Εισήγηση στα πλαίσια Βιωματικού Σεμιναρίου Εκπαιδευτικών με θέμα τη δημιουργία σχολικού κήπου

Πουρνάρι -Δήμος Τεμπών, Φεβρουάριος 2013

Κώστας Κουτής,

M.Sc., Ph.D., Οργανική Βελτίωση,

Οικολογική Γεωργία, Παραδοσιακές καλλιέργειες και ποικιλίες

ΑΙΓΙΛΟΠΑΣ – Δίκτυο για τη Βιοποικιλότητα και την Οικολογία στη Γεωργία

Περίληψη

Η παραδοσιακή γεωργία ως όπως αυτή ασκήθηκε και ακόμη ασκείται σε ελάχιστα μέρη της πατρίδας μας μπορεί σήμερα ουσιαστικά να συμβάλλει κοινωνικά, οικονομικά και πολιτιστικά,  μέσω του πλούτου που αυτή εμπεριέχει και συσσώρευσε ανά τους αιώνες απο τις γενιές των απλών γεωργών. Η γενετική ποικιλομορφία των  παραδοσιακών αγροοικοσυστημάτων (είδη και ποικιλίες), οι εμπειρικές γνώσεις (π.χ. πρόγνωση καιρού, συμπεριφορά ζώων, βότανα), τα εργαλεία,  οι τεχνικές καλλιέργειας (π.χ.αμειψισπορές, συγκαλλιέργειες, μπολιάσματα, συντήρηση σπόρου),  και χρήσης των προιόντων (π.χ. λιάσιμο, αποξήρανση, συντήρηση, συνταγές) όπως επίσης και συνήθειες και ήθη που πολλές φορές σχετίζονται με τη θρησκευτική παράδοση (π.χ.ημερομηνίες σποράς, πρόσφορα, λιτανείες) είναι μερικά από τα στοιχεία της παραδοσιακής γεωργίας που χάνονται καθημερινά μαζί με τους τελευταίους αυθεντικούς γεωργούς. Είναι στοιχεία που συνδέονται με τον Αρχέγονο Σπόρο  που κρατούσε ο γεωργός επί χιλιετηρίδες και που  και αυτός χάνεται στις μέρες μας. Η σημερινή εποχή του καταναλωτισμού, των διατροφικών σκανδάλων, της απαξίωσης του γεωργικού επαγγέλματος και της αλλοτροιωμένης επιδοτούμενης γεωργίας έχει ανάγκη όλα αυτά τα στοιχεία που χάνονται, μα περισσότερο του ήθους τη παραδοσιακής γεωργίας που σχετίζεται με την οικονομία των φυσικών πόρων, την κατανόηση των φυσικών νόμων, την αλληλεγγύη μεταξύ των ανθρώπων, την καλή σχέση με τα ζώα και με τη  σαφή γνώση του σκοπού της άσκησης της γεωργίας.

Τα παιδιά μυούμενα  με βιωματικό τρόπο στις  διαχρονικές αξίες της  γεωργίας και σε πρακτικές οικολογικής γεωργικής διαχείρισης, μέσω του σπόρου (παραδοσιακές ποικιλίες και είδη), γίνονται συνεχιστές και κοινωνοί μιας τέχνης ασύγκριτα πολύτιμης τόσο για την σημερινή οικονομική κρίση όσο και για την επάρκεια και ασφάλεια της διατροφής μας τώρα και στο μέλλον.

Οι σχολικοί λαχανόκηποι, ένας θεσμός καταξιωμένος στο παρελθόν και  σήμερα θαμμένος κάτω από τα βαριά τσιμεντένια κράσπεδα των μοντέρνων σχολικών συγκροτημάτων, είναι αναγκαίο να ξαναζωντανέψουν και να λειτουργήσουν δημιουργικά ανασταίνοντας καταρχήν τον Αρχέγονο Σπόρο με εκτίμηση και σεβασμό στη Μητέρα Φύση.