Πλαίσιο Υλοποίησης της Δράσης
Η συμμετοχή του Γυμνασίου Μαραθοκάμπου στο Εθνικό Θεματικό Δίκτυο «Βιώσιμη Πόλη: η πόλη ως πεδίο εκπαίδευσης για την αειφορία» εντάσσεται στις δράσεις Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης και Αγωγής για την Αειφορία του σχολείου. Η δράση «Αυτός είναι ο τόπος μου» υλοποιήθηκε με ενεργή συμμετοχή της Α’ τάξης του σχολείου μας σε συνεργασία με το Γυμνάσιο Καλλιμασιάς Χίου, ενισχύοντας τη διασχολική επικοινωνία και συνεργασία.
Η δράση βασίστηκε στις αρχές της βιωματικής μάθησης, της συνεργατικής προσέγγισης και της διαθεματικότητας, ενισχύοντας την παιδαγωγική διάσταση της πόλης και του τόπου ως ανοιχτού πεδίου μάθησης και διαλόγου. Η πολιτιστική κληρονομιά αντιμετωπίστηκε όχι ως στατικό παρελθόν αλλά ως ζωντανό μέρος της τοπικής ταυτότητας, με σύνδεση στο παρόν και προοπτική στο μέλλον, στο πλαίσιο της αειφόρου ανάπτυξης.
Στόχοι της Δράσης
- Καλλιέργεια σεβασμού προς την πολιτιστική ταυτότητα και την ιστορική μνήμη των τοπικών κοινωνιών.
- Εξοικείωση των μαθητών/τριών με έννοιες όπως: πολιτιστική κληρονομιά, βιώσιμη ανάπτυξη, ενεργός πολίτης.
- Προώθηση της συνεργασίας και της επικοινωνίας μεταξύ μαθητών από διαφορετικά γεωγραφικά και πολιτισμικά περιβάλλοντα.
- Ενίσχυση της δημιουργικότητας και της ενεργητικής μάθησης με χρήση εργαλείων ΤΠΕ.
- Σύνδεση της σχολικής ζωής με την κοινότητα και τα πολιτισμικά στοιχεία του τόπου.
- Καλλιέργεια στάσεων και αξιών σχετικών με την αειφορία, την υπευθυνότητα, τη συνεργασία και την κοινωνική συνοχή.
Περιγραφή Δράσεων
Η δράση με τίτλο «Αυτός είναι ο τόπος μου» ξεκίνησε με τη σύναψη συνεργασίας μεταξύ του Γυμνασίου Μαραθοκάμπου Σάμου και του Γυμνασίου Καλλιμασιάς Χίου. Σκοπός ήταν να δοθεί η ευκαιρία στους/στις μαθητές/τριες να εξερευνήσουν και να αναδείξουν την πολιτιστική ταυτότητα του τόπου τους, ενώ ταυτόχρονα να έρθουν σε επαφή με τα πολιτιστικά χαρακτηριστικά μιας άλλης περιοχής του Αιγαίου.
Από την αρχή της δράσης, στα πλαίσια φιλαγνωσίας, οι μαθητές/τριες συμμετείχαν σε ακροάσεις και αναγνώσεις αποσπασμάτων από λογοτεχνικά έργα, άρθρα και ιστορικά κείμενα που σχετίζονταν με την πολιτιστική και ιστορική φυσιογνωμία της Σάμου και της Χίου. Μέσα από αυτές τις δραστηριότητες ενθαρρύνθηκαν να μοιραστούν προσωπικά βιώματα και να ανταλλάξουν σκέψεις, γεγονός που ενίσχυσε τον διάλογο και την ενεργό συμμετοχή.
Η συνέχεια περιλάμβανε την αξιοποίηση οπτικοακουστικού υλικού, μέσω του οποίου οι μαθητές/τριες είχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν πτυχές της τοπικής ιστορίας, τα ήθη, τα έθιμα και τις παραδόσεις των δύο νησιών. Η διαδικασία αυτή ενίσχυσε τη διαπολιτισμική συνείδηση και τους βοήθησε να αναστοχαστούν πάνω στην έννοια της πολιτιστικής ταυτότητας και της διατήρησης της πολιτιστικής κληρονομιάς. Η προσέγγιση δεν ήταν παθητική, καθώς ακολούθησαν συζητήσεις, αναλύσεις και ανταλλαγή απόψεων, με στόχο την ενεργή κατανόηση των πολιτισμικών χαρακτηριστικών κάθε τόπου.
Στο πλαίσιο του μαθήματος της Πληροφορικής και μέσα από διαθεματική προσέγγιση, οι μαθητές/τριες εκπόνησαν εργασία που εστίαζε σ’ ένα πολιτιστικό χαρακτηριστικό της τοπικής τους παράδοση. Το παραγόμενο υλικό συγκεντρώθηκε σε μία ενιαία παρουσίαση PowerPoint, η οποία παρουσίαζε με συνεκτικό τρόπο την πολιτιστική ταυτότητα κάθε περιοχής
Η δράση κορυφώθηκε με τηλεσυνάντηση μεταξύ των δύο σχολικών μονάδων, στην οποία οι μαθητές/τριες παρουσίασαν τις εργασίες τους, αντάλλαξαν εντυπώσεις και συνομίλησαν με συνομηλίκους τους από το άλλο νησί. Η εμπειρία αυτή συνέβαλε στην ενίσχυση της επικοινωνιακής τους ικανότητας και στην καλλιέργεια πνεύματος συνεργασίας, αποδοχής και αλληλοσεβασμού. Η διαδικασία ενίσχυσε την αυτοεκτίμησή τους και ανέδειξε τη σημασία της ενεργής συμμετοχής σε κοινές εκπαιδευτικές δράσεις.
Παράλληλα, πραγματοποιήθηκαν ακροάσεις μουσικών κομματιών που σχετίζονταν με τη Σάμο και τη Χίο, γεγονός που πρόσθεσε μια συναισθηματική και αισθητική διάσταση στην όλη εμπειρία. Οι μαθητές/τριες προσκλήθηκαν, επίσης, να συμμετάσχουν σε ερωτηματολόγιο αναστοχασμού, ώστε να αποτυπωθεί η μεταβολή στις αντιλήψεις, τη γνώση και τη στάση τους κατά τη διάρκεια της δράσης. Τα αποτελέσματα κατέδειξαν ουσιαστικά οφέλη στην καλλιέργεια θετικών στάσεων απέναντι στον πολιτισμό και την αειφορία.
Η δράση ολοκληρώθηκε με την προσδοκία μελλοντικής δια ζώσης συνάντησης των δύο σχολείων και την ελπίδα ότι η γνωριμία των μαθητών/τριών με την πολιτιστική κληρονομιά θα συνεχιστεί με βιωματικό τρόπο. Σημαντικό ρόλο σε αυτό έπαιξαν και οι σχολικές επισκέψεις και περίπατοι, οι οποίοι αποτέλεσαν ευκαιρίες για περαιτέρω προβληματισμό, πέρα από το στενό πλαίσιο της τάξης, και ενίσχυσαν την αξία της σύνδεσης του σχολείου με την τοπική κοινότητα και τον πολιτισμό της.
Γυμνάσιο Μαραθοκάμπου, Σάμου
Πολύ ενδιαφέρουσα η συνεργασία που αναπτύξατε με το Γυμνάσιο Καλλιμασιάς, η ανταλλαγή πληροφοριών και εμπειριών, η γνωριμία με την πολιτιστική ταυτότητα κάθε τόπου αλλά και η μέταξύ σας διαδικτυακή συνάντηση. Συγχαρητήρια!