Με τα παιδιά παίξαμε πολλά παιχνίδια τόσο στα πρωινά, όσο και στα ολοήμερα τμήματα με μάτια κλειστά και συζητήσαμε για τους ανθρώπους με προβλήματα όρασης.
Δραματοποιήσαμε μικρές αυτοσχέδιες ιστορίες , προβληματιστήκαμε για τους τρόπους που μπορούμε να βοηθήσουμε έναν φίλο μας με προβλήματα όρασης
και ανακαλύψαμε παιχνίδια που μπορούμε να παίζουμε μαζί.
Μιλήσαμε για Το λευκό μπαστούνι και τον σκύλο οδηγό , παίξαμε παιχνίδια μίμησης και θεατρικό παιχνίδι στην αυλή.
Ο σκύλος-οδηγός είναι εξαιρετικά χρήσιμος που βοηθά τυφλούς ανθρώπους να μετακινούνται με ασφάλεια και ανεξάρτητα. Οι σκύλοι-οδηγοί, που συνήθως είναι ράτσες όπως το λαμπραντόρ Ριτρίβερ, το γερμανικό ποιμενικό και τον φοξ τεριέ, προσφέρουν τις χρήσιμες υπηρεσίες στους τυφλούς:
- Καθοδήγηση: Οι σκύλοι-οδηγοί εκπαιδεύονται να καθοδηγούν τους τυφλούς με ασφάλεια σε διάφορα περιβάλλοντα, όπως δρόμοι, πεζοδρόμια, αντιστρόφους, καταστήματα και δημόσιους χώρους.
- Ανίχνευση εμποδίων: Οι σκύλοι-οδηγοί εκπαιδεύονται να αναγνωρίζουν και να αποφεύγουν εμπόδια, όπως πεζοδρομιακά και αντικείμενα, και να καθοδηγούν τον τυφλό
- Παρατήρηση της κίνησης: Οι σκύλοι-οδηγοί μπορούν να βοηθήσουν τους τυφλούς να περάσουν ασφαλώς οδούς, να διασχίσουν διασταυρώσεις και να αναγνωρίσουν σήματα κυκλοφορίας όπως το πράσινο και το κόκκινο φως.
- Εντοπισμός τοποθεσίας: Οι σκύλοι-οδηγοί μπορούν να βοηθήσουν τους τυφλούς να βρουν τη θέση τους σε διάφορα μέρη, όπως στάσεις λεωφορείων, σταθμούς τρένου και κτίρια.
- Υποστήριξη σε δημόσιους χώρους: Οι σκύλοι-οδηγοί βοηθούν τους τυφλούς να βρουν τα θέατρα, εστιατόρια, καταστήματα και άλλους δημόσιους χώρους.
- Ο σχέδιο εκπαίδευσης των σκύλων-οδηγών είναι αυστηρό και απαιτεί συνεργασία μεταξύ των εκπαιδευτών σκύλων και των τυφλών ατόμων. Οι σκύλοι-οδηγοί αποτελούν αξιόπιστους συντρόφους που διευκολύνουν την καθημερινή ζωή των τυφλών ατόμων και τους επιτρέπουν να ζουν πιο ανεξάρτητα.
Το λευκό μπαστούνι που κρατούν οι τυφλοί είναι ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο για την κινητικότητα και την προσανατολισμό των τυφλών ατόμων. Το λευκό μπαστούνι βοηθάει με διάφορους τρόπους:
- Εντοπισμός εμποδίων: Ο τυφλός χρησιμοποιεί Το λευκό μπαστούνι για να ανιχνεύσει τυχόν εμπόδια όπως κινδύνους στο έδαφος, κενά, θύρες, κλίμακες, κ.λπ. Οπτική και ακουστική ενημέρωση από Το λευκό μπαστούνι βοηθούν τον τυφλό να αποφεύγει επικίνδυνες καταστάσεις.
- Υποδειξη κατεύθυνσης:Το λευκό μπαστούνι χρησιμεύει στον τυφλό για να ανακαλύπτει την κατεύθυνση και να προσανατολίζεται στο χώρο. Ο χρήστης μπορεί να ακουμπά Το λευκό μπαστούνι σε επιφάνειες όπως πεζοδρόμια, το έδαφος και το έπιπλο, και από την αίσθηση της αφής μπορεί να καταλάβει την κατεύθυνση της πορείας του.
