7
ΜΑΘΑΙΝΩ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΟΙΞΗ
«πού πήγε όλη εκείνη η άνοιξη, / τα χωρατά των σπουργιτιών, σγουρά γέλια των θάμνων, / οι παπαρούνες σα γλυκά κόκκινα στόματα».(Τ. Λειβαδίτης)
ΑΝΟΙΞΗ
Oι μήνες της άνοιξης είναι: ο Μάρτιος, ο Απρίλιος και ο Μάιος. Αυτή την εποχή η φύση ολάνθιστη και καταπράσινη γιορτάζει τον ερχομό των χελιδονιών. Οι κήποι με την ευωδιά και τα χρώματά τους, καλούν τις μέλισσες και τις πεταλούδες να φτερουγίσουν πάνω από τα λουλούδια και τις πρασινάδες. Τα δέντρα πλημμυρίζουν από ανθάκια και στα κλαδιά τους κελαηδούν χαρούμενα πουλάκια. Ο παγωμένος αέρας του χειμώνα, γίνεται δροσερό αεράκι και η αγριεμένη θάλασσα ησυχάζει.
Την εποχή αυτή οι άνθρωποι ετοιμάζονται για τη μεγάλη γιορτή της χριστιανοσύνης, το Πάσχα. Τη μεγάλη βδομάδα πηγαίνουμε στην εκκλησία για να παρακολουθήσουμε τη λειτουργία του Μυστικού Δείπνου, των Παθών και της Σταύρωσης του Χριστού. Όλοι νηστεύουμε και οι νοικοκυρές καθαρίζουν τα σπίτια, ζυμώνουν ψωμιά και φλαούνες. Το Πάσχα γιορτάζουμε την Ανάσταση του Χριστού μας.
Η διπλή γιορτή της άνοιξης είναι η 25η Μαρτίου, κατά την οποία γιορτάζει η Παναγία και η Ελλάδα.
Την άνοιξη οι άνθρωποι είναι χαρούμενοι και γελαστοί και τα παιδιά τρέχουν στους κάμπους και στα λιβάδια!
Το θέμα μας λοιπόν ζτο σημερινό μας ψηφιακό μάθημα ήταν η εποχή της Άνοιξης .Μάθαμε για τους μήνες της, για τις γιορτές και τα γενικά χαρακτηριστικά της.
●Άνοιξη
-Πίνακες αναφοράς
●Μήνες
–Πίνακες αναφοράς
Μάρτιος
Ένα από τα πιο διαδεδομένα έθιμα, που προέρχεται από την αρχαιότητα, είναι και η τοποθέτηση από τις μητέρες την 1η Μαρτίου ενός μικρού βραχιολιού από άσπρο και κόκκινο νήμα (που ονομάζεται Μάρτης) στο χέρι των παιδιών τους για να μην τα μαυρίσει ο Ήλιος. Ο «Μάρτης» θεωρείται ότι προστάτευε τις κοπέλες από το κάψιμο του ήλιου. Τον έβγαζαν την ημέρα της Λαμπρής και το έβαζαν στο αρνί για να μην καεί κατά το ψήσιμο. Ενώ ακόμη κατάλοιπο της αρχαιότητας είναι και το έθιμο που ήθελε τις ανύπαντρες κοπέλες να βάζουν των Αγίων Θεοδώρων κόλλυβα κάτω από το προσκέφαλό τους για να τους φανερώσουν τον άντρα που θα έπαιρναν. Επίσης κατά το μήνα αυτό συνηθίζονταν παλιά και το έθιμο της χελιδώνας.
Στη δημώδη παράδοση, ο λαός μας έχει δώσει στον Μάρτιο διάφορες ονομασίες που σχετίζονται κυρίως με τις ασταθείς καιρικές συνθήκες που επικρατούν στη διάρκειά του. Γι’ αυτό είναι γνωστός ως Κλαψομάρτης, αλλά και Πεντάγνωμος: «Ο Μάρτης ο Πεντάγνωμος, πέντε φορές εχιόνισε και πάλι το μετάνιωσε πως δεν εξαναχιόνισε», και «Μάρτης, γδάρτης και κακός παλουκοκαύτης», και «Κάλιο Μάρτης στις γωνιές, παρά Μάρτης στις αυλές». Παρ’ όλα αυτά ο Μάρτης θεωρείται ο καταλληλότερος μήνας για φύτεμα δένδρων και γι’ αυτό ονομάζεται και Φυτευτής, ενώ λόγω της γιορτής του Ευαγγελισμού ονομάζεται και Βαγγελιώτης. Τον Μάρτη πάντως ξεκινάει και η Άνοιξη, γι’ αυτό ονομάζεται και Ανοιξιάτης, ενώ χαρακτηριστική είναι και η παροιμία «από Μαρτιού καλοκαιριά, κι απ’ Αύγουστο χειμώνας». Ο Μάρτης περιλαμβάνει επίσης και το κύριο μέρος της νηστείας της μεγάλης τεσσαρακοστής: «Δεν λείπει ο Μάρτης από την Σαρακοστή», όπως χαρακτηριστικά λέγεται.
Απρίλιος
Ο ελληνικός λαός αποκαλεί τον μήνα αυτόν και με τα ονόματα Απρίλης, Απρίλες, και Λαμπριάτης από την συμπτωματικά μεγάλη θρησκευτική εορτή που τελείται συνήθως το μήνα αυτό. Ο Απρίλιος και ο Μάιος θεωρούνται οι καθ΄ αυτού μήνες των λουλουδιών εξ ου και η ονομασία Απριλομάης: “Ο Απρίλης με τα λούλουδα κι ο Μάης με τα ρόδα“. Χάρη στην ανοιξιάτικη σύνδεσή του ο Απρίλης τραγουδήθηκε ιδιαίτερα από τους ποιητές αλλά και από τον λαό μας: «Έστησ’ ο Έρωτας χορό με τον ξανθό Απρίλη» και «Ο Απρίλης με τον Έρωτα χορεύουν και γελούνε». Η ενασχόληση, επίσης, του λαού μας με την γεωργία μάς έχει κληροδοτήσει και πολλές άλλες παροιμίες και δημώδη στιχάκια. Για τις απριλιάτικες βροχές, για παράδειγμα, λέγεται το εξής: «Αν κάνει ο Μάρτης δυο νερά κι ο Απρίλης άλλο ένα, χαρά σε κείνο το ζευγά που ‘χει πολλά σπαρμένα». Σ’ άλλες πάλι περιοχές ο Απρίλης αποκαλείται και «Γρίλλης» (γκρινιάρης) επειδή στον μήνα αυτόν τελείωναν τα αποθέματα της προηγούμενης συγκομιδής και δημιουργούνταν οικογενειακές γκρίνιες. Αποκαλείται και τιναχτοκοφινίτης επειδή τινάζουν τα κοφίνια για να τα καθαρίσουν: «Απρίλης, γρίλλης, τιναχτοκοφινίτης». Αναφέρεται, επίσης, και ως Αϊ-γεωργίτης λόγω της εορτής του Αγίου Γεωργίου στις 23 του μήνα, η οποία γιορτάζεται με διάφορους αθλητικούς και ιππικούς αγώνες. Οι κτηνοτρόφοι, και οι Σαρακατσάνοι, θεωρούν τον Άγιο Γεώργιο προστάτη τους, ενώ στις παραδόσεις, τα παραμύθια και τα τραγούδια συνδέεται με τον αρχαίο μύθο του Περσέα και της Ανδρομέδας.
Μάιος
Παρ’ όλο που γενικά ο Μάιος θεωρείται ως ο τελευταίος μήνας της Άνοιξης, είναι στην ουσία το μέσο της ανθοφόρας αυτής εποχής αφού το Καλοκαίρι δεν αρχίζει παρά δύο δεκαήμερα μετά το τέλος του, στις 21 Ιουνίου. Ο Μάιος, είναι πράγματι «μήνας χαράς και λατρείας της βλάστησης, με δοξασίες και έθιμα διαχρονικού χαρακτήρα», όπως το παραδοσιακό έθιμο με το πρωτομαγιάτικο στεφάνι το οποίο στολίζει την πόρτα του σπιτιού μέχρι τις 24 Ιουνίου οπότε καίγεται στις φωτιές του Αϊ-Γιάννη. Οι λαϊκές προλήψεις θεωρούν τον Μάιο «μαγεμένο» γι’ αυτό αποφεύγονται οι γάμοι και οι σοβαρές εργασίες στη διάρκειά του, εξ ου και η παροιμία «Στον καταραμένο τόπο, τον Μάη μήνα βρέχει». Όλοι οι λαοί, πάντως, την Πρωτομαγιά γιόρταζαν την ανθοφορία της Φύσης και την απαρχή των «καλών καιρών». Κι ενώ οι λαϊκές παροιμίες, όπως, «Μάη μου, Μάη δροσερέ κι Απρίλη λουλουδάτε» και «ο Μάης έχει τ’ όνομα κι ο Απρίλης τα λουλούδια», προσπαθούν να μας επαναφέρουν στην τάξη, οι παιδικές αναμνήσεις δεν μας το επιτρέπουν. Κι έτσι συνεχίζουμε να τραγουδάμε: «Ο Μάιος μας έφτασε/εμπρός βήμα ταχύ/να τον προϋπαντήσουμε/παιδιά στην εξοχή».
●Οι άνθρωποι
●Ζώα και φυτά
●Παρουσίαση του μαθήματος
Στον πιο κάτω σύνδεσμο μπορεί κανείς να δει την παρουσίαση του μαθήματος στην ψηφιακή μας τάξη.
Παρουσίαση εποπτικό υλικό άνοιξη
●Μαθαίνω για την άνοιξη(Picou picou)
●Η άνοιξη σε πίνακες ζωγραφικής
Περισσότερους πίνακες σχετικά με την άνοιξη υπάρχουν στους συνδέσμους που ακολουθούν:
https://www.lifo.gr/culture/eikastika/i-anoixi-sti-zografiki
●Ζωγραφική
Τα παιδιά με αφορμή τους πίνακες ζωγραφικής που είδαν δημιούργησαν τον δικό τους πίνακα ζωγραφικής με θέμα:Άνοιξη.
●Παραμύθι:”Η γυναίκα του Μάρτη”
ΓΥΝΑΙΚΑ ΤΟΥ ΜΑΡΤΗ
Κάποτε οι μήνες αποφάσισαν να παντρευτούν. Ο καθένας βρήκε μια γυναίκα που του άρεσε και την παντρεύτηκε. Ο Μάρτης δε φρόντισε το ζήτημα μόνος του και έβαλε προξενητάδες να του βρούνε μια γυναίκα. Εκείνοι του φέρανε μια κοπέλα η οποία ήταν τυλιγμένη με ένα μαντίλι και του είπαν ότι είναι πολύ όμορφη. Ευκολόπιστος όπως ήταν, την παντρεύτηκε.
Όταν όμως έμειναν μόνοι και έβγαλε το μαντίλι της, τι να δει; Δεν υπήρχε πιο άσχημη στον κόσμο!
Από τότε κάθε φορά που τη θυμόταν άστραφτε, βροντούσε, έβρεχε, έριχνε μπόρες, έκανε παγωνιές. Μόνο όταν ξεχνιόταν μερικές φορές, ηρεμούσε, γαλήνευε κι έκανε καλό καιρό!
Στη Μεσσηνία, λόγου χάρη, λένε ότι η γυναίκα που παντρεύτηκε ο Μάρτης, από μπροστά ήταν πολύ άσχημη, ενώ από πίσω ήταν πολύ όμορφη. Όταν ο Μάρτης τη βλέπει καταπρόσωπο κλαίει και ο καιρός χαλάει, όταν όμως την κοιτάζει από τις πλάτες ευχαριστιέται και ο καιρός καλοσυνεύει.
Γι’ αυτό λέγεται και η παροιμία: «Ο Μάρτης πότε κλαίει και πότε γελάει».
Σε άλλες περιοχές η παράδοση θέλει το Μάρτη νε έχει δύο γυναίκες, τη μια πολύ όμορφη και φτωχή και την άλλη πολύ άσχημη και πλούσια. Ο Μάρτης κοιμάται στη μέση και όταν γυρίζει κατά την άσχημη, κατσουφιάζει και ο καιρός χαλάει, όταν όμως γυρίζει κατά την όμορφη, χαίρεται και γελάει, και ο καιρός είναι καλός. ζεστός με ήλιο. Τις περισσότερες φορές όμως γυρίζει κατά την άσχημη επειδή αυτή είναι η πλούσια που τρέφει και την φτωχή, την όμορφη.
Στο ιστολόγιο της Τ. Μάνεση μπορεί κανείς να το βρεί σε μορφή pdf για ανάγνωση.
https://drive.google.com/file/d/1e3wQGM5yMUeKYZddSWp89cfDDrBCJhf7/view
●Ποιήμα
●Τραγούδι
●Γλώσσα
-Φύλλα εργασίας
–Επανάληψη γραμμάτων-Συλλαβισμός
Το υλικό με τις καρτέλες που χρησιμοποιήθηκαν μπορείτε να το βρείτε στον σύνδεσμο που ακολουθεί:
●Μαθηματικά
-Επανάληψη των αριθμών 1-5
●Προτάσεις
ΠΑΡΑΜΎΘΙ:
«Το κόκκινο παραμύθι» του Κ.Στοφόρου
Το παραμύθι μπορείτε να το βρείτε σε μορφή pdf για όσους επιθυμούν να το διαβάσουν και με αφήγηση για όσους επιθυμούν να το ακούσουν.
Σε μορφή pdf:
To kokkino paramythi_Kostas Stoforos
Με αφήγηση:
●ΤΑΙΝΙΑ:
«Η θεά της Άνοιξης»
●ΜΟΥΣΙΚΗ:
Η Άνοιξη(Δ. ΣΟΛΟΜΩΣ-Μ. Θεοδωράκης)
●ΠΑΖΛ ΤΗΣ ΑΝΟΙΞΗΣ: