Η 25η Μαρτίου είναι μέρα αργίας που έχει διπλή σημασία για τους Έλληνες. Είναι θρησκευτική και εθνική γιορτή. Είναι θρησκευτική, γιατί γιορτάζουμε τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου και εθνική, γιατί η ημέρα αυτή σηματοδοτεί την έναρξη της ελληνικής επανάστασης ενάντια στην οθωμανική κυριαρχία το 1821.
Με την λέξη Ευαγγελισμός αναφερόμαστε στην χαρμόσυνη είδηση για τον Χριστιανισμό, της επικείμενης γέννησης του Ιησού Χριστού, που δόθηκε από τον αρχάγγελο Γαβριήλ προς την Μαριάμ από την ίδια. Επίσης, με τον ίδιο όρο αναφερόμαστε στην εκκλησιαστική θεομητορική εορτή που τελείται την 25η Μαρτίου προς ανάμνηση του γεγονότος αυτού. Ευαγγελισμός σημαίνει αναγγελία χαρμόσυνης είδησης και ετυμολογικά προέρχεται από το ευάγγελος (=ευ+άγγελος < αγγέλω)
Επίσης, στις 25 Μαρτίου 1821 ξεκίνησε η Ελληνική Επανάσταση ενάντια στην τουρκική σκλαβιά που κρατούσε την Ελλάδα δέσμια για 400 χρόνια. Ήταν η εποχή εκείνη που ωρίμασαν οι συνθήκες και οι καταστάσεις για το ξεσήκωμα του ελληνισμού. Η επανάσταση ξεκίνησε από τα νότια διαμερίσματα του ελλαδικού χώρου επειδή εκεί υπήρχαν πολλοί εμπειροπόλεμοι άνδρες και πλούσια ναυτική δύναμη ώστε να επιτευχθεί ένα δυναμικό χτύπημα από στεριά και θάλασσα.
Η επέτειος να γιορτάζουμε τον εθνικό ξεσηκωμό στις 25 Μαρτίου καθιερώθηκε στις 15 Μαρτίου 1838 από τον βασιλιά Όθωνα, προκειμένου να συνδεθεί με το εκκλησιαστικό γεγονός του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου. Ήταν και επιθυμία του Αλέξανδρου Υψηλάντη και της Φιλικής Εταιρείας να συνδεθεί η έναρξη της επανάστασης με μια μεγάλη εκκλησιαστική εορτή για να τονωθεί το φρόνημα των υπόδουλων Ελλήνων.
Έθιμα και Παραδόσεις:
Ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου, είναι από τις μεγαλύτερες γιορτές της Εκκλησίας μας. Είναι ημέρα χαράς και αγαλλίασης. Για αυτόν τον λόγο την ημέρα του Ευαγγελισμού διακόπτεται για μία ημέρα η νηστεία της Σαρακοστής και επιτρέπεται η κατανάλωση ιχθύος. Η Εκκλησία επιτρέπει την βρώση ψαριών ακόμα και αν ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου πέσει μέσα στην Μεγάλη Εβδομάδα.
Η ημέρα αυτή είναι ημέρα αργίας. Η παράδοση λέει ότι αυτήν την ημέρα ούτε τα χελιδόνια δεν χτίζουν τις φωλιές τους.
Σε κάποιες περιοχές της πατρίδας μας, την ημέρα αυτή, τα παιδιά βγάζουν από τα χέρια τους τα «Μαρτάκια» και τα αφήνουν πάνω στις τριανταφυλλιές ή σε κλαδιά δέντρων, για να τα πάρουν τα χελιδόνια και να χτίσουν τις φωλιές τους.
Σε μερικές περιοχές της Ηπείρου, την παραμονή του Ευαγγελισμού, τα παιδιά ξεχύνονται στα χωράφια, χτυπώντας κατσαρόλες, καπάκια τσουκαλιών και ό,τι μεταλλικό μαγειρικό σκεύος έχουν. Πιστεύουν πως με αυτόν τον τρόπο διώχνουν τα φίδια, που εκείνη την μέρα ξυπνούν από την χειμερία τους νάρκη.
Με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, όπου υπάρχουν Χριστιανοί αυτή την ημέρα γιορτάζουν την χαρμόσυνη είδηση του Αρχαγγέλου και τιμούν την Παναγία.
Με βάση όλα τα παραπάνω ξεκινήσαμε μαζί με τα παιδιά να γνωρίζουμε την σημασία αυτής της ημέρας, τόσο σε θρησκευτικό επίπεδο όσο και σε εθνικό.
ΕΠΟΠΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ
Μέσα από πίνακες ζωγραφικής και φωτογραφίες προσπάθησα να ξεδιπλώσω το χρονικό το ιστορικό και θρησκευτικό.
●Πίνακες-Φωτογραφικό υλικό
-Θρησκεία:
Ευαγγελισμός της Θεοτόκου
-Ιστορία:
Χάρτες
Βυζάντιο
Καθημερινή ζωή των Ελλήνων επί τουρκοκρατίας
Κλέφτες και αρματολοί
theofilos 4.tif
Η ελληνική σημαία τότε και σήμερα
●Παρουσίαση
Ακολουθεί η παρουσίαση όπως πραγματοποιήθηκε μέσα στην ηλεκτρονική τάξη. Πατώντας επάνω μπορείτε να ενημερωθείτε.
Σαρακοστή είναι μια χρονική περίοδος που έχει καθοριστεί από την εκκλησία σαν περίοδος νηστείας.
Λέγεται αλλιώς και Τεσσαρακοστή ή Μεγάλη Σαρακοστή και είναι η νηστεία που κάνουμε πριν από το Πάσχα. Πήρε το όνομα της από τον αριθμό τεσσαράκοντα (σαράντα) γιατί αρχικά είχε διάρκεια 40 ημερών (6 εβδομάδων).
Για την ακρίβεια ήταν οι 40 μέρες πριν την Μεγάλη Εβδομάδα. Αργότερα προστέθηκε στη Σαρακοστή και η Μεγάλη Εβδομάδα κι έτσι η Σαρακοστή πλέον διαρκεί 48 μέρες.
Η Μεγάλη Σαρακοστή είναι η μεγαλύτερη περίοδος νηστείας της Ορθόδοξης εκκλησίας όχι από άποψη διάρκειας, αλλά από άποψη σημαντικότητας.
Ξεκινάει από την Καθαρά Δευτέρα και λήγει μετά την Ανάσταση το Μεγάλο Σάββατο. Κατά τη διάρκεια της τρώμε νηστίσιμα φαγητά που έχει επικρατήσει να τα λέμε σαρακοστιανά.
●Εποπτικό Υλικό:
●Ποιήμα:
Στον πιο κάτω σύνδεσμο μπορείτε να βρείτε το ποιήμα :”Η Κυρά Σαρακοστή”.
Μία θεατρική παράσταση για παιδιά και όχι μόνο, από το ψηφοποιημένο αρχείο του Εθνικού Θεάτρου.
Μια νεράιδα θα μας διηγηθεί αυτή τη φορά το παραμύθι μας, Μια αόρατη νεράιδα που θα μπορούν να βλέπουν μόνο τα παιδιά, ενώ για τους μεγάλους θα είναι ορατή μόνο όταν εκείνη θέλει.
Για τις ανάγκες αυτού του παραμυθιού, όλη η αίθουσα του θεάτρου θα μεταμορφωθεί σε μια μαγική πολιτεία με όμορφα σπιτάκια,, χωμένα κυριολεκτικά μέσα στο δάσος, μια πολιτεία που θα ‘χει, λες, ξεκολλήσει από ένα πολύχρωμο εικονογραφημένο βιβλίο.
Πάνω στη σκηνή θα χτιστεί ένας πέτρινος πύργος, όπου θα εγκατασταθεί μια ευτυχισμένη παραμυθένια βασιλική οικογένεια, που κάποια στιγμή θα πάψει να είναι ευτυχισμένη, όταν ο πρίγκιπας και γιος του βασιλιά θα παρουσιάσει περίεργα συμπτώματα. Δεν τρώει, δεν μιλάει, δεν γελάει, μόνο αναστενάζει και παίζει μαντολίνο. Ανήσυχοι οι γονείς του, στέλνουν να φωνάξουν τους πιο διάσημους γιατρούς, “Οξεία μαντολινίτις”, λένε εκείνοι. “Ασθένεια που προέρχεται από βαθιά μελαγχολία, για την οποία δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα”… Απογοητευμένη η βασίλισσα…..
Και για να δούμε και τα πρόσωπα μερικών από αυτούς τους καταπληκτικούς ήρωες.
