Στο παρόν φύλλο εργασίας ασχοληθήκαμε με το βιβλίο “Το Κρυφτό” της Δήμητρας Χαραλάμπους σε εικόνες της Σάντρας Ελευθερίου, από τις εκδόσεις “Κόκκινη κλωστή δεμένη”. Ξεκινήσαμε, έτσι, την ενότητα “ΕΝΕΡΓΩ” των εργαστηρίων δεξιοτήτων, κατά την οποία θα ασχοληθούμε με την συμπερίληψη, την αποδοχή και τη διαφορετικότητα. Ο τίτλος του προγράμματος είναι “Αποδεχόμαστε τη συμπερίληψη“.
Το ίδιο φύλλο εργασίας αποτέλεσε την αρχή των δράσεων για την ενότητα “ΕΝΕΡΓΩ” των εργαστηρίων δεξιοτήτων, και μετέπειτα, κατά το πρόγραμμα “Εγώ κι εσύ μαζί” (Γ’ τάξη, 2024-25).
Σκοποί μας εδώ είναι να έχουν τα παιδιά μια πρώτη επαφή με την εικόνα των ατόμων με αναπηρία, να προκαλέσουμε το ενδιαφέρον τους, να δημιουργήσουμε ερωτήματα για να προχωρήσουμε σε σχέδιο επίλυσής τους, να μάθουμε με ενεργητικό και συλλογικό, ομαδικό τρόπο.
Πορεία Διδασκαλίας
- Έχουμε, κατά τη συνήθειά μας, φωτογραφήσει το βιβλίο για να το προβάλλουμε με τη βοήθεια προτζέκτορα στην ολομέλεια της τάξης. Μοιράζουμε στα παιδιά το φύλλο εργασίας που θα βρείτε παρακάτω και εξηγούμε ότι θα συμπληρωθεί κατά τη διάρκεια της ανάγνωσης. Αυτό σημαίνει πως , κατά την ανάγνωση κάνουμε στάσεις, για να σημειώνουν οι μαθητές, είτε ομαδικά είτε ατομικά, τις απαντήσεις τους. Χρειάζεται να αναφερθεί πως δεν υπάρχουν σωστές οι λάθος απαντήσεις, απλώς κρατάμε σημειώσεις για να κουβεντιάσουμε τις σκέψεις μας αργότερα.
- Πριν από κάθε τμήμα της ανάγνωσης, διαβάζουμε την ερώτηση για να ξέρουμε τι ψάχνουμε από το κείμενο.
- Τα παιδιά βοηθιούνται όπου χρειάζεται καθοδήγηση. Για παράδειγμα, στην ερώτηση “Γιατί τα μάτια της μαμάς γυαλίζουν σαν τη θάλασσα;”, επεξεργαζόμαστε και την εικονογράφηση για να μπορέσουν να εκφράσουν καθαρότερα τη σκέψη τους.
- Μόλις φτάσουμε το ερώτημα όπου καταγράφουμε τα ονόματα και το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό των παιδιών, δουλεύουμε πιο τμηματικά, για να δώσουμε την ευκαιρία στα παιδιά να εντοπίσουν τις πληροφορίες. Είναι σημαντικό να τις καταγράψουν διότι θα τις χρησιμοποιήσουμε στη μετέπειτα κουβέντα μας.
- Στο κείμενο υπάρχει ένας κρυφός ήρωας, ο Γουίλι, που είναι πολύ απαραίτητος για τον Βαγγέλη (τον πρωταγωνιστή). Μόνο στο τέλος και από την εικονογράφηση φαίνεται ότι πρόκειται για το αναπηρικό αμαξίδιο του Βαγγέλη. Είναι εντυπωσιακό πώς αντιδρούν τα παιδιά σε αυτή την διαπίστωση. Τα αφήνουμε να αποτυπώσουν τα συναισθήματά τους στην κατάλληλη ερώτηση, στο φύλλο εργασίας.
- Με την ολοκλήρωση της ανάγνωσης ακολουθεί συζήτηση πάνω στις απαντήσεις που έχουν δώσει τα παιδιά στις ερωτήσεις του φύλλου εργασίας. Σκοπός είναι να αντιπαραβάλλουν τις αρχικές τους απαντήσεις με τα συμπεράσματα που έχουν μετά την ολοκλήρωση της ανάγνωσης.
- Αφού τελειώσουμε την κουβέντα μας, τους δίνουμε τον χρόνο να κάνουν την τελευταία δραστηριότητα του φύλλου εργασίας, που είναι να ζωγραφίσουν ελεύθερα ότι θέλουν μετά το παραμύθι που διάβασαν. Καλό είναι να ρωτήσουμε κάθε παιδί τη σκέψη του πίσω από το σχέδιο που ζωγράφισε. Οι απαντήσεις τους θα μας εκπλήξουν.
- Στο τέλος, μπορούμε να προβάλλουμε το βίντεο “Τα γυαλιά της διαφορετικότητας” δίνοντας έτσι μια πρώτη αφορμή για συζήτηση της έννοιας της συμπερίληψης.
2η χρήση – επέκταση
Στη 2η αξιοποίηση του βιβλίου (Εργ. Δεξιοτήτων “Εγώ κι εσύ μαζί”, Γ΄ τάξη, 2024-25) το βήμα 7 παραλήφθηκε και έπειτα από την προβολή του βίντεο “Τα γυαλιά της διαφορετικότητας” τα παιδιά χωρίστηκαν με κλήρωση σε 2άδες και τους προσφέρθηκαν από 1 ζευγάρι γυαλιά, μολύβι και χαρτάκια. Ζητήσαμε από τα παιδιά να φορέσουν τα γυαλιά της διαφορετικότητας, αν κοιτάξουν τα απέναντί τους παιδιά και να σημειώσουν στο χαρτάκι το διαφορετικό εκείνο στοιχείο που κάνει τον απέναντί τους ξεχωριστό (με θετική χροιά). Στη συνέχεια έκαναν το ίδιο και τα υπόλοιπα παιδιά. Τέλος, τα διαβάσαμε ώστε να ακουστούν για όλους και τα ανταλλάξανε μεταξύ τους.
Η ζωγραφιά προς συμπλήρωση δόθηκε ως προαιρετική δραστηριότητα για το σπίτι.
Τα παιδιά ανταποκρίθηκαν πολύ καλά στην επεξεργασία του κειμένου και εντυπωσιάστηκαν από την εικονογράφηση. Μόνο στο τέλος κατάλαβαν ότι ο Γουίλι είναι αναπηρικό αμαξίδιο. Προέκυψαν συζητήσεις που αφορούσαν τη διαφορετικότητα του καθενός, που έχει να κάνει περισσότερο με τη ζωή και τα βιώματά τους και λιγότερο με την αναπηρία που μπορεί κάποιος να έχει.
To φύλλο εργασίας:
