Λήθη, Λορέντζου Μαβίλη

Το ποίημα είναι σονέτο. 

(α) αποτελείται από 14 στίχους.

(β)  2 τετράστιχες και 2 τρίστιχες στροφές.

(γ) στις 2 πρώτες στροφές η ομοιοκαταληξία είναι σταυρωτή. Στις επόμενες συναντούμε πλεχτή και ζευγαρωτή ομοιοκαταληξία στους δύο τελευταίους στίχους.

δ) Ακολουθείται, επίσης, ο κανόνας ότι ένας τουλάχιστον στίχος της μιας στροφής πρέπει να ομοιοκαταληκτεί με έναν της άλλης.

Κεντρική ιδέα: Καλότυχοι οι νεκροί γιατί ξεχνούν τις πίκρες της ζωής ( επίδραση από τη φιλοσοφία του Σοπενάουερ)

Ο ποιητής διαπραγματεύεται το θέμα του θανάτου με διαφορετικό τρόπο, ανοίκειο για την ελληνική παράδοση που υμνεί τη χαρά της ζωής.

Σύγκριση με Ομήρου Οδύσσεια 

 Στη ραψωδία λ ( Νέκυια) της Οδύσσειας ο Οδυσσέας συναντά τον Αχιλλέα, ο οποίος του λέει (μετ. Μαρωνίτη, στ. 547-550):

Mη θες να με παρηγορήσεις για τον θάνατό μου, Oδυσσέα γενναίε·

θα προτιμούσα πάνω στη γη να ζούσα, κι ας ξενοδούλευα σε κάποιον,

άκληρο πια που να μην έχει και μεγάλο βιος,

παρά να είμαι ο άρχοντας στον κάτω κόσμο των νεκρών

Λαϊκές αντιλήψεις και μυθολογία

(α) το νερό της λησμονιάς: λαϊκή αντίληψη  ότι οι νεκροί δεν θυμούνται τον πάνω κόσμο, γιατί στον κάτω κόσμο πίνουν το νερό που τους κάνει να ξεχνούν.

(β) το λιβάδι απ’ ασφοδίλι: την εικόνα τη συναντάμε  στον Όμηρο. Στον Άδη υπάρχει ένα μέρος που ονομάζεται το λιβάδι με τους ασφόδελους (ἀσφοδελὸς λειμών).

Ο ασφόδελος  ήταν το «νεκρολούλουδο» των αρχαίων Ελλήνων, καθώς οι αρχαίοι Έλληνες θεωρούσαν ότι οι νεκροί κατοικούσαν σε ένα λιβάδι με ασφόδελους (Ασφόδελο Λειμώνα). Το είχαν σαν σύμβολο πένθους και όπως αναφέρει ο Όμηρος στην «Οδύσσεια» έσπερναν τον ασφόδελο στους τάφους, γιατί νόμιζαν ότι οι ψυχές τρέφονταν με τους κονδύλους τους (καθώς είναι πλούσιοι σε άμυλο).  Πηγή: http://votaniki.gr/xlorida/eidi/eidi-me-istoria/to-fyto-toy-kato-kosmoy-i-adynamia-toy-adi-asfodelos/

Δομή: Το ποίημα δομείται πάνω σε αντιθέσεις

Ενότητες

1η στροφή: Η καλοτυχία των νεκρών

2η και 3η στροφή: Στο λιβάδι με τους ασφόδελους

4η στροφή: Τους ζωντανούς να κλαις

Ερμηνεία με βάση τους υποθετικούς λόγους του ποιήματος

• Το σούρουπο οι ψυχές των νεκρών πίνουν το νερό της λησμονιάς, αλλά αν κάποιος κλάψει γι’ αυτές, τότε το νερό μαυρίζει(β΄ στροφή)
• και, αν το πιουν, θα θυμηθούν την επίγεια ζωή (γ΄ στροφή)
• Αν κάποιος δεν  μπορεί να συγκρατήσει τα δάκρυα, καλύτερα ας θρηνήσει τους ζωντανούς: αυτοί δεν μπορούν να ξεχνούν , θυμούνται τα βάσανα και υποφέρουν( δ΄ στροφή)

Αφηγηματικά πρόσωπα

Χρήση γ΄ και β΄ προσώπου

Με το γ΄ πρόσωπο παρουσιάζεται ο προβληματισμός με μια απόσταση, αντικειμενικότητα, ενώ με το β΄ πρόσωπο δημιουργείται μια επικοινωνία με τον αναγνώστη, ένας διάλογος ανάμεσά τους. το ύφος γίνεται πιο οικείο και εκφράζονται συναισθήματα.

Σχήματα λόγου

Μεταφορές: το νερό της λησμονιάς

Προσωποποίηση: πόνοι που κοιμούνται

Οξύμωρο: καλότυχοι οι νεκροί

Αντιθέσεις

Πολλές εικόνες

Μέτρο: στίχος ιαμβικός 11σύλλαβος παροξύτονος

Υπάρχει διασκελισμός

Ύφος: μελαγχολικό και στοχαστικό

Γλώσσα: δουλεμένη δημοτική με τοπικούς ιδιωματισμούς  (δε βολεί, πίκρια κ.ά. )