- Πληροφορίες από το περιβάλλον: Οι τυφλοί χρησιμοποιούν Το λευκό μπαστούνι για να αντλήσουν πληροφορίες από το περιβάλλον τους. Αν προσανατολίζονται σε έναν νέο χώρο, μπορούν να χρησιμοποιήσουν Το λευκό μπαστούνι για να εξερευνήσουν το περιβάλλον, να βρουν σημεία αναφοράς, και να καταλάβουν τη διάταξη του χώρου.
Οι τυφλοί εκπαιδεύονται για να χρησιμοποιούν αποτελεσματικάΤο λευκό μπαστούνι και αυτό τους επιτρέπει να έχουν ανεξάρτητη κινητικότητα και προσανατολισμό. Το λευκό μπαστούνι αποτελεί σημαντικό εργαλείο για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των τυφλών ατόμων και την διευκόλυνση της καθημερινής τους ζωής.
Τα παιδιά αποτύπωσαν το σήμα του λευκού μπαστουνιού
Στις 15 Οκτωβρίου, κάθε χρόνο, είναι η Παγκόσμια Ημέρα του Λευκού Μπαστουνιού:
Το λευκό μπαστούνι είναι το τεχνικό βοήθημα που χρησιμοποιούν τα άτομα με πρόβλημα όρασης για να εντοπίζουν και να αποφεύγουν τα εμπόδια στην πορεία τους, στην προσπάθεια τους να κινούνται ανεξάρτητα και με ασφάλεια.
ΜΙΑ ΙΔΙΑΙΤΕΡΗ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΗΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΛΕΥΚΟΥ ΜΠΑΣΤΟΥΝΙΟΥ ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΥΡΙΟ Βαγγέλη Αυγουλά, Δικηγόρος, Μέλος Δ.Σ. του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών, Πρόεδρος της Α.Μ.Κ.Ε. «Με Άλλα Μάτια», Τακτικός Εκπρόσωπος στην Ελλάδα της Διεθνούς Οργάνωσης Views για νέους με προβλήματα όρασης. Η συνέντευξη είναι δημοσιευμένη στο διαδίκτυο .
Η ιστορία του λευκού μπαστουνιού ξεκινά μετά τη λήξη του Α’ Παγκόσμιου Πολέμου στην Αμερική, όπου αναπτύχθηκε ένα κίνημα αποκατάστασης και επανένταξης των ατόμων που τυφλώθηκαν από ατυχήματα κατά τη διάρκεια του πολέμου. Το κίνημα αυτό ξεκίνησε από τον οφθαλμίατρο Richard Hoover. Ποιος θα το πίστευε ότι, εκατό χρόνια αργότερα, σ’ ένα κόσμο εξελιγμένο, με επιστήμονες που έστειλαν τους ανθρώπους στο διάστημα και έφτιαξαν ρομπότ που διαβάζουν τη σκέψη, οι τυφλοί θα χρησιμοποιούσαμε ακόμη το ίδιο μπαστούνι, προσπαθώντας να περπατήσουμε σε πεζοδρόμια γεμάτα λακκούβες και εμπόδια –αν υπάρχουν πεζοδρόμια!- και δεν θα ήμασταν ακόμη ανεξάρτητοι, ασφαλείς και αυτοεξυπηρετούμενοι, σ’ ένα κόσμο όπου οι περισσότεροι εξακολουθούν να θεωρούν τους ανάπηρους ανίκανους.
Δεν βλέπω, βλέπεις όμως εσύ: Θέλεις να με βοηθήσεις; Όταν με συναντήσεις, μπορείς να το κάνεις ανθρώπινα και αποτελεσματικά, αν θυμηθείς ότι :
1. Μόνο εμείς οι τυφλοί κρατάμε λευκό μπαστούνι και αυτό για να περπατάμε με ασφάλεια, όχι για να διαφημίζουμε την αναπηρία μας, να παίζουμε ή να ζητιανεύουμε.
