Μάρτης- Χελιδονίσματα

Μάρτης αποκαλείται το έθιμο στο οποίο ένα βραχιόλι, φτιαγμένο από κόκκινο και άσπρο σχοινάκι ή κλωστές που έχουν στριφτεί ή πλεχτεί, φοριέται την 1η Μαρτίου ως τις 31 του Μαρτίου.

Σύμφωνα με τη λαϊκή παράδοση, ο Μάρτης προστατεύει τα πρόσωπα των παιδιών από τον πρώτο ήλιο της Άνοιξης, για να μην καούν. Τον φτιάχνουν την τελευταία μέρα του Φλεβάρη και τον φορούν την πρώτη μέρα του Μάρτη, πριν βγουν από το σπίτι.

“Μάρτης είναι χάδια κάνει, πότε κλαίει, πότε γελάει”

IMG 5bbd643f1847ed0bef2a0a71dd1091f0 V


IMG 20240301 111051

Τα χελιδονίσματα είναι ένα πανάρχαιο έθιμο καλωσορίσματος της άνοιξης. Ο Γεώργιος Μέγας («Ελληνικές γιορτές και έθιμα της λαϊκής λατρείας»), καταγράφει ένα τραγούδι από τα «χελιδονίσματα» στις Μέτρες της Θράκης όπου δύο παιδιά παίρνουν ένα καλάθι, το γεμίζουν φύλλα κισσού και περνούν μέσα από αυτό ένα ραβδί’ στην άκρη του ραβδιού προσαρμόζουν τη χελιδόνα, ένα ξύλινο ομοίωμα πτηνού. Γύρω στον λαιμό της χελιδόνας υπάρχουν κουδουνάκια, που ηχούν, καθώς κινείται το ραβδί από το οποίο αυτή κρέμεται. Τα παιδιά με το καλάθι της χελιδόνας πηγαίνουν από σπίτι σε σπίτι και τραγουδούν:

Ήρθε, ήρθε χελιδόνα
ήρθε κι άλλη μεληδόνα,
κάθισε και λάλησε,
και γλυκά κελάηδησε:
Μάρτη, Μάρτη μου καλέ,
και Φλεβάρη φοβερέ,
κι αν φλεβίσεις κι αν τσικνίσεις,
καλοκαίρι θα μυρίσεις.
Κι αν χιονίσεις κι αν κακίσεις,
πάλιν άνοιξιν θ’ανθίσεις….

IMG 20240304 115429

IMG 3997e4047851c49259b69a3587112f47 V