Ο εννοιολογικός χάρτης (ΕΧ) είναι ένα αρκετά δυνατό αλλά και δύσκολο εκπαιδευτικό εργαλείο. Η ένταξή του στην εκπαιδευτική διαδικασία θα πρέπει να γίνεται σταδιακά ξεκινώντας με τη συμπλήρωση εννοιολογικών χαρτών και την επέκταση έτοιμων, ως βήματα εξοικείωσης με το συγκεκριμένο εργαλείο, συνεχίζοντας με το σχολιασμό, την αξιολόγηση, τη διόρθωση χαρτών και καταλήγοντας στην κατασκευή ΕΧ από τους ίδιους τους μαθητές. Τα βήματα εξοικείωσης που θα ακολουθήσουμε εξαρτώνται τόσο από την πρότερη οικειότητα όσο και από την ηλικία των μαθητών. Περισσότερα για τους ΕΧ εδώ όπου υπάρχει και αναφορά αρκετών διαδικτυακών και μη λογισμικών δημιουργίας χαρτών.
Οι ΕΧ μπορούν να χρησιμοποιηθούν για παρουσίαση του μαθήματος, για διερεύνηση των αρχικών αναπαραστάσεων των μαθητών, για δραστηριοποίησή τους καθώς και για κάθε είδους αξιολόγηση (πρακαταρκτική, διαμορφωτική, τελική). Η αξιολόγηση αυτή μπορεί να πραγματοποιηθεί συγκρίνοντας τους ΕΧ των μαθητών με αντίστοιχο ενός ειδικού καθώς και χρησιμοποιώντας ρουμπρίκες αξιολόγησης της επίδοσης μαθητών (Rubrics). Εφαρμόζουμε, δηλαδή, πίνακες με κανόνες αξιολόγησης, συμφωνημένους από πριν, όπου έχουμε καταγράψει τους πιο σημαντικούς στόχους, και τις βαρύτητες που δίνουμε στις διαβαθμίσεις της κλίμακας που θα χρησιμοποιήσουμε. Οι πίνακες αυτοί μπορούν να αναφέρονται συνολικά (ολιστικά) στον ΕΧ ή να είναι αρκετά αναλυτικοί.
Για παράδειγμα –ρουμπρίκες αξιολόγησης για εννοιολογικούς χάρτες:
- http://dmc.umn.edu/activities/mindmap/assessment.pdf
- http://centeach.uiowa.edu/documents/ConceptMapRubrics.pdf
- http://www.markville.ss.yrdsb.edu.on.ca/history/west/west_conceptmap.pdf
- http://bit.ly/ln9N0x
- http://bit.ly/j7OxbN
Rubric to Evaluate Concept Maps
