ΑΠΟΚΡΙΕΣ 1ο ΜΕΡΟΣ

 Η ΑΠΟΚΡΙΑ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ

ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΣΗΜΕΡΑ

 

ΤΟ ΚΑΡΝΑΒΑΛΙ
(Χάρης Σακελλαρίου)
 

To τρελό το καρναβάλι
να το μες στους δρόμους πάλι,
τριγυρίζει χαρωπά
και χαρά παντού σκορπά

 

Έχουμε μπει για τα καλά στο τριώδιο και τα αποκριάτικα έθιμα που είναι πλούσια στην πατρίδα μας και διαφέρουν από περιοχή σε περιοχή, μας δίνουν την ευκαιρία για γνώσεις, μα κυρίως για ΠΟΛΥ παιχνίδι με τα παιδιά. Έτσι λοιπόν ξεκινήσαμε με τα παιδιά το μαγευτικό ταξίδι μας στον κόσμο του κεφιού, της διασκέδασης της δημιουργίας και της φαντασίας. Ας ξεκινήσουμε λοιπόν:

ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΟ ΥΛΙΚΟ ΓΙΑ ΤΟ ΕΘΙΜΟ ΤΗΣ ΑΠΟΚΡΙΑΣ

  • Το καρναβάλι έχει τις ρίζες του στην αρχαιότητα. Οι μάσκες που φοράμε τις Απόκριες, δεν είναι άλλο από μια εξέλιξη των αρχαίων προσωπείων που φορούσαν οι ηθοποιοί, όταν έπαιζαν στις θεατρικές παραστάσεις που δίνονταν προς τιμήν του θεού Διονύσου.
  • Οι ελληνικές απόκριες έχουν τις ρίζες τους στην αρχαία Ελλάδα και συνδέονται άμεσα µε την λατρεία του Θεού Διονύσου.  Αυτή η δημοφιλής παράδοση προέρχεται από τις παγανιστικές τελετουργίες των αρχαίων Ελλήνων και τις γιορτές προς τιµή του Διονύσου, θεού του κρασιού και της ευθυμίας. Οι άνθρωποι μεταμφιέζονταν σε σατύρους ή φορούσαν διάφορες μάσκες και ξεχύνονταν στους δρόμους. Κύριο χαρακτηριστικό αυτών των τελετουργιών ήταν η «προκλητική» συμπεριφορά με τους συμμετέχοντες να επιδίδονται σε τολμηρές πράξεις και να εκφράζονται με βωμολοχίες. Έτσι, στις Διονυσιακές γιορτές οι «σάτυροι» έκρυβαν την αληθινή τους ταυτότητα πίσω από τις μάσκες και εξέφραζαν ελεύθερα τις κρυφές ερωτικές τους σκέψεις. Κύριο χαρακτηριστικό των αρχαίων γιορτών ήταν η μεταμφίεση και η διασκέδαση.
  • Η  λέξη «Απόκριες» είναι σύνθετη από τις λέξεις «από» και «κρέας». Σημαίνει δλδ, την αποχή από το κρέας την τελευταία εβδομάδα του τριωδίου, που μας προετοιμάζει για τη νηστεία της Σαρακοστής. Ανάλογη με την ελληνική λέξη Αποκριά είναι και η λατινική λέξη Καρναβάλι (Carneval, Carnevale, από τις λέξεις Carne=κρέας και Vale=περνάει)
  • Οι Απόκριες διαρκούν 3 εβδομάδες, γι’αυτό και η περίοδος αυτή ονομάζεται Τριώδιο. Η πρώτη εβδομάδα των Αποκριών λέγεται και «Προφωνή«, επειδή παλιά προφωνούσαν, δηλαδή διαλαλούσαν ότι άρχιζαν οι Απόκριες. Η δεύτερη εβδομάδα λέγεται «Κρεατινή» ή της Κρεοφάγου, επειδή έτρωγαν κρέας και δεν νήστευαν ούτε την Τετάρτη ή την Παρασκευή. Η τρίτη εβδομάδα λέγεται «Τυρινή ή της Τυροφάγου«, επειδή έτρωγαν γαλακτοκομικά προϊόντα.
  • Στη μέση της Αποκριάς, βρίσκεται και η «Τσικνοπέμπτη». Την ημέρα αυτή συνηθίζεται να τρώμε ψητό κρέας στα κάρβουνα, εξ ου και το όνομά της, από τον καπνό που ονομάζεται «τσίκνα».
  • ΤΟ ΚΑΡΝΑΒΑΛΙ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ

Παρατηρώντας τον πιο κάτω πίνακα αναφοράς κουβεντιάζουμε το πως γιορτάζεται σήμερα η αποκριά.

Στην συνέχεια έγινε αναφορά σε κάποια από τα σημαντικότερα Καρναβάλια στον κόσμο:

Η αποκριά στην Ελλάδα

Η Αποκριά γιορτάζεται σε όλη την Ελλάδα με μασκαράτες ομαδικές, χορούς, γλέντια, σάτιρα και διάφορα ιδιαίτερα έθιμα σε κάθε μέρος. Είναι η ευκαιρία για ξεφάντωμα, κρασί και χίλια δυο πειράγματα.Το πιο γνωστό όμως καρναβάλι είναι το:

Πατρινό Καρναβάλι: Το μεγαλύτερο κέντρο τέτοιου ξεφαντώματος στην Ελλάδα αποτελεί η Πάτρα με το περιώνυμο Πατρινό καρναβάλι, που έχει τις ρίζες του στις αρχές του 19ου αιώνα. Το Πατρινό καρναβάλι αποτελεί τόσο την μεγαλύτερη όσο και την παλιότερη αποκριάτικη εκδήλωση στην Ελλάδα.Στην Πάτρα γίνεται το μεγαλύτερο καρναβάλι της Ελλάδας με διάρκεια δύο μηνών και τη τελευταία Κυριακή της αποκριάς γίνεται παρέλαση αρμάτων με επικεφαλής το ομοίωμα του θεού της αποκριάς του «Καρνάβαλου» και ακολουθία διάφορων άλλων έξυπνων μασκαρεμάτων.

Φωτογραφίες
Στον πιο κάτω σύνδεσμο ακολουθεί ένα video από το πατρινό καρναβάλι.
https://youtu.be/aldP3S4FPHA
 Καρναβάλι στην Βραζιλία: Το Καρναβάλι του Ρίο είναι ένα ετήσιο βραζιλιάνικο φεστιβάλ που διεξάγεται πριν από το Πάσχα και διαρκεί για 5 ημέρες. Σε ένα θαυμάσιο ξέσπασμα καρναβαλικής ενέργειας, με επιρροές από την πορτογαλική και την αφρικανική κουλτούρα, δύο εκατομμύρια άνθρωποι κάθε λογής συγκεντρώνονται στους δρόμους. Υπαίθριες παραστάσεις, πολύχρωμα κοστούμια, τεράστια άρματα στην παρέλαση, εντυπωσιακοί χορευτές σάμπα είναι ορισμένα μόνο από αυτά που μπορείτε να περιμένετε στην αρένα Sambodromo.

           Φωτογραφίες

Καρναβάλι στη Βενετία: Το Καρναβάλι της Βενετίας με ιστορία που χάνεται στα βάθη των αιώνων και καταβολές που αντλούνται από τα ρωμαϊκά Saturnalia και τις ελληνικές διονυσιακές γιορτές, δεν θεωρείται άδικα ένα από τα μακροβιότερα καρναβάλια του κόσμου… Μια από τις πιο θρυλικές παραδόσεις της πόλης ζωντανεύει κάθε χρόνο, δημιουργώντας την ιδανική αφορμή για να την εντάξουμε στην ταξιδιωτική μας ατζέντα.Το Καρναβάλι της Βενετίας θεωρείται ότι ξεκίνησε το 1162 μετά από μάχη της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας με τον πατριάρχη Ουλρίκο ντι Τρεβέν. Για να γιορτάσει τη νίκη, ο κόσμος άρχισε να συγκεντρώνεται και να χορεύει στην Πλατεία του Αγίου Μάρκου. Κατά την περίοδο της Αναγέννησης, το καρναβάλι έγινε επίσημος θεσμός και οι μπαρόκ μεταμφιέσεις θεωρήθηκαν ένας τρόπος επίδειξης του γοήτρου της Βενετίας. Το 1797 το καρναβάλι απαγορεύτηκε από τον βασιλιά της Αυστρίας και οι μάσκες θεωρήθηκαν παράνομες. Επανήλθε μετά από σχεδόν δυο αιώνες, το 1979, και μετατράπηκε στην πιο φαντασμαγορική γιορτή της πόλης.

     Φωτογραφίες

ΠΑΡΑΜΥΘΙ

Με αφορμή το Καρναβάλι της Βενετίας και τον πίνακα του Πικάσο:“Πάολο ο Αρλεκίνος” που ακολουθεί διαβάσαμε την ιστορία :“Ο Αρλεκίνος”.

Ακολουθεί το παραμύθι σε μορφή pdf

Η ιστορία του Αρλεκίνου

ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ

Αφού τα παιδιά ακούσανε την ιστορία του Αρλεκίνου τους ζήτησα να την ζωγραφίσουν στην ακουαρέλα, έχοντας στο μυαλό τους τον πίνακα του Πικάσο και δίνοντας τους , για όσους θέλουν να χρησιμοποιήσουν το πιο κάτω φύλλο εργασίας.

Για όσους θέλουν να τον εκτυπώσουν:

Αρλεκίνος

ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΚΑΠΕΛΟΥ-ΜΑΣΚΑΣ ΤΟΥ ΑΡΛΕΚΙΝΟΥ

Για εκτύπωση:

Καπέλο

máscaras-de-carnaval-atividades-escolares-5

ΜΟΥΣΙΚΗ-VIDEO

Όσοι ώρα τα παιδιά κατασκεύαζαν τα καπέλα και τις μάσκες τους τους έβαλα να παρακολουθήσουν το :” Ο Αρλεκίνος ως πηγή έμπνευσης”.Στο συγκεκριμμένο vìdeo ακούγεται το τραγούδι:“Ο παλιάτσος”.

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Τέλος τα παιδιά δούλεψαν το πιο κάτω αποκριάτικο φύλλο εργασίας:

Ζωγραφίζω τα όμοια στην κάθε σειρα

 

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Ημερολόγιο αντίστροφης μέτρησης για την Καθαρή Δευτέρα (Τ. Μάνεση)


Μετάβαση στο calendar.myadvent.net.

●Ο Αρλεκίνος με τα τετράγωνα

Ο Αρλεκίνος με τα τετράγωνα