Στο ολοήμερο πρόγραμμα του νηπιαγωγείου μας είχαμε τη δυνατότητα τη φετινή χρονιά να λάβουμε μέρος σε ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον πρόγραμμα.
Το έργο STEM4Equality είναι ένα πρόγραμμα εκπαίδευσης STEM (Science, Technology, Engineering, Mathematics) σε μικρά παιδιά με απώτερο στόχο την συμβολή στην εξάλειψη έμφυλων στερεοτύπων.
Το Πρόγραμμα έχει ως κεντρικό κοινό τα παιδιά προσχολικής ηλικίας, στα οποία δεν έχουν διαμορφωθεί ακόμα οι ταυτότητες και οι προσωπικότητες και παρουσιάζεται έντονη περιέργεια και διερευνητικότητα.
Κατά τη διάρκεια του προγράμματος, πραγματοποιούνται στις σχολικές τάξεις δραστηριότητες, όπως η δημιουργία κατασκευών και η διεξαγωγή επιστημονικών πειραμάτων, για να ενισχύσουν την ορθολογική σκέψη στους μαθητές/τριες. Έτσι, τα παιδιά θα αποκτήσουν θετική στάση απέναντι σε τεχνολογία και επιστήμη και θα καλλιεργήσουν δεξιότητες ζωής όπως η επίλυση προβλημάτων και ο επαγωγικός τρόπος σκέψης. Στόχος ολόκληρου του προγράμματος είναι η ύπαρξη μιας κοινής αφετηρίας για να πραγματοποιηθούν επιλογές σε κάθε τομέα της ζωής με ελευθερία, μακριά από στερεότυπα και κοινωνικά κατεστημένα.
Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να ανατρέξετε στο site του οργανισμού : https://stem4equality.gr/
Ας ρίξουμε μια ματιά λοιπόν πως κύλησε στο δικό μας νηπιαγωγείο….
Ξεκινήσαμε με μια συζήτηση γύρω απο τα επαγγέλματα … Παρακολουθήσαμε εποπτικό υλικό με τα σύγχρονα επαγγέλματα
Στη συνέχεια ο καθένας απεικόνισε το δικό του επαγγελματία ενώ στο τέλος ζητήθηκε απο τα παιδιά να δώσουν όνομα στον άνθρωπο που είχανε ζωγραφίσει … με το τρόπο αυτό παρατηρήσαμε απο τη προσχολική ηλικία να υπάρχουν έμφυλα στερεότυπα ως προς ορισμένα επαγγέλματα… άντρας αστυνομικός, γυναίκα δασκάλα… κα.
Αμέσως μετά παρακολουθήσαμε με τα παιδιά ένα ξεχωριστό βίντεο … ένα πείραμα σε παιδιά νηπιαγωγείου, όταν τους ζητείται να ζωγραφίσουν 1 χειρούργο, 1 άνθρωπο που εργάζεται στην πυροσβεστική και 1 άνθρωπο που εργάζεται ως πιλότος.
Στη συνέχεια παρακολουθήσαμε βίντεο από συνεντεύξεις ανθρώπων που το επάγγελμά τους στο πέρασμα του χρόνου επηρεάστηκε από τα έμφυλα στερεότυπα της εποχής. (επαγγέλματα μόνο για γυναίκες και επαγγέλματα μόνο για άντρες)
ΕΚΠΟΜΠΗ «ΜΠΟΡΕΙΣ ΝΑ ΓΙΝΕΙΣ ΟΤΙ ΟΝΕΙΡΕΥΕΣΑΙ» ΑΠΟ ΤΟ DOT KIDS
https://www.youtube.com/playlist?list=PLuxUMEE5kOWWJ_ypfUkAF5tQGqxbdkuhe
Στη συνέχεια του προγράμματος μας μιλάμε για τη λέξη “Επιστήμη”. Τι σημαίνει η λέξη επιστήμη και ποιοι είναι οι επιστήμονες, με τι ασχολούνται και τι εργαλεία χρειάζονται… Στη συνέχεια ζωγραφίσαμε τους δικούς μας επιστήμονες!!
Οι προτεινόμενες δραστηριότητες STEM εκπαίδευσης στην νηπιακή ηλικία είναι οι εξής:
1. Ας μάθουμε προγραμματισμό
2. Ας εξερευνήσουμε τον κόσμο γύρω μας
3. Ταξιδεύοντας στο Ηλιακό Σύστημα
4. Ας γίνουμε μηχανικοί
5. Χαρά και Μαθηματικά
6. Ας μιλήσουμε για επαγγέλματα
Σε καθεμία απο τις προτεινόμενες δραστηριότητες μας θα γνωρίζουμε και μία γυναίκα επιστήμονα που ξεχώρισε με το έργο της….
- Τα πρώτα μας βήματα στον Προγραμματισμό
Το μέσο για να αποκτηθούν αυτές οι γνώσεις είναι η δωρεάν πλατφόρμα προγραμματισμού Run Marco All Can Code, η οποία βρίσκεται στον παρακάτω σύνδεσμο https://runmarco.allcancode.com/.
Μπήκαμε παίξαμε κάναμε λάθη και τελικά τα καταφέραμε….. μια εφαρμογή που μπορείτε να φορτώσετε στο κινητό ή το τάμπλετ για να μπορούν τα παιδιά να εξοικειωθούν με τον προγραμματισμό!!
Στην επόμενη μας δραστηριότητα… εφαρμόσαμε τη μέθοδο offline coding. Υλοποιώντας την δραστηριότητα του offline coding, οι μαθητές/τριες μαθαίνουν με παρόμοιο τρόπο όπως και στην προηγούμενη εφαρμογή, την συλλογιστική πορεία διαφορετικών “εντολών” οι οποίες μας δίνουν τη λύση στο εκάστοτε πρόβλημα που επιλύουμε.
Εμείς ήδη έχουμε εφαρμόσει μεθόδους coding με τη συμμετοχή μας στην Ευρωπαϊκή διοργάνωση CODE WEEK
Ας μάθουμε λοιπόν…
Η Margaret Hamilton είναι η γυναίκα που προγραμμάτισε το 1969 την αποστολή Apollo της NASA να πάει στο φεγγάρι (μέσω του υπολογιστή
Apollo Guidance Computer). Στην φωτογραφία κάθεται δίπλα στην στοίβα με τις εντολές που χρειάστηκε για να τα καταφέρει! Χωρίς την συμβολή
της δεν θα είχαν φτάσει ποτέ οι αστροναύτες του Apollo 11 για πρώτη φορά στο φεγγάρι!!
2. Ας εξερευνήσουμε τον κόσμο γύρω μας
Οι μαθητές και οι μαθήτριες ανακαλύπτουν τον κόσμο γύρω τους με πολλούς δυνατούς βιωματικούς τρόπους. Σκοπός σε αυτήν την ενότητα είναι η ενίσχυση της παρατηρητικότητας τους και η ικανοποίηση της έμφυτης περιέργειάς τους! Έτσι μέσα από διαφορετικές εφαρμογές οι μαθητές και οι μαθήτριες εξοικειώνονται με έννοιες όπως το μικροσκόπιο, ο μαγνήτης και η πυκνότητα!!
ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΣΜΟΣ ΜΕ ΤΟ ΜΙΚΡΟΣΚΟΠΙΟ
ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΣΜΟΣ ΜΕ ΤΟ ΜΑΓΝΗΤΗ
ΠΕΙΡΑΜΑΤΑ ΑΝΑΜΕΙΞΕΙΣ ΥΛΙΚΩΝ
Συνεχίζοντας το ταξίδι στον κόσμο γύρω μας οι μαθητές και οι μαθήτριες, έχουν ήδη ανακαλύψει πολλά πράγματα. Έχουν δει τον μικρόκοσμο με τα “μάτια” ενός μικροσκοπίου. Έχουν μάθει πότε κάποια αντικείμενα έλκονται από μαγνήτες και πότε όχι. Έχουν ανακαλύψει τα ρευστά και τα αέρια
και έχουν εξερευνήσει τι σημαίνει πυκνότητα. Συνεχίζοντας το ταξίδι της ανακάλυψης του κόσμου γύρω μας προαιρετικά μπορούμε να ακολουθήσουμε την παρούσα δραστηριότητα όπου οι μαθητές και οι μαθήτριες ανακαλύπτουν τον κόσμο των χρωμάτων, με άλλο τρόπο, πέραν της ζωγραφικής!
Σκοπός αυτής της δραστηριότητας είναι να εξοικειωθούν με την δημιουργία χρωμάτων
Βήματα υλοποίησης για να το δοκιμάσετε στο σπίτι:
1. Τοποθετούμε σε ένα πιατάκι πλαστικό γάλα.
2. Στη συνέχεια ρίχνουμε 3-4 σταγόνες χρώματα ζαχαροπλαστικής σε 2-3 σημεία στο πιάτο με το γάλα.
3. Παίρνουμε ένα πλαστικό ποτηράκι και βάζουμε λίγη ποσότητα υγρού σαπουνιού (για τα πιάτα κατά προτίμηση)
4. Βουτάμε μία μπατονέτα στο ποτηράκι με το σαπούνι, μέχρι να ποτίσει η άκρη της.
5. Ακουμπάμε την μπατονέτα πάνω στα σημεία που βάλαμε τις σταγόνες με χρώμα ζαχαροπλαστικής. Κρατάμε την μπατονέτα σταθερή να ακουμπάει το πάτο του πιάτου.
6. Παρατηρούμε πώς ρέει το χρώμα μέσα στο γάλα με την βοήθεια του σαπουνιού. Εξηγούμε πως το σαπούνι αντιδρά με τα λιπαρά και τις πρωτεΐνες του γάλακτος και για αυτό το
λόγο το βλέπουμε να κινείται. Τα χρώματα τα χρειαζόμαστε για να μπορέσουμε να διακρίνουμε αυτή την αντίδραση όταν πραγματοποιείται
7. Επαναλαμβάνουμε την διαδικασία και στα άλλα διάφορα μέρη που βάλαμε χρώμα.
8. Παρατηρούμε τις αποχρώσεις που δημιουργούνται από τους διάφορους συνδυασμούς χρωμάτων
Γυναίκα επιστήμονας…..
H Μαρία Σκλοντόβσκα, γνωστή και ως Μαρί Κιουρί γεννήθηκε στην Πολωνία το 1867 και κατάφερε να μείνει στην ιστορία με τα κατορθώματά της. Η Μαρί Κιουρί, ήταν η πρώτη γυναίκα που βραβεύτηκε με βραβείο Νόμπελ, ο πρώτος άνθρωπος που κέρδισε δύο βραβεία Νόμπελ και ο μοναδικός άνθρωπος, μέχρι σήμερα, που έχει κερδίσει βραβεία Νόμπελ σε δύο διαφορετικά πεδία των φυσικών επιστημών!
3. Ταξιδεύοντας στο Ηλιακό Σύστημα
Το Ηλιακό μας σύστημα αποτελείται από ένα μεγάλο κίτρινο αστέρι, τον Ήλιο και 8 πλανήτες που περιφέρονται γύρω από αυτόν. Στην κοντινότερη απόσταση από τον Ήλιο, βρίσκεται ο Ερμής, ενώ στη σειρά των υπόλοιπων πλανητών μετά τον Ερμή είναι: Αφροδίτη, Γη, Άρης, Δίας, Κρόνος, Ουρανός, Ποσειδώνας. Οι πρώτοι 4 πλανήτες είναι όλοι πετρώδεις ενώ οι τελευταίοι 4 είναι αέριοι. Επίσης, μπορεί να ακούσουμε και τον Πλούτωνα σαν ένατο πλανήτη αλλά δεν θεωρείται παρόμοιος με τους προηγούμενους, λόγω του πολύ μικρού μεγέθους του!!
Το βίντεο δημιουργήθηκε με τη τεχνική STOP MOTION
Στη συνέχεια μάθαμε για τις φάσεις της Σελήνης
Το φεγγάρι ή αλλιώς σε όλους γνωστό ως και Σελήνη, είναι ο πετρώδης δορυφόρος του πλανήτη μας. Το φεγγάρι κάνει ένα κύκλο γύρω από την Γη μας και κάθε βράδυ που το αντικρίζουμε στον ουρανό, φαίνεται να έχει διαφορετικό σχήμα. Άλλες φορές, το βλέπουμε σχεδόν όλο φωτισμένο,
κάποιες άλλες μόνο ένα τμήμα του, ή ακόμη δεν το βλέπουμε καθόλου! Αυτές οι αλλαγές στο “σχήμα”, ή πιο σωστά το φωτισμένο μέρος του φεγγαριού, ονομάζονται “Φάσεις της Σελήνης”. Το φεγγάρι δεν έχει το δικό του φως, όπως ο Ήλιος ή μία λάμπα. Φωτίζεται, αντανακλώντας το φως
του Ήλιου, και για αυτό το βλέπουμε το φεγγάρι. Ταυτόχρονα, η Σελήνη κινείται γύρω από τη Γη μέσα σε 28 ημέρες (περίπου ένας ημερολογιακός μήνας). Καθώς η Σελήνη περιφέρεται γύρω από τη Γη, ο Ήλιος φωτίζει διαφορετικό τμήμα της. Έτσι, κάθε 28 ημέρες βλέπουμε να επαναλαμβάνεται
το ίδιο σχήμα της Σελήνης στον ουρανό. Χαρακτηριστικά, όταν η Σελήνη βρίσκεται μεταξύ της Γης και του Ήλιου, δεν μπορούμε να δούμε το φως που ανακλάται από την επιφάνειά της καιονομάζουμε τη φάση αυτή Νέα Σελήνη. Αντίθετα, όταν η Σελήνη βρίσκεται πίσω από τη Γη,
μπορούμε να δούμε όλο το φως που ανακλάται στην επιφάνειά της και τότε έχουμε Πανσέληνο. Όταν φαίνεται η μισή Σελήνη φωτισμένη, οι φάσεις αυτές ονομάζονται πρώτο και τρίτο τέταρτο. Επίσης, όπως φαίνεται στην παρακάτω εικόνα, όταν πλησιάζουμε προς την φάση της Πανσελήνου
το φεγγάρι “γεμίζει”, εννοώντας ότι μεγαλύτερο μέρος του φωτίζεται κάθε βράδυ και για αυτό ονομάζεται αύξουσα φάση. Αντίθετα, όταν μετά από την φάση της Πανσελήνου προχωράμε προς την φάση της Νέας Σελήνης το φεγγάρι “αδειάζει”, δηλαδή μικρότερο μέρος του φωτίζεται και για
αυτό ονομάζεται φθίνουσα φάση. Επιπλέον, όταν το φεγγάρι είναι λιγότερο από μισό φωτισμένο ονομάζουμε την φάση του σαν μηνίσκο, ενώ όταν είναι φωτισμένο παραπάνω από το μισό ονομάζεται αμφίκυρτος! Όλες αυτές οι φάσεις φαίνονται αναλυτικά στο παρακάτω βίντεο!!
Η Dame Susan Jocelyn Bell Burnell είναι μία πολύ γνωστή αστροφυσικός από τη Βόρεια Ιρλανδία που, είχε την τύχη μέσα από τις παρατηρήσεις που έκανε στο νυχτερινό ουρανό για διάφορους αστέρες ανακάλυψε μία καινούργια κατηγορία αστέρων, αυτή των πάλσαρ! Η ανακάλυψη της τελικά την οδήγησε να κερδίσει το Νόμπελ Φυσικής το 1974
Γίναμε και εμείς αστροναύτες και φύγαμε για το πρώτο μας ταξίδι στο διάστημα…
Στο τέλος διαβάσαμε ένα παραμύθι για την ιστορία του σύμπαντος για τα μικρά παιδιά: “Ο γιος της αστερόσκονης”, του συγγραφέα Αυγολούπη Ι. Σταύρου απο τις Εκδόσεις: Πλανητάριο Θεσσαλονίκης!!
Ένα άτομο ασβεστίου περιπλανήθηκε επί δισεκατομμύρια χρόνια, περισσότερα από την ηλικία του ηλιακού μας συστήματος, για να καταλήξει σε ένα από τα δόντια του μικρού Γιαννάκη. Επιστημονική φαντασία ; Όχι βέβαια. Είμαστε φτιαγμένοι από αστερόσκονη, είναι γεγονός! Ναι, συχνά η πραγματικότητα ξεπερνάει τη φαντασία. Αν ένα άτομο ασβεστίου μπορούσε να μιλήσει και να διηγηθεί τι είδε και τι πέρασε στο θαυμαστό ταξίδι του στο διάστημα και πάνω στη Γη, πιθανόν να μας έλεγε περίπου όσα έχουν γραφτεί σε αυτό το βιβλίο. Επειδή όμως ένα άτομο ασβεστίου δεν μπορεί να μιλήσει, ανέλαβε ένας αστρονόμος να του δανείσει τη φωνή του. Θεωρήστε τον αστρονόμο μας εκπρόσωπο Τύπου του ασβεστίου και …ετοιμαστείτε για την πιο φανταστική περιπέτεια! Ή, μήπως, για την πιο περιπετειώδη πραγματικότητα; Θα τη χωρέσει η φαντασία σας; (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
4. Ας γίνουμε μηχανικοί
Διαβάσαμε το παραμύθι με τα τρία γουρουνάκια και εξερευνήσαμε τα μέρη του σχεδιαστικού κύκλου. Ξεκινάμε με τον ορισμό ενός προβλήματος. Για παράδειγμα στο παραμύθι μας το πρόβλημα είναι να φτιάξουμε ένα σπίτι που θα αντέχει στο ισχυρό φύσημα του κακού του λύκου. Άραγε για το πώς μπορούμε να χτίσουμε ένα γερό σπίτι. Συζητήσαμε για τα υλικά έχει η τάξη μας. Εντοπίσαμε υλικά όπως πλαστελίνη, ξυλάκια, καλαμάκια, καθαριστές πίπας, τραπουλόχαρτα και άλλα πολλά. Διατυπώσαμε ιδέες που θα κάνουν πολύ γερό το σπίτι που θα κατασκευάσουμε. Φτιάξαμε τα σπίτια μας με τα διαθέσιμα υλικά . Εξετάσαμε την λύση πηγαίνοντας πάνω από τα σπίτια και φυσώντας δυνατά σαν το κακό το λύκο για να εξετάσουμε την σταθερότητά τους. Για τα σπιτάκια που έπεσαν κατά τη δοκιμή αναζητήσαμε τις αιτίες της πτώσης και πιθανές αλλαγές στην κατασκευή τους, ούτως ώστε να γίνουν πιο
σταθερά. Βρίσκουμε δηλαδή πάλι από την αρχή ποιο ήταν το πρόβλημα και βελτιώνουμε τις κατασκευές!
H Edith Clarke είναι γνωστή ως η πρώτη γυναίκα μηχανικός σε ολόκληρο τον κόσμο και πήρε το πτυχίο της από το πανεπιστήμιο MIT! Στη διάρκεια της ζωής της, έγινε η πρώτη γυναίκα καθηγήτρια ηλεκτρολογίας στις Ηνωμένες Πολιτείες, διδάσκοντας στο πανεπιστήμιο του Τέξας και κατέκτησε σημαντικές διακρίσεις μεταξύ των οποίων ήταν η απόκτηση του βραβείου από την Εταιρεία Γυναικών Μηχανικών (SWE) για το έργο της
5. Χαρά και Μαθηματικά
Το τάγκραμ είναι ένα πολύ παλιό κινέζικο παιχνίδι τύπου puzzle. Γεωμετρικά σχήματα μπορούν να συνδυαστούν με πολλούς διαφορετικούς τρόπους και να δημιουργήσουν διάφορες εικόνες.
Σε κάθε ομάδα δώσαμε ένα μοτίβο τάνγκραμ, στο οποίο φαίνονται τα περιγράμματα των γεωμετρικών σχημάτων που το αποτελούν και τα γεωμετρικά σχήματα που χρειάζονται για τη συμπλήρωσή του
Ζωγραφίσαμε ζωάκια φτιαγμένα από σχήματα!!!
Μητέρα των Μαθηματικών θεωρείται η Υπατία, που έζησε την περίοδο 355 μ.Χ. με 415 μ.Χ. στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου. H Υπατία, ήδη από την ηλικία των τριάντα ετών, καθιερώθηκε ως μια ισχυρή φιγούρα στον χώρο της διανόησης, ως φιλόσοφος, αστρονόμος και μαθηματικός
