«Οταν ήμουνα παιδί ζητούσα πάντα από τον πατέρα μου να κόψει ταχύτητα στο ύψος του Φιξ για να φάω με τα μάτια μου το κτίριο». Δεν γνωρίζω την κ. Αλισον Γουίλ που υπογράφει το νοσταλγικό αυτό σχόλιο κάτω από μια φωτογραφία της πάλαι ποτέ κραταιάς ζυθοποιίας στο flickr. Μπορούμε, όμως, να μαντέψουμε την ηλικία της. Αποκλείεται η κ. Γουίλ να είναι μικρότερη των 40 ετών. Στα τέλη της δεκαετίας του ’70 το εργοστάσιο μεταφέρθηκε έξω από την Αθήνα και το συγκρότημα της λεωφόρου Συγγρού εκκενώθηκε. Εκείνη την εποχή άρχισε η αντίστροφη μέτρηση για ένα κτίριο που οι αρχιτέκτονες συνήθως υμνούν και οι (περισσότεροι) Αθηναίοι εύχονται να είχε εξαφανιστεί. Ισως γιατί δεν πρόλαβαν τα λίγα χρόνια ακμής, όσα πέρασαν από το 1963, χρονιά αποπεράτωσης του «νέου» Φιξ, σε σχέδια ενός πρωτοπόρου εκπροσώπου του ελληνικού μοντερνισμού, του Τάκη Ζενέτου (1926-1977), μέχρι την αυγή της δεκαετίας του ’80, όταν άρχισαν να γίνονται εμφανή τα σημάδια της εγκατάλειψης: σπασμένα τζάμια, διαφημιστικές πινακίδες, δύο και τρία δάχτυλα καυσαέριο πάνω στους τοίχους.

Αυτή είναι η «κατάρα» του Φιξ. Ελάχιστοι θυμούνται το μεγαλοπρεπές παρελθόν των οριζόντιων συνεχών υαλοπετασμάτων και της δυναμικής γεωμετρίας. Και η «κατάρα» συνεχίζεται. Οι εργασίες για την ανακατασκευή του σε έδρα του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης άρχισαν πριν από δύο καλοκαίρια ύστερα από συνεχείς αναβολές και δικαστικές περιπέτειες. Σαν σήμερα δύο χρόνια πίσω, στις 20 Αυγούστου του 2007, ο πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής επισκεπτόταν το Φιξ μαζί με τον τότε υπουργό Πολιτισμού Γιώργο Βουλγαράκη. Ο εργολάβος είχε εγκατασταθεί, όλα έδειχναν να έχουν πάρει επιτέλους τον δρόμο τους. Με τις πρώτες εργασίες αποκαλύφθηκε η ύπαρξη αμιάντου σε τμήμα του κτιρίου που δεν ξεπερνούσε το 10%. Κρίθηκε απαραίτητη η απομάκρυνσή του, όπως κι έγινε. Η διαδικασία προκάλεσε νέα καθυστέρηση στο έργο που, ούτως ή άλλως, φαινόταν να «τρέχει» με ρυθμούς χελώνας.

Το «περίεργο» στην υπόθεση του Φιξ είναι η παράξενη σιωπή που τυλίγει αυτό το απίστευτο κατασκευαστικό σίριαλ. Κανείς δεν μιλάει. Ούτε το Διοικητικό Συμβούλιο του ΕΜΣΤ, ούτε το υπουργείο Πολιτισμού, ούτε ο εργολάβος (ΒΙΟΤΕΡ Α.Ε.). Το μόνο που αιωρείται είναι οι καταγγελίες πρώην μελών του Δ.Σ. του Μουσείου για τον ρόλο της εταιρείας που έχει αναλάβει τη διοίκηση του έργου. Στην καταγγελία γίνεται λόγος για λεόντειο σύμβαση και υπέρογκη αμοιβή της εταιρείας διοικήσεως: 7,5 εκατ. ευρώ, όταν ο προϋπολογισμός ολόκληρου του έργου είναι στα 23 εκατ. ευρώ! Η εισαγγελική έρευνα βρίσκεται σε εξέλιξη.

Στο κουβάρι του Φιξ εμπλέκεται και η απροθυμία της ΒΙΟΤΕΡ να «τρέξει» το έργο. Η κακή οικονομική συγκυρία; Αλλες προτεραιότητες; Αγνωστο. Οι εργασίες βρίσκονται πολύ πίσω από το χρονοδιάγραμμα και το κυρίως κατασκευαστικό μέρος μόλις έχει ξεκινήσει. Σύμφωνα με τη σύμβαση τον Σεπτέμβριο θα έπρεπε να παραδοθεί το κτίριο αλλά ο Αύγουστος τελειώνει και το έργο δεν είναι ούτε στα μισά. Ενα πιθανό σενάριο σύμφωνα με όσα προηγήθηκαν στην ανέγερση του Μουσείου της Ακρόπολης είναι η αντικατάσταση της εργοληπτικής εταιρείας. Το μόνο σίγουρο είναι πως οι διαρκείς αναβολές και καθυστερήσεις συσσωρεύουν επιπλέον κούραση και δυσφορία για το πολυετές γιαπί. Το Φιξ της λεωφόρου Συγγρού κινδυνεύει να γίνει το πιο μισητό κτίριο σε ολόκληρη την Αθήνα. Του Δημητρη Pηγοπουλου