Θεματική Ενότητα: Ενδιαφέρομαι και Ενεργώ – Κοινωνική Συναίσθηση και Ευθύνη Υποθεματική: Συμπερίληψη – Αλληλοσεβασμός, Διαφορετικότητα
Τίτλος: Συνεργασία στο νηπιαγωγείο

Σκοπός και στόχοι
Σκοπός του προγράμματος είναι να προωθήσει την έννοια της συνεργασίας στο νηπιαγωγείο. Στόχοι είναι τα παιδιά να συνεργαστούν με δραστηριότητες ανά ζεύγη, μικρές ή μεγαλύτερες ομάδες προκειμένου να αναπτύξουν δεξιότητες συνεργασίας.
α. καλλιέργεια δεξιοτήτων:
- δεξιότητες μάθησης: επικοινωνία, κριτική σκέψη και συνεργασία
- δεξιότητες ζωής: κοινωνικές δεξιότητες/ενσυναίσθηση, προσαρμοστικότητα, υπευθυνότητα και πρωτοβουλία
- δεξιότητες του νου: στρατηγική σκέψη, επίλυση προβλημάτων, μελέτη περιπτώσεων και κατασκευές
β. απόκτηση γνώσεων – δεξιοτήτων – στάσεων:
- να εκφράσουν τις αρχικές και τις τελικές τους ιδέες μέσα από το σχέδιο και την προφορική παρουσίαση των σχεδίων
- να επικοινωνήσουν μέσα από διάφορες συμβάσεις με: κινήσεις, ήχους, γλώσσα του σώματος ελεύθερους αυτοσχεδιασμούς χωρίς οπτική επαφή
- να συνεργαστούν σε πολλαπλά επίπεδα: ανά ζεύγη, σε μικρές και μεγαλύτερες υποομάδες
- να αναστοχαστούν και να αξιολογήσουν τις στρατηγικές επικοινωνίας και συνεργασίας που αξιοποιούν
- να αναστοχαστούν και να συζητήσουν για τις συμπεριφορές που εμποδίζουν ή διευκολύνουν τη συνεργασία σε ομάδες
- να προβληματιστούν σε καταστάσεις διαφωνιών και συγκρούσεων και να προτείνουν τρόπους επίλυσης των συγκρούσεων
- να αξιοποιήσουν στρατηγικές επίλυσης συγκρούσεων.
- να εντοπίσουν την πρόοδό τους και να συζητήσουν για τον τρόπο για τον οποίο την πέτυχαν
1ο εργαστήρι: Έχω μια ιδέα…!
Οι μαθητές/τριες καλούνται να ζωγραφίσουν ό,τι τους έρχεται στο μυαλό όταν ακούν τη λέξη “συνεργασία”. Στη συνέχεια, η εκπαιδευτικός συζητά ατομικά με κάθε μαθητή/τια, το οποίο εξηγεί τη ζωγραφιά του/της και τις σκέψεις του για τη συνεργασία. Οι ζωγραφιές και οι καταγραφές των συζητήσεων θα χρησιμοποιηθούν στο έβδομο εργαστήριο για να συγκριθούν οι αρχικές με τις τελικές τους ιδέες.
1η Δραστηριότητα: Οι μαθητές/τριες προσπάθησαν να κατανοήσουν την έννοια της συνεργασίας. Αρχικά, κινήθηκαν ελεύθερα στον χώρο υπό τις οδηγίες της εκπαιδευτικού, η οποία χρησιμοποίησε μουσικά όργανα για να δώσει ρυθμό και να εξασφαλίσει τη σιωπή και την συγκέντρωσή τους. Στη συνέχεια, κλήθηκαν να ζωγραφίσουν αυτό που τους ήρθε στο μυαλό με το άκουσμα της λέξης “συνεργασία”. Αφού ολοκλήρωσαν τα ιχνογραφήματά τους, συζήτησαν ατομικά με την εκπαιδευτικό, εξηγώντας τις δημιουργίες τους και τις σκέψεις τους σχετικά με τη συνεργασία. Οι ατομικές αυτές καταγραφές και τα ιχνογραφήματα θα χρησιμοποιηθούν ξανά στο 60 εργαστήριο, όπου θα γίνει αντιπαραβολή των αρχικών με τις τελικές ιδέες των παιδιών για τη συνεργασία.
Φύλλο εφαρμογής

