ΚΡΗΤΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ
Βιτσέντσος Κορνάρος Ερωτόκριτος
Γ. 831-936. Διάλογος ρήγα Ηράκλη και Πεζόστρατου
Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Γ’ Γυμνασίου σελ. 19
Ο Γιώργος Σεφέρης για τον Ερωτόκριτο εδώ.
Ερωτόκριτος μέσα από την εικονογράφιση, ψηφιακό αρχείο της ΕΡΤ εδώ.
Το εμπλουτισμένο ηλεκτρονικό βιβλίο
Η αρχή του ποιήματος, Ο τροχός της μοίρας
Tου Κύκλου τα γυρίσματα, που ανεβοκατεβαίνουν,
και του Τροχού, που ώρες ψηλά κι ώρες στα βάθη πηαίνουν
με του Καιρού τα αλλάματα, που αναπαημό δεν έχουν,
μα στο Kαλό κι εις το Kακό περιπατούν και τρέχουν
και των Αρμάτω’ οι ταραχές, όχθρητες, και τα βάρη,
του Έρωτα οι μπόρεσες και τση Φιλιάς η χάρη
αυτά να μ’ εκινήσασι τη σήμερον ημέραν,
ν’ αναθιβάλω και να πω τα κάμαν και τα φέρας
μιά Κόρη κι έναν Άγουρο, που μπερδευτήκα’ ομάδι
σε μια Φιλιάν αμάλαγη, με δίχως ασκημάδι.
Kαι τ’ όνομά τση το γλυκύ το λέγαν Aρετούσα,
οι ομορφιές τση ήσαν πολλές, τα κάλλη τση ήσαν πλούσα.
Xαριτωμένο θηλυκό την ήκαμεν η Φύση,
κι η σιάτση δεν ευρίσκετο σ’ Aνατολή και Δύση.
Kαι τ’ όνομά του νιούτσικου Pωτόκριτο το λέγαν,
ήτονε τσ’ αρετής πηγή και τσ’ αρχοντιάς η φλέγα
κι όλες τσι χάρες π’ Oυρανός και τ’ Άστρη εγεννήσαν,
μ’ όλες τον εμοιράνανε, μ’ όλες τον εστολίσαν.
*αναθιβάλλω (ιδιωματικό)
Η αρχή του Ερωτόκριτου από τον Νίκο Ξυλούρη:
Στη συνέχεια: Τα θλιβερά μαντάτα
Ήκουσες Αρετούσα μου τα θλιβερά μαντάτα,
π’ ο κύρης σου μ’ εξόρισε σ’ τση ξενιτιάς τη στράτα;
Τέσσερεις μέρες μοναχά μού δωκε ν’ ανιμένω
Κι απόκει να ξενητευτώ πολλά μακρά να πηαίνω
και πώς να σ’ αποχωριστώ, και πώς να σου μακρύνω,
και πώς να ζήσω δίχως σου στο ξορισμόν εκείνο;
Κατέχω το κι ο κύρης σου γλήγορα σε παντεύει
Ρηγόπουλο, Αφεντόπουλο, σαν είσαι συ γυρεύει
και δεν μπορείς ν’ αντθισταθής στα θέλουν οί γονείς σου
νικούν τηνε τη γνώμη σου κι αλλάσει η όρεξή σου
Μια χάρη Αφέντρα σου ζητώ κι εκείνη θέλω μόνο
καί μετά κείνη ολόχαρος τη ζήση μου τελειώνω
την ώρα π’ αρραβωνιστής να βαραναστενάξης
κι’ όντε σα νύφη στολιστήςσαν παντρεμένη αλλάξης
ν’ αναδακρυώσης καί να πής, Ρωτόκριτε καημένε
τα σού τασσα λησμόνησα, τα θέλες μπλιό δέ έναι
και κάθε μήνα μια φορά μέσα στην κάμερά σου
λόγιαζε τα παθα γιά σε να με πονή η καρδιά σου
καί πιάνε καί τη ζωγραφιά, πού βρες στ’ αρμάρι μέσα
και τα τραγούδια πού λργα κι όπου πολλά σ’ αρέσα
και διάβαζέ τα θώρειε τα κι αναθυμού κι εμένα
πως μέ ξορίσανε μακρά στα ξένα
κι’ όντε σού πούν κι απόθανα λυπήσουμε καί κλάψε
και τα τραγούδια πού βγαλα μες’ στη φωτιά τα κάψε
Όπου κι αν πάω κι ά βρεθώ κι ότι καιρό κι ά ζήσω
τάσσω σου άλλη να μη δώ μηδέ ν’ ανατρανίσω
Κι ας τάξω ο κακορρίζικος πως δε σ’ είδα ποτέ μου
Ένα κερίν αφτούμενο ακράτουν κ’ ήσβησέ μου
Κάλλια `χω σε με θάνατο παρ’ άλλη με ζωή μου
Γιά σέναν εγεννήθηκε στον κόσμο το κορμί μου
ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΣ ΕΡΜΗΝΕΥΜΕΝΟΣ ΑΠΟ 77 ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΣΕ 40 ΣΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ:
Ιστορία-Λογοτεχνία Γυμνάσιο Μανιάκων
Ανάλυση του μαθήματος εδώ από το ιστολόγιο της Αλεξάνδρας Γερακίνη
Για τις κάστες στην Ινδία εδώ.
Εργασία των μαθητών του 6ου Γυμνασίου Καβάλας εδώ.
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ:
Α΄ Απόσπασμα ( Γ. 891-936) Θέμα:…………………………………………….………………………………………………………………………… …………………………………………………….…………………………………………….…………………………… Τόπος:……………………………………………………………………….…………………………………….……… Χρόνος:………………………………………………………………….……………………………………………..… Πρόσωπα:………………………………………………………………………..………………………..……….…… ……………………………………………………………………..….…………………………………………..…………
- Να δώσετε από έναν τίτλο στις παρακάτω ενότητες:
►πρώτη ενότητα (στ. 891-898):………………………………………………………………………….….. …………………………………………………………………………………………………………………………….…
►δεύτερη ενότητα (στ. 899-910):………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………
►τρίτη ενότητα (στ. 911-919):……………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………
►τέταρτη ενότητα (στ. 920-936):………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………
2. Ο ποιητής παρουσιάζεται στην αρχή του αποσπάσματος και φαίνεται να γνωρίζει τα πάντα, τόσο τα γεγονότα όσο και τις σκέψεις –προθέσεις των ηρώων. Είναι ο παντογνώστης αφηγητής. Να εντοπίσετε και να γράψετε τις πληροφορίες που μας δίνει. ……………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………
3. Ο Πεζόστρατος πήρε την απόφαση να βοηθήσει το γιο του και να διεκπεραιώσει το προξενιό για χάρη του. Ποια επιχειρήματα επιστρατεύει προκειμένου να πείσει το βασιλιά για το γάμο του Ερωτόκριτου και της Αρετούσας;
ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΑ ΠΕΖΟΣΤΡΑΤΟΥ ……………………………………………………………………………………………………..…………..………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………..
- Ποιες είναι οι αντιδράσεις του βασιλιά στα επιχειρήματα του Πεζόστρατου.
ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ ΒΑΣΙΛΙΑ …………………………………………………………………………………………………………………………………….………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
- Να συγκρίνετε τις αντιλήψεις των δύο πατεράδων:
α. σχετικά με το θέμα της οικογενειακής ευτυχίας των παιδιών τους.
β. των αξιών που πρεσβεύoυν .
Πεζόστρατος ………………………………………………………………………………..…………………………………………………………….…….…………………………….……………………………………………………….………..……………………………………………..………
Βασιλιάς
…………………………………………………………………..…………………………………………….…….……………. …………………………………………………..……….……………………………………………………………….
Β΄ Απόσπασμα ( Δ. 1003-1038) Θέμα:…………………………………………….………………………………………………………………………… …………………………………………………….…………………………………………………………………………. Πρόσωπα:…………………………………………………………….…………………………………………….……
- Να δώσετε από έναν τίτλο στις παρακάτω ενότητες:
►πρώτη ενότητα (στ. 1003-1006):………………………………………..………………………….……..
►δεύτερη ενότητα (στ. 1007-1018):………………..…………………………………………..………..…
►τρίτη ενότητα (στ. 1019-1036):………………………………………………………………….……..…..
►τέταρτη ενότητα (στ. 1037-1038):……………………………………………………………..…………
- Το περιεχόμενο του β΄ αποσπάσματος είναι επικό (=ηρωικό), καθώς κινείται σε μια ατμόσφαιρα πολέμου. Να εντοπίσετε και να γράψετε τα στοιχεία εκείνα που δίνουν επικό χαρακτήρα στο έργο.
Επικά στοιχεία ……………………………………………………………………………………………………………….………….…….….…………………………………………………………………………………………………………………………..……….…………………………………
Εργασία: Πώς προβάλλει ο ποιητής τη γενναιότητα του Ερωτόκριτου; (β΄απόσπασμα)
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
