Ένα ενδιαφέρον ταξίδι στην ιστορία της γραφής

Το ξεκίνημα της δανειστικής βιβλιοθήκης ,στάθηκε η αφόρμηση για να μιλήσουμε για τους ανθρώπους που συνεργάζονται στη δημιουργία του βιβλίου και να μάθουμε μερικά επαγγέλματα όπως :συγγραφέας,εικονογράφος,τυπογράφος,γραφίστας,βιβλιοδέτης,βιβλιοπώλης.Δαβάσαμε λοιπόν έναν οδηγό για το πώς δημιουργείται ένα βιβλίο,τα στάδια επεξεργασίας του και το υλικό που φτάχνεται που δεν είναι άλλο από το χαρτί.Μέσα από όλες αυτές τις πληροφορίες..ξεκίνησε το ταξίδι μας στην ιστορία της γραφής.

Υπήρχαν πάντα τα βιβλία;

Υπήρχε το χαρτί;

Με τί υλικά έγραφαν οι άνθρωποι;

Υπήρχαν τα γράμματα για να φτιάχνουν οι άνθρωποι λέξεις και κείμενα;

Ψάξαμε πληροφορίες στο διαδίκτυο.Μάθαμε ότι οι άνθρωποι στα προϊστορικά χρόνια ζούσαν σε σπηλιές και ζωγράφιζαν στους βράχους,τις γνωστές βραχογραφίες οι οποίες ήταν μέσο έκφρασης και επικοινωνίας και αναπαριστούσαν ζώα,όπλα,σκηνές κυνηγιού,πολεμιστές και διάφορα σχήματα.

Παρατηρώντας τες,σκεφτήκαμε να φτιάξουμε κι εμείς τις δικές μας τσαλακώνοντας χαρτί για να μοιάζει με κομμάτι βράχου.

vraxog7 vraxog14 vraxog16

βραχογραφιεςΣτη συνέχεια παρατηρήσαμε εικόνες με την σφηνοειδή γραφή και τα ιεροφλυφικά των Αιγυπτίων ,μάθαμε για τον πάπυρο που χρησιμοποιούσε ο συγκεκριμένος πολιτισμός ως υλικό γραφής.ιερογλυφικα παπυρος1

Μετά προσεγγίσαμε τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό.Πώς έγραφαν οι αρχαίοι Έλληνες;Σε τί υλικό έγραφαν;έγραφαν με εικονογράμματα ή είχαν δημιουργήσει αλφάβητο;

Αρχικά παρατηρήσαμε τον περίφημο δίσκο της Φαιστού που έχει ανακαλυφθεί στην Κρήτη.

Ο Δίσκος της Φαιστού είναι δίσκος ψημένου πηλού, που αποτελεί αρχαιολογικό εύρημα από τη Μινωική πόλη της Φαιστού στη νότια Κρήτη και χρονολογείται πιθανώς στην μέση ή ύστερη Μινωική Εποχή του Χαλκού (Δεύτερη π.Χ. χιλιετία). Αποτελεί ένα από τα γνωστότερα μυστήρια της αρχαιολογίας, αφού ο σκοπός της κατασκευής του παραμένει άγνωστος. Άγνωστο είναι μέχρι σήμερα και το νόημα των αναγραφόμενων σε αυτόν.

Ο δίσκος ανακαλύφθηκε στις 3 Ιουλίου 1908 από τον Ιταλό αρχαιολόγο Λουίτζι Περνιέ (Luigi Pernier) και φυλάσσεται σήμερα στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου

Είναι φτιαγμένος από πηλό, ενώ η μέση διάμετρός του είναι περίπου 16 εκατοστά και το μέσο πάχος του 1 εκατοστό. Στις δύο όψεις του βρίσκονται 45 διαφορετικά σύμβολα, πολλά από τα οποία αναπαριστούν εύκολα αναγνωρίσιμα αντικείμενα, όπως ανθρώπινες μορφές, ψάρια, πουλιά, έντομα, φυτά κ.ά. Συνολικά υπάρχουν 241 σύμβολα, 122 στην μία πλευρά και 119 στην άλλη, τοποθετημένα σπειροειδώς. Τα σύμβολα είναι χωρισμένα σε ομάδες με τη χρήση μικρών γραμμών που κατευθύνονται προς το κέντρο του Δίσκου.

δισκος δισκος Φαιστού

Παρατηρήσαμε τα σύμβολα και προσπαθήσαμε να αναγνωρίσουμε τα περισσότερα.Στη συνέχεια φτιάξαμε τον δικό μας “φανταστικό”δίσκο της Φαιστού και αφού ήδη έχουμε διαπιστώσει ότι οι αρχαίοι Έλληνες έγραφαν πάνω σε πέτρες και μάρμαρα,φτιάξαμε με πηλό πέτρες και χαράξαμε κι εμείς σύμβολα όπως αυτά του δίσκου.

δισκος2 δισκος3

Είδαμε όμως και αγγεία της αρχαιότητας ,κυρίως τα μελανόμορφα τα οποία εκτός των εικόνων που αναπαριστώνται στο εξωτερικό τους από την καθημερινή ζωή των αρχαίων Ελλήνων,με θεούς αλλά και με αναπαραστάσεις αθλητικών αγώνων,έχουν διακοσμητικά στοιχεία με ποικίλες γραμμές όπως ο μαίανδρος και η σπείρα .

μελανομορφο μελανομορφο2

Το αρχαιότερο ελληνικό σύμβολο ο Μαίανδρος αποτελεί σύμβολο Νίκης και Ενότητας, σύμβολο του Άπειρου και της Αιώνιας Ζωής, αλλά και της αέναης πορείας μας μέσα στον κόσμο.Σύμβολο όλων των Ελλήνων ο Μαίανδρος, καθώς θα χρησιμοποιηθεί σε αγγεία, ναούς, μνημεία, γλυπτά, αντικείμενα, πολεμικά όπλα και πανοπλίες, ενδύματα σε όλα τα μήκη και πλάτη του Ελληνικού Κόσμου.

Η σπείρα είναι ένα πανανθρώπινο σύμβολο που εμφανίζεται από την παλαιολιθική εποχή και διακοσμεί τα αρχαία κυκλαδικά αγγεία. Αποτυπώνει την «ανοδική πορεία» και συμβολίζει τις δυνάμεις του Ήλιου και της Σελήνης, τον αέρα και το νερό, τη δημιουργική ενέργεια που χρησιμοποιεί ο άνθρωπος για την εξέλιξη του.

Εστιάζοντας σε αυτά τα δύο σύμβολα ,διακοσμήσαμε τα δικά μας αγγεία με αυτά αλλά και με ανθρώπινες μορφές

αγγεια 1

Θελήσαμε όμως να αποτυπώσουμε στο χαρτί και τα διάφορα είδη γραμμών που είχαμε εντοπίσει ,ενώ φτιάξαμε με πηλό και τα διάφορα είδη σε πίνακα αναφοράς.

γραμμες1 γραμμες2

γραμμες3 γραμμες4

πινακας1 πινακας2

πινακας3 πινακας γραμμες

Το ταξίδι μας συνεχίζεται…