2. Είμαστε συνηθισμένοι άνθρωποι, σαν κι εσάς. Απλά, δεν βλέπουμε. Μη μας υποτιμάτε. Μεγαλώνουμε, παίζουμε, τρέχουμε, διαβάζουμε, γράφουμε, σπουδάζουμε, δουλεύουμε, κλαίμε, γελάμε, ερωτευόμαστε, δημιουργούμε, «σερφάρουμε», κάνουμε chat, … ,όπως ΕΣΥ!
3. Στο αφιλόξενο μέρος που ζούμε, πιο εύκολα θα περπατήσω μαζί σου, παρά με το μπαστούνι ή με το Σκύλο Οδηγό μου. Όμως, μη με πιάνεις από τον ώμο ή απ’ το μπράτσο. Άσε με να πιάσω εγώ το δικό σου μπράτσο. Έτσι, θα καταλαβαίνω, θα το νιώθω, πότε σταματάς, πότε στρίβεις, πότε ανεβαίνεις ή κατεβαίνεις.
4. Μη ρωτάς το άτομο που με συνοδεύει: : «Πώς τον λένε;», «Τι θέλει να ψωνίσει;», «Ποιο φαγητό του αρέσει;», «Πού θέλει να πάει;». Ρώτα απευθείας εμένα. Ξέρω να σου απαντήσω! Και μίλα μου κανονικά, μην αλλάζεις τον τόνο της φωνής σου χωρίς λόγο.
5. Μην αποφεύγεις τις λέξεις «βλέπω», «κοιτάζω», «τυφλός». Τις μεταχειρίζομαι κι εγώ. Βλέπω με τις υπόλοιπες αισθήσεις μου: αγγίζω, ακούω, μυρίζω, γεύομαι, καταλαβαίνω, αισθάνομαι.
6. Σύστησε με στο περιβάλλον μας. Θέλω να γνωρίσω ποιος είναι στην τάξη, στο τραπέζι ή στο δωμάτιο μαζί μου. Μίλησε μου όταν μπαίνεις. Πες μου ότι φεύγεις. Μη με αφήνεις να μιλάω μάταια σε κάποιον που δεν είναι κοντά μου.
7. Οδήγησε το χέρι μου σε μια καρέκλα. Πες μου πού είναι η πόρτα, η τουαλέτα, το παράθυρο ή αν υπάρχουν εμπόδια στο πάτωμα. Δε θέλω να κάνω ζημιές, γιατί μπορώ να μην κάνω.
8. Βοήθησε με διακριτικά στο τραπέζι και πες μου για το φαγητό στο πιάτο μου. Χρησιμοποίησε το πιάτο μου σαν «ρολόι» και εξήγησέ μου σε ποια «ώρα» είναι το κάθε είδος του φαγητού μου. Πες μου: «η σαλάτα σου είναι στις 6, οι πατάτες στις 12». Πες μου πού είναι το ποτήρι μου , για να το… «δω» και εγώ όταν το χρειαστώ.
9. Μου αρέσουν οι αθλητικές εκδηλώσεις, το θέατρο και ο κινηματογράφος, φτάνει να με βοηθάς να καταλαβαίνω τι γίνεται, περιγράφοντας και διαβάζοντας μου όσα δεν μπορώ να δω.
Μου αρέσουν οι εκδρομές και τα πάρτι. Πάρε με στην παρέα σου και γνώρισε με στους καλεσμένους σου. Ξέρω να συμπεριφέρομαι. Αν υστερώ σε κάτι βοήθησε με. Δε θέλω τον οίκτο σου αλλά τη φιλία σου! Μη μιλάς για τη «θαυματουργή αντίληψη» των τυφλών. Μην ξεχνάς ότι όσα έμαθα είναι αποτέλεσμα σκληρής προσπάθειας και εργασίας…
10. Αν έχεις περιέργεια, θα μιλήσω μαζί σου για το πρόβλημα μου αλλά όχι μόνο γι’ αυτό, γιατί για μένα είναι μια παλιά ιστορία! Έχω τόσα άλλα ενδιαφέροντα, χόμπι και απορίες όπως και εσύ!
Γίνε φίλος μου. Όχι παρατηρητής.
Γνωρίσαμε το αλφάβητο braille και δημιουργήσαμε με κολλάζ το braille αλφάβητο.
Μια επόμενη δραστηριότητα ήταν η Διήγηση ιστορίας που βγήκε μέσα από θεατρικό παιχνίδι , έκφραση συναισθημάτων , ζωγραφική της ιστορίας. Ακολούθησε δραματοποίηση της ιστορίας από τα παιδιά.
Περίληψη της ιστορίας παρακάτω.
Μια φορά κι έναν καιρό, σε ένα μικρό χωριό, ζούσε ένα τυφλό κορίτσι που λεγόταν Ελένα. Παρότι δεν μπορούσε να βλέπει με τα μάτια της, η καρδιά της ήταν γεμάτη αγάπη και περιέργεια για τον κόσμο γύρω της.
Κάθε μέρα, η Ελένα περπατούσε στο δάσος κοντά στο σπίτι της, αφήνοντας τις άλλες αισθήσεις της – την ακοή, την υφή και τη μύρωση – να της αφηγούνται τον κόσμο. Ένιωθε τον ήχο των τραγουδιών των πουλιών, την απαλή υφή των φύλλων και τη μύρωση των ανθών.
Μια μέρα, καθώς περπατούσε στο δάσος, ακούστηκε ένα κλάμα. Η Ελένα ακολούθησε τον ήχο και βρήκε ένα μικρό πουλάκι που είχε πέσει από το φωλιά του. Χωρίς να διστάσει, το πήρε στα χέρια της και το περίθαλψε.
Καθώς ο χρόνος περνούσε, το πουλάκι είχε αναρρώσει. Η Ελένα το έφερνε κοντά στο παράθυρό της και το αφήνει να τραγουδάει κάθε πρωί. Το πουλάκι της έμαθε πόσο μοναδικό ήταν το δώρο της ακοής της.
Ένα βράδυ, καθώς η Ελένα άκουγε τη βροχή να πέφτει έξω, συνειδητοποίησε πόσο πλούσια ήταν η ζωή της παρά την απουσία της όρασης της. Αγκαλιάζοντας το αγαπημένο της πουλάκι, είπε: “Μπορεί να μην βλέπω τον κόσμο με τα μάτια μου, αλλά μέσα από την αγάπη και την αφοσίωση μπορώ να νιώθω την ομορφιά του σε κάθε στιγμή.”
Και έτσι, η Ελένα μάθαινε καθημερινά ότι η αληθινή ομορφιά βρίσκεται μέσα στην καρδιά μας και ότι ακόμα και χωρίς όραση, μπορούμε να βλέπουμε τον κόσμο με τον τρόπο μας, με αγάπη και αφοσίωση.
Η Ελέν Κέλερ έγινε διάσημη για τον αγώνα της για την εκπαίδευση και την ανεξαρτησία της παρά τις σοβαρές αναπηρίες της. Η δασκάλα που την βοήθησε να αναπτύξει τις δυνατότητές της ήταν η Άννα Σάλιβαν (Anne Sullivan). Η Άννα Σάλιβαν ήταν μια εκπαιδεύτρια τυφλών παιδιών και έλαβε την ευθύνη για την εκπαίδευση και την προσωπική ανάπτυξη της Ελέν Κέλερ.
Η Άννα Σάλιβαν χρησιμοποίησε ακίνητες γραμμές στην παλάμη της Ελέν Κέλερ για να της μάθει γλώσσα, και με την επιμονή, την αγάπη και την υπομονή της, κατάφερε να επικοινωνήσει μαζί της και να την εκπαιδεύσει. Η Έλεν Κέλερ εξελίχθηκε σε αξιοσημείωτη συγγραφέα, ηθοποιό, ακτιβίστρια και ομιλήτρια, και έγινε ένα παράδειγμα ιστορίας για το πώς η ανθρώπινη διάνοια και η ανθρώπινη θέληση μπορούν να ξεπεράσουν τα πιο ανυπέρβλητα εμπόδια.
Η ιστορία της Ελέν Κέλερ και της Άννας Σάλιβαν είναι ένα παράδειγμα έμπνευσης που μπορεί να διδάξει την αξία της αντοχής, της αγάπης και της πίστης στον εαυτό μας, ακόμα και όταν αντιμετωπίζουμε δυσκολίες και αναπηρίες.
