arganasta’s blog – Bocca della Verita

ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΕΠΕΙΣΟΔΙΑΚΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ
ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΙΚΗΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ,
ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΕΝΟΣ ΤΟΥΡΚΟΚΡΗΤΙΚΟΥ,
ΚΑΤΑΓΡΑΦΕΙ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑΤΙΚΑ
Η 47ΧΡΟΝΗ ΤΟΥΡΚΑΛΑ ΣΑΜΠΑ ΑΛ
ΤΙΝΣΑΪ
«Αλτίν» στα τούρκικα σημαίνει «χρυσός» και «σάι» σημαίνει «μετρώ». Το επίθετό της, η 47χρονη Τουρκάλα συγγραφέας Σαμπά Αλτίνσαϊ, από το Τσανάκαλε, δεν το κληρονόμησε λοιπόν τυχαία. Ο παππούς της, ο Ιμπραήμ Γιαρμακαμάκης, Τουρκοκρητικός γεννημένος στα Χανιά, μπορεί να μην είχε επίθετο που να σχετίζεται με το επάγγελμά τουαλλιώς θα τον έλεγαν, πιθανόν, Κουγιουμτζή-, ήταν όμως χρυσοχόος με μαγαζί στην οδό Κανεβάρο, εμπορικό δρόμο των Χανίων, μαγαζί που κληρονόμησε από τον πατέρα του. Κι όταν τον Νοέμβριο του 1923, με την ανταλλαγή των πληθυσμών, τον έστειλαν με όλη την οικογένειά του στο Κιουτσούκ-κουγιού, απέναντι από τη Λέσβο, οι Τούρκοι του άλλαξαν και το όνομα. Ο πατέρας, πάλι, της Σαμπά γεννήθηκε στην Τουρκία- αντίθετα με άλλα αδέλφια του που είχαν προλάβει να γεννηθούν στην Κρήτη.

Το βιβλίο Κρήτη μου είναι με άλλα λόγια μια επιστροφή. Είναι μυθιστορηματική αναπαράσταση μιας ολόκληρης εποχής με κεντρικό ήρωα τον Ιμπραήμ Γιαρμακαμάκη και την οικογένειά του. Μιας εποχής που διακρίθηκε για τη σκληρότητά της και για τα έντονα συναισθήματα που βίωσαν οι πρωταγωνιστές της- σε όλη την κλίμακα της αγάπης, του μίσους, της ελπίδας, της προδοσίας. Και που έχει επίσης σχολιάσει στο πολυσυζητημένο μυθιστόρημά της Αθώοι και φταίχτες , η ημέτερη Μάρω Δούκα.

Ήδη την περίοδο πριν από το 1897 οι αναταραχές και οι εξεγέρσεις των χριστιανών ήταν πολύ συχνό φαινόμενο. Το ίδιο συνέβαινε και μετά, καθώς η μεν Οθωμανική Αυτοκρατορία ήταν ο μεγάλος ασθενής, οι δε Κρήτες χριστιανοί δεν είχαν στο μυαλό τους άλλο από την ένωση με την Ελλάδα. Η Σαμπά Αλτίνσαϊ τα περιγράφει όλα αυτά: από τη μια μεριά η καθημερινή ζωή του λιμανιού, αλλά και η ζωή των οικογενειών. Από την άλλη η προβληματική συμβίωση χριστιανών και μουσουλμάνων, και τα μεγάλα γεγονότα της εποχής: η επέμβαση των Μεγάλων Δυνάμεων, ο περιορισμός της εξουσίας της Υψηλής Πύλης, η άφιξη του πρίγκιπα (ή «πρίντσιπα») Γεωργίου, η αβελτηρία που επέδειξε αυτός και που ξεσήκωσε το χριστιανικό στοιχείο, ο Βενιζέλος στο Θέρισο, η κρητική βουλή και ο σταδιακός αποκλεισμός των Τουρκοκρητικών από αυτή, έπειτα ο τελικός ξεριζωμός τους. Και τα περιγράφει όλα αυτά από την πλευρά του μουσουλμανικού στοιχείου, όπως είναι φυσικό, αλλά με μετριοπάθεια, χωρίς αποκρύψεις. Άλλωστε η Σαμπά Αλτίνσαϊ, δεν θέλει να κατανείμει ευθύνες. Ανασυνθέτει την περίοδο 1898-1923 με διάθεση να περιγράψει τον κόσμο που έζησαν οι πρόγονοί της και να εστιάσει την προσοχή μας στο δράμα τους, που σε μεγάλο βαθμό είναι και δικό της δράμα. «Μαμά, τώρα θα βλέπω όνειρα στα τούρκικα;», αναρωτιέται ένα παιδί του Ιμπραήμ στο βαπόρι του ξεριζωμού. Γιατί οι Τουρκοκρητικοί ήξεραν λίγα τούρκικα. Η γλώσσα τους ήταν το κρητικό ιδίωμα της ελληνικής. Και με τους χριστιανούς μοιράζονταν περίπου τις ίδιες αντιλήψεις περί ανδρικής κρητικής λεβεντιάς.

Οι όποιες ενστάσεις αφορούν μάλλον το λογοτεχνικό μέρος του βιβλίου. Είναι, με σημερινά μέτρα, μία γραφή αρκετά συμβατική στον χώρο του ιστορικού μυθιστορήματος, ενώ η τριτοπρόσωπη αφήγηση αποδυναμώνει τον κρητικό λόγο- κάτι αναγκαστικό, βέβαια, στη συγκεκριμένη περίπτωση. Ταυτόχρονα όμως είναι ένα βιβλίο που συγκινεί και προβληματίζει, σε ένα βαθμό, για τα ζητήματα της συνύπαρξης και των πολυπολιτισμικών κοινωνιών. Η Κρήτη ως νησί ικανό να παράξει δικό του, ώς ένα βαθμό αυτόνομο, πολιτισμό, θα έπρεπε να είναι το ιδανικό χωνευτήρι. Κι όμως, όπως καλά τα περιγράφει η Αλτίνσαϊ, δεν συνέβη κάτι τέτοιο.

Saba Αltιnsay

www.tanea.gr

Ετικέτες: ΚΡΗΤΗ ΜΟΥ

Οι Γιορτές Παλιάς Πόλης στη Ξάνθη? γιορτή της αντιπαροχής ενόψει επέκτασης του σχεδίου πόλης στα Τρίκαλα.

Γιορτές Παλιάς Πόλης στη Ξάνθη αδιαφορία για την παλιά πόλη στα Τρίκαλα.«Οι Γιορτές Παλιάς Πόλης αποβλέπουν, στην ανάδειξη, προβολή και ανάπτυξη, ενός οικιστικού χώρου, με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, με βαριά ιστορική και πολιτιστική κληρονομιά, ώστε να γίνει συνείδηση από όλους, η ευθύνη που φέρουμε για την προάσπιση αυτού του λίκνου της πολιτιστικής μας κληρονομιάς και ταυτότητας.
Η Παλιά Πόλη της Ξάνθης, κρύβει σε κάθε γωνιά της και μια σημαντική ιστορία, την ιστορία των ανθρώπων που συνέθεσαν το ψηφιδωτό αυτού του τόπου, τις ευαισθησίες τους σε θέματα κοινωνικά και πολιτιστικά», γράφει και περηφανεύεται ο Δήμος Ξάνθης και εμείς ζηλεύουμε…
Ναι, ζηλεύουμε την Ξάνθη γιατί αυτή είχε την ευαισθησία και τη διορατικότητα να αναδείξει το πιο πολύτιμο κομμάτι της πόλης και να το αναδείξει πέρα από τα σύνορα της Θράκης, με πολυδιάστατες πολιτιστικές εκδηλώσεις. Ζηλεύουμε τους Ξανθιώτες που αποδείχθηκαν άξιοι απόγονοι των προγόνων τους, οι οποίοι τους άφησαν μία μοναδική αρχιτεκτονική κληρονομιά, το παλιό κομμάτι της πόλης και αυτοί δεν το γκρέμισαν, ούτε το αλλοίωσαν με ξένα στοιχειά, όπως κάναμε εμείς στο Βαρούσι, αλλά το σεβάστηκαν και το ανέδειξαν όχι ως μουσειακό χώρο, αλλά ως ζωντανό κύτταρο της πόλης που σηματοδοτεί τη συνέχεια του πολιτισμού σε ένα τόπο με ιστορία, αλλά και προοπτική.
Κατά τη διάρκεια των γιορτών, η πόλη ζει το χτες, ξυπνώντας μέσα στις καρδιές θύμισες, βιώνει το παρόν, έχοντας αφεθεί στους ρυθμούς της μουσικής που πλημμυρίζει τις πλατείες και τα στενά σοκάκια του παραδοσιακού οικισμού ενώ ταυτόχρονα οραματίζεται και ατενίζει το μέλλον με αισιοδοξία, διεκδικώντας σήμερα την ανάπτυξη, την ευημερία και την ποιότητα της ζωής.
Συνυπάρχει αρμονικά το χθες με το σήμερα, το παραδοσιακό με το σύγχρονο σε μια πόλη που ζει, αισθάνεται, οραματίζεται και δημιουργεί προϋποθέσεις για το αύριο.
Στα Τρίκαλα, δυστυχώς, δεν συνυπάρχει αρμονικά το χθες με το σήμερα. Για την ακρίβεια, το σήμερα δεν νοιάζεται καν για το χθες. Μία μόνο βόλτα στο Βαρούσι αρκεί για να πειστεί και ο πλέον δύσπιστος, ότι αυτή εδώ η πόλη δεν δίνει δεκάρα για την πολιτιστική και αρχιτεκτονική της κληρονομιά. Δεν δίνει δεκάρα για την ιστορία της. Διαβουλεύεται για την επέκταση του σχεδίου πόλης. Αγωνιούμε εκλιπαρώντας τη δημοτική αρχή και αυτή το ΥΠΕΧΩΔΕ, για την ένταξη σε αυτό και άλλων στρεμμάτων προσδοκώντας σε κάποια αντιπαροχή, για λίγα ή περισσότερα τετραγωνικά ενός διαμερίσματος, αλλά δεν συζητάμε καν για το Βαρούσι. Αυτοί είμαστε, αυτά κάνουμε και ας μας κρίνουν οι επόμενες γενιές?

Του Λάζαρου Μάμαλη

Η ΕΡΕΥΝΑ 05 Οκτωβρίου 2008

Ετικέτες: Γιορτές Παλιάς Πόλης

Κάτω από το Βυζαντινό Κάστρο της πόλης, η συνοικία με τα πλακόστρωτα σοκάκια και τα παραδοσιακά κτίρια, δεν έχει τίποτε να ζηλέψει από την Αθηναϊκή Πλάκα.

Δείτε τις παρακάτω φωτογραφίες για του λόγου το αληθές.

Στο πλαίσιο της παράδοσης και κυρίως της ανάδειξής της ο Δήμος Τρικκαίων προσανατολίζεται εδώ και καιρό στην αγορά δύο κτιρίων στην περιοχή του Βαρουσίου.Ο αρχικός στόχος, βέβαια αφορούσε στην αγορά τριών κτιρίων και την χρήση του ενός εξ αυτών για την λειτουργία του Μουσείου Τσιτσάνη.

Βέβαια η λειτουργία του Μουσείου Τσιτσάνη δεν είναι ο μόνος τρόπος για την ανάδειξη του παραδοσιακού συνοικισμού του Βαρουσίου.

Εξάλλου, εκπονείται ήδη μελέτη, από ιδιωτικό μελετητικό γραφείο προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος της αποκατάστασης και ανάδειξης του Βαρουσίου. Προφανής στόχος να αποκτήσει το Βαρούσι παραδοσιακό ύφος.

Η μελέτη βρίσκεται στο στάδιο της ολοκλήρωσης. Έχει ήδη παραδοθεί η δεύτερη και οριστική της φάση και πλέον καταβάλλονται προσπάθειες για την ολοκλήρωση της τρίτης φάσης, στην οποία θα ενταχθεί και το μουσείο Τσιτσάνη.

Η μελέτη, βέβαια για το Βαρούσι είναι μία ιδέα παλαιά. Πρόκειται για την ακρίβεια, για ένα αίτημα της κοινωνίας των Τρικάλων. Το Βαρούσι είναι η πιο παλαιά συνοικία της πόλης. Είναι η ιστορία της πόλης των Τρικάλων, που διατηρείται μέχρι σήμερα. Υπ? αυτή την έννοια δεν υπάρχει κάποιος σε αυτή την πόλη, που θα είχε αντίρρηση στην ανάπλαση του Βαρουσίου, διότι πολύ απλά δεν υπάρχει κάποιος σε αυτή την πόλη που θα είχε αντίρρηση στην ανάδειξη της παράδοσης και της ιστορίας της.

Πηγή:εφ “Έρευνα”

Αγαπητοί Bloggers του ΠΣΔ , είστε να αδελφοποιήσουμε τους παραδοσιακούς συνοικισμούς της ΕΛΛΑΔΑΣ , στα πλαίσια της Διαθεματικότητας; Όποιος δε επισκεφθεί την πόλη μας ,θα του απονείμουμε το χρυσό κλειδί της .

Ετικέτες: ΒΑΡΟΥΣΙ - Παραδοσιακός συνοικισμός