Το ακόλουθο σχέδιο εργασίας εκπονήθηκε στα πλαίσια της συνεργασίας με τον Σύμβουλο Εκπαίδευσης κο Άλκη Σαλπιγκτή. Μετά από παρότρυνσή του, οργάνωσα μια φιλαναγνωστική δράση που σκοπό είχε να αξιοποιήσει το ίδιο παιδικό λογοτεχνικό βιβλίο και για τις έξι τάξεις του δημοτικού.

Στάλθηκε αντίστοιχη πρόσκληση στα σχολεία του νομού μας και τελικά το πρόγραμμα παρακολούθησαν 3 τμήματα Α’ τάξης, 2 τμήματα Β’, και από ένα τμήμα για τις τάξεις Γ’, Δ’ και Ε’. Οι ημερομηνίες διεξαγωγής αφορούσαν 6 συνεδρίες, οπότε κάποια τμήματα δούλεψαν παράλληλα.

Στη δράση αξιοποιήσαμε το βιβλίο της Θεοδώρας Κατσιφή «Σήμερα είναι η μέρα» σε εικόνες της Θέντας Μιμιλάκη από τις εκδόσεις Καλειδοσκόπιο που συμπεριλήφθηκε στη χρυσή λίστα του ELNIPLEX 2024 για τις ηλικίες 4 – 7. Στο βιβλίο της αγαπητής Κατσιφή Θεοδώρας ένα αγόρι μας μιλάει για τη μαμά του, που είναι λίγο περίεργη αλλά την ίδια καθόλου δεν την πειράζει.
Έχει συμβουλές να του δώσει που δεν τις καταλαβαίνει το αγόρι πάντα. Μιλάει όμως για τη μαμά του με τρυφερότητα και σα να γνωρίζει καταβάθος πως θα την κατανοήσει λίγο πιο μετά στον δρόμο της ζωής του.

Η Θέντα Μιμιλάκη ντύνει την ιστορία με εικόνες που αποπνέουν τρυφερότητα και αγάπη, φροντίδα και νοιάξιμο.
Παρακάτω, λοιπόν, αναφέρονται οι δράσεις ανάλογα με την τάξη για την οποία σχεδιάστηκαν. Το συνοδευτικό υλικό βρίσκεται εδώ αλλά και στο τέλος των παρουσιάσεων. Επίσης στο τέλος θα βρείτε και συγκεντρωμένο το φωτογραφικό υλικό από την παρούσα δράση.

Α’ τάξη

1. Μετά τις απαραίτητες συστάσεις και την παρουσίαση των συντελεστών του βιβλίου έγινε μεγαλόφωνη ανάγνωση με παρουσίαση του βιβλίου μέσω προβολικού συστήματος.
2. Πραγματοποιήθηκε συζήτηση για τα δικά μας όνειρα, τα συναισθήματα, τις συμβουλές της μαμάς και τις αντιδράσεις των παιδιών.
3. Ακολούθησε θεατρικό παιχνίδι με κάποιες από τις φράσεις του κειμένου. Οι φράσεις εκτυπώθηκαν και πλαστικοποιήθηκαν. Κάθε φορά διάλεγαν οι εκπαιδευτικοί των τμημάτων από μια κάρτα (διότι ήταν 6 κι αν διάλεγαν τα παιδιά θα υπήρχε κάποια φιλονικία) και στη συνέχεια «ζωντανεύαμε» τα λόγια των καρτελών.
4. Έπειτα σταθήκαμε σε μια εικόνα του βιβλίου και αναρωτηθήκαμε πόσα πράγματα μπορεί να χωρέσει μέσα στην τσάντα της η μαμά (ή όποιος μας πηγαίνει βόλτα) κι είναι πάντα τόσο μεγάλη!
5. Παρουσίασα στα παιδιά μια αναδιπλούμενη τσάντα και τους είπα ότι τώρα πρέπει να την γεμίσουμε με όσα είχαμε κουβεντιάσει. Κάθε παιδί διάλεξε από 2-3 αντικείμενα ώστε να μη ζωγραφίσουμε όλοι τα ίδια. Έπειτα τα βάλαμε στην τσάντα και αυτή μπήκε σε περίοπτη θέση στην αίθουσα.

Δημιουργήθηκαν 3 τέτοιες τσάντες (από 2 τμήματα Α’ τάξης και μια Β’ τάξη) όπου μπήκανε κλειδιά, τάμπλετ, κινητά, πορτοφόλια, μπισκότα cookies αλλά και με γεύση φράουλα, φρούτα, μπάρες δημητριακών, κρουασάν, ακουστικά, νερά, χυμοί, παγούρια, παιχνίδια, γυαλιά και σημειωματάρια!

Β’ τάξη

1. Μετά τις απαραίτητες συστάσεις και την παρουσίαση των συντελεστών του βιβλίου έγινε μεγαλόφωνη ανάγνωση με παρουσίαση του βιβλίου μέσω προβολικού συστήματος.
2. Πραγματοποιήθηκε συζήτηση για τα δικά μας όνειρα, τα συναισθήματα, τις συμβουλές της μαμάς και τις αντιδράσεις των παιδιών.
3. Ακολούθησε θεατρικό παιχνίδι με κάποιες από τις φράσεις του κειμένου. Οι φράσεις εκτυπώθηκαν και πλαστικοποιήθηκαν. Κάθε φορά διάλεγαν οι εκπαιδευτικοί των τμημάτων από μια κάρτα (διότι ήταν 6 κι αν διάλεγαν τα παιδιά θα υπήρχε κάποια φιλονικία) και στη συνέχεια «ζωντανεύαμε» τα λόγια των καρτελών.
4. Στη συνέχεια παρουσιάστηκαν έργα με κυβισμό, 4 εξ αυτών του Πάμπλο Πικάσο και ένα από τη σχολική μας πινακοθήκη. Σκοπός ήταν να δείξουμε ότι η τέχνη έχει πανανθρώπινη και διαχρονική επιρροή. Έπειτα εξήγησα στα παιδιά ότι θα δημιουργήσουν κι αυτά αντίστοιχα έργα.
5. Τα παιδιά έπαιξαν ένα παιχνίδι ζωγραφικής. Σκεπτόμενα το αγαπημένο τους πρόσωπο, το ζωγράφισαν, ρίχνοντας το ζάρι. Κάθε ζαριά αντιστοιχούσε σε κάποιο σημείο του προσώπου που έπρεπε να ζωγραφιστεί με διαφορετική τεχνική. Έπειτα τα χρωμάτισαν. Γύρω από τα πορτρέτα τους έβαλαν στοιχεία που μοιράζονται μαζί με τα αγαπημένα τους πρόσωπα και νιώθουν όμορφα γι’ αυτό.
6. Ακολούθησε παρουσίαση των έργων στην ολομέλεια της τάξης και τοποθέτησή τους στον πίνακα ανακοινώσεων της αίθουσας.

Ανάμεσα στις στιγμές που μοιράστηκαν τα παιδιά ήταν οι βόλτες, η μαγειρική, τα γλυκά και οι αγκαλιές. Η δράση έγινε από ένα τμήμα της Β’ τάξης.

Η έμπνευση για το ζωγραφικό παιχνίδι ήρθε από τον δάσκαλο των εικαστικών μας, κύριο Τσελέμπη Σοφοκλή και την αρχική πηγή για τη δράση αυτή μπορείτε να τη βρείτε εδώ.

Γ’ τάξη

1. Μετά τις απαραίτητες συστάσεις και την παρουσίαση των συντελεστών του βιβλίου έγινε μεγαλόφωνη ανάγνωση με παρουσίαση του βιβλίου μέσω προβολικού συστήματος.
2. Πραγματοποιήθηκε συζήτηση για τα δικά μας όνειρα, τα συναισθήματα, τις συμβουλές της μαμάς και τις αντιδράσεις των παιδιών.
3. Ακολούθησε θεατρικό παιχνίδι με κάποιες από τις φράσεις του κειμένου. Οι φράσεις εκτυπώθηκαν και πλαστικοποιήθηκαν. Κάθε φορά διάλεγαν οι εκπαιδευτικοί των τμημάτων από μια κάρτα (διότι ήταν 6 κι αν διάλεγαν τα παιδιά θα υπήρχε κάποια φιλονικία) και στη συνέχεια «ζωντανεύαμε» τα λόγια των καρτελών.
4. Η μαμά του βιβλίου κρατάει στην τσέπη της ένα μπλε όνειρο και όταν είναι λυπημένη ζωγραφίζει σύννεφα που μοιάζουν με γαλάζιες φάλαινες. Ένα μπλε -όνειρο σε σχήμα φάλαινας βγήκε κι από τη δική μου τσέπη και έτσι κουβεντιάσαμε για το πώς τα όνειρά μας μας βοηθάνε να ξεπερνάμε τις δυσκολίες.
5. Στη συνέχεια δημιουργήσαμε τη δική μας γαλάζια φάλαινα. Τα παιδιά συμπλήρωσαν το σώμα της με όνειρά τους που τα είχαν γράψει σε γαλάζια post-it. Το τελικό έργο μπήκε στον πίνακα ανακοινώσεων του σχολείου δίπλα από τα πορτραίτα και τις αναδιπλούμενες τσάντες.
6. Αποφασίσαμε να πάρουμε μαζί μας κάποιο από τα όνειρα μας κ έτσι κάθε παιδί ζωγράφισε τη δική του φάλαινα, έγραψε το όνειρό του και το έβαλε στο τσεπάκι του φεύγοντας…

Δ’ τάξη

1. Μετά τις απαραίτητες συστάσεις και την παρουσίαση των συντελεστών του βιβλίου έγινε μεγαλόφωνη ανάγνωση με παρουσίαση του βιβλίου μέσω προβολικού συστήματος.
2. Πραγματοποιήθηκε συζήτηση για τα δικά μας όνειρα, τα συναισθήματα, τις συμβουλές της μαμάς και τις αντιδράσεις των παιδιών.
3. Ακολούθησε θεατρικό παιχνίδι με κάποιες από τις φράσεις του κειμένου. Οι φράσεις εκτυπώθηκαν και πλαστικοποιήθηκαν. Κάθε φορά διάλεγαν οι εκπαιδευτικοί των τμημάτων από μια κάρτα (διότι ήταν 6 κι αν διάλεγαν τα παιδιά θα υπήρχε κάποια φιλονικία) και στη συνέχεια «ζωντανεύαμε» τα λόγια των καρτελών.
4. Σταθήκαμε στη φράση του κειμένου πως το σχολείο είναι ένα υπερωκεάνιο, μια και μας ταξιδεύει σε τόπους μαγικούς. Αναρωτηθήκαμε με ποιους τρόπους γίνεται αυτό το ταξίδι και σε ποιους γνωστούς και άγνωστους κόσμους μπορεί να μας οδηγήσει το υπερωκεάνιο τούτο.
5. Έδειξα στα παιδιά ένα σημείο στον πίνακα ανακοινώσεων της αίθουσας που του είχα στερεώσει μπλε χαρτί του μέτρου. Τους εξήγησα πως αυτή είναι η θάλασσα και εστίασα την προσοχή τους στο υπερωκεάνιο που είχε στη μέση της.
6. Με τη βοήθεια του βιβλίου «ΧΑΡΤΕΣ» εξήγησα ότι θα πρέπει να δημιουργήσουν αυτά τους κόσμους που θα μπούνε στη θάλασσα αυτή εργαζόμενα σε ομάδες.
7. Κάθε ομάδα έφτιαξε 2 ηπείρους που συνοδεύονταν από με μια καρτέλα που έδειχνε τη σημαία της ηπείρου, το όνομά της αλλά και κάποια χαρακτηριστικά του τόπου.
9. Η κάθε ομάδα παρουσίασε στην άλλη τις δημιουργίες της κι αυτές πλέον τοποθετήθηκαν στον πίνακα ανακοινώσεων, δίπλα στις προηγούμενες. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι ήπειροι τσαλακώθηκαν για να μπορέσουμε να δημιουργήσουμε το ανάγλυφό τους και ο χάρτης μας να είναι περισσότερο τρισδιάστατος.
Ο χάρτης δημιουργήθηκε από ένα τμήμα της Δ’ τάξης.

Ε’ τάξη

1. Μετά τις απαραίτητες συστάσεις και την παρουσίαση των συντελεστών του βιβλίου έγινε μεγαλόφωνη ανάγνωση με παρουσίαση του βιβλίου μέσω προβολικού συστήματος.
2. Πραγματοποιήθηκε συζήτηση για τα δικά μας όνειρα, τα συναισθήματα, τις συμβουλές της μαμάς και τις αντιδράσεις των παιδιών.
3. Αξιοποιώντας με διαφορετικό τρόπο τις κάρτες του θεατρικού παιχνιδιού, τα παιδιά ερμήνευσαν τα λόγια της μαμάς του ήρωα και είδαμε λίγες ακόμη φράσεις από το βιβλίο. Τα παιδιά κατάλαβαν αμέσως τον ποιητικό τρόπο γραφής που χρησιμοποιεί.
4. Έπειτα χωρίστηκαν σε ομάδες και πήραν από 4 γλωσσοπίεστρα που είχαν γραμμένες κάποιες λέξεις από το κείμενο της Θεοδώρας Κατσιφή.
5. Με τις λέξεις αυτές αλλά και με άλλες δικές τους επιχείρησαν να γράψουν ποιήματα που έπρεπε να θυμίζουν τον ποιητικό τρόπο με τον οποίο έδινε συμβουλές η μαμά της ιστορίας!
6. Η κάθε ομάδα μοιράστηκε στην ολομέλεια τι έχει ετοιμάσει κι ύστερα οργανώθηκαν σε μια αφίσα για να στολίσουν την αίθουσα.
7. Ήθελα να πάρουν τις δημιουργίες τους μαζί τους φεύγοντας. Είχα σχεδιάζει να δημιουργήσουμε ένα αναδιπλούμενο λουλούδι κι εκεί μέσα να γράψουν το ποίημά τους ώστε να το χαρίσουν στη μητέρα τους ή να στολίσουν με αυτό το δωμάτιό τους. Λόγω πίεσης χρόνου όμως, η τελική κατασκευή θα γίνει στην τάξη τους, αφού τους μοίρασα τα υλικά και τους έδειξα τη διαδικασία.

Στ’ τάξη

Το project που είχα σχεδιάσει για Στ’ τάξη, έγινε από Α’ τάξη, μια και στο πρόγραμμά μας δε δήλωσε συμμετοχή κάποιο τμήμα της Στ’. Έγινε, λοιπόν, επειδή όταν κάτι σχεδιάζω θέλω να το δω υλοποιημένο αλλά ταυτόχρονα αποδείχτηκε ότι όλες οι δράσεις που σχεδιάστηκαν εφαρμόζονται σε κάθε τάξη του δημοτικού!

1. Μετά τις απαραίτητες συστάσεις και την παρουσίαση των συντελεστών του βιβλίου έγινε μεγαλόφωνη ανάγνωση με παρουσίαση του βιβλίου μέσω προβολικού συστήματος.
2. Πραγματοποιήθηκε συζήτηση για τα δικά μας όνειρα, τα συναισθήματα, τις συμβουλές της μαμάς και τις αντιδράσεις των παιδιών.
3. Ακολούθησε θεατρικό παιχνίδι με κάποιες από τις φράσεις του κειμένου. Οι φράσεις εκτυπώθηκαν και πλαστικοποιήθηκαν. Κάθε φορά διάλεγαν οι εκπαιδευτικοί των τμημάτων από μια κάρτα (διότι ήταν 6 κι αν διάλεγαν τα παιδιά θα υπήρχε κάποια φιλονικία) και στη συνέχεια «ζωντανεύαμε» τα λόγια των καρτελών. Να σημειώσω, όμως, εδώ ότι αν η δράση είχε γίνει με Στ’ τάξη θα επέλεγα να αξιοποιήσουμε τις καρτέλες όπως στην Ε’ τάξη, δηλαδή να μελετήσουμε τα νοήματα πίσω από τις φράσεις της μαμάς.
4. Η τελευταία καρτέλα του παιχνιδιού μας παρότρυνε να πετάξουμε ψηλά και μακριά. Αφού πετάξαμε μέσω θεατρικού παιχνιδιού, ήρθε η ώρα για χειροτεχνική κατασκευή.
5. Κάθε παιδί έγραψε σε 2-3 λωρίδες χαρτόνι τα όνειρά του για το μέλλον και τα κολλήσαμε για να δημιουργήσουμε το τρισδιάστατο αερόστατο που θα τα στείλει στον ουρανό.
6. Πώς θα πετάξουν τα όνειρα χωρίς εμάς; Τα παιδιά ζωγράφισαν τους εαυτούς τους και τους βάλαμε στο καλάθι του αερόστατου για να ακολουθήσουμε ένα σμήνος πουλιά!

Το εργαστήριο έκλεισε, οι εμπλεκόμενοι πολλοί, οι εμπειρίες μοναδικές κι εγώ εύχομαι να τους ξαναδώ! Ευχαριστώ όσους συμμετείχαν και χάρηκα για όλα τα καινούρια προσωπάκια που γνώρισα!
Θεοδώρα, Θέντα και Καλειδοσκόπιο εκδόσεις, ευχαριστούμε που κάνατε το σχολείο μας υπερωκεάνιο και ταξιδέψαμε όλοι μαζί!

Υλικό που αξιοποιήθηκε:

Καρτέλες για θεατρικό παιχνίδι/ πορτρέτα/ χάρτες/ ποιήματα.
Φάλαινες για όνειρα.
Λουλούδια ποίησης και βοηθητικό βίντεο.

Φωτογραφικό υλικό από τις δράσεις: