Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε τη συναισθηματική νοημοσύνη του παιδιού μας

0

Συγγραφέας: 4ο Δημοτικό Ορεστιάδας | Κατηγορία Άρθρα, Γονείς, Εκπαιδευτικοί | , στις 16-08-2019

Τι είναι η συναισθηματική νοημοσύνη; Πώς διαφοροποιούνται τα συναισθήματα από τη βρεφική ως τη νηπιακή ηλικία; Γιατί είναι σημαντική η ανάπτυξή της; Πώς μπορούν να βοηθήσουν οι γονείς στην προαγωγή της;

Τι είναι η συναισθηματική νοημοσύνη;

Η συναισθηματική νοημοσύνη σύμφωνα με τον Goleman (1990) είναι: «Η ικανότητα να αναγνωρίζει κανείς τα δικά του συναισθήματα, να τα κατανοεί και να τα ελέγχει. Είναι επίσης η ικανότητα να αναγνωρίζει και να κατανοεί τα συναισθήματα των ανθρώπων γύρω του και να μπορεί να χειρίζεται αποτελεσματικά τόσο τα δικά του συναισθήματα όσο και τις διαπροσωπικές του σχέσεις».
Ένα παράδειγμα: «Δείχνεις απογοητευμένος που δε σε παίζουν τα άλλα παιδιά. Μπορεί να σου φαίνεται δύσκολο να τα πλησιάσεις, αλλά έλα να σκεφτούμε μαζί ιδέες που θα σε βοηθήσουν». Με αυτόν τον τρόπο ο γονιός αναγνωρίζει τα συναισθήματα του παιδιού, το βοηθάει να τα προσδιορίσει και του προτείνει έναν τρόπο για να τα διαχειριστεί. Όταν ένα παιδί είναι σε θέση να το κάνει αυτό, τότε οι γύρω του μπορούν να το κατανοήσουν, να ανταποκριθούν σε αυτά που νιώθει και να το βοηθήσουν.

Διαφοροποίηση συναισθημάτων από τη βρεφική έως τη νηπιακή ηλικία

Βρεφική ηλικία

♦ Μετά τον 6ο μήνα τα συναισθήματα είναι διαφοροποιημένα και αποτυπώνονται με κλασικές εκφράσεις στο πρόσωπο.
♦ Προς το τέλος του 1ου έτους τα βρέφη είναι σε θέση να διακρίνουν πότε μία κατάσταση είναι καινούρια ή αν κάποιο ξένο πρόσωπο αποτελεί απειλή για τα ίδια και εκφράζουν έκπληξη ή δυσφορία αντίστοιχα.

Νηπιακή ηλικία

♦ Στα μέσα του 2ου έτους τα νήπια αρχίζουν να κατανοούν τους κοινωνικούς κανόνες.
♦ Ελέγχουν σε πρώτο στάδιο τη συμπεριφορά τους.
♦ Εκφράζουν ενσυναίσθηση για πρώτη φορά (ενσυναίσθηση είναι η ικανότητα να αναγνωρίζουμε τα συναισθήματα και τις ανάγκες των άλλων).
♦ Στο 4ο έτος αρχίζουν να κατανοούν τα συναισθήματα και τις αιτίες τους.
♦ Στο τέλος του 5ου έτους περιγράφουν συναισθηματικές καταστάσεις όπως φοβισμένος, θυμωμένος, λυπημένος, χαρούμενος.

Σε ποιες περιπτώσεις εμποδίζεται η ανάπτυξη των συναισθηματικών δεξιοτήτων

♦ Όταν αγνοούνται τα συναισθήματα των παιδιών από τους ενήλικες.
♦ Όταν απαγορεύεται στην οικογένεια η έκφραση των δυσάρεστων συναισθημάτων (π.χ. φόβος, θυμός ή απογοήτευση).
♦ Συνέπεια: Τα έντονα συναισθήματα που εσωτερικεύονται και δεν εκφράζονται «φουσκώνουν» σαν ένα μπαλόνι που κάποια στιγμή θα «σκάσει» με απρόβλεπτες συνέπειες στην ψυχική υγεία του ατόμου.

Γιατί είναι σημαντική η ανάπτυξη της συναισθηματικής νοημοσύνης

♦ Τα παιδιά με χαμηλό δείκτη συναισθηματικής νοημοσύνης αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην επικοινωνία και στην επαφή με τους συνομηλίκους τους.
♦ Αντίθετα, τα παιδιά με καλά αναπτυγμένη συναισθηματική νοημοσύνη είναι πιο κοινωνικά και πιο αρεστά στις παρέες τους, έχουν λιγότερα προβλήματα συμπεριφοράς και καλύτερες σχολικές επιδόσεις.
♦ Ένα έξυπνο συναισθηματικά παιδί αναπτύσσει εμπιστοσύνη προς τον εαυτό του, έχει θετική αυτο-εικόνα, είναι ανοιχτό στο να εξερευνήσει καινούρια πράγματα και να δοκιμάσει διαφορετικές εμπειρίες.
♦ Ως ενήλικας συνήθως διακρίνεται από σταθερότητα στις διαπροσωπικές του σχέσεις.

