Ολοκληρώθηκε ο Β’ θεματικός κύκλος των Εργαστηρίων Δεξιοτήτων που εντάσσεται στη θεματική ενότητα: “Φροντίζω το περιβάλλον”, και στην  Υποενότητα: “Φυσικές Καταστροφές, Πολιτική Προστασία” με τίτλο: “Προστάτεψε το Δάσος, είναι πηγή ζωής” που υλοποιήθηκε το διάστημα Δεκεμβρίου 2023 -Ιανουαρίου 2024.

Βασικός σκοπός του προγράμματος είναι η ευαισθητοποίηση, η εκπαίδευση και η αλλαγή συμπεριφοράς των μαθητών/τριών σε θέματα που αφορούν το περιβάλλον και συγκεκριμένα στο δασικό οικοσύστημα. Τα δάση διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη μείωση του κινδύνου φυσικών καταστροφών, όπως πλημμύρες, ξηρασίες, κατολισθήσεις και άλλα ακραία γεγονότα. Σε παγκόσμιο επίπεδο, τα δάση μετριάζουν την κλιματική αλλαγή μέσω δέσμευσης άνθρακα, συμβάλλουν στην ισορροπία οξυγόνου, διοξειδίου του άνθρακα και υγρασίας στον αέρα. Επίσης στοχεύει στην ανάδειξη των σχέσεων και αλληλεπιδράσεων φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος, τον εντοπισμό των ανθρώπινων δραστηριοτήτων που υποβαθμίζουν ή απειλούν το φυσικό περιβάλλον και την ανάδειξη προληπτικών μέτρων. Μέρος του προγράμματος είναι η συνεργασία μεταξύ μαθητών, εκπαιδευτικών, γονέων, της τοπικής κοινωνίας καθώς και η συνεργασία με ειδικούς επιστήμονες για την επίτευξη αποτελεσματικής περιβαλλοντικής δράσης.

1ο Εργαστήριο: Δημιουργία του συμβολαίου της ομάδας μας

1η Δραστηριότητα: Το ερέθισμα για την εκκίνηση του σχεδίου δράσης δόθηκε από ένα εκπαιδευτικό βίντεο για το δάσος που είδαν τα παιδιά. Ακολούθησε συζήτηση για το τι βλέπουν στο δάσος, τι ακούν, τι αισθάνονται. Μίλησαν για τις εμπειρίες τους και ζωγράφισαν ελεύθερα ένα δέντρο. Φτιάχνουμε το ιστόγραμμα του θέματος με το τι γνωρίζουν τα παιδιά και τι θέλουν να μάθουν.

2η Δραστηριότητα: Ρωτάμε  τα παιδιά αν έχουν δει από κοντά φωτιά. Τι τους έκανε πιο πολύ εντύπωση; Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της (θερμότητα, ένταση, ταχύτητα εξάπλωσης);  Τι μπορεί να συμβεί αν η φωτιά συμβεί μέσα σε ένα δάσος; Εστιάζουμε στις δασικές πυρκαγιές της χώρας και  τις επιπτώσεις των δασικών πυρκαγιών. Εξηγούμε ότι με την προβολή του βίντεο, θα κάνουμε ένα ταξίδι στο δάσος και θα δούμε μέσα από την ιστορία του Ντετέκτιβ Παντελή Πουαρό, την προσπάθειά του να λύσει ένα μυστήριο. Συζητάμε με τα παιδιά μετά την προβολή του βίντεο: “Ο Παντελής Πουαρό και το μυστήριο του καπνού” του WWF  από την  Εκστρατεία της  WWF  Ελλάς για τον κίνδυνο των πυρκαγιών, «Η φωτιά σε αφορά …».

-Ποιο μυστήριο προσπαθούσε να λύσει ο ντετέκτιβ Παντελής; (του καπνού/φωτιάς, πώς ξεκίνησε)
-Ποια μέθοδο ακολούθησε; (συνεντεύξεις με μαρτυρίες από παλιότερα περιστατικά και αυτοψία για εύρεση στοιχείων)
-Ποια στοιχεία/ευρήματα ανακάλυψε για την έναρξη της φωτιάς;
-Ποια λύση βρήκε/σκέφτηκε για να εμποδίσει την εκδήλωση πυρκαγιών;

2ο Εργαστήριο: Γινόμαστε εξερευνητές έξω από την τάξη

1η Δραστηριότητα: Κάνουμε μια Διαδικτυακή βόλτα στο δάσος, προβάλλοντας το βίντεο με τίτλο: «Βόλτα στο δάσος» και τα παιδιά παρατηρούν, νιώθουν και φαντάζονται.

 

2η Δραστηριότητα: Οργανώσαμε  μια επίσκεψη  με τους μαθητές/τριες στο δασάκι της γειτονιάς μας. Γυρίζοντας στο σχολείο και κάνοντας έναν απολογισμό της επίσκεψης οι μαθητές/τριες εξέφρασαν τον προβληματισμό τους για αυτά που είδαν στο δασάκι.

Διαβάσαμε  βιβλία για το δάσος όπως “Ο λύκος Ζαχαρίας αγαπάει το δάσος”, ” Ο κλέφτης των φύλλων” , ¨Το δέντρο που έδινε”, “Ο κότσυφας απαιτεί το δάσος να σωθεί” και ανταλλάξαμε ιδέες και εντυπώσεις.

Παίξαμε διάφορα παιχνίδια με μιμήσεις ζώων, το παιχνίδι “Λύκε, λύκε είσαι εδώ;”.

Τραγουδήσαμε και παίξαμε διάφορα τραγούδια από την κασέτα- βιβλίο της Μαρίας Κυνηγού “Τραγουδώ και Γυμνάζομαι”, όπως “Στο Δάσος”. και το τραγούδι “Βόλτα στο δάσος”.

3ο Εργαστήριο:  Το δάσος ο πιο καλός μας φίλος, απειλείται

Συγκεντρώνουμε πληροφορίες για το δάσος και μάθαμε για το δέντρο ότι: το δένδρο τρέφεται με τις ρίζες οι οποίες παίρνουν νερό και άλλες θρεπτικές ουσίες από το έδαφος, στα κλαδιά του κατοικούν διάφορα μικρά ζώα, πουλιά και έντομα, δίπλα του ζουν άλλα δένδρα, θάμνοι και διάφορα φυτά, προσφέρει στον άνθρωπο καθαρό αέρα, οξυγόνο,
καρπούς, ξύλα, σκιά και είναι ένας χώρος αναψυχής και άθλησης. Καταλήγουμε λοιπόν στο συμπέρασμα ότι το δάσος έχει πολλά δένδρα θάμνους και άλλα φυτά που δημιουργούν ένα ξεχωριστό περιβάλλον όπου ζουν πολλά ζώα. Κάθε δάσος είναι ένα οικοσύστημα.

Φτιάχνουμε χελώνες που ζουν στο δάσος και δεντράκια στο σχήμα του Δ, (δέντρο- δάσος).

Στη συνέχεια καλούνται οι ομάδες να συνεργαστούν και να δημιουργήσουν  ένα δασικό οικοσύστημα με υλικά που θα επιλέξουν οι ίδιοι/ίδιες.

 

4ο Εργαστήριο: Το δάσος καίγεται

Προβάλλουμε ένα βίντεο για να παρακολουθήσουν τα παιδιά τα οφέλη του δάσους αλλά και για τους κινδύνους καταστροφής του, https://video.link/w/drOyc .Μετά την παρακολούθηση του βίντεο τίθενται ερωτήσεις από την εκπαιδευτικό.
– Ποιά νομίζετε ότι είναι τα οφέλη του δάσους;
– Πού οφείλονται οι πυρκαγιές στο δάσος; Εκτός από τις ανθρώπινες δραστηριότητες που αλλού οφείλονται;
– Τι συμβαίνει όταν το δάσος παίρνει φωτιά;
– Η καταστροφή ενός δάσους τι συνέπειες έχει για τη ζωή του δάσους αλλά και για τη ζωή του ανθρώπου;
– Με ποιούς τρόπους μπορούμε να βοηθήσουμε;
Τα παιδιά ενθαρρύνονται να διατυπώσουν τις απόψεις τους και να τις αιτιολογήσουν. Μέσα από τη διατύπωση διαφορετικών απόψεων και τις γνωστικές συγκρούσεις που θα προκύψουν, επιδιώκεται η γνωστική ανάπτυξη των μαθητών. Αφού συζητήσουμε για τις αιτίες που κινδυνεύει το δάσος, τις ταξινομούμε σε τρείς κατηγορίες:
1.Ανθρώπινες ενέργειες από λάθος, επειδή δε γνωρίζουμε ή αδιαφορούμε. 2.Ανθρώπινες ενέργειες από πρόθεση 3.Φυσικές αιτίες.

