Αρχείο Ετικετών: Ήθη και έθιμα

Γράμμα από τον Άγιο Βασίλη!

Δημοσιεύθηκε στις από τον/την

Γεια σας, παιδιά!

Διαβάσατε τον τίτλο και γουρλώσατε τα μάτια; Ναι, παιδιά μου, εγώ είμαι που σας γράφω: ο πιο αγαπημένος σας Άγιος. Της Αρχιμηνιάς και της Αρχιχρονιάς! Που έρχομαι από την Καισαρεία, η οποία δεν βρίσκεται ασφαλώς στην παγωμένη χώρα των Εσκιμώων, αλλά στην Καππαδοκία. Ανοίξτε ένα χάρτη να την εντοπίσετε! Και χωρίς να θέλω να σας προσβάλω, ούτε στρουμπουλός και ροδοκόκκινος είμαι, ούτε στα κόκκινα ντυμένος σαν παίκτης του Ολυμπιακού. Απλά, έτσι θέλησε πριν από χρόνια να με παρουσιάσει στις διαφημίσεις της μεγάλη, πολυεθνική εταιρεία αναψυκτικών…Κι επειδή η διαφήμισή της ήταν πράγματι πολύ επιτυχημένη, αυτή η εικόνα της αφεντιάς μου εντυπώθηκε από τότε στο μυαλουδάκι εκατομμυρίων μικρών και μεγάλων σε όλο τον κόσμο. Και έγινε κάτι σαν «παράδοση»…

      

Κρατάτε κι ένα δεύτερο μυστικό; Αφού δεν κατοικώ σε…ιγκλού, ούτε στο Ροβανιέμι, την περίφημη αυτή πόλη της Φινλανδίας που προβάλλεται από τα ταξιδιωτικά γραφεία ως «Το χωριό του Άγιου Βασίλη», δεν ταξιδεύω και με έλκηθρο που το σέρνουν τάρανδοι! Οι Άγιοι δεν χρειάζονται μεταφορικό μέσο για να ταξιδέψουν: εκτός του ότι πετάνε όπου θέλουν με τη σκέψη τους, η αγάπη τους κάνει θαύματα κι από μακριά: δεν χρειάζεται να ταξιδέψουν επί τόπου…Θα έχετε ακουστά το πώς εξαιτίας μου καθιερώθηκε το έθιμο της βασιλόπιτας. Όχι; Διαβάστε παρακάτω, παρακαλώ!

      

Για να μην σας τα πολυλογώ, αφού τώρα στις γιορτές έχουμε όλοι φορτωμένο πρόγραμμα, επίσκοπος ήμουν στον τόπο μου και φορούσα ένα απλό, ταπεινό ράσο. Μορφώθηκα πολύ, σπούδασα φιλοσοφία, ρητορική, γραμματική, αστρονομία, γεωμετρία, ιατρική. Όσο ζούσα ανάμεσα στους ανθρώπους, προσπαθούσα να διδάσκω τα γράμματα και να κάνω το καλό. Έφτιαξα, μάλιστα, και ένα ίδρυμα, τη Βασιλειάδα, όπου λειτούργησε ως κέντρο προσφοράς αγάπης: με ορφανοτροφείο, σχολείο, εστιατόριο, ξενώνα και νοσοκομείο για τους φτωχούς και τους ανήμπορους. Έγραψα και δικά μου βιβλία, προσπαθούσα να «σπείρω» τη γνώση στους συνανθρώπους μου, ιδιαίτερα σε σας τα παιδιά και στους νέους. Γι’ αυτό θεωρούμαι και ένας από τους 3 Ιεράρχες, προστάτες των γραμμάτων. Οι άλλοι δύο είναι ο Γρηγόριος ο Θεολόγος και ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος. Και οι 3 μαζί γιορτάζουμε στις 30 Ιανουαρίου κάθε έτους.

    

Και περνάω στο γιατί σας έγραψα αυτό το γράμμα, αφού το έθιμο είναι να μου γράφετε εσείς και, αντί γι’ απάντηση, να περιμένετε να γεμίσω τις κάλτσες σας με δώρα. Ποιες κάλτσες δηλαδή, αυτά που ζητάτε συνήθως μόνο σε…φορτηγό χωράνε, όχι σε μια τόση δα καλτσούλα! Αλλά ας σοβαρευτούμε λίγο. Ειδικά φέτος, αποφάσισα να σας γράψω, για να σας θυμίσω ότι μεταξύ μας, εκτός από παραμύθια πασπαλισμένα με χρυσόσκονη, πρέπει να λέμε και την αλήθεια. Κι η αλήθεια μπορεί να πονάει λίγο μερικές φορές, αλλά πάντα μας ελευθερώνει. Από τις αυταπάτες μας…

Κοιτάξτε γύρω σας, διαβάστε μια εφημερίδα, έντυπη ή ηλεκτρονική, στο διαδίκτυο, ρωτήστε τους γονείς σας και τους αγαπημένους σας ανθρώπους, τί συμβαίνει στη χώρα σας, αλλά και παντού στον κόσμο. Πόσα παιδιά σαν κι εσάς, πόσοι άνθρωποι στερούνται τα απαραίτητα, ταλαιπωρούνται αφάνταστα για να εξασφαλίσουν τα καθημερινά, υποφέρουν από αρρώστιες και δεν έχουν τον τρόπο να φροντίσουν τον εαυτό τους, παλεύουν με τα στοιχεία της φύσης για να επιβιώσουν. Μπορούμε να κάνουμε κάτι γι’ αυτούς; Να ασκηθούμε λίγο στο να προσφέρουμε κι εμείς δώρα στους άλλους; Όχι μόνο να ζητάμε!

   

Μία ευχή και συμβουλή έχω να σας δώσω και θα το κάνω…συνθηματικά, με παροιμίες: «Κάνε το καλό και ρίξ’ το στο γιαλό», γιατί «Ό, τι έσπειρες, θα θερίσεις…»! Προσέξτε τί θα σπείρετε! Στο σπίτι, στο σχολείο, στην παρέα, οι καλοί σπόροι δίνουν, αν τους φροντίσουμε με αγάπη, καλούς καρπούς. Οπότε προσοχή, τα…σποράκια σας και τα μάτια σας! Γιατί, πιστέψτε με, έχουν δει πολλά τα μάτια μου (γεννήθηκα το 330 μ.Χ., στη Νεοκαισάρεια του Πόντου, 1690 χρόνια πριν…)! Σπέρνοντας λάθος σπόρους με λάθος τρόπους, μπορεί να θερίσουμε προσωπικές, συλλογικές ακόμη και φυσικές καταστροφές. Θα έχετε σίγουρα ακούσει για τις καταστροφές που κάποιοι ασυνείδητοι άνθρωποι προκαλούν στο περιβάλλον για να κερδίσουν εξουσία και πολλά χρήματα.

Και ένα τελευταίο: προσπαθήστε να είστε δίκαιοι και αντικειμενικοί με τον εαυτό σας. Μη σπείρετε…ζαβολιές και ψέματα, η συγκομιδή θα είναι φτωχή! Και στο επόμενο γράμμα μου, του χρόνου, θα σας πω την παροιμία «Ο Μανώλης με τα λόγια χτίζει ανώγεια και κατώγια»!

ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ ΚΑΙ ΚΑΛΗ ΣΟΔΕΙΑ!

Παντοτινά δικός σας,

Άγιος Βασίλης

Διαβάστε τώρα και την ιστορία του εθίμου της βασιλόπιτας:

    

Κάποτε στη Μικρά Ασία και συγκεκριμένα στην Καισαρεία της Καππαδοκίας όπου επίσκοπος ήταν ο Μέγας Βασίλειος, επιτέθηκε ο έπαρχος, ο διοικητής δηλαδή, της Καππαδοκίας, με σκοπό να την κατακτήσει και να τη λεηλατήσει.

Τότε ο Μέγας Βασίλειος ζήτησε από τους κατοίκους της πόλης του να φέρουν ό,τι πολύτιμο είχαν στο ναό. Είχε σκεφτεί να τα προσφέρει στον επίδοξο κατακτητή ως λύτρα και να γλυτώσει έτσι την πόλη από βέβαιη καταστροφή. Όλοι έτρεξαν να βοηθήσουν και μαζεύτηκαν πάρα πολλά χρυσά νομίσματα και κοσμήματα. Όμως η πόλη δεν κινδύνευσε τελικά. Είτε επειδή μετάνιωσε ο ίδιος ο έπαρχος, είτε επειδή ο Άγιος Μερκούριος με πλήθος αγγέλων απώθησε μακριά τον στρατό του, όπως λέει η παράδοση. Τι θα τον έκαναν τώρα αυτόν το θησαυρό;

Ο Μέγας Βασίλειος θέλησε να επιστρέψει τα νομίσματα και τα κοσμήματα στους κατόχους τους; Όμως δεν μπορούσε να ξέρει σε ποιον ανήκε τι. Για να μη γίνει καμία αδικία, σκέφτηκε τότε το εξής: φώναξε τις νοικοκυρές και τους είπε να φτιάξουν μικρές πίτες και να τις φέρουν στο ναό. Μέσα σε κάθε πίτα έβαλε από ένα νόμισμα ή κόσμημα και μοίρασε από μία πίτα σε καθέναν από τους κατοίκους της Καισαρείας. Από τότε και για να διατηρήσουν την ανάμνηση αυτού του θαυμαστού γεγονότος οι χριστιανοί φτιάχνουν μία πίτα την τελευταία ημέρα του χρόνου, με ένα νόμισμα κρυμμένο σε αυτήν. Την κόβουν ανήμερα της γιορτής του, την 1η Ιανουαρίου, την Πρωτοχρονιά. Για όποιον βρει το φλουρί στο κομμάτι του, πιστεύουν ότι αυτή θα είναι η τυχερή του χρονιά!

 

Διαβάστε εδώ μια ωραία συνταγή για βασιλόπιτα από την Κωνσταντινούπολη. Μπορείτε, αν θέλετε, να δοκιμάσετε να τη φτιάξετε μαζί με τους αγαπημένους σας. Καλή επιτυχία!

Να και ένα ποίημα για τον πραγματικό Άγιο Βασίλη. Αυτόν που κατοικεί μες στις καρδιές μας και όχι στις διαφημίσεις και στα εμπορικά κέντρα. Μόνο που είναι σχεδιασμένος ο μισός από την εικονογράφο Μάρω Αλεξάνδρου. Κουράστηκε το χέρι της μετά από τις πολλές ζωγραφιές που έκανε και άφησε τον Άγιο Βασίλη μισό, για να τον ολοκληρώσετε εσείς! Εργαστείτε παρατηρώντας τη συμμετρία του σχεδίου. Τι λέτε, θα το προσπαθήσετε;

Και για το τέλος αφήσαμε το αγαπημένο τραγούδι “Ρούντολφ το ελαφάκι”. Ο παραμυθένιος Αϊ Βασίλης δίνει μια νότα χαράς και ξεγνοιασιάς που έχουμε πολύ ανάγκη αυτές τις μέρες. Ακούστε το εδώ!

Περιμένουμε, όπως πάντα, να δούμε τα έργα σας “καρφιτσωμένα” στο πάντλετ-φελλοπίνακά μας!

Κ κ, όπως Καλικάντζαροι και όπως κουραμπιές!

Δημοσιεύθηκε στις από τον/την

Γεια σας παιδιά!

Τι ξέρετε για τους καλικάντζαρους;

Από τα παλιά τα χρόνια ο λαός μας, μαζί με τις ετοιμασίες για τις γιορτές του Δωδεκαημέρου (Χριστούγεννα, Πρωτοχρονιά, Θεοφάνια), όπως την παρασκευή των γιορτινών φαγητών και γλυκών, την αγορά των δώρων, το νοικοκύρεμα και το στόλισμα των σπιτιών, έπαιρνε και τα μέτρα του για να κρατήσει μακριά από το σπίτι του τους καλικάντζαρους. Τα τζάκια δεν έσβηναν καθόλου, τα σπίτια αγιάζονταν, διαβάζονταν ευχές και προσευχές, φυλαχτά κρεμιούνταν στις εξώπορτες.

      

Και ήταν, λέει, οι καλικάντζαροι κάτι κακομούτσουνα, μαυριδερά, τριχωτά πλάσματα, με νύχια μακριά και γαμψά και στριφογυριστές ουρές, πόδια τράγου ή γαϊδάρου. Ζούσαν στα έγκατα της γης και ολόκληρο το χρόνο πριόνιζαν το δέντρο της ζωής για να το κόψουν και να φέρουν την καταστροφή. Τρομερά πειραχτήρια και λαίμαργοι πολύ, οι καλικάντζαροι, συνήθιζαν τις γιορτινές αυτές μέρες να τρυπώνουν στα σπίτια από τις καμινάδες των τζακιών. Τρελαίνονταν να βρωμίζουν τα νοικοκυριά, να πασαλείβουν παντού και να τρώνε τα γιορτινά φαγητά και γλυκά και να κάνουν ένα σωρό αταξίες και ζημιές. Ο λαός μας τους έδινε διάφορα ονόματα, όπως καρκαντζέλια και παγανά.

     

Τα καρκαντζέλια

Κίνησαν τα καρκαντζέλια
κίνησαν τα καρκαντζέλια
βρε βρε βρε τα καρκαντζέλια
χα χα χα τα καρκαντζέλια.

Κίνησαν με το πριόνι
κίνησαν με το πριόνι
βρε βρε βρε με το πριόνι
χα χα χα με το πριόνι.

Βρήκαν της ζωής το δένδρο
βρήκαν της ζωής το δένδρο
βρε βρε βρε ζωής το δένδρο
χα χα χα ζωής το δένδρο.

Και πριονίζαν να το κόψουν
και πριονίζαν να το κόψουν
βρε βρε βρε για να το κόψουν
χα χα χα για να το κόψουν.

Και κει πάνω που τελειώναν
και κει πάνω που τελειώναν
τα Χριστούγεννα σημαίνουν
χα χα χα και ζήτω ζήτω!

    

Ακούστε εδώ το υπέροχο, ρυθμικό και…ξεσηκωτικό τραγούδι των καλικάντζαρων του ξεχωριστού τραγουδοποιού Ορφέα Περίδη. Πάμε να το χορέψουμε;

     

Μόλις γινόταν ο αγιασμός των νερών από τους ιερείς τα Θεοφάνια, οι καλικάντζαροι το έβαζαν στα πόδια και επέστρεφαν στα βάθη της γης. Εκεί ξανάπιαναν το πριόνι τους προσπαθώντας να κόψουν το δέντρο της ζωής και αφήνοντας τους ανθρώπους στην ησυχία τους, μέχρι τα επόμενα Χριστούγεννα.

«Φεύγετε να φεύγωμε
τι έρχεται ο τρελόπαπας
με την αγιαστούρα του
και με τη βρεχτούρα του.
Μας άγιασε, μας έβρεξε
και μας, μας εκατέκαψε!»

Ακούστε εδώ τον καταπληκτικό μουσικό δίσκο-παραμύθι «Η αγέλαστη πολιτεία και οι καλικάντζαροι» των σπουδαίων τραγουδοποιών Αδερφών Κατσιμίχα.

Πάμε να γνωρίσουμε μερικούς Καλικάντζαρους με τ’ όνομα!

1) ΚΑΛΙΚΑΝΤΖΑΡΟΣ ΜΑΛΑΓΑΝΑΣ

Ο Μαλαγάνας θέλει πολύ προσοχή, γιατί ξεγελάει τα παιδιά με γλυκόλογα και έτσι καταφέρνει να τους παίρνει τα γλυκά.

2) ΚΑΛΙΚΑΝΤΖΑΡΟΣ ΤΡΙΚΛΟΠΟΔΗΣ

Ο Τρικλοπόδης έχει χταποδίσιο χέρι που το χώνει παντού και σκουντουφλάνε πάνω του οι άνθρωποι. Του αρέσει πολύ να μπερδεύει τις κλωστές από το πλεχτό της γιαγιάς.

3) ΚΑΛΙΚΑΝΤΖΑΡΟΣ ΠΛΑΝΗΤΑΡΟΣ

Ο Πλανήταρος ξεγελάει τους ανθρώπους, γιατί μπορεί να μεταμορφώνεται σε ζώο ή σε κουβάρι .

4) ΚΑΛΙΚΑΝΤΖΑΡΟΣ ΜΑΛΑΠΕΡΔΑΣ

Του Μαλαπέρδα του αρέσει να…κάνει πιπί στα φαγητά την ώρα που μαγειρεύονται. Γι’ αυτό όσες νοικοκυρές τον ξέρουν, φροντίζουν να κλείνουν καλά το καπάκι της κατσαρόλας τους.

5) ΚΑΛΙΚΑΝΤΖΑΡΟΣ ΜΑΓΑΡΑΣ

Ο Μαγάρας έχει μια κοιλιά σαν τούμπανο και αφήνει βρομερά…πριτς στα φαγητά των ανθρώπων.

6) ΚΑΛΙΚΑΝΤΖΑΡΟΣ ΠΕΡΙΔΡΟΜΟΣ

Ο Περίδρομος είναι ο φαταούλας της παρέας.

7) ΚΑΛΙΚΑΝΤΖΑΡΟΣ ΚΟΥΛΟΧΕΡΗΣ

Ο Κουλοχέρης είναι σαραβαλιασμένος, μ’ ένα χέρι κοντό κι ένα μακρύ, κι όλο μπερδεύεται και πέφτει κάτω.

8) ΚΑΛΙΚΑΝΤΖΑΡΟΣ ΠΑΡΩΡΙΤΗΣ

Ο Παρωρίτης έχει μύτη σαν προβοσκίδα και πολύ μαλακή. Εμφανίζεται λίγη ώρα πριν λαλήσει ο πετεινός κι έχει μανία να παίρνει τις φωνές των ανθρώπων.

9) ΚΑΛΙΚΑΝΤΖΑΡΟΣ ΓΟΥΡΛΟΣ

Ο Γουρλός έχει τα μάτια του τεράστια σαν αυγά και πεταμένα έξω. Φυσικά δεν του ξεφεύγει τίποτα.

10) ΚΑΛΙΚΑΝΤΖΑΡΟΣ ΚΟΨΟΜΕΣΙΤΗΣ

Ο Κοψομεσίτης είναι κουτσός κα καμπούρης και πιο πολύ απ’ όλους τους άλλους καλικάντζαρους του αρέσουν οι τηγανίτες με το μέλι.

11) ΚΑΛΙΚΑΝΤΖΑΡΟΣ ΣΤΑΒΟΛΑΙΜΗΣ

Ο Στραβολαίμης στριφογυρνάει διαρκώς σα σβούρα το κεφάλι του.

12) ΚΑΛΙΚΑΝΤΖΑΡΟΣ ΚΩΛΟΒΕΛΟΝΗΣ

Ο Κωλοβελόνης είναι μακρύς σαν μακαρόνι κι έτσι μπορεί εύκολα να περνάει από τις κλειδαρότρυπες κι από τις τρύπες του κόσκινου. Είναι ιδιαίτερα σβέλτος και γρήγορος στις κινήσεις του. Λένε πως έχει ουρά που καταλήγει σε βέλος.

13) ΚΑΛΙΚΑΝΤΖΑΡΟΣ ΒΑΤΡΑΚΟΥΚΟΣ

Ο Βατρακούκος είναι θεόρατος και ολόιδιος βάτραχος.

14) ΚΑΛΙΚΑΝΤΖΑΡΟΣ ΚΑΤΣΙΚΟΠΟΔΑΡΟΣ

Ο Κατσικοπόδαρος είναι φαλακρός και έχει ένα κατσικίσιο ποδάρι . Είναι κακορίζικος και γρουσούζης. Όπου βάλει το κατσικίσιο του ποδάρι, φέρνει καταστροφή.

  

Και τώρα ας διασκεδάσουμε με χειροτεχνίες και κατασκευές!

Τι θα λέγατε να διαλέξετε και να ζωγραφίσετε ή να φτιάξετε με χαρτοκοπτική και διάφορα υλικά από την ανακύκλωση τον καλικάντζαρο που η περιγραφή του σας έκανε να γελάσετε περισσότερο;

Δείτε εδώ και δύο φύλλα εργασίας που μπορείτε να αποθηκεύσετε στον υπολογιστή σας, να τα εκτυπώσετε και να δουλέψετε δημιουργικά με αυτά! Αν σας αρέσει, μπορείτε να μάθετε απέξω το ποιηματάκι και να το πείτε στον παππού και τη γιαγιά!

     

Περιμένουμε με αγωνία να δούμε τα έργα σας στο πάντλετ-φελλοπίνακά μας!

Και για να μην παραπονιέται και ο…κουραμπιές, που η λέξη του επίσης αρχίζει από το γράμμα Κ κ, διαβάστε παρακάτω το υπέροχο παραμυθάκι που έφτιαξαν συνεργατικά μερικά από τα παιδιά του σχολείου μας, με τη μέθοδο της δημιουργικής γραφής. Εμπνευστήκαμε από τα γιορτινά γλυκά που έφτιαξαν στο σπίτι τους με τους γονείς τους. Δεν είναι υπέροχο;

Το θαύμα του αστεριού-κουραμπιέ

Μια φορά κι έναν καιρό ήταν ο Λουκάνικος, ένας χνουδωτός σκύλος. Ήταν και 5 φίλοι κουραμπιέδες, ένα δέντρο-κουραμπιές, ένα αστέρι-κουραμπιές, ένα φεγγαράκι-κουραμπιές, ένα σύννεφο-κουραμπιές και μια καρδιά-κουραμπιές.

Μια μέρα ο Λουκάνικος ξεκίνησε να πάει στην παιδική χαρά. Εκεί συνάντησε το δέντρο-κουραμπιέ! Από κάτω του στεκόταν ένα Ποντικάκι, που ήθελε να πιάσει το αστέρι στην κορυφή του. Μόνο που και το αστέρι ήταν κουραμπιές! Τότε ο Λουκάνικος είπε στο Ποντικάκι:

-Πρέπει να πας σχολείο για να μάθεις πως μπορείς να πιάσεις ένα αστέρι!

-Προτιμώ να πάω σ’ ένα Μπισκοτόσπιτο, για να φάω έναν κουραμπιέ-καρδιά και έναν κουραμπιέ-φεγγαράκι!, απάντησε το Ποντικάκι.

-Αν φας τόσα πολλά γλυκά, θα χαλάσουν τα δόντια σου που τώρα είναι γερά, επέμεινε ο Λουκάνικος.

-Καλά, θα το σκεφτώ. Αλλά μπορεί να ροκανίσω λίγη σκεπή από το Μπισκοτόσπιτο, απάντησε το Ποντικάκι.

Εκείνη τη στιγμή το σύννεφο-κουραμπιές άρχισε να βρέχει. Κι επειδή δεν ήταν κανονικό σύννεφο αλλά σύννεφο-κουραμπιές, δεν έβρεχε κανονική βροχή, αλλά ζαχαροβροχή. Τότε όλοι οι άνθρωποι και μαζί τους και ο Λουκάνικος και το Ποντικάκι γύρισαν το πρόσωπό τους προς τον ουρανό. Έκλεισαν τα μάτια τους και άνοιξαν διάπλατα το στόμα τους. Το στόμα τους γέμισε ζαχαροβροχή και γλυκάθηκαν πολύ!

Λίγο αργότερα ο Λουκάνικος και το Ποντικάκι άνοιξαν ξανά τα μάτια τους. Είδαν ότι το αστέρι-κουραμπιές είχε πέσει από την κορυφή του δέντρου-κουραμπιέ επάνω στη σκεπή του Μπισκοτόσπιτου. Έτρεξαν αμέσως εκεί, για να το δουν από κοντά.

Όταν σκαρφάλωσαν στη σκεπή όλο χαρά και το αγκάλιασαν σφιχτά, πρόσεξαν ότι του είχε φύγει όλη η ζάχαρη άχνη που είχε επάνω του. Δεν ήταν πια αστέρι-κουραμπιές, αλλά αστέρι αληθινό. Έλαμπε σαν να ήταν χρυσό! Κι έζησαν αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα!

Οι Συγγραφείς μας και οι Ήρωες που σκέφτηκαν είναι: Χάρης (5 κουραμπιέδες), Νικολέττα (μπισκοτόσπιτο), Φαίδρα (ποντικάκι), Εβελίνα (σχολείο), Γιώργος Γ. (Λουκάνικος), Θοδωρής και Γιάννης Ν., από το 2ο Τμήμα του Νηπιαγωγείου μας.

Και σε μορφή που μπορείτε να το κατεβάσετε και να το εκτυπώσετε!



Λήψη αρχείου

Παιχνίδια με πίνακες ζωγραφικής

Δημοσιεύθηκε στις από τον/την

Γεια σας παιδιά

Σήμερα θα παίξουμε με τον πίνακα “Κάλαντα”, ενός σπουδαίου ζωγράφου, του Νικηφόρου Λύτρα.

Πληροφορίες εδώ. Ένα ποιηματάκι για τον ζωγράφο και ένα για τον πίνακα μπορείτε να διαβάσετε εδώ.

