Μα να σας πώ, μιας κι εδώ τα λέμε όλα, και ξύλο έχω χτυπήσει, και ένα φτου(τρις) έχω πεί, κι ένα ξεμάτιασμα το έχω κάνει…Ότι θέλετε πείτε με. Και ξαφνικά πίπτει το μάτι μου σ΄αυτό το άρθρο των Νέων 18-09-08. Αναθάρρυσα. Διάβασα λοιπόν:

Μαύρες γάτες, σπασμένοι καθρέφτες και χτυπήστε ξύλο, άλλο κακό να μη μας βρει. Οι προλήψεις υπήρχαν, υπάρχουν και θα υπάρχουν όσο υπάρχουν άνθρωποι,επισημαίνουν όχι οι… προληπτικοί, αλλά οι επιστήμονες της εξελικτικής βιολογίας.

Oι ειδικοί τονίζουν πως το να είναι κανείς προληπτικός είναι φυσιολογικό. Αλήθεια όμως, ποιος δεν χτυπά ξύλο, ποιος δεν αποφεύγει να περνά κάτω από σκάλες, ποιος δεν απεύχεται να σπάσει ο καθρέφτης του σπιτιού του… λίγο- πολύ όλοι επηρεάζονται.

Το μυστηριώδες γονίδιο
Μπορεί να ακούγονται παράλογα όλα αυτά, αλλά, χωρίς αμφιβολία, προλήψεις υπάρχουν. Σε αυτό συμφωνούν και οι επιστήμονες της εξελικτικής βιολογίας δρ Κέβιν Φόστερ από το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ και δρ Χάνα Κόκο, από το Πανεπιστήμιο του Ελσίνκι. Τα συμπεράσματά τους αφήνουν να εννοηθεί πως υπάρχει πιθανότητα ακόμη και γονίδιο να συνδεθεί με τις προλήψεις.

Το μαθηματικό μοντέλο και η εναλλακτική ιατρική

ΟΙ ΔΥΟ ΕΙΔΙΚΟΙ δημιούργησαν ένα μαθηματικό μοντέλο και τοποθέτησαν τις προλήψεις σε βιολογικό πλαίσιο. Βρήκαν λοιπόν πως αν τα ζώα είχαν ένα γονίδιο για τις προλήψεις και συμπεριφέρονταν ανάλογα, θα είχαν περισσότερες πιθανότητες να περάσουν το συγκεκριμένο γονίδιο στις επόμενες γενιές. «Τα συμπεράσματα είναι ξεκάθαρα» λέει ο Φόστερ. «Οι προλήψεις έχουν νόημα σε έναν αβέβαιο κόσμο. Τα είδη που είναι προληπτικά και αντιδρούν με αυτοσυγκράτηση θα τα καταφέρουν καλύτερα από τα πλάσματα που δεν είναι προσεκτικά».

Γι΄ αυτό και οι άνθρωποι είναι προληπτικοί, εξηγούν οι δύο ειδικοί. «Οι άνθρωποι επηρεάζονται έντονα από το περιβάλλον τους όσο και από την εξέλιξη. Ακόμη και οι επιστήμονες μπορεί να είναι προληπτικοί. Πάρτε για παράδειγμα την εναλλακτική ιατρική. Αν και είναι ελάχιστα τα στοιχεία που συνηγορούν υπέρ του ότι είναι αποτελεσματική, το να πιστεύει κανείς ότι έχει αποτέλεσμα μπορεί να τον βοηθήσει και να νιώσει καλύτερα».

Ο εγκέφαλος
Και η συζήτηση μεταξύ των ειδικών διευρύνεται: «Οι άνθρωποι γεννιούνται με εγκέφαλο που έχει σχεδιαστεί έτσι ώστε να βγάζει νόημα από τον κόσμο γύρω του. Κάποιες φορές όμως οδηγείται σε απόψεις που ξεπερνούν κάθε φυσιολογική, κάθε λογική εξήγηση» επισημαίνει ο καθηγητής Ψυχολογίας Μπρους Χουντ, από το Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ. Κάθε γεγονός στη ζωή μας έχει έναν σκοπό – με αυτό το σκεπτικό ενεργούμε, λέει ο Χουντ, γιατί στόχος μας είναι να βγάλουμε τελικά ένα νόημα. «Άλλωστε, αυτό που σήμερα είναι μαγεία ίσως αύριο γίνει επιστήμη» καταλήγει.