Αυτοκρατορική Εφημερίς της Βιέννης
«ΕΚΤΑΚΤΟΝ ΑΝΑΚΟΙΝΩΘΕΝ: Ανακάλυψη επαναστατικών προκηρύξεων εντός της πόλεως!»
Βιέννη, έτος 1898: Σάλος έχει προκληθεί μετά την αποκάλυψη κρυφής εστίας παρανόμων όπου φυλάσσονταν προκηρύξεις και έντυπα που παρακινούν σε επανάσταση και κυκλοφορούν με την υπογραφή του Έλληνα λόγιου, Ρήγα Βελεστινλή. Η αστυνομία, μετά από μακρά παρακολούθηση, προέβη στην εξάρθρωση της σπείρας και συνέλαβε τους υποκινητές κατηγορώντας τους για τη διανομή επικινδύνων προκηρύξεων που περιέχουν ανατρεπτικές εκφράσεις και συνθήματα «κατά της τυραννίας» και καλούν σε «ένωση τους λαούς των Βαλκανίων», ενέργεια η οποία θεωρείται ύποπτη και ενάντια στην άρχουσα τάξη. Η Αυτοκρατορική κυβέρνηση επισημαίνει ότι καμία απολύτως ενέργεια αμφισβήτησης ή ανατροπής της ευρωπαϊκής ειρήνης και ευνομίας θα γίνει ανεκτή.»
Με αυτήν τη δυνατή εισαγωγή ξεκίνησε το σημερινό μάθημα με τους μαθητές του Γ4, αφού δουλέψαμε μια δραστηριότητα που συνδύαζε την ιστορία και τη λογοτεχνία με στόχο να κατανοήσουν βαθύτερα το επαναστατικό πνεύμα του Θούριου και τις αντιδράσεις που θα προκαλούσε ο Ρήγας Φεραίος και το έργο του στην κοινωνία της εποχής. Η αφήγηση της ανακοίνωσης δημιούργησε την αίσθηση του κινδύνου και ένα κλίμα προσμονής για τη συνέχεια της δραστηριότητας. Με τη βοήθεια της τεχνητής νοημοσύνης έγινε η οπτικοποίηση της Βιέννης του 18ου αι. και ενσαρκώθηκαν οι διαφορετικές κοινωνικές ομάδες της εποχής τις οποίες θα εκπροσωπούσαν οι μαθητές.
Η δραστηριότητα πήρε τον τίτλο «Επικίνδυνες Ιδέες στη Βιέννη του 18ου Αιώνα: Οι Αντιδράσεις στο Θούριο του Ρήγα». Οι μαθητές χωρίστηκαν σε 4 ομάδες και ανέλαβαν ρόλους που αντιπροσώπευαν διάφορες κοινωνικές και εθνικές ομάδες της Βιέννης του 18ου αιώνα: α)Τους κατοίκους της Βιέννης, β) Τους Βασιλείς και ευγενείς της Ευρώπης, γ) Τους Έλληνες των παροικιών και δ) Τους Οθωμανούς παρατηρητές. Στόχος ήταν να προβληματιστούν για τις αντιδράσεις που θα προκαλούσε αυτή η είδηση στην κάθε κοινωνική ομάδα, λαμβάνοντας υπόψη τις πεποιθήσεις τους, την καταγωγή τους και την πολιτική κατάσταση της εποχής.
Η δραστηριότητα έφτασε στην κορύφωσή της όταν οι μαθητές παρουσίασαν τις αντιδράσεις των κοινωνικών τους ομάδων σε διαλόγους και μετέφεραν στην τάξη την ένταση, τον προβληματισμό ή τον φόβο που θα επικρατούσε στη Βιέννη του 1798:
Η αυστριακή βασιλική αυλή και οι ευγενείς της Ευρώπης αντέδρασαν έντονα, ζητώντας την άμεση καταστολή των επαναστατικών ιδεών και την παραδειγματική τιμωρία των «ανατρεπτικών στοιχείων».
Οι κάτοικοι της Βιέννης διχάστηκαν. Άλλοι αδιαφόρησαν για την είδηση γιατί δεν τους αφορούσε και άλλοι προβληματίστηκαν για τις πιθανές συνέπειες στη δική τους ζωή.
Οι Έλληνες της παροικίας αναστατώθηκαν με την σύλληψη του Ρήγα και φοβήθηκαν για το μέλλον της επανάστασης, ενώ πολλοί ήταν εκείνοι που φοβήθηκαν το ξέσπασμα της οργής του Σουλτάνου στους ομοεθνείς τους.
Οι Οθωμανοί διπλωμάτες ανησύχησαν για τη διάδοση των επαναστατικών ιδεών και την ενίσχυση της αντιοθωμανικής προπαγάνδας. Όλοι αναθεμάτιζαν τους γκιαούρηδες που τόλμησαν να σηκώσουν κεφάλι.
Στο τέλος της δραστηριότητας ακολούθησε συζήτηση για την ένταση της μεταναπολεόντιας εποχής, την αναταραχή που προκαλούσαν οι επαναστατικές ιδέες στα αυταρχικά καθεστώτα και την μυστικότητα και το θάρρος που απαιτούσε η διάδοση τέτοιων μηνυμάτων.
Η δραστηριότητα πέτυχε να ζωντανέψει την Ιστορία και τη Λογοτεχνία, προσφέροντας στους μαθητές μια σπάνια ευκαιρία να ζήσουν την ιστορική στιγμή σαν να ήταν μέρος της. Πραγματικά, η φλόγα της επανάστασης φάνηκε στους διαλόγους τους.
Η φιλόλογος, Αθανασία Ζιάτα