Παρατηρήστε καλά τον πίνακα και ξεκινάμε!

Πόσα άτομα εικονίζονται; Πόσα είναι τα παιδιά;

Το ένα παιδί κρατά ένα καλάθι. Γιατί;

Έχουμε ίδια έθιμα τώρα;

Δείτε τα ρούχα που φορούν. Σε ποια εποχή νομίζετε πως ζουν;

Παρατηρήστε τα χρώματα του πίνακα. Είναι ημέρα ή βράδυ;

Τι μουσικά όργανα παίζουν; Πατήστε εδώ και εδώ για να τα ακούσετε. Εσείς τι όργανο θα θέλατε να παίζετε;

Αν ζωντάνευε ο πίνακας τι θα έλεγαν τα παιδιά;

Πατήστε πάνω στην εικόνα για να παίξετε! Μπορείτε να τοποθετήσετε, σωστά, τα κομμάτια που λείπουν;

Θέλετε να παίξετε και παζλ;

Κάποιος εδώ, αντέγραψε μερικά αντικείμενα του πίνακα και τα πρόσθεσε σε άλλες θέσεις. Μπορείτε να βρείτε τα αντικείμενα αυτά;

Τώρα ας μετρήσουμε με αφορμή τον πίνακα εδώ .

Δημιουργός των δύο προηγούμενων φύλλων εργασίας  είναι η κ. Μπόρτα Βασιλική.

Τώρα ας ακούσουμε τα κάλαντα της Πρωτοχρονιάς από την πατρίδα του Νικηφόρου Λύτρα την Τήνο.

Ο πίνακας που βλέπετε στο βίντεο είναι ενός άλλου μεγάλου έλληνα ζωγράφου του Γ. Ιακωβίδη, και έχει τίτλο “Παιδική συναυλία”.

Ας παίξουμε και με χριστουγεννιάτικους πίνακες ζωγραφικής ξένων ζωγράφων.

Nikolai Pimonenko

 

Robert Braithwaite Martineau

 

ανάμνηση των Χριστουγέννων – Antonio Garcia y Mencia

 

Κάτω από το χριστουγεννιάτικο δέντρο – Franz Skarbina –

 

παραμονή χριστουγέννων John Sargent Noble

 

Το πρωινό των Χριστουγέννων – Καρλ Λάρσον – 1894

 

Χριστουγεννιάτικα δώρα- Hugo Oehmichen – 1882

 

το χριστουγεννιάτικο δέντρο – Albert Chevallier Tayler – 1911

 

Χριστουγεννιάτικη ώρα -Eastman Johnson – 1864

 

Χριστουγεννιάτικοι επισκέπτες Frederick Daniel Hardy – 1869

Οι εικόνες είναι παρμένες από την ιστοσελίδα https://antikleidi.com/2014/12/15/xristoygeniatiki-pinakes/

Παρατηρήστε καλά τους πίνακες και ψάξτε τα έθιμα των Χριστουγέννων σε άλλες χώρες.

Ποια έθιμα είναι ίδια με τα δικά μας; Μπορείς να βρεις και διαφορετικά;

Ώρα για παιχνίδι! Μπορείτε να παίξετε παζλ με τους πίνακες πατώντας εδώ.

Ήρθε η ώρα να ζωγραφίσετε κι εσείς έναν πίνακα με τα δικά μας έθιμα των Χριστουγέννων! Κάλαντα, γλυκά, καραβάκια ή δεντράκια στολισμένα, δώρα… και πολλά άλλα!

Περιμένουμε να θαυμάσουμε τα έργα σας, όπως πάντα, στον πίνακα αναρτήσεων!

 

 

 

Γ γ, όπως γράμμα και όπως γλυκό!

Δημοσιεύθηκε στις από τον/την

Γεια σας παιδιά!

Η Χριστουγεννιάτικη Αλφαβήτα μας σήμερα μας παρακινεί να γράψουμε ένα γράμμα και να φάμε γιορτινά γλυκά!

Μα ποιος γράφει γράμματα πια στην εποχή του διαδικτύου;, θα ρωτήσετε. Στέλνεις ένα ηλεκτρονικό μήνυμα (e-mail) από τον υπολογιστή, το τάμπλετ ή το κινητό σου και ξένοιασες! Δεν ήταν όμως πάντα τόσο εύκολο και τόσο απλό να επικοινωνήσουν οι άνθρωποι.

    

   

Οι παππούδες και οι γιαγιάδες μας, για παράδειγμα, αντάλλασσαν γράμματα, επιστολές όπως λέγονται και αλλιώς, γράφοντας με πένα που βουτούσαν στο μελάνι, με μολύβι ή με στυλό τις σκέψεις, τα συναισθήματα και τα νέα τους, σε επιστολόχαρτα. Σελίδες από χαρτί, δηλαδή, που χρησιμοποιούνταν ειδικά για αυτόν τον σκοπό.

   

Μετά έκλειναν το γράμμα τους σε φάκελο αλληλογραφίας, έγραφαν το ονοματεπώνυμό τους και την ταχυδρομική τους διεύθυνση (την τοποθεσία όπου βρισκόταν το σπίτι τους δηλαδή) στη θέση του Αποστολέα επάνω αριστερά στο φάκελο, το ονοματεπώνυμο και την ταχυδρομική διεύθυνση του προσώπου όπου έστελναν το γράμμα τους στη θέση του Παραλήπτη κάτω δεξιά στο φάκελο και πήγαιναν στο Ταχυδρομείο. Αγόραζαν γραμματόσημο, το κολλούσαν επάνω δεξιά στο φάκελο και το έριχναν στο ταχυδρομικό κουτί.

   

         

Στη συνέχεια αναλάμβαναν οι υπάλληλοι των ΕΛΤΑ (το ΕΛΤΑ είναι συντομογραφία της φράσης Ελληνικά Ταχυδρομεία) να το μεταφέρουν στον τόπο του προορισμού τους με αεροπλάνα, καράβια και φορτηγά, μέσα σε ταχυδρομικούς σάκους. Για να ξεχωρίσουν και να τα διανείμουν εύκολα τα γράμματα, χρησιμοποιούσαν τους ταχυδρομικούς κώδικες, κάποιους πενταψήφιους αριθμούς διαφορετικούς για κάθε περιοχή της χώρας. Τέλος, έπαιρνε το γράμμα ο ταχυδρόμος και το έφερνε στην πόρτα του παραλήπτη του. Εκεί, το έριχνε μέσα στο γραμματοκιβώτιο, για να είναι ασφαλές και να το βρει εύκολα ο ενδιαφερόμενος.

   

Θέλετε να γράψετε κι εσείς γράμμα στον Αϊ Βασίλη; Στην ιστοσελίδα των ΕΛΤΑ θα βρείτε όλες τις σχετικές πληροφορίες. Δείτε εδώ και παρακολουθήστε το βιντεάκι της φετινής δράσης εδώ. Ρίξτε το γράμμα σας στο κόκκινο κουτί των ΕΛΤΑ και θα λάβετε σίγουρα απάντηση!

    

    

Και αφού γράψαμε το γράμμα μας, ήρθε η ώρα να γλυκαθούμε με τα αγαπημένα γιορτινά γλυκίσματα των Χριστουγέννων, τόσο τα παραδοσιακά ελληνικά όσο και κάποια που «δανειστήκαμε» από τα ήθη και έθιμα άλλων λαών.

Μελομακάρονα, Κουραμπιέδες, Δίπλες, Καλιτσούνια, Χριστόψωμο, Χριστουγεννιάτικος κορμός, Χριστουγεννιάτικα μπισκότα, Χριστουγεννιάτικο κέικ, Κουλουράκια, Χριστουγεννιάτικα κεκάκια! Δείτε τις παρακάτω φωτογραφίες και πείτε εσείς τις ονομασίες τους. Ποια είναι τα δικά σας αγαπημένα χριστουγεννιάτικα γλυκά; Πόσα διαφορετικά μετρήσατε στις φωτογραφίες μας; Φτιάχνετε εσείς κάποια από αυτά στο σπίτι σας; Με ποιον μαζί;

    

    

    

     

    

Περιμένουμε να δούμε και τα δικά σας γράμματα προς τον Αϊ Βασίλη «καρφιτσωμένα» στο πάντλετ-φελλοπίνακά μας. Και μην ξεχάσετε εκτός από το δικό σας δώρο-παραγγελιά να ζητήσετε κάτι και για τα υπόλοιπα παιδιά του κόσμου και όχι μόνο. Η χαρά της γιορτής διπλασιάζεται όταν όλοι τη μοιραζόμαστε ισότιμα…

Χριστουγεννιάτικα και άλλα καράβια!

Δημοσιεύθηκε στις από τον/την

Γεια σας, παιδιά!

Δευτέρα σήμερα, 7 Δεκεμβρίου 2020. Χθες, Κυριακή 6 Δεκεμβρίου, γιορτάσαμε έναν από τους πιο αγαπητούς Αγίους, τον Άγιο Νικόλαο, προστάτη των θαλασσινών. Των ναυτικών, των ψαράδων, των νησιωτών μας, των ανθρώπων που ζουν στη θάλασσα και από τη θάλασσα. Μια γνωστή παροιμία του σοφού λαού μας λέει:

  • Άγιε Νικόλα, βόηθα με!
  • Κούνα κι εσύ το χέρι σου!

Μπορείτε να σκεφτείτε και να συζητήσετε με τους δικούς σας ανθρώπους στο σπίτι τι θέλει να μας πει για το πως αντιμετωπίζουμε τη ζωή μας και όσα μας συμβαίνουν;

     

     

Χρόνια πολλά και καλοταξιδεμένα, Νίκο, Νικόλα, Νίκη, Νικολέττα!

     

Σας αφιερώνουμε ένα πολύ γνωστό, χαρούμενο και χορευτικό τραγούδι του σπουδαίου συνθέτη μας Βασίλη Τσιτσάνη, που ερμηνεύουν μαθητές και μαθήτριες από το Μουσικό Σχολείο Βόλου. Ο τίτλος του είναι «Καΐκι μου Άη Νικόλα»! Πατήστε για να το ακούσετε εδώ.

Πόσα και ποια μουσικά όργανα από αυτά που παίζουν τα παιδιά, μπορείτε να αναγνωρίσετε;

     

Και μια και μπήκαμε σε κλίμα θαλασσινό, να σας πω ότι στην Ελλάδα μας, που είναι χώρα με μακραίωνη ναυτική παράδοση και ιστορία, ένα από τα πιο παλιά και όμορφα χριστουγεννιάτικα έθιμα είναι να στολίζουμε καραβάκι και όχι δέντρο. Ο στολισμός του έλατου είναι ένα ξενόφερτο έθιμο, που μας ήρθε από τη Γερμανία…Θαυμάστε παρακάτω μερικά χριστουγεννιάτικα καράβια!

      

Βλέπουμε συχνά μικρές ταμπελίτσες από τσίγκο, αλλά και ασημένιες, χρυσές και από άλλα πολύτιμα μέταλλα, με σμιλευμένα ανάγλυφα επάνω τους μέρη του ανθρώπινου σώματος όπως χέρια, πόδια, καρδιές, πνεύμονες, μάτια, αυτιά, αλλά και ολόκληρα…μωρά και καράβια, να κρέμονται από τις εικόνες των αγίων στην εκκλησία. Είναι τα τάματα. Ανάβουμε το κερί μας, προσκυνάμε και αναρωτιόμαστε ποια πονεμένη ή και χαρούμενη ιστορία να κρύβεται πίσω από αυτά…Ποιος έταξε, σε ποιον και γιατί; Και τι έγινε τελικά, πραγματοποιήθηκε η ευχή και η παράκλησή του;

      

Το τάμα είναι μια πανάρχαια συνήθεια και πρακτική για διάφορους λαούς. Σχετίζεται συνήθως με τη θρησκευτική ζωή και λατρεία και εκφράζει την ανάγκη του ανθρώπου να επικαλεστεί μια ανώτερη δύναμη για να τον βοηθήσει σε μια δύσκολη στιγμή της ζωής του, ή και για να την ευχαριστήσει για το καλό που πιστεύει ότι του έκανε.

       

Τα τάματα λέγονται και «ασημόπαιδα», «(αν)θρωπάρια», «χαρίσματα». Εκτός από μέλη του ανθρώπινου σώματος, μωρά, στρατιώτες, ναυτικούς και ψαράδες, μπορεί να παριστάνουν αντικείμενα, όπως στέφανα γάμου, ζώα, φυτά, εργαλεία, σκεύη, σπίτια, αυτοκίνητα, καράβια, ό,τι βάζει ο νους και ποθεί η καρδιά του ανθρώπου. Μια ειδική κατηγορία ταμάτων είναι τα «ασημοκάραβα» που αφιέρωναν οι ναυτικοί για να έχουν ασφαλή ταξίδια.

Το υπέροχο κρεμαστό καράβι από κρύσταλλο που βλέπετε παραπάνω, δώρισαν οι ναυτικοί και οι ψαράδες του χωριού στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου, στο ξακουστό Νιχώρι του Βοσπόρου. Θαυμάστε και τα καράβια 2 σπουδαίων ζωγράφων μας, του Πάρι Πρέκα και του Δημήτρη Μυταρά.

      

Ο ξεχωριστός ζωγράφος μας Κωνσταντίνος Βολανάκης έγινε διάσημος σε όλον τον κόσμο για τις θαλασσογραφίες του. Ζωγράφιζε, δηλαδή, πολλά θέματα από τη ζωή στη θάλασσα. Τον ενέπνεαν πολύ τα καράβια, οι μάχες στη θάλασσα που λέγονται ναυμαχίες, η καθημερινότητα των ψαράδων. Θαυμάστε παρακάτω μερικά από αυτά:

     

     

Στολίστε κι εσείς ένα καράβι στο δωμάτιό σας! Αν δεν έχετε κάποιο ξύλινο ομοίωμα καραβιού από αυτά που κυκλοφορούν στο εμπόριο, μπορείτε να φτιάξετε ένα χειροποίητο καραβάκι από διάφορα ανακυκλώσιμα υλικά, ή υλικά από τη φύση. Ορίστε τα χριστουγεννιάτικα καράβια του Νικηφόρου και παλαιότερων μαθητών μου και μερικές ακόμη ιδέες από το διαδίκτυο:

      

       

Παρακολουθήστε εδώ πως μπορούμε να φτιάξουμε ένα απλό χάρτινο καραβάκι!

Σας αποχαιρετώ με ένα πολύ αγαπημένο παραδοσιακό τραγούδι, το «Καράβι καραβάκι»! Ακούστε το από την αλησμόνητη Δόμνα Σαμίου, σπουδαία ερευνήτρια και ερμηνεύτρια της παραδοσιακής μας μουσικής, εδώ!

Περιμένουμε, όπως πάντα, να δούμε τα έργα σας στο πάντλετ-φελλοπίνακά μας, στον πίνακα αναρτήσεών μας. Παίξτε και με τα ωραία παζλ και τα διάφορα παιχνίδια που φτιάχνει η κυρία Νεκταρία μας στον πίνακα δραστηριοτήτων μας.

Καλή εβδομάδα!