Ο Σύνδεσμος Φιλολόγων Κοζάνης, τιμώντας τον επετειακό εορτασμό των 200 χρόνων από την κήρυξη της Επανάστασης του 1821, διοργανώνει έναν κύκλο διαδικτυακών συζητήσεων με τίτλο «1821: Τοπικές και διεθνείς όψεις της Επανάστασης», υπό την αιγίδα της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, κάθε Τετάρτη στις 8 μ.μ., από τον Μάρτιο μέχρι και τον Μάιο του 2021.

Στην έκτη ομιλία-συζήτηση, την Τετάρτη 21 Απριλίου, στις 8 μ.μ. ο κ. Μαρίνος Σαρηγιάννης, Ιστορικός, Ερευνητής Α΄ στο Ινστιτούτο Μεσογειακών Σπουδών/ΙΤΕ, παρουσίασε το θέμα: «Οθωμανικές αφηγήσεις για την Ελληνική Επανάσταση».

Ο κ. Σαρηγιάννης προσπάθησε να εξετάσει την οθωμανική πρόσληψη της Ελληνικής Επανάστασης και τις θεωρίες που επικρατούσαν στην οθωμανική πολιτική σκέψη στις αρχές του 19^ου αιώνα, μέσα από τις οποίες έγινε αρχικά η πρόσληψη της επανάστασης ως μια «αστοχία του συστήματος». Κατόπιν, ανέλυσε τις αναφορές των επίσημων ιστοριογράφων της εποχής και ορισμένων άλλων αφηγήσεων, κυρίως του Μοραΐτη Γιουσούφ Μπέη, ο οποίος γνώριζε ελληνικά και βρέθηκε στο Ναύπλιο κατά την πολιορκία της πόλης από τους Έλληνες. Εστίασε στο πώς οι Οθωμανοί αντιλαμβάνονταν την έννοια του έθνους και της εθνικής συνείδησης, τι υποθέσεις και τι πληροφόρηση είχαν για τα αίτια και τα κίνητρα της Επανάστασης, και πώς η ίδια η Επανάσταση επέδρασε στην αλλαγή της κοσμοεικόνας τους και της πολιτικής σκέψης της Αυτοκρατορίας.

Ο κ. Μαρίνος Σαρηγιάννης γεννήθηκε στην Αθήνα και είναι απόφοιτος του Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης, όπου και ολοκλήρωσε τις μεταπτυχιακές και διδακτορικές του σπουδές στην οθωμανική ιστορία. Εργάζεται στο Ινστιτούτο Μεσογειακών Σπουδών του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ) στο Ρέθυμνο. Έχει γράψει πάνω από πενήντα βιβλία και άρθρα σχετικά με διάφορα ζητήματα κοινωνικής και πολιτισμικής ιστορίας της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Μαζί με την Σοφία Λαΐου δημοσίευσαν το 2019 μια ανέκδοτη οθωμανική μαρτυρία για την Επανάσταση στην Πελοπόννησο (Οθωμανικές αφηγήσεις για την Ελληνική Επανάσταση: από τον Γιουσούφ Μπέη στον Αχμέτ Τζεβντέτ Πασά, εκδόσεις Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών).

Τη συζήτηση συντόνισε ο κ. Γιώργος Δελιόπουλος, Πρόεδρος του Συνδέσμου Φιλολόγων Κοζάνης, ενώ στη συνέχεια ακολούθησε  συζήτηση με το κοινό.

Ο Σύνδεσμος Φιλολόγων Κοζάνης, τιμώντας τον επετειακό εορτασμό των 200 χρόνων από την κήρυξη της Επανάστασης του 1821, διοργανώνει έναν κύκλο διαδικτυακών συζητήσεων με τίτλο «1821: Τοπικές και διεθνείς όψεις της Επανάστασης», υπό την αιγίδα της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, κάθε Τετάρτη στις 8 μ.μ., από τον Μάρτιο μέχρι και τον Μάιο του 2021.

Στην πέμπτη ομιλία-συζήτηση, την Τετάρτη 14 Απριλίου, στις 8 μ.μ. η κ. Ολυμπία Τσικαρδάνη, Φιλόλογος και Λογοτέχνης, παρουσίασε το θέμα:

«Τα Σέρβια στη δίνη της Επανάστασης του 1821 και ο πολυεπίπεδος αγώνας του κοσμοπολίτη πατριώτη, Ζήση Σωτηρίου»

Τα Σέρβια λόγω της γεωγραφικής τους θέσης υπήρξαν σε όλη τη μακραίωνη ιστορία τους μια περιοχή συνεχώς απειλούμενη από επιδρομές και επιθέσεις  κατακτητών, μέχρι το 1425, που πέρασαν στην κατοχή της Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Οι κάτοικοι της πόλης έζησαν περιόδους ακμής αλλά γνώρισαν και κάθε είδους απειλή. Εποικισμούς Τούρκων, διώξεις, σφαγές, παιδομάζωμα, αβάστακτη φορολογία, τρομοκρατία από τη δράση των αρματολών, αφορισμό από την εκκλησία, πυρπολήσεις σπιτιών, πείνα και καταλήστευση των περιουσιών τους. Έτσι, πολλοί αναγκάστηκαν να γίνουν κλέφτες και σκορπίστηκαν στα γύρω βουνά ως τον Όλυμπο, αναπτύσσοντας έντονη επαναστατική δράση.

Ανάμεσα στους επαναστάτες αγωνιστές της περιοχής ξεχωρίζει η μορφή του Ζήση Σωτηρίου, που γεννήθηκε στα Σέρβια, μορφώθηκε και  ανέπτυξε εμπορική δράση στην Πέστη, πολέμησε σε όλη την επικράτεια όταν άρχισε η επανάσταση, έγινε Εύελπις στρατιωτικός επί Καποδίστρια, αγωνίστηκε για την ψήφιση του Συντάγματος επί Όθωνα, έκανε αμέτρητες δωρεές σε σχολεία και ευαγή ιδρύματα, πήρε μέρος στις διάφορες επαναστάσεις στη Μακεδονία και προσφέρθηκε να εργαστεί ως ο πρώτος αρχειοφύλακας της Ακρόπολης. Μια σπάνια ιστορική φυσιογνωμία, που τιμά την ιστορία και  τον πολιτισμό «λόγω και έργω».

Τη συζήτηση συντόνισε ο κ. Παύλος Ταγτεβερενίδης, Φιλόλογος και Διευθυντής του Μουσικού Σχολείου Πτολεμαΐδας. Στη συνέχεια, ακολούθησε συζήτηση με το κοινό.

Την εκδήλωση χαιρέτισε ο κ. Χρήστος Ελευθερίου, Δήμαρχος Σερβίων.

Ο Σύνδεσμος Φιλολόγων Κοζάνης διοργάνωσε ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΗ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ τη Δευτέρα 12 Απριλίου, με τη συμμετοχή δεκάδων συναδέλφων από όλη την Ελλάδα και με προσκεκλημένη την Καθηγήτρια Πρώτης Βαθμίδας του Παιδαγωγικού Τμήματος Προσχολικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Κρήτης, κ. Μαρίνα Τζακώστα, με θέμα: «ΕΙΝΑΙ ΑΝΘΡΑΞ Ο ΧΡΥΣΟΣ; ΠΩΣ Ο ΓΛΩΣΣΙΚΟΣ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΣ ΤΡΕΠΕΤΑΙ ΣΕ ΓΛΩΣΣΙΚΟ ΠΛΟΥΤΟ»

Γιατί οι γλωσσικές ποικιλίες είναι υποτιμημένες; Γιατί όταν τείνουμε να διακωμωδήσουμε πρόσωπα (και καταστάσεις) βάζουμε στο στόμα τους ντοπιολαλιές; Ποια είναι, τελικά, η σχέση της διαλέκτου με τη Νεοελληνική; Και ποια η σχέση μεταξύ «αστών» και «επαρχιωτών»; Στην παρούσα συνάντηση η ομιλήτρια επιχείρησε να λύσει μύθους σχετικά με την αξία των διαλέκτων και τη σημασία της χρήσης τους και της αναβίωσής τους. Κατέδειξε ότι οι γεωγραφικές γλωσσικές διάλεκτοι είναι, αφενός, ένα σημαντικό εργαλείο καλλιέργειας της γλωσσικής μας επίγνωσης, δηλαδή της συνειδητής γνώσης που έχουμε για τη γλώσσα μας και τους πιθανούς εκφραστικούς τρόπους της και, αφετέρου, ένας τρόπος κατανόησης του «Άλλου». Τέλος, παρουσίασε τρόπους ενσωμάτωσης των γλωσσικών ποικιλιών στη γλωσσική διδασκαλία.

Η κ. Μαρίνα Τζακώστα είναι Καθηγήτρια Πρώτης Βαθμίδας του Παιδαγωγικού Τμήματος Προσχολικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Κρήτης με γνωστικό αντικείμενο τη Γλωσσική Ανάπτυξη και Αγωγή του Παιδιού της Προσχολικής Ηλικίας. Είναι απόφοιτη του Τμήματος Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης σε επίπεδο προπτυχιακό και μεταπτυχιακό α΄ κύκλου. Έλαβε το διδακτορικό της δίπλωμα από το Ινστιτούτο Γενετικής Γλωσσολογίας του Πανεπιστημίου του Λέιντεν στην Ολλανδία με υποτροφία από το ολλανδικό κράτος. Κατά τη διάρκεια των διδακτορικών της σπουδών υπήρξε επισκέπτρια ερευνήτρια στο πανεπιστήμιο Άμχερστ της Μασαχουσέτης. Εργάστηκε στο Τμήμα Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών, το Τμήμα Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης και το Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Από το 2006 ανήκει στο επιστημονικό δυναμικό του Παιδαγωγικού Τμήματος Προσχολικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Κρήτης.

Έχει δημοσιεύσει περισσότερες από 100 μελέτες σε διεθνείς επιμελημένους τόμους, επιστημονικά περιοδικά και πρακτικά συνεδρίων καθώς και βιβλία, επιμελημένους τόμους και εκπαιδευτικά υλικά. Έχει συμμετάσχει σε πλήθος ερευνητικών προγραμμάτων ως επιστημονικώς υπεύθυνη ή επιστημονική συνεργάτιδα. Το 2014 τής απονεμήθηκε υποτροφία από το Κοινωφελές Ίδρυμα Ιωάννη Λάτση για να δημιουργήσει το Ψηφιακό Μουσείο Ελληνικής Προφορικής Ιστορίας, μια δεξαμενή διαλεκτικών δεδομένων και τοπικής ιστορίας (www.mohi.edc.uoc.gr). Υπήρξε επίσης υπότροφη επισκέπτρια ερευνήτρια στο κέντρο Ελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πρίνστον στο Νιού Τζέρσεϊ, εκπονώντας έρευνα πάνω στις νεοελληνικές διαλέκτους (2018).

Την εκδήλωση και τη συζήτηση που ακολούθησε συντόνισε η κ. Κυριακή Μαυροφυλλίδου, μέλος του Δ.Σ. του Συνδέσμου Φιλολόγων Κοζάνης και Υποψήφια Διδάκτωρ στην Ποντιακή Μορφολογία στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας.

Μπορείτε να κατεβάσετε την παρουσίαση της κ. Τζακώστα, πατώντας τον παρακάτω σύνδεσμο: ΕΙΝΑΙ ΑΝΘΡΑΞ Ο ΧΡΥΣΟΣ;

Μπορείτε να παρακολουθήσετε το βίντεο της εκδήλωσης στο YouTube κανάλι του Συνδέσμου Φιλολόγων Κοζάνης, πατώντας εδώ

Ο Σύνδεσμος Φιλολόγων Κοζάνης, τιμώντας τον επετειακό εορτασμό των 200 χρόνων από την κήρυξη της Επανάστασης του 1821, διοργανώνει έναν κύκλο διαδικτυακών συζητήσεων με τίτλο «1821: Τοπικές και διεθνείς όψεις της Επανάστασης», υπό την αιγίδα της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, κάθε Τετάρτη στις 7:30 μ.μ., από τον Μάρτιο μέχρι και τον Μάιο του 2021.

Στην πέμπτη ομιλία-συζήτηση, την Τετάρτη 7 Απριλίου, στις 7:30μ.μ. η κ. Θεοδώρα Λειψιστινού, φιλόλογος, συγγραφέας και πρόεδρος της εθελοντικής ομάδας «Ελλήνιον», παρουσίασε το θέμα:

«Η συνεισφορά της Σιάτιστας στην πνευματική και πολιτική αφύπνιση του Ελληνισμού. Ο Νικόλαος Κασομούλης στους πρωτεργάτες της Ελληνικής Επανάστασης»

Η Σιάτιστα υπήρξε, στην περίοδο της οθωμανικής κυριαρχίας, το «θερμοκήπιο» των ελληνικών γραμμάτων με μεγάλη διαβαλκανική και πανευρωπαϊκή εμβέλεια αλλά και το «ταμείο» των πνευματικών επιδόσεων σημαντικών λογίων. Κατά τους χαλεπούς εκείνους χρόνους, ανέδειξε πλείστους ανθρώπους των γραμμάτων και των επιστημών, οι οποίοι με τη δράση τους συνετέλεσαν στην πνευματική και πολιτική αφύπνιση και στην αναγέννηση του γένους.

Η πρώτη ελληνική τυπογραφία των Σιατιστινών Μαρκίδων Πούλιου σημάδεψε την ιστορία και, με το τολμηρό εθνικό της έργο, συνένωσε την ειδησεογραφική ενημέρωση με τον πολιτικό λόγο. Οι αδελφοί Μαρκίδες Πούλιου, ο Ζωσιμάς Ρούσης, ο Γεώργιος Παπαζώλης μπορούν να θεωρηθούν πρόδρομοι της επανάστασης. Αυτό το κλίμα των επαναστατικών ιδεών διαμόρφωσε τον χαρακτήρα του λόγιου επαναστάτη από τη Σιάτιστα Νικόλαου Κασομούλη, ο οποίος διέθεσε τον εαυτό του στον αγώνα για τη λευτεριά.

Τη συζήτηση συντόνισε η κ. Κυριακή Μαυροφυλλίδου, φιλόλογος και υποψήφια διδάκτωρ στην Ποντιακή Μορφολογία του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας. Στη συνέχεια, θα ακολουθήσει συζήτηση με το κοινό.

Την εκδήλωση χαιρέτισαν ο κ. Γεώργιος Κασαπίδης, Περιφερειάρχης Δυτικής Μακεδονίας και ο κ. Χρήστος Ζευκλής, Δήμαρχος Βοΐου.

Μπορείτε να παρακολουθήσετε το βίντεο της εκδήλωσης στο YouTube κανάλι του Συνδέσμου Φιλολόγων Κοζάνης, πατώντας εδώ.

Ο Σύνδεσμος Φιλολόγων Κοζάνης και το Εργαστήριο Κοινωνικών και Μεταναστευτικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας οργάνωσαν την όγδοη διάλεξη του κύκλου διαδικτυακών διαλέξεων «Η φιλοσοφία στην εποχή της κρίσης» τη Δευτέρα 5 Απριλίου 2021, στις 7 μ. μ. με θέμα: “Το διακύβευμα της πολιτικής και η επιστροφή της φιλοσοφίας”, με ομιλητή τον κ. Σωκράτη Δεληβογιατζή, Καθηγητή Φιλοσοφίας (ΑΠΘ).

Σύμφωνα με τον ομιλητή, η εποχή μας δοκιμάζεται πολλαπλώς: έκλυση όλων των δεσμευτικών όρων σε έξεις και συμπεριφορές, επανατοποθέτηση κάθε αρχής και αξίας για τον κοινωνικο-πολιτικό άνθρωπο, απελευθέρωση μέσων και τρόπων πρόσκτησης γνώσεων με ταυτόχρονη υποχώρηση απαιτήσεων αισθητικής και ηθικής κανονιστικής. Όμως, το διακύβευμα δεν περιορίζεται μόνο στην οιονεί άυλη πτυχή του ανθρώπινου∙ εξικνείται και σε βασικές λειτουργίες και κινήσεις βιολογικού χαρακτήρα – του σώματος και που είμαστε και που έχουμε: εγκαινιάζονται σε παγκόσμια κλίμακα διεργασίες στέρησης, “κακής” άρνησης, βασικής ανελευθερίας με όχημα την οικονομία σε ένα περιβάλλον απειλής, πρωτόγνωρης σε διάσταση ιστορίας. Η ζωή τελεί όλο και περισσότερο υπό όρους πολιτικών αποφάσεων, που οι ίδιες διέπονται από ανώνυμες προθετικότητες θεμελιώδους ασυνέχειας και οντολογικής τυχαιότητας ή συμβεβηκότος σε μια σχέση αδιέξοδης περιπλοκής και προσωρινότητας.

Η τεχνολογία, από θεραπαινίδα της κοινωνικής πολιτικής, παράγει η ίδια πολιτική με πολιτικούς μιας χρήσης ή ορισμένου έργου. Οπόθεν απαιτούνται αυστηρότητα και στρατευτικότητα απέναντι σε πολιτικές αδυνατίσματος και αδειάσματος ανθρωπολογικών σταθερών, αδιαπραγμάτευτων μέχρι νεωτέρας σε επίπεδο ορισμού των ανθρώπινων σχέσεων εν κοινωνία: ελευθερία, ολοκλήρωση, αφιερωματικές πρακτικές συνιστούν κριτήρια και συνθήκες ελέγχου των σύγχρονων τάσεων χάους που διέπουν το λόγο εξουσίας και επικοινωνίας των υποκειμένων απόφασης.

Μπορείτε να παρακολουθήσετε την εκδήλωση ακολουθώντας τον εξής σύνδεσμο: https://www.youtube.com/watch?v=go4yWPrEQmQ

Ο Σύνδεσμος Φιλολόγων Κοζάνης, τιμώντας τον επετειακό εορτασμό των 200 χρόνων από την κήρυξη της Επανάστασης του 1821, διοργανώνει έναν κύκλο διαδικτυακών συζητήσεων με τίτλο «1821: Τοπικές και διεθνείς όψεις της Επανάστασης», υπό την αιγίδα της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, κάθε Τετάρτη στις 7:30 μ.μ., από τον Μάρτιο μέχρι και τον Μάιο του 2021.

Στην τρίτη ομιλία-συζήτηση, την Τετάρτη 31 Μαρτίου, στις 7:30μ.μ. ο κ. Θέμης Απατσίδης, ερευνητής – συγγραφέας ιστορικών και ανθρωπολογικών μελετών και Διευθυντής του 1^ου Δημοτικού Σχολείου Βερμίου, παρουσίασε το θέμα: «Ο Ιωάννης Φαρμάκης και οι αχαρτογράφητες ατραποί της Ιστορίας»

Στην ομιλία επιχειρήθηκε μια διερευνητική προσέγγιση των ιστορικών πηγών που αναφέρονται στην επαρχία Εορδαίας κατά την περίοδο της οθωμανικής κυριαρχίας, με έμφαση στον ρόλο της Βλάστης και της κορυφαίας ηρωικής προσωπικότητας της περιόδου, του οπλαρχηγού Ιωάννη Φαρμάκη. Παράλληλα, εξετάστηκαν ερωτήματα όπως ο τρόπος που διαβάζουμε και ερμηνεύουμε την ιστορία καθώς και το εάν σήμερα, 200 χρόνια μετά, έχουν αναδειχθεί τα πραγματικά υποκείμενα που έχουν συμβάλει στον μετασχηματισμό της ελληνικής κοινωνίας.

Τη συζήτηση συντόνισε ο κ. Κωνσταντίνος Ντίνας, Καθηγητής Γλωσσολογίας – Ελληνικής γλώσσας και διδακτικής της στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας. Στη συνέχεια, ακολούθησε συζήτηση με το κοινό.

Την εκδήλωση χαιρέτισαν ο κ. Παναγιώτης Πλακεντάς, Δήμαρχος Εορδαίας και η κ. Δέσποινα Παπαδοπούλου, Διευθύντρια Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Κοζάνης.

Ο Σύνδεσμος Φιλολόγων Κοζάνης και το Εργαστήριο Κοινωνικών και Μεταναστευτικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας παρουσίασαν διαδικτυακά το βιβλίο του Ραϋμόνδου Αλβανού, “Σλαβόφωνοι και Πρόσφυγες. Κράτος και πολιτικές ταυτότητες στη Μακεδονία του Μεσοπολέμου” τη Δευτέρα 29 Μαρτίου. 

Για το βιβλίο μίλησαν οι:

Δόμνα Μιχαήλ, Καθηγήτρια Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας

Γιώργος Κόκκινος, Καθηγητής Ιστορίας και Διδακτικής της Ιστορίας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου

και ο συγγραφέας του βιβλίου Ραϋμόνδος Αλβανός

Την εκδήλωση συντόνισε η Ελένη Γερούση, Δρ Φιλοσοφίας ΑΠΘ

Ο Μεσοπόλεμος, δηλαδή η περίοδος 1922-1940, είναι η σημαντικότερη περίοδος στη νεότερη ιστορία της Ελλάδας. Τότε ουσιαστικά μπήκαν οι βάσεις για τη συγκρότηση της πραγματικότητας όπως τη ζούμε σήμερα. Στο βιβλίο παρουσιάζονται στοιχεία της κοινωνικής ιστορίας του Μεσοπολέμου που σίγουρα δεν αφορούν μόνο τη Μακεδονία. Η συγκρότηση των δικτύων των πολιτευτών, οι στρατηγικές τους για την άντληση ψήφων, η έκφραση και διαχείριση των μυριάδων αιτημάτων των ψηφοφόρων-χωρικών, οι συγκρούσεις ντόπιων-προσφύγων σχετικά με τη γη, τα έντονα πολιτικά πάθη των διχασμένων Ελλήνων σε βενιζελικούς και αντιβενιζελικούς είναι μερικά από τα στοιχεία που αναλύονται στην παρούσα μελέτη και χαρακτηρίζουν όλη την ελληνική ύπαιθρο του Μεσοπολέμου. Το βασικό ερώτημα που διατρέχει το βιβλίο είναι το ποιος είναι ο ρόλος του κράτους στην προσπάθεια ένταξης των σλαβόφωνων και των προσφύγων στην ελληνική κοινωνία και πώς το κοινοβουλευτικό σύστημα επηρέασε τη συγκρότηση εθνικών και πολιτικών ταυτοτήτων στη μεσοπολεμική Μακεδονία.

Λίγα λόγια για τον συγγραφέα του βιβλίου

Ο Ραϋμόνδος Αλβανός γεννήθηκε στην Αθήνα και είναι απόφοιτος του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του Πανεπιστημίου Αθηνών. Έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στο τμήμα Συγκριτικής Ιστορίας του Πανεπιστημίου του Έσσεξ και είναι διδάκτωρ του τμήματος Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ. Είναι διδάσκων (με το Π. Δ. 407) στο τμήμα Επικοινωνίας και Ψηφιακών Μέσων του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας (Καστοριά). Επίσης διδάσκει στο Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα της Δημόσιας Ιστορίας.

Το βίντεο της εκδήλωσης που συγκέντρωσε το ενδιαφέρον 400 και παραπάνω ατόμων, μπορείτε να το παρακολουθήσετε εδώ.

Ο Σύνδεσμος Φιλολόγων Κοζάνης και το Εργαστήριο Κοινωνικών και Μεταναστευτικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας οργάνωσαν την έβδομη διάλεξη του κύκλου διαδικτυακών διαλέξεων τη Δευτέρα 22 Μαρτίου 2021, στις 7 μ. μ. με θέμα «Ηθική και πολιτική στη σκέψη του Δημόκριτου».

    Σύμφωνα με τον προσκεκλημένο ομιλητή, Δρα Φιλοσοφίας (ΑΠΘ) Ηλία Βαβούρα, ο ανθρώπινος πολιτισμός αποτελεί προϊόν δημιουργίας του ανθρώπινου λόγου και αυτό διαχωρίζει πλήρως τον άνθρωπο από τα υπόλοιπα έμβια όντα. Ο άνθρωπος μέσω του ορθού λόγου δεν αποτελεί απλό μέρος του φυσικού όλου, αλλά δύναται να ορίζει ο ίδιος το μέλλον του και να δημιουργήσει την ιστορία του. Αυτό, κατά ένα παράδοξο αλλά απόλυτα λογικό για τον Δημόκριτο τρόπο, συνάδει και με τον φυσικό ηδονισμό του ανθρώπου. Κατά τη δημοκρίτεια θεώρηση των ανθρωπίνων πραγμάτων κατέστη σαφές ότι ὅρος συμφόρων καὶ ἀσυμφόρων τέρψις καὶ ἀτερπίη, ότι δηλαδή η ηδονή και η οδύνη αποτελούν το στοιχείο που ορίζει το συμφέρον ή το μη συμφέρον για τον άνθρωπο. Αλλά η ευδαιμονία πρέπει να είναι κάτι συμφέρον για τον άνθρωπο και η κακοδαιμονία κάτι μη συμφέρον, διαφορετικά θα οδηγούμασταν σε λογικό άτοπο. Επομένως, εφόσον η ηδονή και η οδύνη ορίζουν το συμφέρον και το μη συμφέρον για τον άνθρωπο, πρέπει να ορίζουν και αυτό που αποτελεί τη μέγιστη συμφέρουσα κατάσταση για τον άνθρωπο, δηλαδή την ευδαιμονία.

    Η ευδαιμονία λοιπόν όχι μόνο σχετίζεται με την ηδονή αλλά ταυτίζεται με αυτή εφόσον και η ίδια αποτελεί κάτι συμφέρον για τον άνθρωπο και ως εκ τούτου κάτι ευχάριστο. Όμως, όλες οι ηδονές δεν είναι ωφέλιμες για τον άνθρωπο, υπάρχουν ηδονές που βλάπτουν τον λήπτη τους βραχυπρόθεσμα ή μακροπρόθεσμα. Επίσης, οι ηδονές διακρίνονται μεταξύ τους ως προς την ποιότητα, άλλες ηδονές, όπως οι πνευματικές, έχουν μεγαλύτερη αξία λόγω της σημαντικότητας και της διάρκειάς τους, ενώ άλλες μικρότερη αξία λόγω της μικρής τους σημασίας και της παροδικής τους διάρκειας. Σε αυτό το σημείο καθίσταται εμφανές ότι η ηδονή χωρίς τη λογική ικανότητα δεν μπορεί να ταυτιστεί με το υπέρτατο αγαθό της ευδαιμονίας, αφενός διότι η διάκριση μεταξύ των επωφελών και επιβλαβών ηδονών αλλά και το μέτρο της απόλαυσής τους είναι έργο του ορθού λόγου, αφετέρου διότι οι πνευματικές ηδονές είναι σημαντικότερες από τις σωματικές και ως εκ τούτου η απόλαυσή τους προϋποθέτει ανεπτυγμένη νοημοσύνη. Συνεπώς το καλό με το ηδύ δεν μπορούν να ταυτιστούν, αν δεν υπάρχει η διαμεσολάβηση του ορθού λόγου. Η ευδαιμονία είναι κάτι ευχάριστο, αλλά ποτέ δεν θα μπορούσε να υπάρξει, αν δεν υφίστατο η ανθρώπινη ορθολογική κρίση.

Μπορείτε να παρακολουθήσετε την εκδήλωση ακολουθώντας τον εξής σύνδεσμο: https://www.youtube.com/watch?v=-UMBglONVBw