Το παρόν Εργαστήριο Δεξιοτήτων αφορά τη Θεματική “Δημιουργώ και καινοτομώ“, υποθεματική “Επιχειρηματικότητα – Αγωγή Σταδιοδρομίας – Γνωριμία με επαγγέλματα” και τιτλοφορείται
“Και μετά το δημοτικό τι; Δυνατότητες, επιλογές, επιθυμίες“.
Εφαρμόστηκε στη Στ’ δημοτικού κατά το σχολικό έτος 2021-22 και είχε ως βασικό στόχο να φέρει τα παιδιά σε επαφή με κάποια επαγγέλματα κυρίως μέσα από βιωματικές διαδικασίες αλλά και με συνεντεύξεις – συναντήσεις με επαγγελματίες. Συνοπτικά, δουλέψαμε ως επιστήμονες επαναλαμβάνοντας το πείραμα του Ερατοσθένη στις 21 Μαρτίου, γνωρίσαμε μια μαία στα πλαίσια του προγράμματος σχολικών δραστηριοτήτων μας που είχε ως θεματική τη γνωριμία με το ανθρώπινο σώμα (και συμβάδιζε σε πολλά σημεία με το εργαστήριο ΕΥ ΖΗΝ και τα κεφάλαια της Φυσικής Στ’ δημ.), πήραμε συνέντευξη από μια συγγραφέα στα πλαίσια δράσης φιλαναγνωσίας, κατανοήσαμε τους διάφορους κλάδους εργασίας και είδαμε τα επαγγέλματα του τόπου μας και την εξέλιξής τους στη πορεία του χρόνου μέσα από επίσκεψη στο Λαογραφικό Μουσείο της περιοχής μας και έρευνας τοπίου στην πόλη μας.
Το αρχικό σχέδιο εργασίας μπορείτε να το βρείτε στο
Δημιουργώ και καινοτομώ-επαγγέλματα, στ-4 .
Εργαστήρια 1,2,3, Το πείραμα του Ερατοσθένη
Τα 3 πρώτα εργαστήρια αφιερώθηκαν στο πείραμα του Ερατοσθένη. Για την ιστορία, ο Ερατοσθένης ήταν αρχαίος Έλληνας μαθηματικός, γεωγράφος, αστρονόμος, γεωδαίτης, μουσικός, ποιητής, ιστορικός, φιλόλογος και συγγραφέας, ο οποίος θεωρείται ο πρώτος άνθρωπος στην ιστορία που υπολόγισε την περίμετρο της Γης και κατασκεύασε ένα σύστημα συντεταγμένων με παράλληλους και μεσημβρινούς. Επίσης, κατασκεύασε και έναν χάρτη του κόσμου, όπως τον θεωρούσε. Το πείραμά του είναι σημαντικό για την απλότητα της σκέψης , για τα εργαλεία που χρησιμοποίησε αλλά ακόμη και για την ίδια την επιστημονική σκέψη και διαδικασία εν γένει.
Η πορεία εργασίας που ακολουθήσαμε καθώς και τα φύλλα εργασίας που χρησιμοποιήσαμε φιλοξενούνται αναλυτικά στο άρθρο του blog μας: Το πείραμα του Ερατοσθένη (21 Μαρτίου) – 6 δ.ώ.
Εργαστήριο 4, Η μαιευτική ως επιστήμη και κλάδος υγείας
Στα πλαίσια προγράμματος σχολικών δραστηριοτήτων μας που είχε ως θεματική τη γνωριμία με το ανθρώπινο σώμα (και συμβάδιζε σε πολλά σημεία με το εργαστήριο ΕΥΖΗΝ και τα κεφάλαια της Φυσικής) καλέσαμε στην τάξη μας μια μαία προκειμένου να μας ενημερώσει για το αντικείμενο της δουλειάς τους αλλά και για τους τρόπους με τους οποίους μια μαία μπορεί να είναι βοηθητική τόσο για τη μέλλουσα μητέρα όσο και για το ζευγάρι.
Η μαία μας μίλησε για τα στάδια της εγκυμοσύνης, για τη διαδικασία της γέννας, για μαθήματα γονεϊκότητας που προηγούνται της γέννας, για την ενημέρωση και βοήθεια που προσφέρουν οι μαίες όσον αφορά τη φροντίδα ενός νεογέννητου και τον θηλασμό του. Στο τέλος μας ανέφερε τον ακαδημαϊκό τρόπο με τον οποίο ακολουθεί κάποιος αυτό το επάγγελμα (φοίτηση και διάρκεια σπουδών, πρακτική, επαγγελματική αποκατάσταση).
Μερικές από τις ερωτήσεις που θέσαμε εμείς ήταν:
- Τι εκπαίδευση απαιτείται;
- Σε ποια στάδια της εγκυμοσύνης επεμβαίνει η μαία;
- Πώς μπορεί να προετοιμάζει μια έγκυο/το ζευγάρι για τον ερχομό ενός παιδιού;
- Τι κάνει/μπορεί να κάνει η μαία κατά τη διάρκεια ενός τοκετού;
- Ποιο είναι το καλύτερο κομμάτι της δουλειάς και ποιο το πιο στρεσσογόνο;
- Βοηθάει η μαία το ζευγάρι μετά τον τοκετό; Με ποιον τρόπο;
- Να δείξουμε 2-3 ασκήσεις προετοιμασίας για εκείνη τη μέρα;
Εργαστήριο 5, Η συγγραφέας – Ένα διαφορετικό επάγγελμα.
Το Εργαστήριο 5 είναι ουσιαστικά ένα επιστέγασμα μιας δράσης φιλαναγνωσίας που οργανώθηκε στα πλαίσια των δράσεων του σχολείου μας για την Παγκόσμια Μέρα Παιδικού Βιβλίου, στις 2 Απριλίου. Επρόκειτο να φιλοξενήσουμε στο σχολείο μας τη συγγραφέα Τζένη Κουτσοδημητροπούλου και για το λόγο αυτό κάθε τάξη είχε αναλάβει να διαβάσει κάποιο βιβλίο της. Εμείς, σε συνεργασία με την Ε’ δημ, διαβάσαμε τη σειρά βιβλίων της “Το ημερολόγιο ενός εξερευνητή #1 και #2” και οργανώσαμε ένα επιτραπέζιο παιχνίδι τύπου Trivial Pursuit για να της το προσφέρουμε ως δώρο. Τη δράση μας αναλυτικά μπορείτε να τη βρείτε στο άρθρο του blog “Φ.Ε. Το ημερολόγιο ενός εξερευνητή (11 δ.ώ.)” .
Όταν λοιπόν δεχθήκαμε τη συγγραφέα στην τάξη μας, πέρα από το επιτραπέζιο που της προσφέραμε, είχαμε την χαρά να της πάρουμε μια συνέντευξη, λειτουργώντας έτσι ως δημοσιογράφοι οι οποίοι ταυτόχρονα συλλέγουν πληροφορίες για ένα επάγγελμα με το οποίο δεν είχαν έρθει άλλη φορά σε επαφή. Οι ερωτήσεις που είχαμε προετοιμάσει ακολουθούν παρακάτω. Φυσικά, κατά τη διάρκεια της συζήτησης προέκυψαν κι άλλες, εδώ όμως καταθέτουμε την προεργασία που είχε γίνει.
- Πώς σας ήρθε η έμπνευση για το βιβλίο;
- Πόσο χρονών είστε;
- Πόσος χρόνος σας πήρε να γράψετε το βιβλίο;
- Σε τι ηλικία γράψατε το πρώτο σας βιβλίο;
- Πόσα βιβλία έχετε εκδώσει;
- Πόσες ιστορίες έχετε γράψει;
- Γιατί ξεκινήσατε να γράφετε;
- Με ποιους εκδοτικούς έχετε συνεργαστεί;
- Τι σας αρέσει περισσότερο όταν γράφετε ιστορίες;
- Πού/Πότε μπορούμε να βρούμε το νέο βιβλίο;
- Πόσα ακόμη βιβλία ακολουθούν;
- Γιατί αλλάζει ο εικονογράφος στο 3ο βιβλίο;
- Πριν γίνετε συγγραφέας, είχατε σπουδάσει κάτι άλλο;
- Κάνετε κάποια άλλη δουλειά;
- Έχετε κάποιο χόμπυ; Ποιο είναι αυτό;
- Παιδιά έχετε;
- Ποια από τις ιστορίες που έχετε γράψει είναι η αγαπημένη σας;
- Από τις ασχολίες-δουλειές σας ποια είναι αυτή που σας αρέσει περισσότερο;
- Έχετε πάρει ιδέες από άλλα βιβλία για τις ιστορίες σας;
- Κατά τη διάρκεια του κορονοϊού δημιουργήσατε κανένα βιβλίο;
Επέκταση:
Θα μπορούσαμε να οργανώσουμε τις απαντήσεις της συγγραφέως για να δημοσιεύσουμε τη συνέντευξή της στο σχολικό blog, όμως η πίεση του χρόνου δε μας άφησε περισσότερα περιθώρια για μια τέτοια δράση.
Εργαστήριο 6, Οι κλάδοι των επαγγελμάτων.
Τα 2 τελευταία εργαστήρια είναι αλληλοσυμπληρούμενα. Σε αυτό κάναμε μια πρώτη επαφή με τα επαγγέλματα και αναφέραμε τους τομείς στους οποίους χωρίζονται (πρωτογενής, δευτερογενής και τριτογενής τομέας παραγωγής). Αρχικά αναφέραμε τους τομείς μέσα από παρουσίαση που μπορείτε να βρείτε εδώ. Στη συνέχεια, ως πιο επεξηγηματικό, είδαμε το παρακάτω βίντεο (αρχική πηγή εδώ):
Ολοκληρώσαμε το εργαστήριο δοκιμάζοντας αυτά που μάθαμε μέσα από διαδικτυακά παιχνίδια:
Εργαστήριο 7, Τα επαγγέλματα τότε και σήμερα.
Το τελευταίο μας εργαστήριο ήταν μια επίσκεψη στο Λαογραφικό Μουσείο της πόλης μας, το οποίο φιλοξενεί αντικείμενα από διάφορα επαγγέλματα που έκαναν οι άνθρωποι την περίοδο της ίδρυσης της πόλης. Οπότε, συντάχθηκε ένα φύλλο εργασίας που καλούσε τα παιδιά να αναγνωρίσουν και να ονοματίσουν τα επαγγέλματα, τα εργαλεία που χρησιμοποιούσαν καθώς και τους τομείς παραγωγής στους οποίους ανήκουν.
Στη συνέχεια περπατήσαμε μέσα στην πόλη προσπαθώντας να εντοπίσουμε τα επαγγέλματα και πώς έχουν αλλάξει μέσα στα χρόνια. Ταυτόχρονα, προσπαθήσαμε να εντοπίσουμε νέες μορφές επαγγελμάτων και να τα κατατάξουμε επίσης στους τρεις τομείς.
Επιστρέφοντας στο σχολείο παρακολουθήσαμε μια ομιλία από TEDx που είχε να κάνει με τη διαδικασία επιλογής επαγγέλματος. Αφού λοιπόν είχαμε δει πολλές πληροφορίες για το θέμα μας, τα παιδιά σημείωσαν ποιο επάγγελμα πίστευαν πως θα τους ταίριαζε περισσότερο.
Επιπλέον ενδιαφέρον υλικό βρήκα στο βιβλίο ΣΕΠ των ΕΠΑΛ και στις παρουσιάσεις “Τα επαγγέλματα του μέλλοντος” και “Επαγγέλματα που ανθούν την εποχή της κρίσης“.
Το φύλλο εργασίας που χρησιμοποιήσαμε:
Αξιολόγηση του Εργαστηρίου
Τα παιδιά συμμετείχαν με ενθουσιασμό σε όλα τα επιμέρους εργαστήρια και ολοκλήρωσαν ικανοποιητικά τις υποθεματικές. Φυσικά, για ακόμη μια φορά, ο χρόνος εκτέλεσης των εργαστηρίων απείχε από το διαθέσιμο από το Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών (45 λεπτά). Για το λόγο αυτό, το εργαστήριο έγινε με διάχυση στα υπόλοιπα μαθήματα, αφού αφιερώθηκαν χρόνοι από Γλώσσα και Φυσική ενώ για κάποια ακόμη και ολόκληρες μέρες. Ενδεικτικά, το πείραμα του Ερατοσθένη μας απασχόλησε 2 μέρες από 3 και 4 διδακτικές ώρες αντίστοιχα ενώ το 6ο και 7ο εργαστήριο έγιναν από κοινού σε μια σχολική μέρα που συνδυάστηκε με διδακτική επίσκεψη. Αλλά και η συνέντευξη με τη συγγραφέα ήρθε ως επισφράγισμα 10 διδακτικών ωρών ενώ η επίσκεψη της μαίας υπήρξε γέφυρα ανάμεσα σε αυτό το εργαστήριο και στο εργαστήριο του ΕΥΖΗΝ (βλέπε εδώ).
Είναι ικανοποιητικό το γεγονός ότι τα παιδιά ικανοποιήθηκαν από την πορεία και την έκβαση του εργαστηρίου, αλλά εξακολουθεί να είναι ζήτημα ο περιορισμός των διαθέσιμων ωρών.