2ο εργαστήρι: Μπορώ να επικοινωνώ
1η Δραστηριότητα: Οι μαθητές/τριες συνεργάζονται σε ζεύγη και ομάδες, με την εκπαιδευτικό σε ρόλο παρατηρητή. Στόχος είναι η ανάπτυξη συνεργασίας και η ανάθεση ρόλων. Χωρίστηκαν σε δύο ομάδες: εξωγήινοι και άνθρωποι. Οι εξωγήινοι “μιλούσαν” μια ακατάληπτη γλώσσα (αυτοσχεδιάζοντας) και οι άνθρωποι μετέφραζαν όσα “άκουσαν” στο κοινό.
2η Δραστηριότητα: “Οι Κοντοπυθαρούληδες-εφευρέτες μας δίνουν οδηγίες από μακριά!”. Οι μαθητές/τριες χωρίστηκαν σε δύο ομάδες: τους Κοντοπυθαρούληδες-εφευρέτες και τα παιδιά που θα λάμβαναν οδηγίες. Οι Κοντοπυθαρούληδες κρύφτηκαν πίσω τις συρταριέρες και έδιναν οδηγίες μέσω ασυρμάτου στα παιδιά, τα οποία προσπαθούσαν να κατασκευάσουν μηχανές με ανακυκλώσιμα υλικά. Στόχος είναι η συνεργασία και η επικοινωνία μεταξύ των ομάδων χωρίς οπτική επαφή, καθώς και η επίλυση συγκρούσεων και διαφωνιών.
Φύλλα εφαρμογής


3ο εργαστήρι: Συνεργάζομαι
1η Δραστηριότητα: Η εκπαιδευτικός διάβασε το παραμύθι “Η σκάλα της αγάπης” της Γιολάντας Τσορώνη-Γεωργιάδη (Εκδόσεις Σαββάλας). Ακολούθησε συζήτηση.

2η Δραστηριότητα: Εκμάθηση του τραγουδιού “Συνεργασία” (στίχοι & μουσική: Μαρία Ρόζα Ιορδανίδου).
Φύλλα εφαρμογής


4ο εργαστήρι: Συνεργάζομαι σε ομάδες
1η Δραστηριότητα: Βοήθησε τη μπάλα να φτάσει στον προορισμό της. Οι μαθητές/τριες χωρίστηκαν σε μικρές ομάδες και σε σκυταλοδρομία συνεργάστηκαν ώστε το μπαλάκι να φτάσει στον προορισμό του, από ποτήρι σε ποτήρι χωρίς να πέσει κάτω.
2η Δραστηριότητα: Και πάλι σε ομάδες συνεργάστηκαν για να κάνουν έναν πύργο τοποθετώντας ανάποδα πλαστικά ποτήρια.

3η Δραστηριότητα: Και πάλι σε ομάδες οι μαθητές/τριες κλήθηκαν να συνεργαστούν για να δημιουργήσουν με τα σώματά τους το σχήμα ενός δράκου, συμπεριλαμβανομένου του κεφαλιού, του σώματος, των φτερών και της ουράς. Αφού συνεννοήθηκαν και δημιούργησαν το σχήμα, κινήθηκαν στο χώρο σαν να χορεύουν υπό τη συνοδεία μουσικής. Η δραστηριότητα αυτή στοχεύει στην ανάπτυξη της συνεργασίας και της ομαδικής εργασίας, καθώς θα πρέπει να μοιράσουν ρόλους και αρμοδιότητες μεταξύ τους. Μετά την ολοκλήρωση της δραστηριότητας, οι ομάδες συζήτησαν την εμπειρία τους, αναλύοντας τις δυσκολίες που αντιμετώπισαν, τις λύσεις που βρήκαν και το βαθμό επιτυχίας τους.

Φύλλο εφαρμογής

5ο εργαστήρι: Με ενσυναίσθηση επιλύω συγκρούσεις
1η Δραστηριότητα: Η εκπαιδευτικός παρουσίασε μια φωτογραφία που απεικονίζει παιδιά που διαφωνούν έντονα στο σχολείο. Οι μαθητές/τριες κλήθηκαν να εξετάσουν την εικόνα και να αναγνωρίσουν τα συναισθήματα και τις συμπεριφορές των παιδιών, να προβληματιστούν σχετικά με τις πιθανές αιτίες της διαφωνίας και τις συνέπειες που μπορεί να έχει. Επίσης μοιράστηκαν τις προσωπικές τους σκέψεις και εμπειρίες σχετικά με παρόμοιες καταστάσεις. αντάλλαξαν απόψεις, άκουσαν τις ιδέες των συμμαθητών του και πρότειναν εναλλακτικές λύσεις για την ειρηνική επίλυση της διαφωνίας, όπως η επικοινωνία, η διαπραγμάτευση και η αναζήτηση συμβιβασμού.
2η Δραστηριότητα: “Πώς μπορεί να γίνει καλύτερα;”. Οι μαθητές/τριες ακούγοντας μουσική και συγκεκριμένα το τραγούδι Εκμάθηση του τραγουδιού “Διαξιφισμοί” (στίχοι: Χρίστος Γ. Παπαδόπουλος, μουσική: Δημήτρης Μαρκατόπουλος) κινήθηκαν ελεύθερα στο χώρο. Στη συνέχεια, χωρίστηκαν σε δύο ομάδες και συζήτησαν για μια δύσκολη κατάσταση ή διαφωνία που είχαν στο παρελθόν. Κάθε ομάδα προσπάθησε να αναπαραστήσει τη διαφωνία, προσπαθώντας να βρει καλύτερους τρόπους επίλυσής της.
Φύλλα εφαρμογής


6ο εργαστήρι: Η τελική μου ιδέα!
1η Δραστηριότητα: Επαναλαμβάνεται η 1η δραστηριότητα του 1ου εργαστηρίου. Οι ατομικές καταγραφές και τα ιχνογραφήματα χρησιμοποιήθηκαν για να γίνει αντιπαραβολή των αρχικών με τις τελικές ιδέες των παιδιών για τη συνεργασία. Το αποτέλεσμα αποτυπώθηκε σε ένα συννοφόλεξο, το οποίο δημιουργήθηκε από τους μαθητές/τριες στη διαδικτυακή εφαρμογή WordArt.

Αξιολόγηση
Με την ολοκλήρωση του δεύτερου θεματικού κύκλου “Ενδιαφέρομαι και Ενεργώ – Κοινωνική Συναίσθηση και Ευθύνη” των εργαστηρίων δεξιοτήτων με τίτλο “Συνεργασία στο νηπιαγωγείο” διαπιστώνεται ότι οι στόχοι που τέθηκαν επιτεύχθηκαν. Μέσα από κινητικές δραστηριότητες και παιγνίδια οι μαθητές/τριες συνεργάστηκαν ανά ζεύγη, μικρές ή μεγαλύτερες ομάδες προκειμένου να αναπτύξουν δεξιότητες συνεργασίας. Έμαθαν να επικοινωνούν μέσα από διάφορες συμβάσεις και προβληματίστηκαν σε καταστάσεις διαφωνιών και συγκρούσεων. Επιπρόσθετα πρότειναν τρόπους επίλυσης των συγκρούσεων και αξιοποίησαν στρατηγικές για την επίλυσή τους. Τέλος εκφράστηκαν δημιουργικά μέσω της διαδικτυακή εφαρμογή WordArt δημιουργώντας ένα συννοφόλεξο.
Παράρτημα
Το τραγούδι “Συνεργασία” ανακτήθηκε από τον χρήστη Pediki Horodia Spirou Lambrou στις 10/02/2025 και χρησιμοποιείται για εκπαιδευτικούς σκοπούς. Τα πνευματικά δικαιώματα ανήκουν στους δημιουργούς.
Το τραγούδι “Διαξιφισμοί” ανακτήθηκε από τον χρήστη Stella Dendiliari στις 10/02/2025 και χρησιμοποιείται για εκπαιδευτικούς σκοπούς. Τα πνευματικά δικαιώματα ανήκουν στους δημιουργούς.
Βασισμένο στο εγκεκριμένο πρόγραμμα του ΙΕΠ “Συνεργασία στο νηπιαγωγείο” της Βασιλικής Μαντζουράτου, Υπεύθυνης Πολιτιστικών Θεμάτων ΔΠΕ Αχαΐας.