Ποια είναι η καλύτερη δραστηριότητα; Αυτή που φαντάζεστε ασφαλώς: βάλτε να παίζει η μουσική, φορέστε μάσκες και…παίξτε το. Το θεατρικό παιχνίδι και δη το αυτοσχέδιο είναι κάτι που αρέσει πολύ στα παιδιά.
●Ζωγραφική
Ας παροτρύνουμε τα παιδιά να ζωγραφίσουν:” Το καρναβάλι των ζώων”.
Σερπαντίνες, χαρτοπόλεμος, πολύχρωμες στολές, κέφι, γέλια, μουσικές… Οι Απόκριες μας δίνουν την ευκαιρία να ανοίξουμε το μαγικό κουτί της φαντασίας, να μεταμορφωθούμε σε ό,τι επιθυμούμε και να παίξουμε με τα παιδιά, αφήνοντάς τα να μας παρασύρουν στον υπέροχο κόσμο τους.
Και τι πιο ταιριαστό για την πιο διασκεδαστική γιορτή του χρόνου, από το Καρναβάλι των Ζώων, ένα πολύ γνωστό ορχηστρικό κομμάτι που έγραψε ο γάλλος συνθέτης Camille Saint Saens.
Στο Καρναβάλι των Ζώων εμφανίζονται μια σειρά από ζώα, το καθένα με χαρακτηριστική κίνηση και εμφάνιση. Τα όργανα της ορχήστρας μιμούνται τον ήχο ή την κίνηση κάθε ζώου μέχρι το φινάλε όπου συγκεντρώνονται όλα μαζί σε μια μεγάλη παρέλαση.
Αν έχουμε το παραμύθι το οποίο βασίστηκε στη μουσική του Camille Saint Saens, μπορούμε να το διαβάσουμε και στη συνέχεια να ακούσουμε αποσπάσματα από αυτό ή και ολόκληρο το μουσικό έργο.Εγώ σήμερα τους διάβασα την ιστορία με λίγα λόγια δείχνοντας τους και τις αντίστοιχες εικόνεςμε (ακολουθεί η παρουσίαση της ιστορίας με εικόνες σε pp πάνω στις οποίες βασίστηκε η ιστορία μας).Στα ενδιάμεσα ακούσαμε και αποσπάσματα από το μουσικό έργο.
Το ταξίδι μας στον κόσμο της αποκριάς φτάνει στο τέλος του με τον εορτασμό της Καθαρής Δευτέρας-Κούλουμα.
Τα κούλουμα είναι πανελλήνια θρησκευτική γιορτή.Η ονομασία Καθαρή Δευτέρα προέρχεται από τους Χριστιανούς, γιατί με την έναρξη της νηστείας «καθαρίζονταν» πνευματικά και σωματικά. Οπως καταλαβαίνει κανείς και από το όνομά της (Σαρακοστή) η νηστεία διαρκεί για 40 μέρες, όσες ήταν και οι μέρες νηστείας του Χριστού στην έρημο.
Καθαρά Δευτέρα συνηθίζεται να τρώμε λαγάνα (άζυμο ψωμί που παρασκευάζεται μόνο εκείνη τη μέρα), ταραμάς και άλλα νηστίσιμα φαγώσιμα, κυρίως λαχανικά, όπως και φασολάδα χωρίς λάδι. Επίσης, συνηθίζεται το πέταγμα χαρταετού,που θέλει ιδιαίτερη μαστοριά και ιδανικές καιρικές συνθήκες.Μετά το πέταγμα του χαρταετού ακολουθεί το σαρακοστιανό τραπέζι στη φύση,όπως το περιέγραψα πιο πάνω.Τελευταία ευκαιρία λοιπόν για γιορτή και η εξοχή έχει την τιμητική της!
Υπενθυμίζεται πως η Καθαρά Δευτέρα εορτάζεται 48 ημέρες πριν την Κυριακή της Ανάστασης του Χριστού, το χριστιανικό Πάσχα.
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ
Με τα παιδιά επικεντρωθήκαμε περισσότερο στα πιο κάτω χαρακτηριστικά αυτής της ημέρας:
Χρησιμοποιούμε cookies για να σας προσφέρουμε την καλύτερη δυνατή εμπειρία στη σελίδα μας. Εάν συνεχίσετε να χρησιμοποιείτε τη σελίδα, θα υποθέσουμε πως είστε ικανοποιημένοι με αυτό.ΕντάξειΔιαβάστε περισσότεραΜη αποδοχή
