεις του πράσινου ενώ στο πάνω μέρος κυριαρχούν αποχρώσεις του μπλε, χωρίς αυτό να σημαίνει πως ο χρωματικός διαχωρισμός των δύο μερών είναι απόλυτος. Η όλη σύλληψη του έργου δεν είναι παρά μια σύνδεση της παιδικής αθωότητας με την ειρήνη, την αγνότητα και την ελπίδα για τη ζωή. Τα παιδιά δημιούργησαν κολάζ χρησιμοποιώντας χάρτινες ψηφίδες, προσεγγίζοντας την τεχνική του ψηφιδωτού και κάνοντας διάφορους χρωματικούς συνδυασμούς. Η διάσταση των έργων είναι Α3. Τα παιδιά εργάστηκαν ομαδικά. Άλλωστε αισθάνονται ελεύθερα και χαρούμενα όταν νιώθουν ότι διευκολύνεται η μεταξύ τους επικοινωνία, όταν υπάρχει ατμόσφαιρα αποδοχής στην ομάδα εργασίας, όταν οι απόψεις τους λαμβάνονται πραγματικά υπόψη και δεν νιώθουν εχθρότητα για τα άλλα μέλη.
Γαϊτανάκι, κλόουν, αρλεκίνοι
Γαϊτανάκι
Το γαϊτανάκι είναι ένα αποκριάτικο χορευτικό έθιμο, με το οποίο γεμίζουν χρώματα και γέλια οι πλατείες. Η λέξη “γαϊτανάκι” προέρχεται από τη μεσαιωνική λέξη “γαϊτάνιν” που σημαίνει μεταξωτό κορδόνι, κορδέλα. Αποτελεί παραδοσιακή γιορτή αγροτικών κυρίως περιοχών. Σύμφωνα με την παράδοση συμβολίζει το πνεύμα συναδέλφωσης, αγάπης και ομόνοιας. Συμβολίζει τον κύκλο της ζωής, τον κύκλο των εποχών. Τα παιδιά έπαιξαν με χάρτινες κορδέλες κι έκαναν κολάζ.
Αρλεκίνοι, παλιάτσοι, κλόουν
Ο αρλεκίνος είναι χαρακτήρας της commedia dell’ arte ενός πολύ ιδιαίτερου είδους κωμωδίας που αναπτύχθηκε στην Ιταλία το 16 ο αιώνα και αποτελεί ένα κεφάλαιο της ιστορίας του θεάτρου που έχει επηρεάσει όλη τη μετέπειτα πορεία του είδους. Το όνομα προκύπτει από τη συντόμευση του όρου commedia dell’arte all’ improvviso, που σημαίνει η «κωμωδία της τέχνης του αυτοσχεδιασμού», καθώς βασίζεται σε αυτοσχεδιασμούς των ηθοποιών και σκετσάκια. Οι θίασοι ήταν πλανόδιοι και περιόδευαν για να κερδίσουν μεγαλύτερη φήμη και οικονομικές απολαβές. Χρησιμοποιούσαν ένα πατάρι για σκηνή, με ένα ζωγραφισμένο πανί κρεμασμένο στο πίσω μέρος της για σκηνικό, το οποίο έστηναν στις πλατείες ή στις αυλές των αρχοντικών.
Τα παιδιά έπαιξαν με τη φιγούρα του αρλεκίνου και του κλόουν και ζωγράφισαν με αφορμή τον πίνακα του Πικάσο, ο οποίος έχει δημιουργήσει πάρα πολλά έργα με θέμα τους ακροβάτες και τους περιπλανώμενους ηθοποιούς.
Ισιδώρα Πάσχου- Εικαστικός
Πρόσωπα και προσωπεία του αρνητικού και συναισθηματική λειτουργία που επιτελούν στην αποκριάτικη μεταμφίεση
Ο Νορβηγός Έντβαρντ Μούνχ ήταν βασικός πρόδρομος του εξπρεσιονισμού, ενός καλλιτεχνικού ρεύματος που εκφράζει το αρνητικό, το δυσάρεστο. Η σύνθεση που επεξεργαστήκαμε με τα παιδιά της Α΄ και Β΄ είναι «Η κραυγή» (1893), ελαιογραφία 35,5Χ25,4 εκ. που βρίσκεται στην Εθνική Πινακοθήκη του Όσλο. Στον πίνακα απεικονίζεται μια ανθρώπινη μορφή με τα χέρια να κρατούν το παραμορφωμένο πρόσωπο-κρανίο που φαίνεται να κραυγάζει, συμβολίζοντας τη συντριβή του ανθρώπινου είδους.
Το έργο αυτό έδωσε μορφή σε χαρακτήρες του σινεμά τρόμου και αποτυπώθηκε σε αποκριάτικα προσωπεία. Η αποκριά συνδεδεμένη με τη μεταμφίεση, αναβιώνει όχι μόνο την ανάγκη μας για χαρά κι αυθορμητισμό αλλά και για έκφραση αρνητικών συναισθημάτων και αποφόρτισης.
Μας βοηθά δηλ. να εκφράζουμε μια πλευρά του εαυτού μας, η οποία έχει την ανάγκη να εκδηλωθεί ή ένα αρνητικό συναίσθημα, όπως αυτό του φόβου ή της οδύνης. Η αποκριάτικη μεταμφίεση αποτελεί μια εμπειρία, μια διαδικασία πολλαπλών διαστάσεων, όπως για παράδειγμα διενεργείται στο θεατρικό παιχνίδι ή τη δραματοθεραπεία.
Το έργο του Μούνχ στάθηκε αφορμή για διάλογο και δημιουργίες μέσα στην τάξη.
Ισιδώρα Πάσχου- Εικαστικός
Χαρταετοί στην τέχνη!
«Ό,τι μπόρεσα ν’ αποχτήσω μια ζωή από πράξεις ορατές για όλους, επομένως να κερδίσω την ίδια διαφάνεια, το χρωστώ σ’ ένα είδος ειδικού θάρρους που μου ‘δωκεν η ποίηση: να γίνομαι άνεμος για τον χαρταετό και χαρταετός για τον άνεμο, ακόμα και όταν ουρανός δεν υπάρχει. Δεν παίζω με τα λόγια. Μιλώ για την κίνηση που ανακαλύπτει κανείς να σημειώνεται μέσα στη Στιγμή όταν καταφέρνει να την ανοίξει και να της δώσει διάρκεια.»
Οδυσσέας Ελύτης, «Ο Μικρός Ναυτίλος»
«Ένα μήνα, τουλάχιστον, πριν από την Καθαρή Δευτέρα αρχίζαμε δουλειά… τρέχαμε στις ρεματιές για να βρούμε καλάμια-αγοράζαμε λαδόκολλες χρωματιστές και σπάγκους. Όσο θυμάμαι τα χρόνια εκείνα δεν μου έτυχε Καθαρή Δευτέρα που να μην είχα πάνω από δέκα χαρταετούς. Άλλος πήγαινε μακριά, άλλος ψηλά, άλλος με ξυράφια και πάντα ανάλογα του αέρα τους ζυγιάζαμε έτσι ώστε να πετάνε με διάφορους τρόπους. Υπάρχουν τεχνικές πονηριές που ο κάθε κατασκευαστής τις κρατάει μυστικές. Να τον κάνεις να πετάει μόνο ψηλά ή πάλι χαμηλά και μακριά, να έχεις πολλούς χαρταετούς κι ανάλογα με τον αέρα να τους χρησιμοποιείς.»
Αλέξης Ακριθάκης, ημερολόγια
Το έθιμο του χαρταετού την Καθαρά Δευτέρα μετά το ξεφάντωμα της Αποκριάς, έλκει την καταγωγή του από τις χώρες της Ανατολής κι έχει αποτυπωθεί στο καλλιτεχνικό έργο πολλών δημιουργών. Ο χαρταετός πρώτη φορά εμφανίζεται στην Κίνα περίπου στα 1.000 π.Χ. και εξελίσσεται μέσα στα χρόνια με διάφορους συμβολισμούς και λειτουργίες. Από το 1984 διεξάγεται κάθε χρόνο το Παγκόσμιο Φεστιβάλ Χαρταετού από τις 20 έως τις 25 Απριλίου. Σε αυτό το φεστιβάλ παρουσιάζονται χαρταετοί με σχέδια δράκων, πουλιών, ψαριών κ.α. που πιστεύεται ότι φέρνουν καλή τύχη στους ανθρώπους. Τα παιδιά δημιούργησαν χαρταετούς παίζοντας με σχήματα, χρώματα και υλικά.
Ισιδώρα Πάσχου – Εικαστικός
Δημιουργίες στα εικαστικά!
Δημιουργίες στα εικαστικά!
Η χαρά του πιγκουίνου (μουσική: Λένκα Πέσκου)
Πέφτει η νύχτα κι έχει χιόνι
το φεγγάρι σκαρφαλώνει
ξαφνικά μες στο σκοτάδι
κάτι λάμπει σαν πετράδι









