Αυτός ο γεμάτος εξογκώματα σβώλος, είναι ένας βαρυτικός χάρτης του πλανήτη μας, που δείχνει μια τονισμένη εικόνα του που θα βρισκόταν η στάθμη των θαλασσών, χωρίς τα κύματα, τις παλίρροιες, τα ρεύματα ή τα μετεωρολογικά φαινόμενα.

Ο δορυφόρος GOCE της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας (ESA) δημιούργησε τον πιο λεπτομερή χάρτη της βαρύτητας της Γης, που έχει γίνει ποτέ και θα μπορούσε να μας βοηθήσει να καταλάβουμε καλύτερα τα πάντα για τον πλανήτη μας, από τις κλιματικές αλλαγές μέχρι τους σεισμούς.

Για να χρησιμοποιήσουμε πιο τεχνικούς όρους, αυτή η εικόνα δείχνει αυτό που οι επιστήμονες αποκαλούν το γεωειδές.

Αν φανταστείτε την επιφάνεια της Γης τελείως ομαλή, θα έχετε μια ωραία σφαιρική ελλειψοειδή αναφοράς του πλανήτη μας.

Και αν στη συνέχεια πάρετε αυτήν την ελλειψοειδή αναφοράς και την πιέσετε σε διάφορα σημεία για να ταιριάξει με τις διαφορές στη βαρύτητα, που προκαλούνται από μεγάλες μάζες ξηράς, τα βουνά, πιο πυκνές περιοχές βράχων και άλλα παρόμοια, τότε θα έχετε το γεωειδές.

Στην πραγματικότητα, ο πιο εύκολος τρόπος να το φανταστείτε είναι σε σχέση με τη στάθμη της θάλασσας: Με τον ίδιο τρόπο που η βαρύτητα της Σελήνης επηρεάζει τη στάθμη της θάλασσας, μέσω της παλίρροιας, έτσι και η βαρύτητα της Γης αλλάζει επίσης τη στάθμη της θάλασσας και το γεωειδές απλά δείχνει που θα ήταν η στάθμη σε όλη την υδρόγειο, αν δεν υπήρχαν τα κύματα και όσα αναφέρουμε πιο πάνω.

Η σφαίρα που φαίνεται στην εικόνα παραπάνω (και στο βίντεο στο κάτω μέρος), είναι λίγο τονισμένη. Στην πραγματικότητα, το γεωειδές διαφέρει σε υψόμετρο περίπου 200 μέτρα.

Ο λόγος που ενδιαφερόμαστε για το γεωειδές, είναι ότι είναι δύσκολο να μετρήσουμε πράγματα όπως η δυναμική συμπεριφορά των ωκεανών, χωρίς να έχουμε ένα ακριβές σημείο αναφοράς από το οποίο να ξεκινήσουμε.

Επίσης, οι σεισμοί αφήνουν χαρακτηριστικές υπογραφές στο γεωειδές και, αν έχουμε αρκετά βαρυτικά δεδομένα, μπορεί να είναι δυνατό να προβλέψουμε που υπάρχει πιθανότητα να συμβεί ο επόμενος σεισμός.

Το διαστημικό σκάφος που κάνει όλη αυτή τη δουλειά, είναι το GOCE, αρχικά που – με λίγη φαντασία – σημαίνουν “Εξερευνητής του Βαρυτικού πεδίου και της σταθερής κατάστασης της Ωκεανικής Κυκλοφορίας”.

Ο GOCE είναι εξοπλισμένος με έξι εξαιρετικά ευαίσθητα επιταχυνσιόμετρα για μέτρηση της βαρύτητας και στις τρεις διαστάσεις.

Διαθέτει επίσης έναν κινητήρα ιόντων, για να αντισταθμίζει την επιβράδυνση που του προκαλούν τα ελάχιστα τμήματα της ατμόσφαιρας, μέσα από τα οποία αναγκάζεται να περνάει.

Ο προγραμματισμός του GOCE είναι να συνεχίσει να ενημερώνει τον βαρυτικό χάρτη του και σε όλο το 2012.

Δείτε και το σχετικό βίντεο: