Την Παρασκευή 11/11/22, στο σχολείο μας, αναβιώσαμε ένα πολύ γνωστό γερμανικό έθιμο, τη γιορτή των Φαναριών ( Laternenfest). Οι μικρότερες τάξεις έφτιαξαν Laternen, έμαθαν την ιστορία του Αγίου Μαρτίνου και τραγούδησαν το τραγούδι “Laterne, Laterne Sonne, Mond und Sterne” στις μεγάλες τάξεις και στον προαύλιο χώρο, κρατώντας τα φαναράκια τους. Η αναβίωση του εθίμου έγινε στο πλαίσιο του μαθήματος Γερμανικής Γλώσσας και με πρωτοβουλία των εκπαιδευτικών Βασιλειάδου Μαρίας και Σουβατζή Γώνης. Γιατί μπορεί να είμαστε Έλληνες και Ελληνίδες, οφείλουμε, όμως, να γνωρίζουμε τα έθιμα της χώρας που μας φιλοξενεί.
Ποιος ήταν ο Άγιος Μαρτίνος (Martinstag);
Ο Μαρτίνος, λέει η ιστορία, ήταν ένας Ρωμαίος στρατιώτης ο οποίος έζησε γύρω στον 4ο αιώνα μ.Χ. Αντικρίζοντας μια μέρα κάποιον ζητιάνο, τον λυπήθηκε και αποφάσισε να του δώσει τον μισό στρατιωτικό του χιτώνα για να ζεσταθεί. Το ίδιο βράδυ είδε τον Ιησού στον ύπνο του να φορά τον χιτώνα του κι έτσι βαφτίστηκε Χριστιανός, ακολούθησε μοναστική ζωή και στη συνέχεια έγινε Αρχιεπίσκοπος στην Τουρ της Γαλλίας.
Ο Άγιος Μαρτίνος, θεωρείται ο προστάτης άγιος των φτωχών, των αδυνάτων, αλλά και των βαρελοποιών και των ταβερνιάρηδων, η ημέρα αυτή συνδέεται με την γιορτή του κρασιού και της αμπελουργίας. Η ημέρα της γιορτής του Αγίου συμπίπτει με την έναρξη της λεγόμενης αγροτικής χρονιάς, καθώς από αυτή ακριβώς την ημέρα, κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα, οι αγρότες ξεκινούσαν να οργανώνουν τις νέες τους καλλιέργειες, να νοικιάζουν νέα χωράφια και να ξεπληρώνουν τα παλιά τους χρέη. Μια τέτοια ημέρα δεν θα μπορούσε παρά να εορτασθεί με άφθονο κρασί και φαγητό (το έθιμο επιβάλει χήνα ψητή!).
Αυτό το γερμανικό έθιμο έχει ως σκοπό να μας μάθει τη σημασία του να μοιράζεσαι και να προσφέρεις χωρίς να περιμένεις αντάλλαγμα. Ο Άγιος της Συμπόνιας που μοιράστηκε όλα τα υπάρχοντα του με τους συνανθρώπους του, μας διδάσκει το νόημα της συμπαράστασης και στήριξης αυτών που το έχουν ανάγκη. Ένα νόημα τόσο επίκαιρο στις μέρες μας, αφού όπως λέει και μια γερμανική (αλλά και ελληνική) παροιμία:
“Geteilte Freude ist doppelte Freude und geteiltes Leid ist halbes Leid“
«Μοιρασμένη χαρά, είναι διπλή χαρά, μοιρασμένος πόνος, είναι μισός πόνος».
Σημασία του Αγίου Μαρτίνου στη Γερμανία: Γιατί γίνεται πομπή με φαναράκια;
Το φως έχει ιδιαίτερα σημαντική σημασία στον χριστιανικό συμβολισμό. Το σκοτάδι συμβολίζει τον διάβολο και το κακό, ενώ το φως συμβολίζει τον Χριστό. Το φως αντιπροσωπεύει την αγιότητα του Θεού.
Αυτό εξηγεί επίσης γιατί τα παιδιά περπατούν μέσα στο σκοτάδι με πολλά φωτεινά και πολύχρωμα φαναράκια. Μπροστά, ένας άνδρας ντυμένος ως Ρωμαίος στρατιώτης ιππεύει πάνω σε άλογο.
Συχνά, στο τέλος της πομπής, ο στρατιώτης μοιράζεται το παλτό του με έναν ζητιάνο, εμπνεόμενος από την καλή πράξη του Αγίου Μαρτίνου.