23 Δημοτικό Σχολείο Θεσσαλονίκης

Γαϊτανάκι
Το γαϊτανάκι είναι ένα αποκριάτικο χορευτικό έθιμο, με το οποίο γεμίζουν χρώματα και γέλια οι πλατείες. Η λέξη “γαϊτανάκι” προέρχεται από τη μεσαιωνική λέξη “γαϊτάνιν” που σημαίνει μεταξωτό κορδόνι, κορδέλα. Αποτελεί παραδοσιακή γιορτή αγροτικών κυρίως περιοχών. Σύμφωνα με την παράδοση συμβολίζει το πνεύμα συναδέλφωσης, αγάπης και ομόνοιας. Συμβολίζει τον κύκλο της ζωής, τον κύκλο των εποχών. Τα παιδιά έπαιξαν με χάρτινες κορδέλες κι έκαναν κολάζ.

Αρλεκίνοι, παλιάτσοι, κλόουν
Ο αρλεκίνος είναι χαρακτήρας της commedia dell’ arte ενός πολύ ιδιαίτερου είδους κωμωδίας που αναπτύχθηκε στην Ιταλία το 16 ο  αιώνα και αποτελεί ένα κεφάλαιο της ιστορίας του θεάτρου που έχει επηρεάσει όλη  τη μετέπειτα πορεία του είδους. Το όνομα προκύπτει από τη συντόμευση του όρου commedia dell’arte all’ improvviso, που σημαίνει η «κωμωδία της τέχνης του αυτοσχεδιασμού», καθώς βασίζεται σε αυτοσχεδιασμούς των ηθοποιών και σκετσάκια. Οι θίασοι ήταν πλανόδιοι και περιόδευαν για να κερδίσουν μεγαλύτερη φήμη και οικονομικές απολαβές. Χρησιμοποιούσαν ένα πατάρι για σκηνή, με ένα ζωγραφισμένο πανί κρεμασμένο στο πίσω μέρος της για σκηνικό, το οποίο έστηναν στις πλατείες ή στις αυλές των αρχοντικών.
Τα παιδιά έπαιξαν με τη φιγούρα του αρλεκίνου και του κλόουν και ζωγράφισαν με αφορμή τον πίνακα του Πικάσο, ο οποίος έχει δημιουργήσει πάρα πολλά έργα με θέμα τους ακροβάτες και τους περιπλανώμενους ηθοποιούς.

Ισιδώρα Πάσχου- Εικαστικός

(περισσότερα…)

Ο Νορβηγός Έντβαρντ Μούνχ ήταν βασικός πρόδρομος του εξπρεσιονισμού, ενός καλλιτεχνικού ρεύματος που εκφράζει το αρνητικό, το δυσάρεστο. Η σύνθεση που επεξεργαστήκαμε με τα παιδιά της Α΄ και Β΄ είναι «Η κραυγή» (1893), ελαιογραφία 35,5Χ25,4 εκ. που βρίσκεται στην Εθνική Πινακοθήκη του Όσλο. Στον πίνακα απεικονίζεται μια ανθρώπινη μορφή με τα χέρια να κρατούν το παραμορφωμένο πρόσωπο-κρανίο που φαίνεται να κραυγάζει, συμβολίζοντας τη συντριβή του ανθρώπινου είδους.
Το έργο αυτό έδωσε μορφή σε χαρακτήρες του σινεμά τρόμου και αποτυπώθηκε σε αποκριάτικα προσωπεία. Η αποκριά συνδεδεμένη με τη μεταμφίεση, αναβιώνει όχι μόνο την ανάγκη μας για χαρά κι αυθορμητισμό αλλά και για έκφραση αρνητικών συναισθημάτων και αποφόρτισης.
Μας βοηθά δηλ. να εκφράζουμε μια πλευρά του εαυτού μας, η οποία έχει την ανάγκη να εκδηλωθεί ή ένα αρνητικό συναίσθημα, όπως αυτό του φόβου ή της οδύνης. Η αποκριάτικη μεταμφίεση αποτελεί μια εμπειρία, μια διαδικασία πολλαπλών διαστάσεων, όπως για παράδειγμα διενεργείται στο θεατρικό παιχνίδι ή τη δραματοθεραπεία.
Το έργο του Μούνχ στάθηκε αφορμή για διάλογο και δημιουργίες μέσα στην τάξη.

Ισιδώρα Πάσχου- Εικαστικός

(περισσότερα…)

«Ό,τι μπόρεσα ν’ αποχτήσω μια ζωή από πράξεις ορατές για όλους, επομένως να κερδίσω την ίδια διαφάνεια, το χρωστώ σ’ ένα είδος ειδικού θάρρους που μου ‘δωκεν η ποίηση: να γίνομαι άνεμος για τον χαρταετό και χαρταετός για τον άνεμο, ακόμα και όταν ουρανός δεν υπάρχει. Δεν παίζω με τα λόγια. Μιλώ για την κίνηση που ανακαλύπτει κανείς να σημειώνεται μέσα στη Στιγμή όταν καταφέρνει να την ανοίξει και να της δώσει διάρκεια.»
Οδυσσέας Ελύτης, «Ο Μικρός Ναυτίλος»
«Ένα μήνα, τουλάχιστον, πριν από την Καθαρή Δευτέρα αρχίζαμε δουλειά… τρέχαμε στις ρεματιές για να βρούμε καλάμια-αγοράζαμε λαδόκολλες χρωματιστές και σπάγκους. Όσο θυμάμαι τα χρόνια εκείνα δεν μου έτυχε Καθαρή Δευτέρα που να μην είχα πάνω από δέκα χαρταετούς. Άλλος πήγαινε μακριά, άλλος ψηλά, άλλος με ξυράφια και πάντα ανάλογα του αέρα τους ζυγιάζαμε έτσι ώστε να πετάνε με διάφορους τρόπους. Υπάρχουν τεχνικές πονηριές που ο κάθε κατασκευαστής τις κρατάει μυστικές. Να τον κάνεις να πετάει μόνο ψηλά ή πάλι χαμηλά και μακριά, να έχεις πολλούς χαρταετούς κι ανάλογα με τον αέρα να τους χρησιμοποιείς.»
Αλέξης Ακριθάκης, ημερολόγια
Το έθιμο του χαρταετού την Καθαρά Δευτέρα μετά το ξεφάντωμα της Αποκριάς, έλκει την καταγωγή του από τις χώρες της Ανατολής κι έχει αποτυπωθεί στο καλλιτεχνικό έργο πολλών δημιουργών. Ο χαρταετός πρώτη φορά εμφανίζεται στην Κίνα περίπου στα 1.000 π.Χ. και εξελίσσεται μέσα στα χρόνια με διάφορους συμβολισμούς και λειτουργίες. Από το 1984 διεξάγεται κάθε χρόνο το Παγκόσμιο Φεστιβάλ Χαρταετού από τις 20 έως τις 25 Απριλίου. Σε αυτό το φεστιβάλ παρουσιάζονται χαρταετοί με σχέδια δράκων, πουλιών, ψαριών κ.α. που πιστεύεται ότι φέρνουν καλή τύχη στους ανθρώπους. Τα παιδιά δημιούργησαν χαρταετούς παίζοντας με σχήματα, χρώματα και υλικά.

Ισιδώρα Πάσχου – Εικαστικός

(περισσότερα…)

“Christmas tree” από τον δίσκο του Τεμπέλη δράκου “Πατημασιές στο χιόνι”

(περισσότερα…)