Με ποιους τρόπους μπορούν να βοηθήσουν οι γονείς στην προαγωγή της

♦ Να εκμεταλλεύονται κάθε ευκαιρία που προκύπτει και να δίνουν τη δυνατότητα στο παιδί να εκφράζει αυτό που νιώθει και να το κατονομάζει ως συναίσθημα. Να δίνουν όνομα στα συναισθήματα του παιδιού τους.
♦ Βοηθητική είναι και η εκμάθηση τεχνικών επίλυσης προβλημάτων, για παράδειγμα: «Τι μπορώ να κάνω για αυτό που μου συμβαίνει; Ποιες είναι οι πιθανές λύσεις;». Με τον τρόπο αυτό ενισχύουν την αυτενέργεια των παιδιών τους και τονώνουν την αυτοπεποίθησή τους.
♦ Να μιλούν καθησυχαστικά στο παιδί. Να το βοηθούν να κατονομάσει το συναίσθημα που νιώθει και να θέτουν όρια ως προς την έκφραση του συναισθήματος (π.χ. εξηγούν στο παιδί ότι το να σπάσει όλα του τα παιχνίδια δεν αποτελεί λύση στο θυμό του. Το να συζητήσει, όμως, μαζί τους γιατί είναι θυμωμένο μπορεί να το βοηθήσει να νιώσει καλύτερα).
♦ Βλέπουν τα αρνητικά συναισθήματα των παιδιών τους ως μία ευκαιρία για επικοινωνία και τρυφερότητα. Αφιερώνουν, λοιπόν, χρόνο σε ένα λυπημένο, θυμωμένο ή φοβισμένο παιδί για να αναγνωρίσει και να λεκτικοποιήσει τα συναισθήματά του. Με τον ίδιο τρόπο αντιδρούν σε κάθε συναισθηματική κατάσταση του παιδιού.
♦ Να πιστέψουν στις ικανότητες, στα ταλέντα και στη μοναδικότητα του παιδιού τους και να του εμφυτεύσουν πίστη στον εαυτό του, να του καλλιεργήσουν υψηλές ηθικές αξίες αλλά και αισιόδοξη άποψη και στάση για τη ζωή.

Διαφοροποίηση του E.Q. (συναισθηματική νοημοσύνη) από το I.Q (δείκτης ευφυΐας)

♦ Μέχρι τη δεκαετία του 90 κυριαρχούσε η άποψη ότι ο υψηλός δείκτης νοημοσύνης (το γνωστό I.Q.) καθώς και η υψηλή ακαδημαϊκή επίδοση αποτελούσαν θετικούς προγνωστικούς δείκτες για τη ψυχική υγεία του ατόμου.
♦ Με τη θεωρία του Goleman και τις έρευνες που ακολούθησαν φαίνεται πλέον ότι η συναισθηματική νοημοσύνη είναι πιο σημαντική από το δείκτη νοημοσύνης.
♦ Τα παιδιά με υψηλή συναισθηματική νοημοσύνη φαίνεται να έχουν υψηλότερα ποσοστά ψυχικής ανθεκτικότητας και να προσαρμόζονται ευκολότερα σε καινούριες καταστάσεις και περιβάλλοντα.
♦ Επίσης, φαίνεται να ελέγχουν καλύτερα τις παρορμήσεις τους και να καθυστερούν την ικανοποίηση των αναγκών τους.
♦ Τέλος, έχουν την ικανότητα να συμπάσχουν και να έχουν υψηλές ενσυναισθητικές δεξιότητες.

Συμπερασματικά

Ένα παιδί με πλούσια συναισθηματική νοημοσύνη μπορεί πιο εύκολα να διαχειριστεί αυτά που νιώθει, τους ανθρώπους με τους οποίους συναναστρέφεται, να έχει θετική αυτοεικόνα και πιο υγιείς διαπροσωπικές σχέσεις.

Ιωάννης Κυργιόπουλος, Ψυχολόγος (Msc Σχολικής Ψυχολογίας)

ΠΗΓΗ: https://www.elniplex.com/πώς-μπορούμε-να-βοηθήσουμε-τη-συναισθηματική-νοημοσύνη-του-παιδιού-μας/

Τι θα έγραφα στη μάνα μου αν ήμουν έξι ετών…

0

Συγγραφέας: 4ο Δημοτικό Ορεστιάδας | Κατηγορία Άρθρα, Γονείς | , στις 04-08-2019

… και μπορούσα να της εξηγήσω…
Είμαι έξι ετών και μόλις τελείωσα το νηπιαγωγείο. Δε ξέρω τι περίμεναν οι άλλοι από εμένα. Ξέρω όμως τι έμαθα στο νηπιαγωγείο. Και θα σας τα πω (ελπίζω να τα θυμηθώ όλα):

Έμαθα να κάνω φίλους
και να αγαπώ τους σκύλους
μα κι όλα τ’ άλλα ζώα
που όπως είδα είν’ αθώα.

Έμαθα πολλά κι άκου τα καλά:
να μοιράζομαι, να φαντάζομαι,
να παίζω με κανόνες και να συνεργάζομαι,
να νιώθω και να λέω,
να ζητώ δίχως να κλαίω
να μ’ ακούνε κι άλλοι,
να με δέχονται
κι όταν μαζί μου διαφωνούν- πάλι
να με καταδέχονται.

Έμαθα να κάνω ερωτήσεις
και να δίνω απαντήσεις
να αγαπώ τα παιδιά και τη δασκάλα
που μου έμαθε τα μικρά και τα μεγάλα
που μου μίλησε για εκείνα που υπάρχουν και δε βλέπω
και μου είπε ιστορίες
για εκείνα που βλέπω δίχως να υπάρχουν.

Έμαθα τεχνικές και υλικά
να ζωγραφίζω, να κόβω, να κολλάω,
να προσφέρω, να βοηθάω
έμαθα να αγαπάω
για το δίκιο να μιλάω.
Μη ξεχάσω: έφαγα και μπόλικα γλυκά
εικοσιδυό γενέθλια και εικοσιεφτά γιορτές
δυο κιλά τούρτες σπιτικές.

Έμαθα ν’ ανήκω σε ομάδα
και πως δεν είμαι εγώ το μόνο νήπιο σε όλη την Ελλάδα.
έμαθα πως είμαι ξεχωριστός
πως είμαι ικανός και διαφορετικός
και πως είμαι του εαυτού μου
κι άλλου κανενός!

Και τώρα ετοιμάζομαι για το δημοτικό
σχολείο πιο μεγάλο και απαιτητικό
θα μάθω όπως μου είπαν πράγματα χίλια δυο
με λέξεις κι αριθμούς θα παίζουμε κρυφτό
μα θέλω να ζητήσω ακόμα κάτι
από σένανε, μαμά, και το μπαμπά αγάπη
απ’ το σχολείο μου λίγο χρόνο να συνηθίσω
μια αγκαλιά να ισορροπήσω
τώρα που σε άλλο σχολείο θα ξαναρχίσω.

Μα μέχρι τότε θέλω να σου πω
πως θα ‘ναι ΚΑ-ΛΟ-ΚΑΙ-ΡΙ
εγώ θα παίζω, θα γελώ
με παγωτό στο χέρι!
Θέλω θάλασσα και άμμο
θέλω να κυλιέμαι χάμω
μη με κυνηγάς μ’ ασκήσεις
βρες εσύ τώρα τις λύσεις
δεν κάνω προετοιμασία
γιατί δεν έχει ουσία!
Για μένα έχει σημασία
να σου πω τι θέλω…
Θέλω να παίξω, να παίξω, να παίξω
θέλω να τρέξω, να τρέξω, να τρέξω
θέλω να πλατσουρίσω, να σε βρέξω
θέλω να βγαίνουμε έξω
κι αν δεν έχεις λεφτά
πάμε μια βόλτα, έτσι απλά
να σε κεράσω εγώ αστεία παιδικά!

Γιατί πρέπει να θυμάσαι
εκτός απ’ τ’ όνομά μου με λένε και “παιδί”
εσύ δεν ήσουν τέτοιο δηλαδή;
Ο κόσμος μου ανήκει, να μην ανησυχείς
θα τα μάθω όσα θες από Σεπτέμβρη. Θα το δεις!!!

ΥΓ: Φέτος πάντως έμαθα πως γράφεται η αγάπη
με δύο -α- και ένα -i-
αρκεί να τη δείχνεις απ’ άκρη σ’ άκρη!!!

Απόστολος Πάππος, Γεννήθηκε στον Πειραιά το 1976. Είναι αρχισυντάκτης του elniplex και νηπιαγωγός.

ΠΗΓΗ: Τι θα έγραφα στη μάνα μου αν ήμουν έξι ετών…

Αδελφικές Σχέσεις : Πώς μπορούν οι γονείς να αντιμετωπίσουν τον αδελφικό ανταγωνισμό;

0

Συγγραφέας: 4ο Δημοτικό Ορεστιάδας | Κατηγορία Άρθρα, Γονείς, Διάφορα, Εκπαιδευτικοί | , στις 13-07-2019

Ελάχιστες σχέσεις είναι τόσο στενές και τόσο ανταγωνιστικές όσο οι αδελφικές. Για πολλά αδέλφια, η αγάπη είναι γείτονας με το μίσος. Είναι φυσικό να υπάρχουν αμφιθυμικά αισθήματα μεταξύ αδελφών. Η αδελφική αντιζηλία και αντιπαλότητα εμφανίζονται συνήθως στην παιδική ηλικία, αλλά μπορεί να συνεχίσουν να υπάρχουν ακόμα και σε όλη τη διάρκεια της ζωής.