Το κάθε παιδί ζωγραφίζει το δάσος με τη φυσική του ομορφιά και ένα καμένο δάσος.

5ο Εργαστήριο: Προσκαλούμε την Πυροσβεστική Υπηρεσία

Οι μαθητές/τριες, με αφορμή το βίντεο που είδαν στο προηγούμενο εργαστήριο εκφράζουν την επιθυμία να έρθουν σε επαφή με την Πυροσβεστική Υπηρεσία, να καλέσουν έναν Πυροσβέστη στο σχολείο. Έτσι ανταποκρινόμενοι στο κάλεσμα μας ήρθαν ο Υποπυραγός κ. Αναστάσιος Μέλλος και ο Πυρονόμος κ. Παναγιώτης Κορωνιώτης που ενημέρωσαν τα παιδιά για τους τρόπους πρόληψης και αντιμετώπισης δασικών πυρκαγιών και έλυσαν τις απορίες τους. Επίσης έδειξαν τον ατομικό εξοπλισμό του Πυροσβέστη και τον εξοπλισμό του πυροσβεστικού οχήματος.

Μάθαμε επίσης ότι σε περίπτωση εκδήλωσης μιας πυρκαγιάς καλούμε την Πυροσβεστική Υπηρεσία στον αριθμό 199, το οποίο κάναμε κολάζ για να το θυμόμαστε.

 

Τα παιδιά ενθουσιάστηκαν με την επίσκεψη των πυροσβεστών στο σχολείο και τους ζωγράφισαν.

Φτιάξαμε κατασκευή με χαρτόνι το καπέλο του Πυροσβέστη.

6ο Εργαστήριο: Κάνουμε δεντροφύτευση

Προηγήθηκε επίσκεψη στο Φουγάρο Ναυπλίου όπου παρακολούθησαν τα παιδιά το εκπαιδευτικό πρόγραμμα: “Οι μουριές του Μοριά στην …αλέα του Φουγάρου” όπου παρατήρησαν τα δέντρα και το περιβάλλον τους, μαζεύοντας πεσμένα φύλλα μουριάς και ανακάλυψαν τον τρόπο που έφτασε το μετάξι στην Ευρώπη. Φεύγοντας μας χάρισαν ένα μικρό δεντράκι μουριάς για να φυτέψουμε στον προαύλιο χώρο του Νηπιαγωγείου μας.

      

Χρησιμοποιήσαμε αρχικά τις οδηγίες για μια σωστή φύτευση που μας έχουν δοθεί από το Διεθνές Θεματικό Δίκτυο Π.Ε. : “Μαθαίνω για τα Δάση” και εξηγήσαμε τον τρόπο που μπορεί να φυτέψουμε ένα δέντρο. Με τη βοήθεια  του κ. Ζίου Σεραφίν γονέα ενός μαθητή μας, φυτέψαμε τη μουριά σε παρτέρι μπροστά στο σχολείο μας.

 

70 Εργαστήριο: Αξιολόγηση-Αναστοχασμός

Οι μαθητές και μαθήτριες αναστοχάζονται σχετικά με την πορεία της διαδικασία της μάθησης τους, τον εμπλουτισμό των πρότερων γνώσεων τους και αξιολογούν τη συνεισφορά τους στη μαθησιακή διαδικασία. Αξιοποιούμε τη ρουτίνα σκέψης: «Τότε Νόμισα – Τώρα Ξέρω».

Γίνεται συζήτηση στην ολομέλεια για όλα αυτά που μάθαμε στα εργαστήρια.
-Τι σου άρεσε περισσότερο σ’ αυτά τα εργαστήρια και γιατί;
-Τι δεν σου άρεσε και τόσο;
-Ποιες δυσκολίες συνάντησες και τι έκανες γι’ αυτό;
-Τι ήταν αυτό που κάνατε όλοι και βοήθησε να ολοκληρώσεις το έργο σου;
-Τι σε εμπόδισε;
– Τι έμαθα;
– Τι θα άλλαζα;
-Τι θα θυμάμαι από αυτά τα εργαστήρια;

Έχοντας διαβάσει το βιβλίο “Ο κότσυφας απαιτεί το δάσος να σωθεί” του Βαγγέλη Ηλιόπουλου φτιάχνουμε, κλείνοντας το πρόγραμμα, μία κάρτα με τις δέκα συμβουλές για την προστασία του δάσους, τα δέκα “δεν” του δάσους, με την υπόσχεση να προσέχουμε και να φροντίζουμε το δάσος γιατί είναι πηγή ζωής!