Η Τεχνητή Νοημοσύνη (ΤΝ) – Artificial Intelligence (AI) αναμένεται να παίξει καθοριστικό ρόλο ως τεχνολογία του μέλλοντος.
(Α) Ορισμός:
- Aναφέρεται στην ικανότητα μιας μηχανής να αναπαράγει τις γνωστικές λειτουργίες ενός ανθρώπου, όπως είναι η μάθηση, ο σχεδιασμός και η δημιουργικότητα.
- Δίνει τη ικανότητα στις μηχανές να ‘κατανοούν’ το περιβάλλον τους, να επιλύουν προβλήματα και να δρουν προς την επίτευξη ενός συγκεκριμένου στόχου. Ο υπολογιστής λαμβάνει δεδομένα (ήδη έτοιμα ή τα συλλέγει μέσω αισθητήρων, π.χ. κάμερας), τα επεξεργάζεται και με βάσει τα δεδομένα ανταποκρίνεται.
- Τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης είναι ικανά να προσαρμόζουν τη συμπεριφορά τους και να επιλύουν μόνα τους προβλήματα.
(Β) Στόχος:
Να κάνουμε τις μηχανές να μιμηθούν την ανθρώπινη συμπεριφορά (δηλαδή να σκέφτονται και να αντιδρούν όπως ο άνθρωπος).
Η Μηχανική Μάθηση (ΜΜ) – Machine Learning (ML) διδάσκει στη μηχανή (π.χ. υπολογιστή) πώς να μαθαίνει, μέσα από δοκιμές.
(Γ) Είδη ΤΝ:
- Λογισμικά: Εικονικοί βοηθοί, Λογισμικό ανάλυσης εικόνας, Μηχανές αναζήτησης, Συστήματα αναγνώρισης προσώπου και ομιλίας
- “Ενσωματωμένη τεχνητή νοημοσύνη”: Ρομπότ, Αυτόνομα αυτοκίνητα, Τηλεκατευθυνόμενα αεροσκάφη (drones), Διαδίκτυο των πραγμάτων (Internet of Things)
(Δ) Εφαρμογές ΤΝ:
- Διαδικτυακές αγορές και διαφήμιση
- Διαδικτυακή αναζήτηση
- Προσωπικοί ψηφιακοί βοηθοί
- Αυτόματες μεταφράσεις
- Έξυπνα σπίτια, πόλεις και υποδομές
- Έξυπνα αυτοκίνητα, συστήματα πλοήγησης
- Κυβερνοασφάλεια
- Καταπολέμηση της παραπληροφόρησης (ψευδείς ειδήσεις – fake news)
(Ε) Σύγκριση ΤΝ με τον προγραμματισμό:
Προγραμματισμός | Τεχνητή Νοημοσύνη – ΤΝ |
Ασχολούμαστε πολύ με τις ΕΝΤΟΛΕΣ. | Ασχολούμαστε πολύ με τα ΔΕΔΟΜΕΝΑ. |
Ο υπολογιστής κάνει ό,τι του πούμε. Αν του δώσουμε λάθος εντολή, θα πρέπει να τη διορθώσουμε. | Η μηχανή μαθαίνει ό,τι της διδάξουμε. Αν δεν τα μάθει σωστά, σημαίνει ότι χρειάζεται να την εκπαιδεύσουμε περισσότερο. |
Δεδομένα |
|
Το είδος των δεδομένων με τα οποία εκπαιδεύουμε τη μηχανή, επηρεάζουν τα αποτελέσματα της ΤΝ (π.χ. τι θα γίνει, αν, κατά την εκπαίδευση μηχανής για αναγνώριση ανθρώπου από ζώα, τα δεδομένα που θα δώσουμε για να την εκπαιδεύσουμε αφορούν μόνο:
Η ΤΝ είναι τόσο καλή όσο τα δεδομένα με τα οποία την εκπαιδεύουμε. Σημασία έχει η ποσότητα των δεδομένων καθώς και η ποιότητά τους. Επίσης σημαντικό ρόλο παίζει:
Αν τα δεδομένα περιέχουν προκαταλήψεις (διακρίσεις-biased data) , θα έχουν και τα αποτελέσματα προκαταλήψεις. Πριν δώσω τα δεδομένα , θα πρέπει να σκεφτώ:
|
(Ζ) Κοινωνικός Αντίκτυπος:
H ΤΝ και η ΜΜ μπορούν να επηρεάσουν κάθε κομμάτι της κοινωνίας με θετικό τρόπο αλλά υπάρχουν και κίνδυνοι:
- Πρέπει να είμαστε σίγουροι ότι δεν χρησιμοποιούμε δεδομένα με μεροληψία – διακρίσεις – προκαταλήψεις (biased data), ώστε να μην προκαλέσουμε κακό ή αδικίες.
- Πρέπει πρώτα να κατανοήσουμε ΚΑΛΑ πώς δουλεύει η ΜΜ και μετά να την χρησιμοποιήσουμε για καλό σκοπό!
Η ΤΝ χρησιμοποιείται για προβλέψεις ή για λήψη αποφάσεων.
(Η) Παραδείγματα εφαρμογών:
Το Autodraw, με βάση αυτό που σχεδιάζουμε, κάνει πρόβλεψη. Προβλέπει τι μπορεί να έχουμε στο μυαλό μας και μας προτείνει σχετικές ζωγραφιές.
To Duolingo ασχολείται με το κομμάτι της τεχνητής νοημοσύνης που λέγεται NLP (Natural language processing), δηλαδή επεξεργασία φυσικής γλώσσας (περιλαμβάνει σύστημα αναγνώρισης ομιλίας).
Τα Chatbots είναι προγράμματα τα οποία συνομιλούν μαζί μας, για να μας εξυπηρετήσουν δίνοντάς μας πληροφορίες ή συμβουλές. Παλαιότερα υπήρχε η Alice. Σύγχρονα chatbots είναι η Alexa, o Siri, ο Google Assistant, το ChatGPT.
(Θ) “Τροφή” για σκέψη:
Ο άνθρωπος σκέφτηκε να φτιάξει μηχανές που θα σκέφτονται όπως ο ίδιος. Ανθρώπινα. Θέλησε δηλαδή να κατασκευάσει, να αναπαράξει τον ανθρώπινο εγκέφαλο. Ανεξάρτητα από το πού θα φτάσει η εξέλιξη της τεχνολογίας, το πόσο ισχυροί θα γίνουν οι υπολογιστές και πόσο έξυπνες θα γίνουν οι μηχανές αναζήτησης κ.λπ., ο ανθρώπινος εγκέφαλος έχει το πλεονέκτημα να μπορεί να συνδυάζει στην σκέψη και την ψυχή του ανθρώπου. Αυτό σημαίνει ότι η ανθρώπινη σκέψη δεν είναι μόνον υπολογισμοί και λογικά συμπεράσματα που προκύπτουν από αυτούς. Η ανθρώπινη σκέψη επηρεάζεται από το συναίσθημα και μπορεί να υπολογίσει και την ηθική. Οι μηχανές μπορούν;
(Ι) Χρήσιμες σελίδες-εφαρμογές:
- Ας γυρίσουμε τον τροχό για να γνωριστούμε.. με τη βοήθεια της Τεχνητής Νοημοσύνης.
- Τεχνητή Νοημοσύνη για Εκπαιδευτικούς και Μαθητές (Ψηφιακή Τάξη).
- Το Αλφαβητάρι της Τεχνητής Νοημοσύνης (A to Z of AI). Ένας αλφαβητικός οδηγός για αρχάριους που δημιουργήθηκε με τη συνεργασία του ινστιτούτου Oxford Internet Institute του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης και της Google για την κατανόηση του εξειδικευμένου κλάδου της της Τεχνητής Νοημοσύνης, δίνοντας απλούς ορισμούς που μπορούν να βοηθήσουν κάθε ενδιαφερόμενο να εξοικειωθεί με τις έννοιες και να κατανοήσει βασικές αρχές. Το υλικό έχει μεταφραστεί στην Ελληνική Γλώσσα και είναι οργανωμένο αλφαβητικά, αλλά μπορείτε να περιηγηθείτε και μέσω των 26 βασικών κατηγοριών ΑΙ (Βασικές Γνώσεις, Δημιουργώντας, Κοινωνία, Χρησιμοποιώντας).
- Quick Draw. Μια διασκεδαστική διαδικτυακή εφαρμογή – παιχνίδι της Google, που χρησιμοποιεί τεχνητή νοημοσύνη, βοηθώντας όλους εμάς να κατανοήσουμε πως λειτουργεί η μηχανική μάθηση. Η εφαρμογή σας προτρέπει να ζωγραφίσετε κάτι, και ένα νευρωνικό δίκτυο προσπαθεί να μαντέψει τι σχεδιάζετε. Στη βάση δεδομένων της Google μπορείτε να δείτε πολλά σκίτσα τα οποία σχεδιάζονται καθημερινά από χρήστες, δίνοντας τη δυνατότητα στους υπολογιστές να μάθουν πως να σχεδιάζουν. Περισσότερες εφαρμογές μπορείτε να δείτε στα πειράματα της Google, που χρησιμοποιούν τεχνολογίες Mηχανικής Mάθησης – Machine Learning.
- AutoDraw. Μια ακόμη διασκεδαστική διαδικτυακή εφαρμογή – παιχνίδι της Google. Με τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης, εσείς ζωγραφίζετε, και η εφαρμογή σας προτείνει ένα αντίστοιχο σχέδιο το οποίο όμως έχει σχεδιάσει κάποιος επαγγελματίας καλλιτέχνης. Έτσι με τη βοήθεια της μηχανικής μάθησης, μπορεί να δημιουργήσετε πολύ γρήγορα τέλειες ζωγραφιές, και στη συνέχεια αφού κάνετε όσες αλλαγές επιθυμείτε, να τις χρωματίσετε, να στις στείλετε και να τις αποθηκεύσετε στον υπολογιστή σας.
- Teachable Machine. Μια εύχρηστη πλατφόρμα, η χρήση της οποίας μπορεί να μας μυήσει στη λογική της μηχανικής μάθησης μιας, δίνοντας τη δυνατότητα να δημιουργήσουμε τα δικά μας μοντέλα σε χρόνο ρεκόρ. Χρήσιμες οδηγίες μπορείτε να διαβάσετε ΕΔΩ.
- DALL-E 2. Η βελτιωμένη έκδοση της εφαρμογής της εταιρίας OpenAI (αυτή που δημιούργησε το ChatGPT). Χρησιμοποιεί Τεχνητή Νοημοσύνη (AI) για τη δημιουργία εντυπωσιακών ρεαλιστικών εικόνων κατόπιν δικής μας περιγραφής – προτροπής σε φυσική γλώσσα. Χρήσιμες οδηγίες μπορείτε να διαβάσετε ΕΔΩ.
- Chat YouΤube. Μια εφαρμογή που χρησιμοποιεί Τεχνητή Νοημοσύνη για να συνομιλήσετε με οποιοδήποτε βίντεο φιλοξενείται στο YouΤube. Εισάγετε τη διεύθυνση του βίντεο με το οποίο θέλετε συνομιλήσετε και μετά από λίγα δευτερόλεπτα, η εφαρμογή θα ανταποκριθεί, αναφέροντας πως έχει μελετήσει το βίντεο, θα σας παρουσιάσει μια περίληψη σχετικά με το που αναφέρεται και θα περιμένει από εσάς να ξεκινήσετε τη συζήτηση, κάνοντας ερωτήσεις.
- NightCafe. Τεχνητή νοημοσύνη για την παραγωγή έργων τέχνης από κείμενο. Χρήσιμες οδηγίες μπορείτε να διαβάσετε ΕΔΩ.
- MyHeritage Deep Nostalgia™, τεχνολογία αναπαράστασης βίντεο που δίνει κίνηση σε πρόσωπα στις φωτογραφίες και δημιουργεί ρεαλιστικά βίντεο υψηλής ποιότητας.
- DeepStory – Κάντε τις φωτογραφίες σας να μιλήσουν. Mε τη βοήθεια της τεχνητής νοημοσύνης και τη μέθοδο του Deep Learning (βαθιάς μάθησης), δημιουργεί ένα κινούμενο βίντεο ενός ατόμου από μια φωτογραφία, το οποίο μπορεί να αφηγηθεί μια ιστορία με ρεαλιστικό τρόπο. Για την αφήγηση δεν χρειάζεται να μιλήσουμε οι ίδιοι, αφού διατίθενται δεκάδες έτοιμες φωνές σε πολλές γλώσσες (ανάμεσά τους και η Ελληνική) και μπορούμε να το εμπλουτίσουμε με διαδοχικές φωτογραφίες για να έχουμε πιο πλούσιο αποτέλεσμα.
- Hotpot.ai. Με τα πολύ “έξυπνα¨ εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης που διαθέτει, σας βοηθά να δημιουργήσετε/επεξεργαστείτε εκπληκτικά γραφικά, εικόνες και κείμενα.
(Κ) Παρουσιάσεις-Βίντεο:
- Τεχνητή Νοημοσύνη με απλά λόγια (βίντεο)
- Τεχνητή νοημοσύνη (genially)
- ΤΝ για τους Ωκεανούς (βίντεο-δραστηριότητες, Ώρα κώδικα)
- Η εξέλιξη της Τεχνητής Νοημοσύνης (Φωτόδεντρο)
- Elements of AI. Δωρεάν μαθήματα Τεχνητής Νοημοσύνης στα Ελληνικά
- Η Τεχνητή Νοημοσύνη και η αξιοποίησή της στην εκπαιδευτική διαδικασία (canva)
(Λ) Δραστηριότητες:
- Εκπαίδευση μοντέλου Μηχανικής Μάθησης (ML) και υλοποίηση εφαρμογής που το χρησιμοποιεί (Σύνδεσμος, Φύλλο Εργασίας)
- Πώς ξεχωρίζω ψεύτικες φωτογραφίες από αληθινές (Οδηγίες, Παιχνίδι)
- Πώς ξεχωρίζω ψεύτικα βίντεο από αληθινά (Παιχνίδι)
- Η Τεχνητή Νοημοσύνη πάει σχολείο
- Πίνακες ζωγραφικής με εικόνες φτιαγμένες από ΤΝ
- Blob Opera της Google, Παράδειγμα
- Δημιουργία εικόνων από λέξεις
- Δώστε κίνηση στις οικογενειακές φωτογραφίες σας (DeepNostalgia), Παράδειγμα
- Κάντε τις οικογενειακές σας φωτογραφίες να μιλήσουν (DeepStory)
- Δημιουργήστε εκπληκτικά Al είδωλα και ταξιδέψτε στην ιστορία (AI Time Machine)
- Μετατροπή κειμένου σε ομιλία προσώπου που επιλέγουμε
- Snapedit. Αφαίρεση αντικειμένων από τη φωτογραφία
(Μ) Προγράμματα
- AI Picture Restorer. Επαναφέρουμε χαλασμένες φωτογραφίες σε αγαπημένες αναμνήσεις
- Animated Drawings. Δώστε κίνηση στις ζωγραφιές των μαθητών /τριών σας με τη βοήθεια της τεχνητής νοημοσύνης
- PicsArt. Περιλαμβάνει μια σειρά από εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης που βελτιώνουν την εμπειρία των χρηστών στη δημιουργία και επεξεργασία εικόνων
- Quizizz AI. (Quiz Generators) δημιουργούμε ερωτήσεις, κουίζ και διαφάνειες
Δημιουργία εικόνας
Επεξεργασία εικόνων
Παραγωγή εκπαιδευτικών πόρων
Microsoft Designer – Image Creator.
Bing Image Creator
Οι ήρωες του 21 ζωντανεύουν με την βοήθεια της τεχνολογίας.
MyHeritage Deep Nostalgia™, τεχνολογία αναπαράστασης βίντεο που δίνει κίνηση σε πρόσωπα στις φωτογραφίες και δημιουργεί ρεαλιστικά βίντεο υψηλής ποιότητας.
Ταξιδεύοντας στο χρόνο με την τεχνητή νοημοσύνη: Αρχαίοι Έλληνες επιστήμονες λένε τις ιστορίες τους.
Xρησιμοποιώντας την πιο πρόσφατη τεχνολογία τεχνητής νοημοσύνης ζωντανεύουν μερικοί από τους μεγαλύτερους αρχαίους Έλληνες επιστήμονες και φιλοσόφους. Με τη βοήθεια της εικονικής πραγματικότητας και της τεχνητής νοημοσύνης μας λένε τις δικές τους ιστορίες και μαθαίνουμε για τα συναρπαστικά επιτεύγματα και τις ιδέες τους.
Ζωντανεύοντας τους θεούς της Αρχαίας Ελλάδας.
Οι αρχαίοι Έλληνες απεικόνισαν τους θεούς με τη μορφή ανθρώπων και όχι ζώων ή ανθρώπων-θηρίων, προσπαθώντας να τους δώσουν μια ματιά που θα ανταποκρίνεται πλήρως στις ιδέες τους για την ομορφιά ή τον χαρακτήρα τους.