Συχνά, τα προβλήματα στις αδελφικές σχέσεις οφείλονται στην αντιπαλότητα και την αντιζηλία. Το να μονοπωλείς, ως μικρό παιδί, το ενδιαφέρον, την προσοχή και τη φροντίδα των γονιών και του άμεσου περίγυρου και ξαφνικά αυτά να μετατοπίζονται σε ένα αδέλφι που γεννιέται, ενώ ο ίδιος «εκθρονίζεσαι», αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες απειλές που μπορεί να βιώσει ένα παιδί. Για ένα παιδί ηλικίας 1,5 έτους, είναι σχεδόν αβάσταχτο να βλέπει ξαφνικά ένα άλλο παιδί να βρίσκεται στην αγκαλιά και στο στήθος της μητέρας του. Αναλογικά, αυτό είναι ισότιμο με το να δεις τον ή την σύντροφο που λατρεύεις στην αγκαλιά ενός άλλου ατόμου. Δεν είναι, όμως, μόνο τα μεγαλύτερα αδέλφια που ζηλεύουν και νιώθουν απειλημένα από τη γέννηση ενός αδελφού. Και ένα μικρότερο αδέλφι μπορεί να νιώθει πως ζει στη σκιά ενός μεγαλύτερου αδελφού ή αδελφής, που μπορούν να κάνουν, λόγω ηλικίας, πράγματα που αυτό δεν μπορεί. Κάποια αδέλφια μπορεί να αποσύρονται στη συνέχεια από κάθε είδους ανταγωνισμό στη ζωή τους, ενώ κάποια άλλα να προσπαθούν με κάθε τρόπο να ξεπεράσουν το μεγαλύτερό τους αδέλφι. Αν και ο ανταγωνισμός αυτός μπορεί να φαίνεται προς τα έξω πως έχει να κάνει με ποιος θα τα καταφέρει καλύτερα στο σχολείο ή στη ζωή, η πραγματική και βαθύτερη αιτία έχει να κάνει συχνά με τον ανταγωνισμό για την αγάπη των γονιών.

Καθημερινά, οι γονείς μπορούν να κάνουν μικρά πράγματα που συμβάλλουν στη μείωση του ανταγωνισμού μεταξύ των αδελφών.

Μην καταφεύγετε σε συγκρίσεις. Οι εξαντλητικές συγκρίσεις και ο υποβιβασμός κάποιου παιδιού ανήκουν στα σφάλματα για τα οποία οι περισσότεροι γονείς είναι ήδη «υποψιασμένοι». Πολλοί γονείς όμως δεν καταλαβαίνουν ότι έμμεσα συγκρίνουν όταν λένε πράγματα όπως: “δεν είναι η αδελφή σου πάρα πολύ καλή στα μαθηματικά;” ή “ο αδελφός σας πρόκειται να γίνει αστέρι στο μπάσκετ.” Αυτές οι παρατηρήσεις μπορούν να βλάψουν τα συναισθήματα των παιδιών, ειδικά εάν οι συγκεκριμένες περιοχές αφορούν μια δραστηριότητα στην οποία τα ίδια δεν τα καταφέρνουν καλά. Αντί της σύγκρισης, επαινέστε κάθε παιδί για τις μοναδικές δυνατότητές του/της εξηγεί η Στέλλα Σπανού, ψυχολόγος, συμβουλευτική γονέων.

Προστατέψτε τα μικρότερα αδέλφια από καταστάσεις όπου λόγω ηλικίας δεν μπορούν να τα καταφέρουν. Τα πιο μικρά παιδιά θέλουν συχνά να ανταγωνιστούν με τα μεγαλύτερα αδέλφια τους σε διάφορες δραστηριότητες, κάτι το οποίο μπορεί να είναι πολύ απογοητευτικό αν το συνεχίσουν. Εξηγήστε στο νεαρότερο παιδί πως όταν θα είναι μεγαλύτερο, θα είναι σε θέση να κάνει τα πράγματα που επιθυμεί να μπορούσε να κάνει τώρα.

Ζητήστε από τα μεγαλύτερα παιδιά σας να σας βοηθήσουν. Προτείνετε στο μεγαλύτερο παιδί να διδάξει κάτι στο μικρότερο. Και τα δύο παιδιά κερδίζουν: το μεγαλύτερο παιδί παίρνει την ικανοποίηση «διδάσκοντας» το μικρότερο, και το μικρότερο ικανοποιείται μαθαίνοντας κάτι καινούριο.

Προστατεύστε τον ζωτικό χώρο του μεγαλύτερου παιδιού σας. Μην περιμένετε το μεγαλύτερο παιδί σας να επιτρέπει στο μικρότερο να παίζει πάντα μαζί του ή να κάνουν παρέα όλη την ώρα. Σιγουρευτείτε ότι διαφυλάσσεται ο προσωπικός χώρος του μεγαλύτερου.

Μοιραστείτε με τα παιδιά σας τις «νίκες» τους. Όταν τα παιδιά σας σάς περιγράφουν κάποια δραστηριότητα όπου νιώθουν ότι «τα κατάφεραν», αφιερώστε χρόνο να μοιραστείτε μαζί τους τη χαρά αυτού του επιτεύγματος.

Υποστηρίξτε τα παιδιά σας στα ταλέντα τους. Δείξτε έμπρακτα την υπερηφάνειά σας πηγαίνοντας στα παιχνίδια τους, τις προπονήσεις τους, τις θεατρικές παραστάσεις και γιορτές, τα παιχνίδια τους στη γειτονιά και άλλες δραστηριότητες.

Βοηθήστε τα παιδιά σας να δουν που βρίσκονται τα ταλέντα τους. Κάθε παιδί έχει μοναδικά ταλέντα και δυνατότητες. Παρατηρήστε τα πράγματα τα παιδιά που σας τα κάνουν καλά και βοηθούν να αναγνωρίσουν τα ταλέντα τους.

Μην πείτε ποτέ ότι “θα ήθελα να είσαι περισσότερο όπως ο/η…” Αυτό οδηγεί ένα παιδί στη σκέψη ότι τα πράγματα στα οποία είναι καλός δεν είναι αρκετά σημαντικά για εσάς.

Σαν γονέας, ο τρόπος που αλληλεπιδράτε με το σύζυγό σας (εάν είστε παντρεμένοι) ή με τους φίλους σας και την οικογένεια σας μπορεί να έχει επιπτώσεις στο πώς τα παιδιά σας μαθαίνουν να αλληλεπιδρούν το ένα με το άλλο. Η εμπειρία έχει δείξει ότι η ποιότητα της σχέσης των γονέων, ειδικά το πώς επιλύουν τις συγκρούσεις, συνδέεται με την ποιότητα της σχέσης μεταξύ αδελφών. Τα παιδιά σας προσέχουν πώς χειρίζεστε τις διαφωνίες και τους καυγάδες με το σύζυγό σας και τους φίλους σας, και παίρνουν παράδειγμα από εσάς στο πώς να επιλύουν τα προβλήματά τους.

ΠΗΓΗ: https://www.infokids.gr/8-tropoi-gia-na-periorisete-ton-antagon/

Γιατί τα παιδιά μας έχουν γίνει τόσο επιθετικά τα τελευταία χρόνια; Οι ειδικοί προειδοποιούν

0

Συγγραφέας: 4ο Δημοτικό Ορεστιάδας | Κατηγορία Άρθρα, Γονείς | , στις 28-01-2018

Αυξητικές τάσεις παρουσιάζουν τα τελευταία χρόνια τα ποσοστά της παιδικής επιθετικότητας, γεγονός που αποδίδεται από τους ειδικούς στην οικονομική κρίση, την αλλαγή της δομής της οικογένειας, τον τρόπο που μεγαλώνουν και εκπαιδεύονται τα παιδιά, αλλά και τις αυξημένες απαιτήσεις από την κοινωνία.

Σύμφωνα με την ψυχολόγο της Διεύθυνσης Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, Ελένη Πατίδου, η εμπειρία από τη διαχείριση περιστατικών τέτοιου είδους δείχνει ότι αυξάνονται τα ποσοστά της παιδικής επιθετικότητας, σε μια εποχή που η παραδοσιακή οικογένεια έχει αντικατασταθεί από νέες μορφές οικογένειας. Σε αυτές συχνά απουσιάζει το οικείο υποστηρικτικό περιβάλλον του παππού και της γιαγιάς και φαίνεται να μην ικανοποιούνται πλήρως οι πραγματικές ανάγκες ενός παιδιού σε ό,τι αφορά τον ποιοτικό χρόνο που περνά με τους οικείους του.

«Οι ώρες κατά τις οποίες οι γονείς λείπουν από το σπίτι, γιατί πρέπει να εργαστούν, είναι όλο και περισσότερες και τα παιδιά μπορεί να είναι μόνα τους στο σπίτι ή να βρίσκονται στο ολοήμερο και την απογευματινή δημιουργική απασχόληση» αναφέρει στο ΑΠΕ – ΜΠΕ. Εκτιμά ακόμη ότι και η ίδια η κοινωνία φαίνεται να ζητά πολλά από τα παιδιά, «τα οποία κατευθύνει ώστε να διαβάσουν πολύ, να μάθουν ξένες γλώσσες, να κάνουν εξωσχολικές δραστηριότητες, να αντεπεξέλθουν στις προσδοκίες των σπουδών, να πάρουν πτυχίο γιατί αλλιώς, με την ανεργία που υπάρχει, δεν θα βρουν δουλειά, και πολλά άλλα».

Το θέμα της παιδικής επιθετικότητας, προτάθηκε, άλλωστε, από τις ψυχολόγους Κυριακή Σιδηροπούλου και Βασιλική Βογιατζάκη ως ζήτημα που πρέπει να απασχολήσει γενικά τους ειδικούς της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας καθώς, σύμφωνα και με την προϊσταμένη του Τμήματος Δημόσιας Υγείας της Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, Μαρία Σιδηροπούλου, η αντίστοιχη συμπεριφορά εκδηλώνεται στο σχολείο και στο σπίτι και αφορά δασκάλους και γονείς. «Έτσι το Δίκτυο Πρόληψης και Προαγωγής Υγείας της Περιφέρειας αποφάσισε τη διοργάνωση, σε όλες τις περιφερειακές ενότητες, βιωματικού σεμιναρίου, για γονείς παιδιών νηπιακής και σχολικής ηλικίας, με θέμα «παιδική επιθετικότητα, ενίσχυση θετικής συμπεριφοράς και ο ρόλος της οικογένειας». Το ενδιαφέρον, μάλιστα, των γονέων είναι μεγάλο ενώ πληροφορίες ζητούν και πολλοί εκπαιδευτικοί» σημειώνει στο ΑΠΕ – ΜΠΕ η κ. Σιδηροπούλου.

Οι μορφές της επιθετικότητας
Σε ό,τι αφορά τις μορφές της επιθετικής συμπεριφοράς των παιδιών, η κ. Πατίδου αναφέρει ότι υπάρχει ένα μεγάλο εύρος παραδειγμάτων. Ανάμεσα σε αυτά, παραθέτει την περίπτωση ενός παιδιού που στη σχολική τάξη έκανε θόρυβο και χτυπούσε τους διπλανούς του, επειδή απαξιώθηκε για κάποιο λόγο από το σύνολο των παιδιών.

«Η συμβουλευτική που έγινε απέναντι στη δασκάλα ήταν να μη δίνει σημασία στην αρνητική αλλά στη θετική συμπεριφορά που θα επιδεικνύει το παιδί, όσο μικρή και αν είναι αυτή. Η εμπειρία δείχνει ότι όταν επιβραβεύονται οι θετικές συμπεριφορές, αυτές ενισχύονται ενώ φθίνουν οι αρνητικές συμπεριφορές στις οποίες δεν δίνουμε σημασία. Το αποτέλεσμα ήταν ότι το παιδί, που μέχρι τότε πίστευε ότι δεν είναι καλός μαθητής, με την ενθάρρυνση της δασκάλας κατάφερε να ενισχύσει την αυτοπεποίθησή του, σιγά-σιγά προσαρμόστηκε και η αρνητική συμπεριφορά ατόνησε» λέει.

Σε μια άλλη περίπτωση, οι γονείς ενός παιδιού το έδερναν, επειδή εκείνο έδερνε τον αδελφό του και με τον τρόπο αυτόν, όπως εξηγεί η ψυχολόγος της Διεύθυνσης Κοινωνικής Μέριμνας, αναπαραγόταν ένα πρότυπο συμπεριφοράς που μάθαινε στο παιδί ότι για να λύσει τη διαφορά του πρέπει να χρησιμοποιήσει το ξύλο. Απέναντι στο πρότυπο που προστάζει τον γονιό να δείρει το παιδί του όταν κάνει μια ζημιά ή κάτι κακό, η συμβουλευτική προτείνει τον διάλογο ως τρόπο για την επίλυση των διαφορών και των προβλημάτων σε μια οικογένεια.

Αυτό είναι, άλλωστε, το μόνο λειτουργικό μέσο για να επιλύονται διαφορές μέσα από τη συζήτηση, την επικοινωνία και την έκφραση.

«Τα παραδείγματα είναι πάρα πολλά, ωστόσο κάθε περίπτωση θα πρέπει να αντιμετωπίζεται εξατομικευμένα» λέει η κ. Πατίδου και αναφέρει ενδεικτικά ένα περιστατικό παιδικής επιθετικότητας, που τελικά αποδόθηκε στο γεγονός ότι το παιδί δεν μπορούσε μέχρι τότε να μιλήσει. Ακολούθησαν συνεδρίες σε λογοθεραπευτή και η επιθετικότητα ατόνησε. «Δεν υπάρχουν συνταγές. Κάθε φορά θα πρέπει να εκτιμώνται οι ανάγκες του ίδιου του παιδιού και της οικογένειας» προσθέτει.

Γονείς, πώς πρέπει να διαχειριστείτε το επιθετικό παιδί
Σε ό,τι αφορά τις οδηγίες και τις συμβουλές που θα μπορούσαν να φανούν χρήσιμες στους γονείς, αυτές ξεκινούν από την ενεργητική ακρόαση των παιδιών τους. «Θα πρέπει να δει ο γονιός γιατί το παιδί του είναι επιθετικό, θα πρέπει να το ακούει, να δει μέσα από τη συμπεριφορά του τον εαυτό του, μήπως και αυτός είναι επιθετικός, μήπως λύνει τα προβλήματά του με θυμό, μήπως είναι απαξιωτικός στο παιδί του και αν ικανοποιούνται οι συναισθηματικές του ανάγκες» επισημαίνει.

Για τον τρόπο με τον οποίο ένας γονιός ακούει το παιδί του, η ίδια διευκρινίζει: «Δεν εννοούμε να μας μιλά το παιδί μας την ώρα που εμείς πλένουμε τα πιάτα και έχουμε την πλάτη γυρισμένη σε αυτό. Εννοούμε να του μιλάμε κοιτώντας το στα μάτια και ενθαρρύνοντας τη δική του έκφραση».

Στο ίδιο μήκος κύματος, ο γονιός μπορεί να γίνει ο καθρέφτης των συναισθημάτων του παιδιού, ώστε να αναγνωρίζει τη διάθεσή του. «Φαίνεσαι λυπημένος, φαίνεσαι στενοχωρημένη, δείχνεις να νιώθεις θυμό» είναι χαρακτηριστικές εκφράσεις μέσα από τις οποίες οι γονείς μπορούν να εκπαιδεύσουν τα παιδιά να αναγνωρίζουν τα συναισθήματά τους, αλλά και να προτείνουν τρόπους διαχείρισής τους, μέσα από φράσεις όπως: «τι θα σε ευχαριστούσε να κάνεις;», «πώς πιστεύεις ότι θα πρέπει να μιλήσεις σε αυτόν που σε έκανε να θυμώσεις;».

Όρια και κανόνες είναι, εξάλλου, πολύ σημαντικοί για τα παιδιά καθώς τα κάνουν να αισθάνονται ασφάλεια. Όταν διαπιστώνει ο γονιός ότι το παιδί του είναι επιθετικό, θα πρέπει να του εξηγήσει ότι δεν θα πρέπει να δέρνει ή να χτυπάει. Θα πρέπει να δώσει στο παιδί να καταλάβει ότι αν κάνει κάτι τέτοιο θα έχει συνέπειες, για παράδειγμα δεν θα του κάνουν παρέα οι συμμαθητές του, θα το αποφεύγουν. «Επίσης μπορούμε και εμείς να ορίσουμε συνέπειες, να βάλουμε εκ των προτέρων τους όρους μας. Αλλά όλα μέσα από τη συζήτηση και την αγάπη» σημειώνει.

Σημαντικό ρόλο, τέλος, διαδραματίζει και η ένταξη ενός παιδιού σε ένα δομημένο πλαίσιο με κανόνες και απαιτήσεις, όπως ο παιδικός και ο βρεφονηπιακός σταθμός. «Καλό είναι αυτό να συμβαίνει στην ηλικία των 2,5 – 3 χρόνων» λέει η κ. Πατίδου και σε κάθε περίπτωση συνιστά σε γονείς και εκπαιδευτικούς να δίνουν στο παιδί το χρόνο που χρειάζεται για την προσαρμογή του στα νέα δεδομένα. «Κάθε παιδί έχει την ιδιαιτερότητά του, τον χαρακτήρα του, το αναπτυξιακό του στάδιο. Η προσαρμογή εξαρτάται από το πόσο εσωστρεφές μπορεί να είναι, κατά πόσο μπορεί να εκφράζεται, ποιες είναι οι ανάγκες του. Δεν υπάρχει χρονικό περιθώριο» υπογραμμίζει.

Πηγή: http://www.infokids.gr

Η προσαρμογή των παιδιών ματά τις διακοπές

0

Συγγραφέας: 4ο Δημοτικό Ορεστιάδας | Κατηγορία Άρθρα, Γονείς | , στις 03-09-2017

Το φθινόπωρο είναι προ των πυλών, το καλοκαίρι τελείωσε και μαζί με αυτό έληξαν  και οι διακοπές, τόσο για τους γονείς που πρέπει να επιστρέψουν στις επαγγελματικές τους υποχρεώσεις, όσο και για τα παιδιά που πρόκειται να ξεκινήσουν άμεσα τη νέα σχολική χρονιά.

SummerkIds

Τα παιδιά καλούνται να προσαρμοστούν στο νέο σχολικό περιβάλλον και να επιστρέψουν στη ρουτίνα της καθημερινότητας και στον αυστηρό προγραμματισμό που αυτή συνεπάγεται.

Αναμφισβήτητα όλοι, μικροί και μεγάλοι αισθάνονται μια μικρή μελαγχολία με τη λήξη των καλοκαιρινών διακοπών και την επιστροφή στην πραγματικότητα, και για αυτό χρειάζονται τον απαιτούμενο χρόνο προσαρμογής. Αυτή η θλίψη που νιώθουν οι περισσότεροι με το πέρας των διακοπών είναι απολύτως φυσιολογική. 

Η επιστροφή σε ένα πιο σταθερό και αυστηρό ωράριο είναι ιδιαίτερα δύσκολη για τα παιδιά μετά την πλήρη αποδιοργάνωση, την τεμπελιά, την ελευθερία και την ανεμελιά των καλοκαιρινών διακοπών.

Τα περισσότερα παιδιά δεν ακολουθούν στη διάρκεια των διακοπών συγκεκριμένο πρόγραμμα όσον αφορά στις καθημερινές συνήθειες, όπως είναι το θέμα του ύπνου και του φαγητού. Συνήθως, ξυπνούν αργά το πρωί, περνούν τον περισσότερο χρόνο της ημέρας στη θάλασσα και στο παιχνίδι με τους συνομήλικους, δεν καταναλώνουν υγιεινές τροφές , δεν τηρούν συγκεκριμένα γεύματα, δεν τρώνε σε τραπέζι και αποκλίνουν αρκετά από το συνηθισμένο ωράριο του βραδινού ύπνου. 

Πολύ σημαντικό ρόλο διαδραματίζει ο χειρισμός των γονέων απέναντι στα παιδιά έτσι ώστε να τα προετοιμάσουν όσο το δυνατό καλύτερα για τη νέα σχολική χρονιά και να τα βοηθήσουν να προσαρμοστούν στην καθημερινότητα μετά τις καλοκαιρινές διακοπές και να μεταβούν στην πραγματικότητα όσο πιο ομαλά γίνεται.

Ορισμένες κατευθυντήριες γραμμές προς τους γονείς είναι λοιπόν οι ακόλουθες:

 Η διαδικασία προσαρμογής πρέπει να γίνει έγκαιρα και σταδιακά και όχι απότομα. Μια εβδομάδα τουλάχιστο πιο νωρίς από την έναρξη του σχολικού έτους, οι γονείς καλό είναι να βοηθήσουν τα παιδιά θεσπίζοντας πρωτίστως ένα πρόγραμμα όσον αφορά στο θέμα του ύπνου. Έτσι, θα προετοιμάσουν το παιδί ώστε να αντιμετωπίσει και να συνηθίσει πιο εύκολα το βάρβαρο πρωινό ξύπνημα.

 Οι γονείς καλό είναι να καθιερώσουν σταδιακά το νέο ωράριο ύπνου. Για παράδειγμα, εάν το παιδί στις διακοπές κοιμόταν το βράδυ στις 12, σε πρώτη φάση μετά τις διακοπές θα πρέπει να πάει για ύπνο στις 11, μετά από λίγες μέρες στις 10 κ.λ.π.

 Οι γονείς θα πρέπει να δείξουν ανοχή και υπομονή όταν έρχονται αντιμέτωποι με τις ενστάσεις, την αντιδραστική συμπεριφορά και τις διαμαρτυρίες του παιδιού και να κάνουν μαζί του έναν εποικοδομητικό διάλογο, εξηγώντας στο παιδί τους λόγους που τους αναγκάζουν να εφαρμόζουν πρόγραμμα στις καθημερινές συνήθειες. Παράλληλα είναι καλό να αναλύουν τα οφέλη που προκύπτουν από αυτό. Έτσι, αυξάνουν τις πιθανότητες να συνεργαστεί μαζί τους το παιδί και να προσαρμοστεί πολύ πιο εύκολα στους νέους ρυθμούς.

 Επίσης, οι γονείς θα πρέπει να φροντίσουν να θεσπίσουν όρια όσον αφορά στο χρόνο που θα παρακολουθεί το παιδί τηλεόραση, θα παίζει στον υπολογιστή ή θα βγαίνει έξω με τους φίλους του και να προσπαθήσουν να παραμείνουν πιστοί σε αυτά.

 Οι γονείς είναι αυτοί που θα πρέπει να δώσουν το παράδειγμα στο παιδί με το να τηρούν πρωτίστως αυτοί τις νέες συνήθειες και να εναρμονίζονται με την πραγματικότητα.

 Οι γονείς είναι σημαντικό να επικεντρωθούν στα θετικά στοιχεία που συνδέονται με την επιστροφή στο σχολείο, ώστε το παιδί να το αντιμετωπίσει σαν μια ευχάριστη και ενδιαφέρουσα εμπειρία και όχι σαν κάτι καταναγκαστικό. Καλό είναι να μιλήσουν με ενθουσιασμό για το σχολείο στο παιδί (π.χ. τι όμορφα που θα είναι μόλις ανοίξουν τα σχολεία και συναντήσεις τους φίλους σου, θα έχεις την ευκαιρία να κάνεις νέες γνωριμίες, θα μάθεις χρήσιμα πράγματα, θα αποκτήσεις νέες εμπειρίες, θα εμπλουτίσεις τις γνώσεις σου κ.ά).

 Οι γονείς καλό είναι να δώσουν έμφαση στα συναισθήματα του παιδιού και να ενισχύουν το παιδί να εκφράζεται ανοιχτά ώστε να μπορεί να διαχειριστεί ό,τι και αν νιώθει. Αρκετά παιδιά βιώνουν άγχος, φόβο, αγωνία και νευρικότητα όταν αρχίζει η νέα σχολική χρονιά, οπότε είναι σημαντικό να λένε και να δείχνουν στο παιδί πως είναι δίπλα του, το κατανοούν, συμμερίζονται το πώς αισθάνεται και είναι σε θέση να το στηρίξουν και να το βοηθήσουν ανά πάσα στιγμή.

 Επιπλέον, οι γονείς πρέπει να φροντίσουν να οργανώσουν πριν την έναρξη του σχολικού έτους το χώρο που θα μελετά το παιδί και να έχουν διευθετήσει όλες τις εκκρεμότητες σχετικά με διαδικαστικά ζητήματα, όπως σε ποιο σχολείο θα φοιτήσει το παιδί, την εγγραφή στα φροντιστήρια που θα μάθει ξένες γλώσσες, με ποιες εξωσχολικές δραστηριότητες θα εμπλακεί κ.λ.π. Καλό είναι να αγοράσουν έγκαιρα τον απαιτούμενο υλικό εξοπλισμό για το σχολείο (τσάντα, βιβλία, τετράδια, μολύβια κ.λ.π.). Άλλωστε οτιδήποτε αφήνουν για την τελευταία στιγμή μπορεί να προκαλέσει μεγαλύτερο άγχος και νευρικότητα σε όλα τα μέλη της οικογένειας.

Η ενεργός συμμετοχή και εμπλοκή των γονέων, το ενδιαφέρον, η κατανόηση, ο υγιής και δημοκρατικός διάλογος, η υπομονή, η στήριξη, η προσοχή, η φροντίδα, η επιβράβευση, η ψυχολογική προετοιμασία του παιδιού, η θέσπιση ορίων και κανόνων και η τήρηση ενός δομημένου προγράμματος όσον αφορά στις καθημερινές συνήθειες του παιδιού, η θετική στάση των γονέων και η διάθεση συνεργασίας, αποτελούν τους βασικούς παράγοντες που συμβάλουν στην ομαλή προσαρμογή του παιδιού μετά τις καλοκαιρινές διακοπές και διευκολύνουν τη μετάβασή του στη νέα σχολική χρονιά.

ΠΗΓΗ: http://www.marpsychology.gr/index.php/2015-06-25-09-39-52/8-2015-06-25-09-37-13/46-2015-09-03-19-17-43

Αλλαγή μεγέθους γραμματοσειράς
Αντίθεση