«Περιβάλλον, μια γεύση πατριδογνωσίας»
Ένα από τα αυθεντικά πολιτιστικά στοιχεία ενός τόπου είναι η γαστρονομία. Οι ιδιαιτερότητες της γεύσης από την κουζίνα μίας περιοχής είναι πολλές φορές συνδεδεμένες με τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της κοινωνίας της, ενώ «αποκαλύπτουν» στοιχεία της πολιτιστικής και οικονομικής ιστορίας της.
Πολλοί παράγοντες επηρεάζουν τις επιλογές τροφής και διαμορφώνουν τις διατροφικές συνήθειες των ανθρώπων.
Οι δίαιτες που επικρατούν στους διάφορους πληθυσμούς έχουν διαμορφωθεί μέσα από αλληλεπιδράσεις βιολογικών μηχανισμών και πολιτιστικών παραγόντων.
Γι’ αυτό, δικαιολογημένα, υποστηρίζεται πως οι διατροφικές συνήθειες ενός λαού αποτελούν δείκτη της κουλτούρας και της πολιτισμικής ταυτότητάς του..
Συγχρόνως η γεύση μοιάζει να είναι ένας τρόπος επικοινωνίας. Ένας τρόπος να «μιλήσει» κάποιος στην καρδιά του άλλου.
Η ελληνική γαστρονομία έχει διαγράψει μια ιστορία περίπου 4.000 ετών, με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που βασίζονται στα αγνά και μοναδικής ποιότητας προϊόντα της ελληνικής γης. Για την ακρίβεια, ο Αρχέστρατος ήταν εκείνος που το 330 π.Χ. έγραψε το πρώτο
βιβλίο μαγειρικής στην ιστορία.
Στην ελληνική διατροφική παράδοση το γευστικό αποτέλεσμα συνδυάζεται αρμονικά με την υψηλή διατροφική αξία. Δεκάδες επιστημονικές μελέτες έχουν αποδείξει την θετική επίδραση του ισορροπημένου ελληνικού διαιτολογίου στην υγεία, στην ομορφιά, στη μακροζωία. Επιπλέον, η διατροφική κουλτούρα των Ελλήνων έχει παραδοσιακά προσθέσει και μια εξωστρεφή κοινωνική διάσταση στο τραπέζι, συνδυάζοντας την γευστική ικανοποίηση με την ψυχαγωγία και την επικοινωνία, διατηρώντας μέχρι σήμερα κάποιους απόηχους από τα αρχαία συμπόσια.
Σε αντίθεση με την αντίληψη που ο περισσότερος κόσμος έχει για την ελληνική κουζίνα, θα ανακαλύψετε ότι η τελευταία δεν είναι μόνο ο «μουσακάς», το «σουβλάκι» και η «χωριάτικη σαλάτα», αλλά ότι αποτελείται από μία μεγάλη ποικιλία πιάτων που μπορούν να ικανοποιήσουν πλήρως τις γαστρονομικές αναζητήσεις τόσο των κρεατοφάγων όσο και των χορτοφάγων.
Με αφορμή όλα τα παραπάνω η περιβαλλοντική ομάδα με υπεύθυνους καθηγητές την κ Ασκητά Μελίνα και Τυχάλα Ευάγγελο υλοποίησαν πρ
όγραμμα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης με τίτλο «Περιβάλλον, μια γεύση πατριδογνωσίας» και συντονιστή τον Χατζηγεωργίου Γεώργιο. Το πρόγραμμα αναφέρονταν στις ιδιαίτερες παραδοσιακές γεύσεις των φυλών που κατοικούν στον δήμο Ωραιοκάστρου.
Η διερεύνηση της ποικιλίας και της ποιότητας των φαγητών σε όλες της περιοχές του δήμου Ωραιοκάστρου και οι διατροφικές συνήθειες κάθε φυλής, αλλά και η καταγραφή της σχέσης της μαγειρικής με τις λαογραφικές παραδόσεις, ταυτόχρονα με τις κοινωνικές συνθήκες και το κλίμα των διαφόρων περιοχών ήταν δυο από τους κύριους σκοπούς του προγράμματος.
«Ταξιδεύοντας» στις γεύσεις των διαφόρων περιοχών του δήμου Ωραιοκάστρου μέσω των επισκέψεών μας σε αντίστοιχους πολιτιστικούς συλλόγους και φορείς καθώς και αυτών που πραγματοποιήθηκαν στο χώρο του σχολείου μας γνωρίσαμε περιβαλλοντικές συνθήκες που καθόρισαν τη διατροφικές προτιμήσεις των διαφόρων φυλών (τρόπος συντήρησης κ.λ.π.), παραδοσιακά γεύματα, διατροφική αξία , η γνώση της οποίας είναι εξαιρετικά σημαντική, προκειμένου να είμαστε σε θέση να τη συγκρίνουμε με εκείνη των Ελληνικών γευμάτων και γενικά της Μεσογειακής διατροφής.
Έτσι διερευνήθηκα
ν οι διατροφικές συνήθειες ποντίων, βλάχων ντόπιων από την περιοχή της Νεοχωρούδας, του Δρυμού και του Μελισσοχωρίου και κρητών. Για τον λόγο αυτό η περιβαλλοντική ομάδα ενημερώθηκε από πόντιους και βλάχους κατοίκους του Ωραιοκάστρου, από εκπροσώπους του συλλόγου Κρητών και φίλων «Ερωτόκριτος» αλλά και από ντόπιους της Νεοχωρούδας και του Δρυμού – Μελισσοχωρίου.
Τόσο στο χώρο του σχολείου όσο και σε κάποιες από τις επισκέψεις πραγματοποιήθηκαν βιωματικά εργαστήρια προετοιμασίας ορισμένων φαγητών και για το σκοπό αυτό η ομάδα επισκέφθηκε τοπικό φούρνο και συμμετείχε σε βιωματικό εργαστήρι αρτοποιίας.
Το πρόγραμμα παρουσιάσθηκε στο Φεστιβάλ Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης του Γραφείου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης της Δ.Δ.Ε Δυτικής Θεσσαλονίκης, την Τετάρτη 26/4/2017 στο πρώην δημαρχείο Νεάπολης (πρ. στρατόπεδο Στρεμπενιώτη).
