Η δράση αυτή έρχεται να ολοκληρώσει το Εργαστήριο Δεξιοτήτων της ενότητας «Ενεργώ» με τίτλο «Εγώ κι εσύ μαζί» (Γ’ δημ, σχ. έτος 2024-25). Ταυτόχρονα, η δράση επί σκοπού γίνεται στις 3 Δεκέμβρη, Παγκόσμια Μέρα ατόμων με αναπηρία.
Στο βιβλίο «Χόρεψε μαζί μου» της Χριστίνας Αποστολίδη των εκδόσεων Ψυχογιός, η Ισμήνη είναι μια κωφή κοπέλα 14 χρονών που ανακαλύπτει το πάθος της για τον χορό. Το βιβλίο παρουσιάζει τις προκλήσεις που υπερπηδάει, καθώς η θέλησή της είναι πιο δυνατή από κάθε εμπόδιο. Ο σύγχρονος λόγος αλλά και η ευκολία ταύτισης των παιδιών με τις αγωνίες της Ισμήνης αποτελούν τα συστατικά επιτυχίας του κειμένου και το καθιστούν κατάλληλο για να αξιοποιηθεί σε κάθε αφορμή, αλλά ιδιαίτερα σε τούτη.
Πορεία Διδασκαλίας
- Γίνεται μεγαλόφωνη ανάγνωση του κειμένου σταδιακά, δηλαδή 1-2 κεφάλαια τη μέρα σε ένα διάστημα 7 περίπου ημερών. Κατά την ανάγνωση δίνονται αφορμές να εξηγήσουμε όρους όπως η κώφωση, η νοηματική γλώσσα, η χειλανάγνωση αλλά και για εργαλεία υποβοήθησης των κωφών, όπως τα ακουστικά βαρηκοΐας. Τέλος, γίνεται φανερή με μια απλότητα που δεν επιδέχεται αμιφβολίες, η αναμενόμενη τακτική επικοινωνίας με κωφά άτομα. Αυτή δεν είναι άλλη από την άμεση και με σεβασμό για τις ιδιαιτερότητες του άλλου επικοινωνία, όπως π.χ. να μιλάμε αργά και σταθερά κοιτώντας ένα κωφό άτομο ώστε να του δίνουμε τη δυνατότητα να διαβάσει τα χείλη μας.
- Την μέρα του εργαστηρίου, κάνουμε μια ανασκόπηση των όσων διαβάσαμε και ολοκληρώνουμε την ανάγνωση με το τελευταίο κεφάλαιό του.
- Παρακολουθούμε απόσπασμα από το παρακάτω βίντεο (2:20-4:15) όπου δείχνει έναν κωφό χορευτή να περνά από κριτική διαδικασία σε ένα χορευτικό πρόγραμμα. Κουβεντιάζουμε για τις ικανότητές του και έπειτα συνεχίζουμε το βίντεο ώστε να διαπιστώσουν ότι είναι κωφός. Εκεί εστιάζουμε στον τρόπο και τα μέσα που χρησιμοποιεί για την επικοινωνία του.
- Με το ερώτημα του γιατί είναι απαραίτητη η νοηματική στα κωφά άτομα, οργανώνεται η επόμενη δραστηριότητα.
Πρόκειται για ομαδικό παιχνίδι. Κληρώνουμε μια από τις ομάδες για να είναι η πρώτη συμμετέχουσα. Σε ένα από τα παιδιά της φοράμε ακουστικά και βάζουμε τη μουσική να παίζει σε βαθμό που να μην μπορεί να ακούσει τους συμπαίκτες του. Ένα άλλο παιδί λέει από μέσα του την αλφαβήτα και όταν ένα τρίτο πει «στοπ», ανακοινώνει το γράμμα που έχει φτάσει. Τα παιδιά πρέπει να πούνε με τη σειρά από μια λέξη στο παιδί με τα ακουστικά κι αυτό πρέπει να την καταλάβει. Στο παιχνίδι βάζουμε χρονικό όριο, για να είμαστε δίκαιοι με όλες τις ομάδες. Αν υπάρχει πίεση χρόνου, δεσμευόμαστε να υπάρξει επανάληψη του παιχνιδιού αργότερα.
Η δυσκολία που αναμένεται να διαπιστωθεί θα οδηγήσει τα παιδιά στη διαπίστωση της αναγκαιότητας ύπαρξης νοηματικής γλώσσας. Θα δούνε ότι η χειλανάγνωση βοηθά, ωστόσο δεν είναι πάντοτε δυνατή. - Πώς οι κωφοί χορευτές αντιλαμβάνονται τον ήχο;
Στο βιβλίο αναφέρεται ότι η πρωταγωνίστρια αντιλαμβάνεται τον ήχο από τις δονήσεις στο δάπεδο. Για μας αυτό δεν είναι εύκολα αντιληπτό, οπότε χρειάζεται να δημιουργήσουμε μια συνθήκη που θα το φανερώνει. Πρόκειται για πείραμα επίδειξης για τις ανάγκες του οποίου έχουμε μαζί μας ένα κινητό συνδεδεμένο σε ασύρματο ηχειάκι. Αυτό μπαίνει μέσα σε ένα μπολ κι από πάνω κλείνουμε καλά (τεντωμένα) με μια διαφανή μεμβράνη. Πασπαλίζουμε τη μεμβράνη με αλάτι και παίζουμε μουσική δυνατά. Κάθε ομάδα παρατηρεί τα αποτελέσματα και καταλήγει σε συμπεράσματα. Ακολουθεί διάλογος και εξήγηση του τρόπου διάδοσης του ηχητικού κύματος ανάλογη με την ηλικιακή ομάδα και το γνωστικό επίπεδο της τάξης.
Συμπληρωματικά μπορούμε να παρακολουθήσουμε ανάλογα βίντεο που παρουσιάζουν το ίδιο πείραμα περισσότερο εντυπωσιακά (βλ. παρακάτω)
- Δίνεται φύλλο εργασίας στις ομάδες με δραστηριότητες πολλαπλής επιλογής. Οι ομάδες μελετούν από κοινού το φύλλο, που περιέχει ερωτήματα από τις προηγούμενες δραστηριότητες, συζητούν και καταλήγουν σε απαντήσεις. Έτσι ελέγχουμε κατά πόσο κατανοήθηκαν τα νοήματα που επιθυμούσαμε να περάσουμε.
- Στη δική μας περίπτωση, είχαμε την τιμή και τη χαρά να συνδεθούμε διαδικτυακά και με τη συγγραφέα του βιβλίου και να κουβεντιάσουμε για την έμπνευσή της αλλά και όσα μας συγκίνησαν από την ενασχόλησή μας με το θέμα.
Να σημειώσουμε εδώ πως η Χριστίνα Αποστολίδη έχει οργανώσει ένα εγχειρίδιο δραστηριοτήτων για το βιβλίο και μπορείτε να το βρείτε εδώ.
Από αυτό αντλήσαμε κι εμείς το βίντεο με τον κωφό χορευτή!
Και πού κολλάει ο τίτλος του εργαστηρίου (aka «Εγώ κι εσύ μαζί») θα με ρωτήσετε. Δίνουμε υπόσχεση ότι θα μάθουμε το ομώνυμο τραγούδι στη νοηματική και έχουμε ήδη βρει πού θα το παρουσιάσουμε…
Το φύλλο εργασίας εδώ:
Φωτογραφικό υλικό από τη δράση εδώ:
