Θεματική Ενότητα: Ζω καλύτερα – Ευ ζην
Υποθεματική: Αυτομέριμνα και πρόληψη, Πρόληψη εξαρτήσεων, Ψυχική υγεία
Τίτλος: O Πυξιδούλης και η Πυξιδούλα στο νηπιαγωγείο
Σκοπός και στόχοι
Σκοπός του προγράμματος είναι η προσωπική ενδυνάμωση των μαθητών/τριών και η προαγωγή της υγείας ως γενικότερη στάση ζωής.
α. καλλιέργεια δεξιοτήτων:
- δεξιότητες μάθησης: κριτική σκέψη, επικοινωνία, συνεργασία και δημιουργικότητα
- δεξιότητες ζωής: αυτομέριμνα, κοινωνικές δεξιότητες (επικοινωνία, αναγνώριση, έκφραση συναισθημάτων, ενίσχυση της αυτοεκτίμησης) ενσυναίσθηση και ευαισθησία
- δεξιότητες της τεχνολογίας και της επιστήμης: ψηφιακός γραμματισμός
- δεξιότητες του νου: κατασκευές
β. απόκτηση γνώσεων – δεξιοτήτων – στάσεων:
- να διαχειρίζονται θέματα ψυχικής υγείας από τη νηπιακή ηλικία
- να εξοικειωθούν με τη λειτουργία της ομάδας
- να μοιράζονται με την ομάδα πράγματα για τον εαυτό τους και να γνωριστούν καλύτερα
- να καταλάβουν πως ο καθένας έχει ένα ρόλο και μια θέση στην ομάδα
-
να καταλάβουν τα παιδιά ότι όλοι έχουν κοινά χαρακτηριστικά που τους κάνουν να μοιάζουν
-
να μάθουν τα παιδιά να αξιολογούν και να κρίνουν αυτό που είναι καλό από αυτό που είναι κακό
-
να μάθουν τις υγιείς συνήθειες
-
να αποκτήσουν αυτογνωσία και να ενισχυθεί η αυτό-εκτίμησή τους
-
να μάθουν να παρουσιάζουν τον εαυτό τους στους άλλους
- να ενθαρρυνθούν να μιλήσουν για τα συναισθήματα, να αναγνωρίσουν τον τρόπο έκφρασής τους
-
να μάθουν να αναγνωρίζουν τα συναισθήματα των άλλων
1ο εργαστήρι: Ο Πυξιδούλης, η Πυξιδούλα και ο μαγικός κύκλος
Γνωριμία με τους ήρωες, εισαγωγή στο μαγικό κύκλο και ορισμός κανόνων λειτουργίας της ομάδας.
1η Δραστηριότητα: Ο Πυξιδούλης και η Πυξιδούλα, δυο γαντόκουκλες, επισκέφτηκαν στο νηπιαγωγείο και αφού συστήθηκαν, εξήγησαν τους κανόνες του μαγικού κύκλου. Οι μαθητές/τριες, αφού επέλεξαν όνομα για την ομάδα τους, υπέγραψαν το «συμβόλαιο» τήρησης των κανόνων.
2η Δραστηριότητα: Φύλλο εφαρμογής
2ο εργαστήρι: Η μαγική κουβέρτα
Γνωριμία με τους άλλους μέσω προσωπικής ιστορίας, εξοικείωση με τη λειτουργία ομάδας και αντίληψη του ρόλου και της θέσης στην ομάδα.
1η Δραστηριότητα: Οι μαθητές/τριες χόρεψαν τον “Ο χορός της βροχής” είναι ο χορός των Ινδιάνων για να προκαλέσουν βροχή: Όλοι όρθιοι στον κύκλο και ο συντονιστής ξεκινάει μια κίνηση, η οποία μεταδίδεται σταδιακά από τον έναν στον άλλο πάντα προς την ίδια φορά. Επίσης κατασκεύασαν το ξύλο της βροχής των Ινδιάνων.
2η Δραστηριότητα: Τα μαγικά συνεχίστηκαν με τη «μαγική κουβέρτα» και τις μεταμορφώσεις. Αφαιρώντας τη μαγική κουβέρτα και με κάποιες μαγικές λέξεις οι μαθητές/τριες μεταμορφώθηκαν σε ζώα.
3η Δραστηριότητα: Φύλλα εφαρμογής
3ο εργαστήρι: Ένας για όλους και όλοι για έναν
Κοινά χαρακτηριστικά με τους άλλους, σημαντικά μέλη ομάδας και συνεργασία.
1η Δραστηριότητα: “Το σπασμένο τηλέφωνο”
2η Δραστηριότητα: Γίνεται αναφορά για ο,τιδήποτε οι μαθητές/τριες έχουν κοινό με άλλους, κοινά χαρακτηριστικά, προτιμήσεις, τα οποία είναι ωραίο να μοιράζονται και να μαθαίνουν.
3η Δραστηριότητα: Φύλλο εφαρμογής
4ο εργαστήρι: Φροντίζω τον εαυτό μου
Εκμάθηση υγιών συνηθειών, φροντίδα του εαυτού και ενίσχυση της κριτικής σκέψης.
1η Δραστηριότητα: “Το ψάρεμα” Οι μαθητές/τριες «ψάρεψαν» ψαράκια, που στο πίσω μέρος τους είχαν κολλημένη μία υγιή ή μία μη υγιή συνήθεια. Νικητής έβγαινε, όποιο παιδί συγκέντρωνε τις πιο πολλές κάρτες με υγιείς συνήθειες.
2η Δραστηριότητα: Στη συνέχεια ανά δύο οι μαθητές/τριες πήραν έναν ιδεόγριφο-κάρτα και δραματοποίησαν με παντομίμα υγιείς και ασφαλείς δραστηριότητες.
3η Δραστηριότητα: Φύλλο εφαρμογής
5ο εργαστήρι: Ζω με υγεία
Υιοθέτηση υγεινής διατροφής.
1η Δραστηριότητα: Για τη σημασία της υγιεινής διατροφής ο σεφ Διονύσης Καπέλλος και οι σπουδαστές/τριες του τμήματος μαγειρικής του ΣΑΕΚ Κοζάνης επισκέφτηκαν το νηπιαγωγείο και ετοίμασαν μαζί με τους μαθητές/τριες ένα πλούσιο, εναλλακτικό και υγιεινό δεκατιανό: τοστ με κασέρι, γαλοπούλα, μαρούλι και γιαουρτομουστάρδα, αραβική πίτα με ταχίνι και κακάο, φρουτοσαλάτα με γιαούρτι και μέλι, smoothie με μπανάνες και σοκολατομπανάνα.
Οι μαθητές/τριες του νηπιαγωγείου εξέφρασαν τη χαρά τους προς τον σεφ και τους σπουδαστές/τριες μέσα από μια ευχαριστήρια κάρτα. Τους ευχαρίστησαν θερμά για τα νοστιμότατα εδέσματα που τους προσέφεραν.
2η Δραστηριότητα: Οι μαθητές/τριες ψήφισαν για την προτίμησή τους στις προτάσεις του σεφ.
3η Δραστηριότητα: Φύλλο εφαρμογής
6ο εργαστήρι: Πιστεύω στον εαυτό μου
Αυτογνωσία, αυτοεκτίμηση, παρουσίαση εαυτού, γνωριμία με τους άλλους, αναγνώριση θετικών στοιχείων σε άλλους και ακρόαση θετικών σχολίων από άλλους.
1η Δραστηριότητα: Έγινε ανάγνωση του βιβλίου “Εγώ, ο απίθανος” της Γιολάντας Τσορώνη-Γεωργιάδη (Εκδόσεις Σαβάλλας) που πραγματεύεται θέματα αυτοεκτίμησης και διαφορετικότητας. Η ιστορία του Πίπη είναι απλή και κατανοητή, ενώ ταυτόχρονα δίνει σημαντικά μηνύματα. Μετά από συζήτηση οι μαθητές/τριες έμαθαν να πιστεύουν στον εαυτό τους, να αναγνωρίζουν τις δικές τους ικανότητες και να εκτιμούν τη διαφορετικότητα των άλλων.
2η Δραστηριότητα: Οι μαθητές/τριες ενθαρρύνονται να μοιραστούν με την ομάδα κάτι που θεωρούν ότι είναι καλοί/ες ή ένα στοιχείο του εαυτού τους που τους αρέσει. Στη συνέχεια οι άλλοι επισημαίνουν κάτι θετικό για το πρόσωπο που μίλησε. Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι δεν υπάρχει σωστή ή λάθος απάντηση και ότι όλοι έχουν κάτι θετικό να μοιραστούν. Με αυτό τον τρόπο μαθαίνουν να λένε και να ακούνε όμορφα λόγια για τους εαυτούς τους, αλλά και για τους άλλους.
3η Δραστηριότητα: Δημιουργία ατομικού κολλάζ για τον εαυτό (για να δείτε το video πατήστε εδώ).
4η Δραστηριότητα: Φύλλα εφαρμογής
7ο εργαστήρι: Το κολλάζ των συναισθημάτων
Αναγνώριση συναισθημάτων του εαυτού και των άλλων και ενθάρρυνση για έκφρασή τους.
1η Δραστηριότητα: Παρουσίαση για τα συναισθήματα και συζήτηση.
2η Δραστηριότητα: Δημιουργία του χάρτη των συναισθημάτων.
3η Δραστηριότητα: Οι μαθητές/τριες καλούνται να παίξουν παντομίμα διαλέγοντας ένα συναίσθημα και προσπαθώντας προσπάθησε να το αναπαραστήσουν στην ομάδα χωρίς να μιλήσουν. Οι υπόλοιποι έπρεπε να μαντέψουν σε ποιο συναίσθημα αναφερόταν. Ακολούθησε συζήτηση για το πώς τους φάνηκε και αν μπορούσαν να αναγνωρίσουν τα συναισθήματα έτσι όπως τα έβλεπαν από τους άλλους.
4η Δραστηριότητα: Φύλλο εφαρμογής
Αξιολόγηση
Με την ολοκλήρωση του πρώτου θεματικού κύκλου “Ζω καλύτερα – Ευ ζην” των εργαστηρίων δεξιοτήτων με τίτλο “O Πυξιδούλης και η Πυξιδούλα στο νηπιαγωγείο” διαπιστώνεται ότι οι στόχοι που τέθηκαν επιτεύχθηκαν. Οι κανόνες της τάξης, που μπήκαν για δεύτερη φορά, μέσω του Πυξιδούλη και της Πυξιδούλας, έγιναν τώρα πιο ουσιαστικοί και αποδεκτοί. Οι μαθητές/τριες έμαθαν να μοιράζονται πράγματα με την ομάδα και συνειδητοποίησαν ότι τους ενώνουν πολλά, τονίζοντας τη διαφορετικότητα του ευατού τους. Αξιολόγησαν τι είναι υγιές και απόκτησαν υγιείς συνήθειες απολαμβάνοντας το υγιεινό δεκατιανό του σεφ και των σπουδαστών του ΣΑΕΚ. Μέσω αναγνωσμάτων ενισχύθηκε η αυτοεκτίμησή τους και έμαθαν να αναγνωρίζουν τα συναισθήματα, τόσο τα δικά τους όσο και και των άλλων και να τα διαχειρίζονται σωστά. Η αναγνώριση και η διαχείριση όλων των συναισθημάτων αποτελεί σημαντικό κομμάτι στο χτίσιμο μιας υγιούς προσωπικότητας. Επιπρόσθετα πρότειναν τρόπους επίλυσης των συγκρούσεων και αξιοποίησαν στρατηγικές για την επίλυσή τους. Τέλος εκφράστηκαν δημιουργικά μέσω της διαδικτυακή εφαρμογή Canva δημιουργώντας το χάρτη των συναισθημάτων .
Παράρτημα
Το πρόγραμμα αυτό σχεδιάστηκε από το Κέντρο Πρόληψης ΠΥΞΙΔΑ αφενός για να καλύψει τη μέχρι σήμερα απουσία ενός κατάλληλου υλικού πρόληψης για την προσχολική ηλικία στην ελληνική πραγματικότητα και αφετέρου για να ανταποκριθεί στη διάθεση των νηπιαγωγών να εφαρμόσουν προγράμματα ψυχοκοινωνικής ανάπτυξης των μαθητών/τριών. Το Κέντρο Πρόληψης ΠΥΞΙΔΑ δραστηριοποιείται από το 1998 στον τομέα της πρόληψης της χρήσης εξαρτησιογόνων ουσιών και της προαγωγής της υγείας.
Η παρουσίαση για τα συναισθήματα δημιουργήθηκε από τις εκπαιδευτικούς στην online ψηφιακή πλατφόρμα Canva (https://www.canva.com/), όπως επίσης και ο χάρτης των συναισθημάτων σε συνεργασία με τους μαθητές/τριες.
O Πυξιδούλης και η Πυξιδούλα στο νηπιαγωγείο από 20ο Νηπιαγωγείο Κοζάνης διατίθεται με άδεια χρήσης Creative Commons Αναφορά δημιουργού4.0.
