Στα πλαίσια του εργαστηρίου δεξιοτήτων «Δικαιώματα Ανθρώπων – Παιδιών – Όλων» που ανήκει στη θεματική «Ενεργώ», υποθεματική «Κοινωνική Συναίσθηση και Ευθύνη», ασχοληθήκαμε και με τα κοινωνικά έμφυλα στερεότυπα αλλά και το πώς μπορούμε να απεμπλακούμε από αυτά και να αναγνωρίσουμε τον κάθε άνθρωπο ως ένα ξεχωριστό και μοναδικό ον που έχει δικαίωμα να ενεργεί και να νιώθει ό,τι θέλει πέρα και έξω από όσα «αναμένονται» από το φύλο του.

Η δράση αυτή είχε και έναν κρυφό σκοπό καθώς επιδίωξα να «λυθούν» τα παιδιά της τάξης μου που είναι προσκολλημένα ασυναίσθητα σε ορισμένα στερεότυπα που αφορούν τα δύο φύλα και να αναγνωρίσουν κάποια «κρυμμένα» κομμάτια του εαυτού τους ως ισάξια με αυτά που η γύρω κοινωνία τους αναμένει.

Τα βιβλία «Τα αγόρια έχουν το δικαίωμα» και «Τα κορίτσια έχουν το δικαίωμα» (εκδ. Διόπτρα, συγγ: Elisabeth Brami, εικ: Estelle Billon-Spagnol) επιχειρούν αυτό ακριβώς. Μέσα από 15 δικαιώματα για κάθε φύλο, σπάνε τα στερεότυπα ενώ η εικονογράφηση λειτουργεί επεξηγηματικά πάνω στο κείμενο, προσφέροντας ποικιλία παραδειγμάτων που δύσκολα κάποιος θα τα σκεφτόταν όλα από μόνος του. Δε θα μπορούσα, λοιπόν, να μην τα εκμεταλλευτώ.

1. Χώρισα τα παιδιά σε 2 ομάδες, αγόρια – κορίτσια. Ήθελα να δω τις αντιδράσεις τους μέσα στη συνηθισμένη παρέα τους.
2. Τους παρουσίασα και τα 2 βιβλία και εξήγησα πως πρέπει να τα διαβάσουμε αλλά και να δώσουμε ιδιαίτερη σημασία στις εικόνες καθώς είναι πολύ πλούσιες σε πληροφορίες. Εξήγησα πως είναι θεμιτό να κουβεντιάσουν μέσα στην ομάδα τους για ό,τι τους κάνει εντύπωση και όπου δυσκολευτούν θα το δούμε κι όλοι μαζί.
3. Τα βιβλία δόθηκαν αντίστροφα ως προς τα φύλα. Πρώτα τα αγόρια πήραν το βιβλίο που έλεγε για τα κορίτσια και τα κορίτσια αυτό που μιλούσε για τα αγόρια. Στη συνέχεια, τα ανταλλάξαμε και κάθε ομάδα είχε εικόνα και από τα δύο βιβλία.
4. Τα παιδιά κουβέντιαζαν στις ομάδες όσο τα μελετούσαν και έπειτα ανταλλάξαμε πληροφορίες και εντυπώσεις όλοι μαζί. Τους ζήτησα να μου πούνε το αγαπημένο τους τμήμα από αυτά που διάβασαν και να μας εξηγήσουν τον λόγο.
5. Ακολούθως, ζήτησα από τις ομάδες να γράψουν από 2 επιπλέον δικαιώματα για κάθε φύλλο.
6. Οι ομάδες αντάλλαξαν μεταξύ τους αυτά που είχαν γράψει και ανέλαβαν να στήσουν από μια ακόμη σελίδα για κάθε βιβλίο.
7. Όταν τελείωσαν, οι δημιουργίες τους αναρτήθηκαν στην τάξη δίπλα από άλλες μας δράσεις.

Εν κατακλείδι, τα παιδιά ξαφνίστηκαν με ορισμένα από τα δικαιώματα, με άλλα γέλασαν, με άλλα ταυτίστηκαν και άλλα τους φάνηκαν αυτονόητα. Οι συζητήσεις που προέκυψαν ήταν παραγωγικότατες και βοήθησαν την ομάδα της τάξης να έρθει πιο κοντά. Επιπλέον, η κοινή εργασία πάνω στα τελευταία βήματα ενίσχυσε το αίσθημα της αλληλοβοήθειας και προσφοράς.

Φωτογραφικό υλικό εδώ:

Μετάβαση στο sway.office.com.