ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΗΣ Γ΄ ΛΥΚΕΙΟΥ

Με οργή και οδυνηρή έκπληξη η Πανελλήνια Ένωση Φιλολόγων (ΠΕΦ) πληροφορήθηκε την αιφνιδιαστική και χωρίς να έχει προηγηθεί καμιά ενημέρωση -όπως θα περίμενε κανείς από τη νέα Κυβέρνηση- προταθείσα από τον Αναπληρωτή Υπουργό Παιδείας Τάσο Κουράκη, μείωση, κατά μία ώρα, του μαθήματος της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας και τη διάθεσή της  στο μάθημα της Κοινωνιολογίας (Ιστορία των Κοινωνικών Επιστημών), με την απαράδεκτη δικαιολογία ότι οι μαθητές της Γ’ Λυκείου πρέπει να αποκτήσουν κριτική συνείδηση επί των καίριων κοινωνικών προβλημάτων που αντιμετωπίζουμε σήμερα.

Η Πανελλήνια Ένωση Φιλολόγων δηλώνει ότι το μάθημα της Λογοτεχνίας είναι ο κατεξοχήν αγωγός κοινωνικής συνείδησης, καίριου και πολυποίκιλου προβληματισμού για τα ανθρώπινα· επιπρόσθετα, διαμαρτύρεται εντονότατα για το ότι δεν υπήρξε από πλευράς Υπουργείου καμιά επικοινωνία με την επιστημονική μας Ένωση, πριν από την πρωτοφανή αυτή απόφαση, παρότι είχαμε διατυπώσει σχετικό αίτημα, ενώ, αντίθετα, δεν συνέβη το ίδιο με την  Ένωση Κοινωνιολόγων.

Η συγκεκριμένη πρόταση του Αναπληρωτή Υπουργού Παιδείας επιφέρει δεύτερο ισχυρότατο πλήγμα στο μάθημα της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, μετά τον σχεδιασμό της εξαίρεσής του από την εξέταση των υποψηφίων για τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, παρά την προηγηθείσα αντίθετη απόφαση του Υπουργείου Παιδείας.

Όλες οι προοδευτικές εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις, στην Ελλάδα και διεθνώς, έδιναν και δίνουν εξέχοντα ρόλο στο μάθημα της Λογοτεχνίας,  αναγνωρίζοντας τον σημαντικότατο μορφωτικό του ρόλο. Είναι, άλλωστε, γνωστό ότι η Λογοτεχνία άρρηκτα συνυφασμένη με τη διδασκαλία της μητρικής μας γλώσσας, έχει κατά βάση εθνικό και πολιτιστικό χαρακτήρα και συνδέεται αμεσότατα με την ιδιαιτερότητα της πολιτισμικής μας παράδοσης. Η ανάδειξη της πολυσημίας του λογοτεχνικού λόγου συμβάλλει καθοριστικά στην ανάπτυξη της γραπτής και προφορικής επικοινωνίας, όπως, εξάλλου, συμβαίνει με τα Προγράμματα Σπουδών σε όλες τις ευρωπαϊκές γλώσσες.

Η Πανελλήνια Ένωση Φιλολόγων απαιτεί να σταματήσει η, επ’ ωφελία άλλων γνωστικών αντικειμένων και ερήμην της επιστημονικής κοινότητας, αλόγιστη λεηλασία των φιλολογικών ωρών, η οποία κλονίζει βάναυσα τα θεμέλια  της ανθρωπιστικής παιδείας.

Για το Διοικητικό Συμβούλιο

O Πρόεδρος                    Η Γενική Γραμματέας

Αναστάσιος Στέφος        Γεωργία Χαριτίδου

Δείτε τις θέσεις της ομάδας Φιλοσοφίας της ΠΕΦ σχετικά με το μάθημα της Φιλοσοφίας στο Λύκειο:

https://drive.google.com/file/d/0B-sa8GFa6X5iYmlnaGs3Z09xdlB0TnRTU3JENlduZkhPRnZz/view?usp=sharing

Το 41ο ετήσιο Συνέδριο της Πανελλήνιας Ένωσης Φιλολόγων με θέμα: «Η αρχαία λυρική ποίηση και η διαχρονική της επίδραση», θα πραγματοποιηθεί στην Αθήνα (Αίθουσα Φιλολογικού Συλλόγου «Παρνασσός»), από 20 έως 22 Νοεμβρίου 2014, Πέμπτη (πρωΐ-απόγευμα), Παρασκευή (πρωΐ-απόγευμα), Σάββατο (πρωΐ).
Το αναλυτικό Πρόγραμμα θα αναρτηθεί προσεχώς.

Τον Οκτώβρη του 2014 ξεκινάει το εξ αποστάσεως επιμορφωτικό πρόγραμμα “Νεοελληνική Λογοτεχνία και Ψηφιακές Τεχνολογίες” που υλοποιεί το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων.

Περισσότερες πληροφορίες θα βρείτε στην ιστοσελίδα (www.digilit-edu.net) ή στη Γραμματεία του Προγράμματος (τηλ. 26510-09141, 26510-09131, elearn@uoi.gr).

Παρακαλούμε προωθήστε το σε τυχόν ενδιαφερόμενους.

Με εκτίμηση,

Κέντρο Δια Βίου Μάθησης
Εξ αποστάσεως Προγράμματα Επιμόρφωσης
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ

Tηλ: 26510-09141, 26510-09131
Fax: 26510-09230
E-mail: elearn@uoi.gr

Στον νέο ιστότοπο της Εταιρείας Παπαδιαμαντικών Σπουδών, μπορεί κάθε αναγνώστης και μελετητής του Παπαδιαμάντη να βρει όλα τα απαραίτητα εργαλεία για την προσέγγιση του έργου του.

Στον ιστότοπο είναι προσβάσιμα τα Άπαντα του σκιαθίτη πεζογράφου στην πεντάτομη κριτική έκδοση του Δόμου από τον Ν. Δ. Τριανταφυλλόπουλο, τα τρία μυθιστορήματα και όλα του τα διηγήματα, ποιήματα και άρθρα, μεταφράσεις του, αλλά και ψηφιοποιημένες παλιές εκδόσεις: η Φόνισσα (Φέξης, 1912), τα αδημοσίευτα εν ζωή διηγήματα της συλλογής Τα μετά θάνατον (Φέξης, 1914), όπου στο προλογικό σημείωμα επισημαίνεται ήδη, μόλις τρία χρόνια μετά τον θάνατο του Παπαδιαμάντη, η «έμπνευσις και η γοητεία» της γραφής του «μεγάλου συγγραφέα», κ.ά.

Τα πρωτότυπα κείμενα συνοδεύουν ψηφιοποιημένες μελέτες, διατριβές και αφιερώματα περιοδικών, άρθρα, τα πρακτικά της Εταιρείας, αλλά και φωτογραφίες του Παπαδιαμάντη, εικαστικά πορτρέτα του, αναπαραγωγές χειρογράφων του, εξώφυλλα πρώτων εκδόσεων, εικονογραφήσεις διηγημάτων του, αλλά και οπτικοακουστικό υλικό και ντοκιμαντέρ για τον Παπαδιαμάντη και τον κόσμο του. Μια πλήρης βασική βιβλιοθήκη παλαιότερων και νεότερων μελετών για τον Παπαδιαμάντη στη διάθεση κάθε Έλληνα με ένα κλικ.

Αναδημοσίευση από το Alfavita

Follow us: @alfavita on Twitter | alfavita.gr on Facebook

Αγαπητοί συνάδελφοι,
σας κοινοποιούμε κείμενο θέσεων σχετικά με ένα σημαντικό θέμα: “πώς μπορεί η βαθμολόγηση της Νεοελληνικής Γλώσσας στις Πανελλαδικές να γίνει ακριβοδίκαιη;”.
Πρόκειται για ένα κείμενο καρπό ενός διαλόγου που αναπτύχθηκε στο wiki “agathi.pbworks.com” , ανάμεσα σε φιλολόγους,  βαθμολογητές και συντονιστές της βαθμολόγησης του μαθήματος, που θέλουν να ευαισθητοποιήσουν θετικά τους αρμόδιους φορείς αλλά και κάθε έλληνα πολίτη, για ένα θέμα που συνήθως απασχολεί την κοινή γνώμη σε επίπεδο προσωπικών διαμαρτυριών και φημολογίας, αλλά σχετίζεται τελικά με την αξιοπιστία της διαδικασίας επιλογής φοιτητών. Η κοινοποίηση του κειμένου στον Σύνδεσμό αποσκοπεί στην ανάπτυξη του σχετικού διαλόγου ανάμεσα στους συναδέλφους.

Κείμενο

Ο βαθμός της «Έκθεσης» στις Πανελλήνιες είναι ο άγνωστος χ μιας πολύ κρίσιμης διαδικασίας. Είναι εκείνος που συχνά ανατρέπει προσδοκίες αλλά και χρόνιες αξιολογήσεις, που αποκαλύπτει αλλοπρόσαλλες κρίσεις, που αφήνει πίκρα, θυμό κι απορίες, σε υποψηφίους, γιατί δεν καταλαβαίνουν σε τι απέτυχαν, σε γονιούς, γιατί δεν καταλαβαίνουν πώς διαψεύστηκαν, σε δασκάλους, γιατί δεν καταλαβαίνουν τι δεν δίδαξαν σωστά. Το Γλωσσικό μάθημα – όσο σπουδαίο κι αν είναι δυνητικά – είναι υπόλογο: δεν είναι μετρήσιμο αντικειμενικά παρ’ εκτός κι αν ευτελιστεί σε μια φόρμα τυποποιημένων απαντήσεων κλειστού τύπου. Οπότε καλύτερα να εξαιρεθεί από τον διαγωνισμό επιλογής φοιτητών.

Μετά από ευγενική παραχώρηση οπτικού υλικού του Ιδρύματος Ωνάση από το Αρχείο Καβάφη, ανανεώθηκε το περιεχόμενο της ενότητας για τον Κ.Π. Καβάφη στο ψηφιακό περιβάλλον της Ανεμόσκαλας, και ειδικότερα η ενότητα “Για τη ζωή και το έργο του” (

). Το περιβάλλον της Ανεμόσκαλας αποτελεί ένα ψηφιακό corpus με το ποιητικό έργο σημαντικών Νεοελλήνων ποιητών του 19ου και 20ού αιώνα.

Το 2ο Π. Πειραματικό Γυμνάσιο, το Π. Πειραματικό Γυμνάσιο Ευαγγελικής Σχολής Σμύρνης και το Π. Πειραματικό Γυμνάσιο της Ιωνιδείου Σχολής Πειραιά παρήγαγαν σε συνεργασία και με το Πολιτιστικό Σωματείο «Γ. Σαραντάρης» εκπαιδευτικό υλικό για τη ζωή, το έργο και την εποχή του ποιητή Γιώργου Σαραντάρη.

Στόχος της δημιουργίας αυτού του υλικού υπήρξε η αξιοποίησή του στη διδασκαλία και σε εκπαιδευτικά προγράμματα της β/θμιας εκπαίδευσης σχετικά με το Γιώργο Σαραντάρη, αλλά και στην έρευνα και στη μελέτη του έργου του από κάθε ενδιαφερόμενο.

Στο υλικό περιλαμβάνεται η παρουσίαση της εποχής του (του Μεσοπολέμου) και η σχέση του με τη Γενιά του 30, εκτενές βιογραφικό με ενσωματωμένες πολλές μαρτυρίες συγχρόνων, φίλων και ομοτέχνων του, χρονολόγιο με τα κυριότερα γεγονότα της ζωής του, εκτενής ανθολόγηση από το ελληνόγλωσσο ποιητικό του έργο, κείμενο με τα βασικά χαρακτηριστικά της ποίησής του, εργογραφία και βιβλιογραφία του, μια ανθολόγηση από κριτικές για το έργο του, ένα απάνθισμα
από τις απόψεις του για την ποίηση, και οπτικοακουστικό υλικό.
Επιπλέον περιλαμβάνονται προτάσεις για την εφαρμογή του όλου υλικού στη σχολική πράξη, power point, σενάρια διδασκαλίας και φύλλα εργασίας. Τέλος, παρουσιάζονται οι εργασίες των μαθητών από την πρώτη πιλοτική εφαρμογή του στη διασχολική δράση των τριών πρότυπων πειραματικών σχολείων το διδ. έτος 2013-14.

Η ιστοσελίδα με το εκπαιδευτικό υλικό και οι εργασίες των μαθητών παρουσιάστηκαν στις 15-5-2014 στην Αίθουσα εκδηλώσεων της Ιωνιδείου Σχολής Πειραιά.

Είναι διαθέσιμο στην ιστοσελίδα (

).

(Αναδημοσίευση από το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας)

• Ψηφιακό corpus κείμενων νεοελληνικής ποίησης (Κάλβος, Σολωμός, Βαλαωρίτης, Βάρναλης, Παλαμάς, Καρυωτάκης, Καβάφης, Σεφέρης, Σαχτούρης, Αναγνωστάκης)

  Στο ψηφιακό περιβάλλον της Ανεμόσκαλας (

  http://www.greek-language.gr/digitalResources/literature/tools/concordance/index.html

  ), με το ποιητικό έργο σημαντικών Νεοελλήνων ποιητών του 19ου και 20ού αιώνα, οι χρήστες έχουν τη δυνατότητα όχι μόνο ανάγνωσης των ποιημάτων αλλά και σύνθετης αναζήτησης με ειδικά κριτήρια (απαντώντας λόγου χάρη στο ερώτημα σε ποιους αφιέρωσε ποιήματά του ο Κ. Παλαμάς, ποιο είναι το πιο συχνό ιστορικό κύριο όνομα στο έργου του, ποιες οι λέξεις-άπαξ που συνθέτει κ.ά.), αλλά και συνδυαστικής/συγκριτικής αναζήτησης

Η παραγωγή κειμένου 500 – 600 λέξεων ενταγμένου σε επικοινωνιακό πλαίσιο είναι το παρανόμι ενός επαναλαμβανόμενου διανοητικού εγκλήματος. Παράδειγμα: ένας νέος του καιρού μας βρίσκεται αντιμέτωπος με την ακόλουθη δημιουργική προτροπή:

“Σε άρθρο που πρόκειται να αναρτηθεί στην επίσημη ιστοσελίδα του σχολείου σας να εκθέσετε τις απόψεις σας σχετικά: α) με τις επιπτώσεις που έχει προκαλέσει η έλλειψη σεβασμού του ανθρώπου προς το περιβάλλον και β) τους τρόπους με τους οποίους μπορεί ο άνθρωπος να αποκαταστήσει τη σχέση του με αυτό”

Το πλαίσιο του αιτήματος δεν του επιτρέπει να είναι αυθόρμητος ούτε να αποφύγει την απάντηση, να γράψει δέκα λέξεις στο τουίτερ και να ξεφύγει. Όχι!

Είναι υποχρεωμένος να απαντήσει στην πρόκληση γιατί συμμετέχει σε έναν σημαντικό διαγωνισμό και επομένως “πρέπει” να αποσπάσει τον υψηλότερο βαθμό.

“Πρέπει” να επιστρατεύσει τις γλωσσικές του δυνάμεις και όλα τα βιώματά του, γνώσεις και εμπειρίες, να ανιχνεύσει σε όλο το πλάτος τα ζητούμενα , να επιλέξει και να ταξινομήσει “επιπτώσεις” και “τρόπους”, να τους αξιολογήσει και να τους ιεραρχήσει, να βρει τρόπο να πείσει για την ιεράρχησή του, γιατί προβάλλει αυτούς και όχι άλλους, σύμφωνα με τη δική του άποψη, μπροστά στο κοινό του, που δεν πρέπει να προσπεράσει το άρθρο του, πρέπει να σκαλώσει στον τίτλο, να αγκιστρωθεί από την εισαγωγή, να διαβάσει την πρώτη παράγραφο αδημονώντας για τη δεύτερη, την τρίτη και στο τέλος να μην κάνει κλικ στην επομένη ανάρτηση, να θελήσει τουλάχιστον να κάνει “λάικ”.

“Πρέπει” να αξιοποιήσει αυτά που του διεγείρουν τη σκέψη του ως νέου, φερειπείν: τι πάει να πει “έχει προκαλέσει”; αυτά που προμηνύονται δεν είναι πιο σπουδαία από αυτά που έχουν ήδη συμβεί; τι πάει να πει “ο άνθρωπος”; όλοι θύτες και θύματα της ίδιας τάξεως; όλοι το ίδιο υπεύθυνοι και εν τέλει ανεύθυνοι; ποιοι μηχανισμοί (πολιτικοί , οικονομικοί, ιδεολογικοί, διαπλεκόμενοι) είναι πίσω από τον κλονισμό της «σχέσης» και γιατί αδιαφορούν για τις επιπτώσεις; θα ξεφύγουν; πώς θα κλονιστούν οι μηχανισμοί αυτοί;

Στο κάτω κάτω

“Πρέπει” να βρει τρόπο να διακριθεί, να βάλει τα δυνατά του για να γράψει ένα κείμενο που θα ξεχωρίσει για την ευστοχία του, τη δύναμη της σκέψης του, την ειλικρίνειά του, την πρωτοτυπία του, δηλαδή να κεντρίσει το ενδιαφέρον του κριτή του με τις απόψεις ΤΟΥ , με τη σύγχρονη ματιά ΤΟΥ, να του προσφέρει πέντε λεπτά απόλαυσης μέσα στο βούρκο της κοινοτοπίας.

Τι κάνει όμως αντ’ αυτού;

Βάζει μπροστά το έτοιμο σχήμα.

α) αποκωδικοποιεί το πλαίσιο: τίτλος, επίσημο ύφος, ουδέτερο, τριτοπρόσωπη γραφή, αναφορική λειτουργία του λόγου, πρόλογος, αφόρμηση από την επικαιρότητα, κύριο μέρος, επίλογος, συνοψίζοντας και επιλογικά.

β) αποκωδικοποιεί το θέμα και το εντάσσει σε ενότητες μιας θεματικής περιοχής: πρώτον ποιες οι συνέπειες στην ενότητα Περιβάλλον, δεύτερον ποιοι οι τρόποι αντιμετώπισης στην ενότητα Περιβάλλον. Αν έχει διαβάσει Βιολογία και Χημεία, επιστρατεύει και έτοιμες παραγράφους. Κολλάει και τον Εθελοντισμό ή τον Τουρισμό που ήταν και στα ΣΟΣ. Λίστες ιδεών έτοιμες προς πάσαν νόμιμον χρήσιν.

γ) ζητούμενο πρώτο: χωρίζει τομείς (περιβάλλον, υγεία, οικονομία, ηθική – ψυχολογία…), μεταβατική παράγραφος, ζητούμενο δεύτερο: αναφέρεται στους φορείς κοινωνικοποίησης κλπ (σχολείο, οικογένεια, ΜΜΕ, πνευματικοί άνθρωποι , πολιτεία) , ανακύκλωση, ανανεώσιμες πηγές, αειφορία φύρδην μίγδην. Τέλος.

Εκατό χιλιάδες νέοι “σκέφτηκαν” και έγραψαν με τον ίδιο τρόπο. Τις ίδιες ιδέες στον ίδιο καμβά. Σαν να απαντούσαν στην ερώτηση τάδε της Ιστορίας ή των Αρχαίων που παραπέμπει στην τάδε παράγραφο ή στο δείνα σχόλιο. Αποστασιοποιημένοι από τον εαυτό τους έγραψαν τις απόψεις “τους”. Εκατοντάδες λέξεις χωρίς ειρμό, χωρίς στόχο, χωρίς φωνή.

Χιλιάδες ενήλικες (φροντιστές, καθηγητές) τους υπέδειξαν τις ίδιες ενδεικτικές απαντήσεις και τους βαθμολόγησαν μετρώντας την στοίχισή τους στη “νόρμα”. Δεν ήταν κουτοί ούτε κακοπροαίρετοι. Απλώς προσαρμόστηκαν.

Μια χούφτα μορφωμένοι άνθρωποι ενορχήστρωσαν την παράσταση. Διάλεξαν ένα σπουδαίο και σύνθετο κείμενο από την θεματική περιοχή που είχαν προεπιλέξει, κακοποίησαν ένα τμήμα του στο ζήτημα ανάπτυξης παραγράφου (Β1) και διατύπωσαν το θέμα παραγωγής λόγου με τρόπο που να υποδεικνύει την αποκωδικοποίηση του σύμφωνα με τις προδιαγραφές της σκέψης – φασόν και των εργαλείων αναπαραγωγής λόγου άνευ σκέψης. Γνώριζαν ότι κανείς μα κανείς μαθητής δεν θα εμπνεόταν από το κείμενο αναφοράς για να παραγάγει το λόγο του. Γνώριζαν σε τι παρέπεμπαν. Το θέμα ήταν γραμμένο στον κρυφό κοινό μας κώδικα. Ελπίζω ότι και υπεύθυνοι ήταν και καλοπροαίρετοι. Απλώς υπάκουσαν στη “νόρμα”.

Η νόρμα δίνει την απάντηση σε όλα. Είναι το πασπαρτού της γραφής (κλεμμένο αυτό) . Ομολογώ ότι μπορώ στ’ αλήθεια, με άσκησαν οι δάσκαλοί μου σε αυτό, να ξεκλειδώσω οποιοδήποτε θέμα χρησιμοποιώντας την. Δεν μπορώ όμως να νιώσω την ικανοποίηση ότι εκφράστηκα.

Νιώθω ότι γίνεται ένα έγκλημα όχι χειραγώγησης της σκέψης αλλά ακύρωσής της υπέρ του φορμαλισμού. Θέλω να πιστεύω ότι οι μαθητές μόνο συμβατικά δέχονται να το υποστούν.

Πάρα ταύτα θέλω να φωνάξω ότι σπαταλάμε ως εκπαιδευτικό σύστημα όλα τα γόνιμα χρόνια της εφηβείας σε αυτή την ανοησία, που βολεύει τους πάντες αλλά δεν ωφελεί εκείνους που το έχουν ανάγκη. Τους εθίζει στην αυτόματη αντίδραση, τους κάνει να μισούν τη γραφή και την έκφραση.

Ειλικρινά δεν ξέρω σε ποιον να απευθυνθώ. Δεν θέλω ούτε να προτείνω λύσεις. Στο κενό θα πέσουν όπως τόσες άλλες. Γιατί αυτό το μόρφωμα είναι ένα ’λιεν που παρασιτεί μέσα μας, μας μολύνει χωρίς να το καταλάβουμε , θεριεύει μέσα στον εγκέφαλό μας κατατρώγοντας τους νευρώνες μας και ξεπηδά επιδεικνύοντας τη γλοιώδη ερπετοειδή όψη του πάνω από το διαρρηγμένο μας πτώμα.

Π. Ν. Τσουκαλάς

Νέα Παιδεία (2013), τεύχος 147