ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΔΥΤΙΚΟΥ ΡΩΜΑΪΚΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ
ΤΑ ΓΕΡΜΑΝΙΚΑ ΦΥΛΑ
Έξω από τα βόρεια σύνορα της αυτοκρατορίας, τόσο του Δούναβη, όσο και του Ρήνου ποταμού κατοικούσαν διάφορα γερμανικά φύλα:
- Γότθοι (Οστρογότθοι και Βησιγότθοι)
- Φράγκοι
- Αλαμανοί
- Βουργούνδιοι
- Σάξονες
- Βάνδαλοι και άλλοι
Η μετανάστευση των λαών
Μετά τον 2ο αιώνα οι λαοί αυτοί σποραδικά εισέβαλλαν στην αυτοκρατορία με επιδρομές και αποχωρούσαν, ενώ μετά τον 3ο αιώνα κάποιες ομάδες γερμανικών φύλων εγκαταστάθηκαν από του Ρωμαίους στα σύνορα ως σύμμαχοι (foederati), με σκοπό την υπεράσπιση των συνόρων ενάντια σε άλλα γερμανικά φύλα.
Αυτή η κατάσταση άλλαξε δραματικά, όταν έγινε γνωστό ότι οι Ούννοι πέρασαν τον Βόλγα ποταμό με κατεύθυνση δυτικά το 374. Οι Ούννοι, ήταν λαός νομαδικός, μογγολικής καταγωγής.
Η πολεμική διείσδυση των Ούννων προς τα δυτικά είχε ως φυσική συνέπεια την μαζική μετακίνηση όλων των λαών, τόσο των γερμανικών φύλων, όσο και των Σλάβων που ζούσαν στις πεδιάδες της Ευρασίας μέχρι τα Ουράλια όρη. Αυτή η μεγάλη μετανάστευση των λαών κράτησε έναν περίπου αιώνα.
Οι Ούννοι περνούν τον Βόλγα ποταμό
Οι Ούννοι αρχικά δεν ήταν οργανωμένοι σε ενιαίο κράτος, αλλά ζούσαν σποραδικά διασκορπισμένοι σε μεγάλες εκτάσεις, κυρίως βόρεια του Δούναβη. Προς το τέλος του 5ου αιώνα σχημάτισαν ισχυρό κράτος όταν αρχηγός τους έγινε ο Αττίλας (434-453) με επίκεντρο την σημερινή Ουγγαρία.
Ο Θεοδόσιος Β΄ αναγκάστηκε πολλές φορές να κλείσει ταπεινωτικές συμφωνίες μαζί τους για να τους κρατήσει έξω από τα σύνορα της αυτοκρατορίας. Αρκετές φορές όμως οι Ούννοι εκτέλεσαν επιδρομές εναντίον των βαλκανικών επαρχιών της αυτοκρατορίας.
Ο Αττίλας στη συνέχεια στράφηκε εναντίον της Δύσης. Στα Καταλαυνικά Πεδία στη Γαλατία οι Ούννοι θα υποστούν συντριπτική ήττα από τα ρωμαϊκά στρατεύματα του Αέτιου (Flavius Aetius) με υποστήριξη των γερμανικών φύλων το 451. Μετά τον θάνατο του Αττίλα (453) οι Ούννοι διασπάστηκαν και αφομοιώθηκαν σταδιακά από άλλους λαούς.
ΟΙ ΒΗΣΙΓΟΤΘΟΙ
Έτσι αποκαλείται ο δυτικός κλάδος των Γότθων, που αρχικά κατοικούσαν μεταξύ των ποταμών Προύθου και Δνείστερου. Όταν ξεκίνησε η επέλαση των Ούννων προς τον Δούναβη, οι Βησιγότθοι ζήτησαν την άδεια να περάσουν τα σύνορα και εγκατασταθούν στα εδάφη της ανατολικής αυτοκρατορίας, στη περιοχή της σημερινής βόρειας Βουλγαρίας.
Αργότερα ξεκίνησαν επιδρομές στην βαλκανική χερσόνησο κυρίως λόγω της κακής συμπεριφοράς των κρατικών υπαλλήλων εναντίον τους. Ο Θεοδόσιος Α΄ κατάφερε να τους εντάξει στο κράτος, οι ηγέτες τους έλαβαν θέσεις και αξιώματα στο κράτος, οι ίδιοι υπηρετούσαν στο στρατό. Οι συνεχείς όμως συγκρούσεις μεταξύ των αρχηγών τους οδήγησε εκ νέου σε επιδρομές που έφτασαν μέχρι την Πελοπόννησο. Με αρχηγό τον Αλάριχο οι Βησιγότθοι στρέφονται προς την Ιταλία, λεηλατούν την Ρώμη (410) και αναχαιτίζονται από άλλα γερμανικά φύλα στην Ιταλία. Στις αρχές του 5ου αιώνα είναι εγκατεστημένοι στην νότια Γαλατία μέχρι την Ισπανία, όπου θα ιδρύσουν το βασίλειο των Βησιγότθων.
Η ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΓΕΡΜΑΝΩΝ ΣΤΗ ΔΥΣΗ
Κατά τον 5ο αιώνα οι μαζικές μετακινήσεις των γερμανικών φύλων πήραν μεγάλη έκταση. Συνέπεια αυτής της μετακίνησης ήταν η κατάλυση του δυτικού ρωμαϊκού κράτους και η δημιουργία νέων κρατών στα εδάφη του.
Στην κεντρική Γαλατία δημιουργήθηκε το κράτος των Βουργούνδιων, στην νοτιοδυτική Γαλατία το κράτος των Βησιγότθων, που εκτεινόταν έως την Ισπανία, ενώ στη βόρεια Γαλατία δημιουργήθηκε το κράτος των Φράγκων.
ΟΙ ΒΑΝΔΑΛΟΙ
Οι Βάνδαλοι μετακινήθηκαν από περιοχές της ανατολικής Ευρώπης δυτικά, πέρασαν από Γαλατία και Ισπανία στην βόρεια Αφρική και κατέλαβαν τις περιοχές της Μαυριτανίας, της Νουμιδίας, και την Καρχηδόνα. Από εκεί κατέλαβαν τα μεγάλα νησιά της Σαρδηνίας και Κορσικής, και εξαπέλυαν με ορμητήριο την Καρχηδόνα πειρατικές επιδρομές σε Ελλάδα και Ιταλία. Σε μία από αυτές λεηλάτησαν την Ρώμη το 455 και κατέστρεψαν πάρα πολλά έργα τέχνης που στόλιζαν την όμορφη πρωτεύουσα. Από αυτήν την ενέργειά τους προήλθε και ο όρος βανδαλισμός.
ΟΙ ΑΓΓΛΟΣΑΞΟΝΕΣ
Τα γερμανικά φύλα των Άγγ[ε]λων (Angeln), των Σαξόνων (Sachsen) και των Ιούτιων (Juten) πέρασαν την Βόρεια Θάλασσα, αποβιβάστηκαν και εγκαταστάθηκαν στην Βρετανία, απωθώντας τους γηγενείς Κέλτες στα δυτικά (σημερινή Ουαλία) και στα βόρεια πέρα από το τείχος του Αδριανού (σημερινή Σκωτία). Δημιούργησαν στο νησί επτά βασίλεια: Wessex, Sussex, Essex, East Anglia, Kent, Northumbria, Mercia.
ΟΙ ΟΣΤΡΟΓΟΤΘΟΙ
Το ανατολικό σκέλος των Γότθων, οι Οστρογότθοι, ήταν εγκατεστημένοι στις βόρειες ακτές του Εύξεινου Πόντου. Δημιούργησαν ένα μεγάλο κράτος που έφτανε μέχρι τις ακτές της Βαλτικής. Κατά την επέλαση των Ούννων, υποτάχθηκαν σε αυτούς και συμμετείχαν στις επιδρομές τους. Μετά την ήττα των Ούννων εμφανίζονται ως σύμμαχοι της ανατολικής ρωμαϊκής αυτοκρατορίας (foederati) στα βόρεια σύνορα του Δούναβη. Με αρχηγό τον Θεοδώριχο εισβάλλουν στην Ιταλία, και δημιουργούν το βασίλειο των Οστρογότθων, αναγνωρίζοντας την επικυριαρχία του Βυζαντίου.
(Σημείωση: η παρουσίαση του θέματος σε Power Point με περισσότερο φωτογραφικό υλικό και χάρτες μπορεί να αναζητηθεί εδώ και εδώ)
