Μαρ 16 2012

Άρθρα του/της Γυμνάσιο Μακρακώμης

“Οι Τρώες του χτες και του σήμερα” Σενάριο Μωρίκη-Παντίδου (Γυμνάσιο Μακρακώμης)

1. Τίτλος σεναρίου

“Οι Τρώες του χτες και του σήμερα”

2. Εμπλεκόμενες γνωστικές περιοχές

Αρχαία Ελληνική επική ποίηση-Ομήρου Ιλιάδα, σύγχρονη Ποίηση-Κ.Π.Καβάφη

“Τρώες”, Μπέρτολντ Μπρεχτ “Διαβάζοντας έναν όψιμο Έλληνα ποιητή”, Ιστορία τέλους 19ου αι., αρχαία ελληνική Τέχνη (αγγειογραφία, τραγωδία) και νεώτερη Τέχνη.

3. Στόχοι

Γνωστικοί:

  • να εμβαθύνουν οι μαθητές/τριες στα ποιητικά κείμενα του Ομήρου, του Καβάφη και Μπρεχτ και να εντοπίσουν τους κοινούς θεματικούς άξονες (λογοτεχνικός γραμματισμός)
  • να παρατηρήσουν με προσοχή αγγειογραφίες και πίνακες ζωγραφικής και να εντοπίσουν τα μοτίβα που συνομιλούν με τα ποιητικά κείμενα αλλά και να αναφέρουν τη δική τους εντύπωση από τα έργα τέχνης (οπτικός γραμματισμός)
  • να ενημερωθούν για την κατάσταση στην Ελλάδα την τελευταία δεκαετία του 19ου αι. και να εστιάσουν στα κοινά σημεία με τη σημερινή Ελλάδα (ιστορικός γραμματισμός)
  • να οικοδομήσουν μια ερμηνευτική προσέγγιση των σύγχρονων ποιημάτων (αποκωδικοποιώντας τα σύμβολα και τους εκφραστικούς τρόπους που χρησιμοποίησαν οι ποιητές) και να τα συσχετίσουν με το σήμερα (κριτικός γραμματισμός)

Παιδαγωγικοί:

  • να συνεργάζονται σε ομάδες για την επίτευξη μαθησιακών στόχων και την από κοινού γραφή κειμένου.

Τεχνολογικοί:

  • Να επικοινωνούν με μαθητές/τριες άλλων σχολείων μέσω σχολικών ιστολογίων ή περιοδικών και να σχηματίζουν διαδικτυακές αναγνωστικές κοινότητες (ψηφιακός – κοινοτικός γραμματισμός).

4. Απαιτούμενη υλικοτεχνική υποδομή

Υπολογιστές, Βιντεοπροβολέας και οθόνη προβολής, σύνδεση στο Διαδίκτυο.

5. Διάρκεια

Δύο διδακτικές ώρες.

6. Περιγραφή σεναρίου

Το ομηρικό κείμενο (Χ Ιλιάδας ) συνομιλεί με τους καβαφικούς “Τρώες” και το ποίημα του Μπρεχτ. Οι μαθητές/τριες χρησιμοποιούν τη συλλογή υλικού για τους “Τρώες” του Καβάφη  στο δικτυακό τόπο “e-Ποίηση” (http://users.sch.gr/gpantidou), όπου μπορούν να διαβάσουν το ποίημα και το παράλληλό του (Μπρεχτ), να ακούσουν δύο αναγνώσεις του και να παρακολουθήσουν μια οπτικοποίησή του, να δουν το αυθεντικό χειρόγραφο του Καβάφη, τα έργα της αρχαίας και σύγχρονης Τέχνης που έχουν ως πηγή έμπνευσης το ιλιαδικό κείμενο, καθώς και το θρήνο της Εκάβης από την ομώνυμη παράσταση στην Επίδαυρο με την Κατίνα Παξινού στα 1955.

Η όλη προσέγγιση στοχεύει σε μια πολύπλευρη και πολυπρισματική προσέγγιση των τριών κειμένων, σε συνάρτηση ωστόσο με τα τεκταινόμενα στον ελλαδικό χώρο την εποχή του Καβάφη και τη σημερινή. Στη συνέχεια οι μαθητές/τριες επικοινωνούν με μαθητές/τριες άλλων σχολείων μέσω σχολικών ιστολογίων και ανταλλάσσουν απόψεις πάνω στο συγκεκριμένο θέμα.

Η προστιθέμενη αξία από τη χρήση των ψηφιακών πόρων βρίσκεται στην αξιοποίηση του επεξεργαστή κειμένου για την αισθητοποίηση των εκφραστικών μέσων του ποιήματος, στη δυνατότητα εύρεσης οπτικοακουστικού υλικού από το Διαδίκτυο και τη βιντεοπύλη You tubeκαι τη συναρμογή όλου αυτού του υλικού σε μια ψηφιακή αφίσα, την  οποία οι μαθητές/τριες και ο/η εκπαιδευτικός αξιοποιούν κατά το δοκούν.

Αφού οι μαθητές/τριες εργαστούν ανά ομάδες και συμπληρώσουν το φύλλο εργασίας, ακολουθεί συζήτηση στην ολομέλεια της τάξης, όπου ακούγονται όλες οι απόψεις και οι ερμηνευτικές εκδοχές. Στη συνέχεια όσοι και όσες επιθυμούν δημοσιεύουν σε σχολικό διαδικτυακό περιοδικό την ερμηνεία στην οποία έφτασαν και τη συναισθηματική τους ανταπόκριση στα τρία ποιητικά κείμενα.

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ :  «ΤΡΩΕΣ» Κ. Π. Καβάφη

1. Να αντιστοιχίσετε τις σκηνές του ποιήματος «Τρώες» με τις αντίστοιχες σκηνές της ραψωδίας Χ (247-394).

2. Να παρατηρήσετε τις αγγειογραφίες και τους πίνακες  και να συμπληρώσετε τον παρακάτω πίνακα απαντώντας στα εξής: α) Τι δείχνει κάθε εικόνα; β) Τι σας εντυπωσιάζει στην καθεμία; γ) Τι σχέση έχουν οι εικόνες με το κείμενο της Ιλιάδας και με το ποίημα «Τρώες»;

ΕΙΚΟΝΑ 1
ΕΙΚΟΝΑ 2
ΕΙΚΟΝΑ 3
ΕΙΚΟΝΑ 4
ΕΙΚΟΝΑ5

3. Ακολουθήστε τον σύνδεσμο προς το Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού πάνω στη χρονολογία 1900 και διαβάστε τα σχετικά με την κατάσταση της Ελλάδος την τελευταία δεκαετία του 19ου αι.

4. Λαμβάνοντας υπόψη α)την παρομοίωση, την επανάληψη της φράσης «Ειν’ οι προσπάθειές μας σαν των Τρώων» και τα ουσιαστικά που είναι τονισμένα με διαφορετικό χρώμα πάνω στο ποίημα, β) το ιστορικό πλαίσιο της εποχής εκείνης και γ) το ποίημα του Μπέρτολντ Μπρεχτ «Διαβάζοντας έναν όψιμο Έλληνα ποιητή», απαντήστε στο εξής ερώτημα:

Πώς θα μπορούσε να συσχετιστεί το ποίημα «Τρώες» με τη σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα και γενικότερα με τον σύγχρονο άνθρωπο;

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

Η απάντησή σας, εφόσον επιθυμείτε, μπορεί να δημοσιευθεί ως σχόλιο στο Διαδικτυακό Περιοδικό του 2ου Γυμνασίου Νεάπολης, όπου υπάρχει ανάρτηση του ποιήματος «Τρώες». http://2gymneap.wordpress.com/2012/02/10/

Μία απάντηση μέχρι τώρα




Μια Απάντηση προς ““Οι Τρώες του χτες και του σήμερα” Σενάριο Μωρίκη-Παντίδου (Γυμνάσιο Μακρακώμης)”

  1.   Γυμνάσιο Μακρακώμηςστο 21 Μάι 2012 στις 17:57     Απάντηση1

    ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
    Η πειραματική διδασκαλία που επιχειρήθηκε διήρκεσε δύο διδακτικές ώρες. Οι ομάδες συνεργάστηκαν αρμονικά, χωρίς συγκρούσεις, αν και η επιλογή των μελών τους έγινε με κλήρωση (για να είναι πιο αντιπροσωπευτική η σύνθεση και να αποφευχθούν φαινόμενα αποκλεισμού μη δημοφιλών παιδιών). Ωστόσο, οι τρεις από τις πέντε ομάδες ολοκλήρωσαν το φύλλο εργασίας. Οι άλλες δύο ομάδες έφτασαν στα μισά.
    Στόχος για την επόμενη σχολική χρονιά: περ/ρη ομαδική εργασία με στόχευση στην επιτυχή ολοκλήρωση του έργου.
    Ο πρώτος γνωστικός στόχος επετεύχθη αφού όλες οι ομάδες κατάφεραν να συσχετίσουν επιτυχώς τους στίχους των ποιημάτων με τους αντίστοιχους της Ιλιάδας.
    Ο δεύτερος στόχος επίσης επετεύχθη: όλα τα παιδιά ασκήθηκαν στην παρατήρηση και την επισήμανση σημαντικών στοιχείων στις διαφορετικές εικαστικές εκδοχές της σκηνής της μονομαχίας και του θανάτου του Έκτορα.
    Στοιχεία που εντυπωσίασαν τα παιδιά ήταν: 1) οι απεικονίσεις της Αθηνάς – η προσήλωσή της στη μονομαχία και η χαρά της για το θάνατο του Έκτορα συνδυάστηκε με τη συζήτηση περί ανθρωπομορφισμού των θεών στην Ιλιάδα. 2) Η μορφή αγγέλου στον πίνακα του Genelli προκάλεσε διάφορες ερμηνείες: μία ομάδα θεώρησε πως είναι η ψυχή του Έκτορα που φεύγει μέσα από το σώμα του ενώ μια άλλη πως είναι ένας άγγελος (αν υπήρχαν άγγελοι στην ομηρική εποχή)!
    Μία ομάδα δήλωσε πως οι εικόνες βοηθούν καλύτερα στην κατανόηση του κειμένου παρά τα παράλληλα κείμενα κι αυτό γιατί δεν χρειάζεται να βάλουν τη φαντασία τους να δουλέψει…Αυτή η παρατήρηση, βέβαια, μπορεί να ερμηνευθεί ποικιλοτρόπως…
    Η έκπληξη των παιδιών ήταν μεγάλη όταν διαπίστωσαν πόσες ομοιότητες υπάρχουν ανάμεσα στην εποχή μας και την εποχή που προηγήθηκε της σύνθεσης του ποιήματος του Καβάφη: Ελληνοτουρκικός πόλεμος (1897)-ήττα=σοβαρό πλήγμα- δημόσιο χρέος – χρεωκοπία – Δ.Ο.Ε.=Δ.Ν.Τ. Εθνικός διχασμός. Σημερινή κατάσταση: συφοριασμένοι και άτυχοι…περίεργη και εντυπωσιακή  πρόβλεψη Καβάφη.
    Στο τέταρτο ερώτημα η καλύτερη απάντηση που δόθηκε (και που συνοψίζει και εμπεριέχει τις απαντήσεις και των άλλων ομάδων) ήταν η εξής:
    Μπορούμε να συσχετίσουμε το ποίημα “Τρώες” με την κρίση που περνά σήμερα το ελληνικό κράτος. Όταν κατορθώνουμε κάτι θετικό, παίρνουμε θάρρος και ελπίδα, όμως πάντα κάτι βγαίνει και μας σταματά. Προσπαθούμε για ένα καλύτερο μέλλον, όπως οι Τρώες, έχοντας τόλμη. Αλλά, όταν η μεγάλη κρίση έρχεται, ταράττεται η ψυχή μας και είμαστε ανίκανοι. Η πτώση είναι βέβαια. Ο Πρίαμος και η Εκάβη, όπως έκλαιγαν για το παιδί τους, έτσι τώρα οι γονείς μας κλαίνε για την κατάσταση που επικρατεί στη χώρα μας. Η ιστορία επαναλαμβάνεται.
    Κλείνοντας, θα λέγαμε πως το πιο σημαντικό στοιχείο της διδακτικής μας παρέμβασης ήταν ότι τα παιδιά είχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν ποικίλες καλλιτεχνικές εκφράσεις του ίδιου βιώματος και να συσχετίσουν με κριτικό τρόπο το παρελθόν με το παρόν και το μέλλον.
    Γ. Παντίδου

Σχόλια (RSS)

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *