Ο γράφων και το συλλογικό έργο.
Δεν επαναστάτησε το 1821 η πολίχνη Κόζιαν(η), μετέπειτα Κοζάνη. Οι αιτίες εκτείνονταν από τη βαριά κληρονομιά του χρόνου και την συγκυριακή γεωγραφία του τόπου μέχρι την ευζωική ανά τους αιώνες συνείδησή της…
Περισσότερα στο συλλογικό βιβλίο που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Παρέμβαση με τίτλο 1821 λέξεις για το χθες…: Η Κοζάνη κατά την περίοδο του 1821 όπου κείμενο του γράφοντος με το θέμα “Γιατί δεν επαναστάτησε η Κόζιανη το 1821”.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Χρόνος Κοζάνης 25.3.2021
-Τι έσπρωξε τους Έλληνες στο παράτολμο επαναστατικό εγχείρημα της επανάστασης του 1821;
Οι επιρροές παρόμοιων διεργασιών και η άνοδος του βιοτικού τους επιπέδου. Πράγματι πριν από το 1821 είχαν λάβει χώραν στην αμερικανική ήπειρο νικηφόρες επαναστάσεις που οδήγησαν στην δημιουργία ανεξαρτήτων κρατών (Ηνωμένες Πολιτείες κι Αϊτή) κι εξεγέρσεις στην Γαλλία, την Ιταλία (Καρμπονάροι) και τον Λίβανο (Δρούζοι -Μαρωνίτες) με στόχο την αποκαθήλωση της καταπιεστικής των εξουσίας.
Επίσκεψη στον ερειπωμένο ορεινό κτηνοτροφικό οικισμό Μεμιλέρ Ιμέρων. Το Memiler κατοικούνταν ως το 1924 από Οθωμανούς, τους οποίους αντικατέστησαν για μερικά χρόνια τουρκόφωνοι χριστιανοί πρόσφυγες από την Γάβζα. Απρίλη 1943 κρατήθηκαν εκεί στελέχη του ΚΚΕ Μακεδονίας και συνοδοί τους αντάρτες, οι οποίοι εκτελέστηκαν λίγο πιο πάνω ως αντίποινα για πρότερες εκτελέσεις αξιωματικών της ΥΒΕ/ΕΚΑ Βοΐου. Κατέβασμα μετά στην παραλίμνια θέση Ίλιτσα, όπου μνημείο τυφεκισθέντων χωριτών από τον ΕΛΑΣ την 26η Νοεμβρίου 1944.
Για να δείτε σχετική ταινία μικρού μήκους, πατήστε εδώ.
Επίσκεψη στη Μάνα του Νερού, οικισμός Μεσιανής (Χατζήρανη -Haci Reyhanlı) Κοζάνης. Δίπλα ανεγείρονται τεράστια φωτοβολταϊκά. Θα επεκταθούν άραγε και μέσα στο δάσος κέδρων και βελανιδιών ή μόνο στις παρυφές του; Στην τοποθεσία υπήρχε αρχαίος οικισμός και ναός, που οι Γιουρούκοι έποικοι μεταμόρφωσαν σε τεκέ δερβίσηδων. Το χωριό πυρπολήθηκε από τους αντάρτες του ΕΛΑΣ Αύγουστο του 1944 και τον Νοέμβριο του ιδίου έτους τέσσερις δεκάδες αντικομουνιστές οπλίτες της εκτελέστηκαν ως αντιφρονούντες. Τα εκπηγάζοντα ερωτήματα είναι: επηρεάζουν η μνήμη και η οικολογία το παρόν και το μέλλον; Η τεχνολογία σίγουρα.
Ανοίξτε σχετική ταινία μικρού μήκους πατώντας εδώ.
Απολαμβάνοντας καφέ στο χαρέμι, https://el.wikipedia.org/Οθωμανική_Αυτοκρατορία
Ένοπλες αιματηρές μάχες, βία και καταστροφές με κύριο πρωταγωνιστή από το 1300 μ.Χ. και μετά το Ανώτατο Οθωμανικό Κράτος (Davlet-i Âliyye-i Osmâniyye), το οποίο ονομάζεται σήμερα Δημοκρατία της Τουρκίας, δεν ήταν πρωτόγνωρες στον ελληνικό χώρο.
Πράγματι, ξεκινώντας από τη Μικρά Ασία για να επεκταθούν προς τη δύση μόνοι ή με τη βοήθεια κάποτε της Γαλλίας οι Οθωμανοί έφτασαν τα σύνορά τους ως την Αυστρία, τη βόρεια Αφρική και τον Ινδικό Ωκεανό κατόπιν συνεχών πολέμων με την Ισπανία, την Ιταλία και τη Ρωσία, ιδιαίτερα με τις δύο τελευταίες καθώς Γένουα και Βενετία διατηρούσαν ναυτικές βάσεις στην Ελλάδα, ενώ ο τσάρος επιθυμούσε να βρέξει τα πόδια του στη Μεσόγειο Θάλασσα.
Ειδοποίηση από το Γιώργο Μπουρνιώτη την 20ή Μαρτίου 2010 για ανάβαση στο Σινιάτσικο έγινε ασμένως δεκτή. Ξύπνημα λοιπόν στις 6 το πρωί και οδήγηση μέχρι την Κοζάνη όπου τον παρέλαβα για να πάμε με ένα αυτοκίνητο.
Αφού το βουνό φαινόταν χιονισμένο από τη νότια πλευρά, υποθέσαμε ότι η βόρεια θα ήταν κατάφορτη . Πράγματι λίγο πριν από την Άρδασα το βουνό ξεπρόβαλε ελκυστικό κι άσπρο στα αριστερά μας.
Ανάβαση στην Πατσούρα (υψ. 830), οροπέδιο Ελίμειας Δυτικής Μακεδονίας την 6η Φλεβάρη 2021 -σχετική ταινία μικρού μήκους υπάρχει εδώ.
Στο χωριό Λεύκαρα (Aksaklı) επίσκεψη στο μνημείο εκτελεσθέντων από τον ΕΛΑΣ Νοέμβριο ΄44, μετά στο ναό της Αναλήψεως όπου αιωνόβιο δέντρο με ενδύματα-αναθήματα πιστών. Στη συνέχεια από τη θέση Τσαντουλούκ στην κορυφή μέσα από πυκνή χλωρίδα (πρίνοι, κέδρα κι άρκευθοι) και είσοδος στη σπηλιά των Παοτζήδων. Κατά την επιστροφή επίσκεψη στον μαχαλά Ταβουτλού (Davutlu), όπου κατοικούσαν Γιουρούκοι έποικοι πριν από την έλευση χριστιανών προσφύγων το 1923.
Μουσικό υπόβαθρο:
-İbrahim Tatlıses: Yallah Şöför & Ölürsem Kabrime gelme istemem
-Sultan Baci: Bahçanın Harımıyım & Ah Neyleyim Gönül
-Çağatay Olgun: İnce İnce Bir Kar Yağar
-Creedence Clearwater Revival: Suzie Q
-Rare Earth: Get Ready
Θα ακολουθήσει συγγραφή εκτενέστερου κειμένου.
Ανακτένιση 18/1/2021, 21:50΄
Εκτενής συνομιλία του γράφοντος με το ύψωμα Μποζ Τεπέ στην κορυφή του οποίου ανέβηκε πρόσφατα για τη θέση, τη μορφή, το όνομα και την ιστορία του από την αρχαία εποχή μέχρι σήμερα.
Εικόνα 1. Η θέση του Μποζ Τεπέ στο χώρο της Μακεδονίας (κόκκινη βούλα).
Πριν από όχι πολύ καιρό ανέβηκα[1] στο ύψωμα Μποζ Τεπέ Ελίμειας. Στάθηκα πάνω στην κορυφή, μέρα καλή, ηλιόλουστη, με μιαν ελαφριά αύρα από το Βορρά που θρόιζε ανάμεσα στα φύλλα των δρυών (ημεράδια στη μακεδονική χωριατική), όταν ένιωσα κάτι να με πλησιάζει. Γύρισα τα μάτια μου, δεν είδα τίποτα. Άκουσα όμως μια φωνή:
“Καλώς ήλθες”
“Καλώς σε βρήκα.”
“Ήρθες να κυνηγήσεις τις ορεινές πέρδικες που νωρίτερα τρόμαξαν με την παρουσία σου ή για τον κοκκινολαίμη που σε κοιτούσε περίεργα μέσα από τους θάμνους;”
Ανάβαση σήμερα στο ύψωμα Μποζ Τεπέ (υψ. 1036 μ.) Κοζάνης -μετονομάστηκε επισήμως το 1959 σε Φαλακρό Λόφο. Διαδρομή αναπτύγματος 2 χιλιομέτρων με 300 υψομετρικά, χωρίς συνήθως μονοπάτι, 80 λεπτά με τις καθυστερήσεις. Χλωρίδα: σατνιές, άρκευθοι, κέδρα, ημεράδια σε ασβεστολιθικό υπόστρωμα. Πανίδα: Περδίκια, κοκκινολαίμηδες, κορυδαλλοί.
Πατήστε να δείτε το βίντεο εδώ.
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Σήμερα που τα γεγονότα στο Κόσοβο ηχούν αρκετά κοντά μας και δεν είναι απίθανο να δημιουργηθούν παρόμοια στη δημοκρατία της «Μακεδονίας», μια ιστορική αναφορά στο λεγόμενο «μακεδονικό ζήτημα» την περίοδο της δεκαετίας του ΄40 δεν θα προκαλούσε δυσφορία. Τα πολύπαθα αυτά χρόνια, ιδωμένα από τα κάτω, από τις πράξεις των απλών ανθρώπων κι όχι από τις διαβουλεύσεις των επισήμων και τις συμφωνίες των σαλονιών, ίσως αποκαλύψουν στον αναγνώστη ελατήρια της ανθρώπινης συμπεριφοράς σε ασυνήθιστους καιρούς, όπως αυτοί που εξετάζονται στη μελέτη αυτή.
Στο σύνδεσμο Κοζάνη -Ψηλός Αιλιάς διαβάζετε ομώνυμη εξαιρετική εργασία του Θεόδωρου Φασούλα σχετική με το άνοιγμα αναρριχητικών διαδρομών στη λοφοσειρά του Αϊ-Λια Κοζάνης.
Ενεπλάκη στη διαδικασία αυτή άμεσα κι ο γράφων.
Ο καπετάν Αχιλλέας στον Εμφύλιο Πόλεμο. Ιδιωτική Συλλογή του ιδίου.
Δημοσιεύτηκε στον τόμο Η δεκαετία 1940 –1950 στη Δυτική Μακεδονία, Εταιρεία Μελετών Άνω Βοΐου, Θεσσαλονίκη 1998, σ. 228 –238 με τον τίτλο «ΠΑΟ -ΕΛΑΣ: Ο Εμφύλιος στη Δυτική Μακεδονία 1943 –1945»
Ποτέ μου δεν υπήρξα φανατικός. Ήμουν βέβαια αντικομμουνιστής, γιατί εκτός των άλλων διέτρεχα και κίνδυνο από τους κομμουνιστές. Ήμουν νεαρός, χωρίς να γνωρίζω φόβο, ανήσυχος. Ήθελα να είμαι ελεύθερος, δεν ήθελα να δέχομαι πιέσεις. Αγαπούσα κι αγαπώ την πατρίδα μου την Ελλάδα. Ήμουν κατά των Άγγλων, γιατί ενώ εμείς αγωνιζόμασταν να μην πέσει η Ελλάδα στα χέρια των Σλάβων, αυτοί βοηθούσαν τους ελασίτες, για να νικήσουν τα Σοβιέτ.
Το 1942 το ΕΑΜ έβγαλε ένοπλες ομάδες στα βουνά. Τρέξαμε στην Κοζάνη και συμβουλευτήκαμε τους αξιωματικούς μας, γιατί η ανησυχία μας ήταν μεγάλη. Μας συμβούλεψαν να αποφύγουμε, παντί τρόπω το ΕΑΜ και να περιμένουμε.
Ανακτένιση 13/9/2020, 17:56΄
Εξετάζονται περιγελασμοί οικισμών από την αρχαία εποχή μέχρι σήμερα: το όνομα, η γέννηση, η διάρκεια και η ερμηνεία τους
Θεωρίες. Ταυτότητα ορίζεται στα μαθηματικά η ισότητα ανάμεσα σε δύο αλγεβρικές παραστάσεις,[1] στη διοίκηση το έγγραφο που πιστοποιεί τη μοναδικότητα εκάστου ατόμου και στο εμπόριο τη γνησιότητα των αντικειμένων.[2] Στην αρχαία φιλοσοφία θέτει το πρόβλημα της ομοιότητας και της διαφοράς.[3]
Αμυγδαλάκη Ε.-Παρασκευοπούλου Α., Λασσάνης Γεώργιος (1793-1870), μια βιογραφία, 2/4/2012, https://www.istorikathemata.com/2012/04/1793-1870.html
Ανακτένιση 22/8/2020, 16:23΄
Το όνομα Λάτζκος[1] ή Λάτσκος[2] συναντάται γραπτά πρώτη φορά στην κωμόπολη τότε Κοζάνη στα μέσα του 18ου αιώνα μ.Χ. και παρομοίως την ίδια περίοδο στον οικισμό Κτένιον, στο ιδίωμα Χτέν(ι), κι αυτό ως βαπτιστικό στη γενική όμως πτώση, Λάτζκου.[3] Ωστόσο, 200 χρόνια νωρίτερα είχε καταγραφεί από τους Οθωμανούς στα Σέρβια ο Yorgi Lacka[4] (Γιώργη Λάτσκα), ελληνιστί ο Γεώργιος του Λάτσκου. Στην ιδιόλεκτο της περιοχής το όνομα των πρώτων προφέρονταν ως Λάτσκους, ενώ ο τρίτος ως Γιώρς τ’ Λάτσκ(ου). Πρόκειται για τον Λάζαρο, δανεικό ισραηλίτικο όνομα -ο Ούγγρος συγγραφέας Andreas Latzko ήταν εβραϊκής καταγωγής.[5]
Μέλη της κοζανίτικης οικογένειας Λάτσκου ή Σαπουντζή (από την παραγωγή και διάθεση σάπωνος) εμπορεύονταν στην Ουγγαρία τον 18ο αιώνα,[6] επιτυχώς, αφού ο υιός ενός ονόματι Γεώργιος ανεχώρησε έφηβος για σπουδές στην ομόσπονδη Γερμανία (Deutscher Bund),[7] φιλολογικής κατευθύνσεως[8] γι’ αυτό και γνώριζε άριστα τη γλώσσα ώστε να μεταφράζει μυθιστορήματα στην ελληνική.[9] Περατώνοντάς τες μετέβη το 1818 στην Οδησσό[10] της τότε Ρωσικής Αυτοκρατορίας (Россійская Имперія)[11] όπου κατά ομολογίαν του ιδίου εργαζόταν ως διδάσκαλος στο κοινόν σχολείον[12] των παιδιών της ελληνικής παροικίας, το οποίο αντιστοιχούσε με το σημερινό δημοτικό σχολείο,[13] ονομασία που παρέμεινε τουλάχιστον ως τη δεκαετία του 1920 στα αντίστοιχα ιδρύματα του οροπεδίου της Ελίμειας.[14] Παράλληλα δίδασκε και στην Ελληνοεμπορική Σχολή,[15] στο των Ελλήνων Εμπόρων σχολείου όπως παραδίδεται σε έκδοση του 1829.[16]
Αναμένοντας ρυθμίσεις τις εικονοληψίας για την συνέντευξη μαζί με την κυρία Έφη Κατσόγιαννου-Τριανταφύλλου, καθώς ο ήλιος πάλευε με τις σκιές. Φωτογραφία της Ε.Α. Πλατεία Κοζάνης 12/7/2020.
Στο κάτωθι κείμενο ανιχνεύεται η διαφορά του υποκειμενογράφου από τον συγγραφέα, ο τρόπος εργασίας του πρώτου και η πρόσληψη του αναγνώστη.
1o Φεστιβάλ Βιβλίου στην πλατεία Κοζάνης χτες Κυριακή 12η Ιουλίου 2020. Καλεσμένος επισήμως ανάμεσα σε τοπικούς συγγραφείς, βιβλιοπωλεία, εκδότες και ανθρώπους των γραμμάτων… Βιβλίο και Ψηφιακή Εποχή,[1] μια έξαφνη τιμή.
Ώρα 5 απόγευμα ήμασταν εκεί. Ζέστα, άπνοια, ήλιος με ψευδοϋετώδη νέφη, χώρος ανοικτός λόγω κορώνας, κόσμος διάφορος εντός κι εκτός. Πριν αρχίσει το συμβάν χρηματίσαμε για λίγο βιβλιοπώλεις, για την ακρίβεια βιβλιολόγοι, στην υπαίθρια τράπεζα της Παρέμβασης, μνημειώδους περιοδικού της πόλης που εκδίδει εδώ και δεκαετίες ο Βασίλειος Καραγιάννης -αναγκαία η προτομή του.
Ο Τομ Έβανς στο προαύλιο του ενοριακού ναού Ποιμενικού (Βαψώρι) Καστοριάς, το μόνο μη ερειπωμένο κτίσμα του ορεινού οικισμού, ο οποίος εγκαταλείφθηκε από τους κατοίκους του στα μέσα του 20ού αιώνα.
Το κείμενο είχε δημοσιευτεί παλαιότερα στις εφημερίδες Θάρρος (15.10.03) 1, 3 & Πτολεμαίος (11.11.03) 8-9. Σήμερα βλέπει ανακτενισμένο τον ψηφιακό κόσμο.
Στον χρυσό οδηγό και τηλεφωνικό κατάλογο Δυτικής Μακεδονίας που πριν από δύο χρόνια μοίραζε ο ΟΤΕ, ενώ σήμερα προσφέρει θυγατρική του εταιρία, εμπεριέχονται γεωγραφικοί χάρτες των τεσσάρων νομών της. Πρόσφατα κυκλοφόρησε ο τόμος του 2003 σε νέα βάση και με επιπλέον τουριστικές πληροφορίες, αλλά με αβλεψίες και παραδρομές. Κρίνεται, λοιπόν, αναγκαία μια μερική επισκόπησή τους προσμένοντας ώστε στον κατάλογο του επομένου έτους οι χαρτογράφοι και οι συντάκτες της INFOTE να διορθώσουν τα ημαρτημένα μιας και οι ίδιοι προσπαθούν για «ορθότητα, πληρότητα και ακρίβεια»[1] όσων παραθέτουν.
ανακτένιση 11/8/2021, 20:34΄
Παμπάλαιο ομοίωμα της θεάς του τοκετού συναρτάται με τον οικισμό Κάλιανη, τη σημερινή Αιανή της Δυτικής Μακεδονίας, φωτίζοντας την υπερχιλιετή πορεία του από ναωνύμιο-τοπωνύμιο σε οικωνύμιο
Εικόνα 1. Ξύλινο ομοίωμα της θεάς Ελευθούς στον ναό της Κοιμήσεως Θεοτόκου Αιανής
Ξεφυλλίζοντας το βιβλίο Αιανή του Κωνσταντίνου Σιαμπανοπούλου, εξαιρετικού εργάτη του Χεριού και του Πνεύματος, συναντούμε φωτογραφία ξύλινου ειδωλίου με μεταλλικό φωτοστέφανο (εικ. 1). Φυλασσόμενο στον ναό της Παναγίας το τοποθετούσαν στο προσκεφάλι εγκυμονούσης, ώστε με την αρωγή του να ξελευτερωθεί με ευκολία. Το ανθρώπινο αυτό ομοίωμα, λείψανο πρωτογόνου λατρείας κατά τον συγγραφέα,[1] εκτιθόταν στην παλαιά αρχαιολογική συλλογή του χωριού μαζί με ξυλόγλυπτα βυζαντινής περιόδου -ο γράφων αγνοεί πού ευρίσκεται σήμερα το σημαντικότατο αυτό, όπως θα φανεί, επιβίωμα.
Θα είχε ενδιαφέρον να μελετηθούν α) η ηλικία του, πιθανότατα έχει γλυφεί τον 4ο αιώνα μ. Χ., όταν επισήμως απαγορεύτηκε προς ωφέλειαν του χριστιανισμού η λατρεία του Δωδεκάθεου, οπότε μίκρυνε και το ομοίωμα κι από μεγάλο και σταθερό μεταμορφώθηκε σε φορητό αντικείμενο ύψους 60 περίπου εκατοστών,[2] και β) το υλικό κατασκευής του, αν και φαίνεται δρυοπαγές γ) διάφορες άλλες λεπτομέρειες.
609 καταγεγραμμένοι λεπτομερώς άνδρες (αντικομουνιστές κυρίως οπλίτες), γυναίκες και παιδιά φονεύτηκαν στην επαρχία Κοζάνης από τις οργανώσεις ΕΑΜ και ΚΚΕ από το 1943 ως το 1945. Τα 2/3 αυτών επί Εαμοκρατίας σε τρεις μόνον ημέρες, στο σκότος, κρυφά και χωρίς δίκη. Προσφυγικής επί το πλείστον καταγωγής, γνώστες της τουρκικής οι μισοί και γεωργοί όλοι εκτός από λίγες δεκάδες ιδιωτικών και δημοσίων υπαλλήλων. Αιτία κύρια των ανθρωποκτονιών η διακαής επιθυμία ανάληψης της εξουσίας, και δευτερεύοντες μόνο παράγοντες η κληρονομιά και η γεωγραφία
Εξακόσιοι εννέα άνθρωποι φονεύτηκαν από το ΕΑΜ/ΚΚΕ το διάστημα 1943-45 στην επαρχία Κοζάνης, 574 άρρενες και 35 θήλεις. Από τις τελευταίες τον πιο οικτρό θάνατο είχε 27χρονη ελληνόφωνη αγρότισσα, η οποία Αύγουστο ’44 σπρώχτηκε ζωντανή μέσα σε καιόμενο καθαριστικό σπόρων στον οικισμό Κουβούκλια. Γυναίκα της οργάνωσης Τοντ, απήχθη από την Αιανή χωρίς έκτοτε να δώσει σημεία ζωής. Τέσσερις μόνον έπεσαν εν ώρα μάχης, ενώ 27 εκτελέστηκαν είτε επί τόπου είτε κατόπιν μεταφοράς τους σε τόπους ανακρίσεων όπως η παραποτάμια θέση Αράπης Ρυμνίου. Αποτελούν τα 3/5 των φονευθέντων από τους ίδιους σε ολόκληρη τη Δυτική Μακεδονία.
Ο Ιωακείμ στη Βέροια 1/11/1944
ανακτένιση 27/4/2020, 12:20′
O μητροπολίτης Ιωακείμ ήταν τολμηρός και φιλόδοξος, με ενεργή εμπλοκή στις έριδες μεταξύ θρησκευτικών και πολιτικών ηγετών που από παλιά ταλάνιζαν την πόλη της Κοζάνης. Παρέμβαινε όχι μόνο στο πολιτικό αλλά και στο κοινωνικό, εκπαιδευτικό π.χ., γίγνεσθαι. Επί Μεταξά (αυτο)περιορίστηκε για ένα εξάμηνο στο Άγιον Όρος, αλλά επιστρέφοντας εξιλεώθηκε με τηλεγραφήματα υποστήριξης προς τη δικτατορία. Την περίοδο της γερμανικής κατοχής η ισχύς του αυξήθηκε, επειδή οι άνθρωποι στις δυσκολίες επαφίονται με την Εκκλησία επιζητώντας την παραμυθία του Θεού και την υλική της ενίσχυση και καθώς οι καταστάσεις των απόρων που προσδοκούσαν κρατική ενίσχυση συντάσσονταν από τους ιερείς των ενοριών, τέλη 1942 επεκτάθηκε και στην κοσμική διοίκηση εκμεταλλευόμενος την απειρία του νεοδιορισθέντος νομάρχη.
Εξετάζεται η άφιξη της ισπανικής γρίπης το φθινόπωρο του 1918, η διασπορά στη μεσημβρινή Δυτική Μακεδονία, η αντιμετώπιση από τη Διοίκηση, την Ιατρική και τη Θρησκεία, τα αποτελέσματα του περάσματος και η φυσική αποδρομή της
Θνητότητα κατά περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας το φθινόπωρο και το χειμώνα του 1918 από λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος με βάση σύγκρισης τους καταγεγραμμένους ονομαστικά ή αριθμητικά εκδημήσαντες στην πόλη της Κοζάνης. Οι παρόντες αριθμοί εγράφησαν κατόπιν επιλογής των από διάφορες πηγές της εποχής, αλληλοσυγκρουόμενες ακόμη και μεταξύ τους. Ωστόσο, και η αξιοπιστία όσων παρατίθενται στο γράφημα επιδέχεται κάθε αμφιβολίας
Η συγγραφή της προκείμενης μελέτης άρχισε πριν από είκοσι περίπου ημέρες, με την εμφάνιση στη Δυτική Μακεδονία του ιού Covid-19, που εντοπίστηκε πρώτη φορά στην Κίνα τέλη του προηγούμενου έτους.
Βάση της υπήρξαν οι διηγήσεις της γιαγιάς μου Πανάγιως. Πανάιου την αποκαλούσαν οι γυναίκες, Νάτσινα οι άντρες από το όνομα του άντρα της, του Νάτσιου, κατά κόσμον Αθανασίου Κύρινα. Ήταν 8 χρονών όταν οι γονείς της, ο παπα-Γιάννης Γκαλγκουράνας και η Θανάσω Καρακούλα, 32 ετών τότε, εξεδήμησαν από την ισπανική γρίπη το 1918, ημαρτημένη η αναγραφή 1917,[1] θάβοντάς τους στο λόφο του Αηλιά Αιανής. Από την ίδια αιτία είχαν πεθάνει ο 28χρονος θείος της Μίκας Γκαλγκουράνας στην Αμερική κι ο παππούς της Κωνσταντής Καρακούλας 74 χρονών. Έτερος θείος, ο Αντώνης Καρακούλας, πέθανε την ίδια εποχή κι αυτός στην Αμερική, πιθανόν από τον ίδιο λόγο. Με είχε επιπλέον πει ότι από γρίπη είχαν εκδημήσει και οι γονείς του άντρα της, ο Στέργιος Κύρινας και η Βασίλω Χαντζιάρα 56 ετών, αλλά από ύστερη εμφάνισή της, μάλλον το 1929. Δηλαδή η οικογένειά μας είχε εφτά θανόντες από την ασθένεια και μάλιστα σχετικά νέους.[2]
