1η ΑΠΡΙΛΙΟΥ

ΚΑΛΟ ΜΗΝΑ

Πίνακας του Γιάννη Τσαρούχη

Το τραγούδι του Απρίλη

ΠΡΩΤΑΠΡΙΛΙΑ

Πρωταπριλιά σήμερα: Γιατί λέμε όλοι ψέματα και πως καθιερώθηκε το έθιμο.

Πρωταπριλιά σήμερα: Γιατί λέμε όλοι ψέματα και πως καθιερώθηκε το έθιμο

Κάθε χρόνο την 1η Απριλίου αναβιώνει το έθιμο με τα αθώα ψέματα.

Όλοι μας κάποια στιγμή στη ζωή μας έχουμε πει ψέματα την Πρωταπριλιά. Άλλοτε μικρά και αθώα και άλλοτε μεγάλα και επικίνδυνα. Αποκλείεται να μην είχατε αλλάξει αίθουσες στο σχολείο την πρώτη ώρα για να μπερδέψετε τον καθηγητή και εκείνος να κάνει τον έκπληκτο, ενώ όλοι ξέρουν ότι αυτό γίνεται κάθε χρόνο. Αποκλείεται να μην έχεις πει έστω ένα μικρό ψέμα σε κάποιον κοντινό σου άνθρωπο για να τον ξεγελάσεις. Όμως, από που αλήθεια έρχεται αυτό το έθιμο και πως επικράτησε;

Πρόκειται για μία παιγνιώδη συνήθεια των ανθρώπων, με παγκόσμια διάσταση. Το έθιμο έλκει την καταγωγή του από τη Δύση και οι ρίζες του ανιχνεύονται στους αρχαίους Κέλτες, οι οποίοι συνήθισαν την Πρωταπριλιά που καλυτέρευε ο καιρός να βγαίνουν για ψάρεμα. Τις περισσότερες φορές γύριζαν με άδεια χέρια, αλλά οι ψεύτικες ιστορίες τους για μεγάλα ψάρια έδιναν κι έπαιρναν.

Video

Ο ψεύτης βοσκός

Ο ψεύτης βοσκός

Μια φορά κι έναν καιρό ήταν ένας μικρούλης βοσκός που είχε ένα κοπάδι με αρκετά πρόβατα και ένα μαντρί έξω από το χωριό του. Κάθε πρωί, οδηγούσε τα πρόβατα σε ένα καταπράσινο λόφο κοντά στο μαντρί και τα άφηνε να βοσκήσουν με την ησυχία τους μέχρι να χορτάσουν. Συνήθως περνούσε την ώρα του παίζοντας με την φλογέρα του, αλλά μια μέρα την ξέχασε στο μαντρί. Μη έχοντας τι να κάνει, λοιπόν, σκέφτηκε να σκαρώσει μια φάρσα στους συγχωριανούς του. Ανέβηκε σε ένα βράχο και άρχισε να φωνάζει προς την κατεύθυνση του χωριού. “Βοήθεια συγχωριανοί, λύκος! Ελάτε να με σώσετε! Τρέξτε. Βοήθεια!” 

Οι άντρες του χωριού άρπαξαν τσουγκράνες και ξύλα και έτρεξαν να βοηθήσουν το μικρό αγόρι από τον κακό λύκο. “Xα χα χα! Χι χι! Για αστείο φώναξα! Δεν υπάρχει κανένας λύκος εδώ πέρα!” τους είπε ο μικρός βοσκός, μόλις έφθασαν κοντά του αναστατωμένοι. “Σκέφτηκα να σας κάνω να γελάσετε κι εσείς, έτσι για να περάσει η ώρα”. “Πρόσεξε καλά, μικρέ! Μην τολμήσεις και ξανακάνεις κάτι τέτοιο χωρίς λόγο!” του είπαν θυμωμένα οι χωρικοί και επέστρεψαν στο χωρίο τους.

 Ο βοσκός, όπως φαίνεται, βρήκε πολύ αστείο αυτό που έκανε, αφού μετά από λίγες μέρες που άρχισε πάλι να βαριέται, επανέλαβε το κόλπο του. “Τρέξτε! Βοήθεια! Ένας μαύρος, κατάμαυρος λύκος είναι έτοιμος να με φάει! Αλήθεια σας λέω!” Οι χωρικοί έτρεξαν για άλλη μια φορά να τον σώσουν με ότι βρήκαν στα χέρια τους αλλά ανακάλυψαν πως πάλι τους έλεγε ψέματα. Έφυγαν πολύ θυμωμένοι μαζί του, χωρίς να του πουν κουβέντα αυτή τη φορά.   Να όμως που μια μέρα, μια αγέλη πεινασμένων λύκων όρμισαν στο κοπάδι του βοσκού και άρχισαν να το ξεκληρίζουν. Τρομαγμένος ο βοσκός έβαλε τις φωνές και καλούσε σε βοήθεια:

Βοήθεια συγχωριανοί. Λύκοι τρώνε τα πρόβατά μου. Τρέξτε. Βοήθεια!” Κανείς όμως δεν πήγε να τον βοηθήσει αφού όλοι νομίζανε οτι για άλλη μια φορά ήθελε να γελάσει μαζί τους. Εκείνη την φορά οι μόνοι που γέλασαν ήταν οι λύκοι. Βρήκαν πρώτης τάξεως φαγητό και το έφαγαν με την ησυχία τους. Μόνο ένας άνθρωπος εκεί κοντά κάτι φώναζε αλλά όπως είναι γνωστό οι λύκοι δεν γνωρίζουν την ανθρώπινη γλώσσα για να καταλάβουν τι έλεγε και έτσι συνέχισαν ανενόχλητοι το φαί τους.

 Αυτά παθαίνει λοιπόν, όποιος λέει ψέματα!

Τα ψέματα 
Πρωταπριλιά σήμερα και πως καθιερώθηκε το ψέμα της | tovima.gr

ΑΝΟΙΞΗ 2ο ΜΕΡΟΣ

ΓΝΩΡΙΜΙΑ ΜΕ ΤΑ ΠΟΥΛΙΑ

ΑΠΟΔΗΜΗΤΙΚΑ ΠΟΥΛΙΑ ΧΕΛΙΔΟΝΙΑ

 Όποιος αγαπάει ένα πουλί, ένα άστρο, ένα παιδί, αυτός πάντα του βλέπει όμορφα όνειρα…», Γιάννης Ρίτσος, «Ο γέροντας με τους χαρταϊτούς»

ΠΟΥΛΙΑ

Στο σημερινό μας μάθημα γνωρίσαμε την οικογένεια των πουλιών και ιδιαίτερα επικεντρωθήκαμε στα αποδημητικά πουλιά και περισσότερο στο χελιδόνι, στο πουλί της άνοιξης.

Γενικές πληροφορίες για τα πουλιά

Ο κόσμος των πουλιών είναι μοναδικός και μαγευτικός! Η επικοινωνία και η μετανάστευση είναι σίγουρα κάποια απ’ τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των πουλιών.

Πώς επικοινωνούν τα πουλιά

Τα πουλιά παράγουν διάφορους ήχους που τους επιτρέπουν να επικοινωνούν μεταξύ τους. Οι ήχοι διακρίνονται σε δύο κατηγορίες, το κελάηδημα (ή τραγούδι), το οποίο συνήθως είναι μελωδικό και πολυσύλλαβο, και τα καλέσματα, τα οποία συνήθως είναι σύντομα και απλά.

Τα περισσότερα είδη πουλιών που συναντάμε στην πόλη ανήκουν στην ομάδα των ωδικών πτηνών, δηλαδή στην ομάδα των πουλιών που έχουν μελωδικό κελάηδημα. Ωστόσο, δεν κελαηδούν όλα τα είδη της ομάδας αυτής (π.χ. τα κορακοειδή), ούτε ανήκουν στα ωδικά πτηνά όλα τα είδη που κελαηδούν (π.χ. ο τσαλαπετεινός).

Στα είδη της περιοχής μας, μόνο τα αρσενικά άτομα κελαηδούν, ενώ τα θηλυκά κάνουν μόνο καλέσματα. Τα αρσενικά κελαηδούν κυρίως την άνοιξη, δηλαδή την περίοδο του ζευγαρώματος, και σπανιότερα το χειμώνα. Με τον τρόπο αυτό, προσπαθούν να προσελκύσουν και να βρουν ταίρι, αλλά και διαφημίζουν και υπερασπίζονται την επικράτειά τους.

Οι ήχοι των πουλιών μας βοηθούν πολύ στην αναγνώριση των ειδών, ιδιαίτερα όταν είναι κρυμμένα μέσα σε δέντρα και θάμνους, γιατί συνήθως είναι χαρακτηριστικοί για κάθε είδος. Ωστόσο, κάποια είδη, όπως για παράδειγμα η κίσσα και τα ψαρόνια, έχουν την ικανότητα να μιμούνται κάποια άλλα.

ΕΠΟΠΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ: ΚΑΡΤΕΛΕΣ ΠΟΥΛΙΩΝ

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΠΟΥΛΙΩΝ

Αναφορά στα σωματικά χαρακτηριστικά τουςφτερά,πούπουλα,ράμφη,μάτια,πόδια.

ΦΩΛΙΕΣ-ΑΥΓΑ-ΝΕΟΣΣΟΙ

ΑΠΟΔΗΜΗΤΙΚΑ ΠΟΥΛΙΑ

Χωρίς χάρτη και πυξίδα  

Κάθε χρόνο τέτοια εποχή εκατομμύρια πουλιά κάνουν με απόλυτη επιτυχία το ίδιο ακριβώς ταξίδι! Το ταξίδι προς τις θερμές περιοχές, κυρίως της Αφρικής. Δεν έχουν χάρτες και πυξίδα, αλλά  συγκεκριμένα σημεία που τα βοηθούν στον προσανατολισμό τους. Μπορεί να είναι κάποια ουράνια σώματα, όπως ο Ήλιος, η Σελήνη ή τ’ αστέρια, ίσως οι θάλασσες, τα βουνά, τα ποτάμια… Μετά το Φεβρουάριο θα επιστρέψουν ξανά στην Ευρώπη για να ζευγαρώσουν, να φτιάξουν τις φωλιές τους, να μεγαλώσουν τα μικρά τους και να αναχωρήσουν εκ νέου…
Καθώς προχωράει το φθινόπωρο, τα μεταναστευτικά πουλιά φεύγουν ομαδικά από τους τόπους αναπαραγωγής τους για να περάσουν το χειμώνα σε εύκρατο κλίμα. Τα οστά τους είναι ελαφριά, ενώ τα φτερά τους που κινούνται από δυνατούς μυς, τους επιτρέπουν να διασχίζουν τον αέρα διανύοντας πολλά χιλιόμετρα, μέρα και νύχτα. Όπως αναφέρει στη Νatura nrg ο κ. Νίκος Προμπονάς, μέλος της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας «Οι πιο πολλοί άνθρωποι έχουν ταυτίσει τη μετανάστευση με τα χελιδόνια, όμως δεκάδες είδη της ορνιθοπανίδας πραγματοποιούν δύο φορές το χρόνο το μακρύ, επίπονο και επικίνδυνο ταξίδι προς και από Αφρική. Η φθινοπωρινή μετανάστευση όχι μόνο διαρκεί μεγαλύτερη περίοδο από την ανοιξιάτικη, αλλά είναι και πολυπληθέστερη, αφού πλέον στα σμήνη με τους γονείς έχουν προστεθεί και τα νεαρά παιδιά τους που γεννήθηκαν πρόσφατα!
Και πριν προλάβουν καλά-καλά να αναχωρήσουν, κάποιοι άλλοι φτερωτοί επισκέπτες καταφθάνουν, θαρρείς και έρχονται για να αναπληρώσουν το κενό τους. Είναι οι Χειμερινοί Επισκέπτες, τα πουλιά δηλαδή που θα ξεχειμωνιάσουν στη νότια Ευρώπη και στη βόρεια Αφρική. Στην πλειοψηφία τους προέρχονται από τις χώρες της βόρειας και της κεντρικής Ευρώπης, την Ουκρανία και τη Ρωσία». Στη χώρα μας, χιλιάδες πουλιά βρίσκουν καταφύγιο και τροφή, καθ΄όλη τη διάρκεια του έτους, στην προστατευόμενη περιοχή του Δέλτα του Έβρου, συνολικής έκτασης 69.000 στρεμμάτων.

Nanoxines_Arxeio-Ornithologikis

ΕΠΟΠΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ:ΑΠΟΔΗΜΗΤΙΚΑ ΠΟΥΛΙΑ

ΚΑΡΤΕΛΕΣ ΑΠΟΔΗΜΗΤΙΚΩΝ ΠΟΥΛΙΩΝ

apodimitika-poulia-1

ΧΕΛΙΔΟΝΙΑ

Χελιδόνια

Πόσα πράγματα γνωρίζεις τελικά για τα πανέμορφα χελιδόνια που λατρεύονται από μικρούς αλλά και μεγάλους;
Γνωρίζεις από πού έρχονται, τι τρώνε και πώς καταφέρνουν να φτιάχνουν τόσο περίτεχνα το ”σπιτικό” τους;

Ας γνωρίσουμε λοιπόν καλύτερα τα χελιδόνια, τα πανέμορφα αυτά πουλιά!

Από πολύ παλιά οι άνθρωποι είχαν συνδυάσει την άφιξη των χελιδονιών με την άνοιξη. Αυτό και μόνο θα ήταν αρκετό για να καταλάβουμε γιατί τα χελιδόνια είναι τόσο αγαπητά στους ανθρώπους.
Ωστόσο, ακόμα ένας λόγος είναι και η τροφή τους αφού τρέφονται με έντομα, όπως τα κουνούπια και οι μύγες γλυτώνοντας έτσι τους ανθρώπους από χιλιάδες ενοχλητικά τσιμπήματα και όχι μόνο.

Τα χελιδόνια διανύουν πάρα πολλά χιλιόμετρα για να φτάσουν σε εμάς αντιμετωπίζοντας παράλληλα πάρα πολλούς κινδύνους όπως τα αρπακτικά πουλιά, τους δυνατούς ανέμους και τις καταιγίδες.

Τα τέσσερα από τα πέντε είδη χελιδονιών που υπάρχουν, φτιάχνουν τη φωλιά τους από πηλό (λάσπη) ενώ μόνο το ένα (το οχθοχελίδονο) ανοίγει τρύπες στο έδαφος συνήθως εκεί που υπάρχει νερό. Μαζεύουν μικρά κομμάτια λάσπης από κάποιο κοντινό σημείο και τα μεταφέρουν εκεί που θέλουν για να χτίσουν τη φωλιά τους.
Χρειάζονται 700 – 1500 σβόλους για την κάθε φωλιά. Το «χτίσιμο» μπορεί να κρατήσει από 3 έως 16 ημέρες.

ΕΠΙΠΛΕΟΝ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΓΙΑ ΤΑ ΧΕΛΙΔΟΝΙΑ

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ: ΜΑΘΑΙΝΩ ΓΙΑ ΤΑ ΠΟΥΛΙΑ

Την παρουσίαση του μαθήματος όπως πραγματοποιήθηκε μέσα στη ψηφιακή μας τάξη μπορείτε να τη βρείτε παρακάτω:

Μαθαίνω για τα πουλιά.pptx

VIDEO ΧΕΛΙΔΟΝΙΩΝ

 

https://youtu.be/tQ0IP8kSwcA

https://youtu.be/Od9qb1CBUfs

ΧΕΛΙΔΟΝΙΣΜΑΤΑ

Χελιδόνισμα

Την πρώτη μέρα του Μάρτη τα παιδιά επισκέπτονται τα σπίτια τραγουδώντας το τραγούδι της Χελιδόνας για να δείξουν το τέλος του χειμώνα και τον ερχομό της άνοιξης.

Εικόνα

Ήρθε, ήρθε χελιδόνα,
ήρθε κι άλλη μεληδόνα,
κάθισε και λάλησε,
και γλυκά κελάηδησε:
«Μάρτη, Μάρτη μου καλέ,
και Φλεβάρη φοβερέ,
κι αν φλεβίσεις κι αν τσικνίσεις*,
καλοκαίρι θα μυρίσεις.
Κι αν χιονίσεις, κι αν κακίσεις,
πάλιν άνοιξη θ’ ανθίσεις».

Δημοτικό τραγούδι από τη Θράκη


* τσικνίζω: ψήνω φαγητό τόσο ώστε να «ψιλοκαεί» και να μυρίσει

β. «Χελιδόνα»από τη Θεσσαλία

Στις παρακάτω εικόνες βλέπεις τη «Χελιδόνα». Μπορείς να φτιάξεις τη δική σου και την πρώτη μέρα του Μάρτη να πεις τα κάλαντα.

β. «Χελιδόνα»
από τη Θεσσαλία

α. «Χελιδόνισμα»από την Αγριανή Σερρών

α. «Χελιδόνισμα»
από την Αγριανή Σερρών

Αν ρωτήσεις τους γονείς, τους παππούδες ή και άλλους μεγαλύτερους, θα σου πουν και άλλα τραγούδια (κάλαντα) που λέγανε, όταν ήταν παιδιά. Παρόμοια τραγούδια μπορείς να βρεις σε διάφορα CD, όπως στην Περπερούνα και άλλα τραγούδια του λαού μας για παιδιά της Δόμνας Σαμίου.

Άκουσε τα χελιδονίσματα [πηγή: youtube]

ΠΑΡΑΜΥΘΙ

Το παραμύθι μπορούμε και να το διαβάσουμε σε μορφή pdf όπως έγινε και στο μάθημα.

Διώνη, το πρώτο χελιδόνι – Ντέμη Ρούσσα (1)

ΑΙΝΙΓΜΑ

ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ

 

Με το πιο κάτω φύλλο εργασίας χελιδονιού,αφού το ζωγραφίσαμε, το κόψαμε ,το κολλήσαμε και δημιουργήσαμετον δικό μας πίνακα με χαρτοκολλητική.

Για εκτύπωση:

Το χελιδόνι

ΓΛΩΣΣΑ

Με αφορμή τις πιο κάτω εικόνες πουλιών που το όνομά τους αρχίζουν από το γράμμα Γγ γάμα: γκιώνης, γαλοπούλα, γλάρος, γεράκι,τα παιδιά ήρθαν σε επαφή με το πιο πάνω γράμμα.

Καρτέλες για το γράμμα Γγ

Video

Φύλλο εργασίας για το Γγ

Για εκτύπωση:

Το γράμμα Γγ

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ

Ο αριθμός 6

Καρτέλες για τον αριθμό 6

ΚΑΡΤΕΛΕΣ ΓΙΑ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ ΤΩΝ ΑΡΙΘΜΩΝ 1-6

Παρουσίαση επανάληψη των αριθμών

ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ ΟΙ ΑΡΙΘΜΟΙ 1 ΕΩΣ 6

Video

Φύλλο εργασίας

Για εκτύπωση:

Ο αριθμός 6

Φύλλο εργασίας με θέμα τα πουλιά

Για εκτύπωση:

Παίξε με τις σκιές των πουλιών

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