Νηπίων Παιδεία – Tο πρώτο βήμα στη δημοκρατία
Θεματική Ενότητα: Ενδιαφέρομαι και Ενεργώ – Κοινωνική Συναίσθηση και Ευθύνη Υποθεματική: Συμπερίληψη
Τίτλος: Νηπίων Παιδεία – το πρώτο βήμα στη δημοκρατία
Σκοπός και στόχοι
Σκοπός του προγράμματος είναι η καλλιέργεια της ενσυναίσθησης και ο σεβασμός στη διαφορετικότητα, όποια μορφή κι αν παίρνει στα πλαίσια της σχολικής κοινότητας και της ευρύτερης ζωής των μαθητών/τριών.
Στόχοι του προγράμματος:
- να κατανοήσουν την έννοια και τις μορφές της διαφορετικότητας
- να αποδεχθούν τη διαφορετικότητα του εαυτού και των άλλων
- να ενισχυθούν οι αξίες της φιλίας και της συνεργασίας
- να αντιμετωπίζουν τις διακρίσεις
- να αποκτήσουν κοινωνική ευαισθησία
- να μετέχουν σε δημοκρατική παιδεία
1ο εργαστήρι: Ας γνωριστούμε παίζοντας
α. Παιχνίδια ενεργοποίησης και δεσίματος της ομάδας
β. Ένα μπουκέτο με λουλούδια. Εικαστική αναπαράσταση σε ένα λουλούδι με τη φωτογραφία στο κέντρο και στα πέταλα το όνομα, το αγαπημένο παιχνίδι, φίλο, χρώμα, ζώο.
2ο εργαστήρι: Όλοι έχουμε θέση σε αυτήν την τάξη του Νηπιαγωγείου
α. Η επισκέπτης: Η Δώρα, μια κούκλα, αφηγείται την ιστορία της. Ακολουθεί συζήτηση για τα συναισθήματα της, αν έχουν βιώσει κάτι αντίστοιχο, την αντίδρασή τους και προτεινόμενες λύσεις για να ηρεμήσει και να νιώσει όμορφα.
β. Παρουσίαση της Κοινωνικής Ιστορίας για τη διαχείριση των συναισθημάτων, δραματοποίηση των προτάσεων των μαθητών/τριών και δημιουργία πίνακα διπλής εισόδου, με επιλογή ποιας λύση προτιμούν για να νιώσουν καλά σε καθημερινές καταστάσεις που τους προξενούν δυσάρεστα συναισθήματα.
γ. Φύλλα εφαρμογής με ό,τι προκαλεί θυμό και ηρεμία
δ. Παρακολούθηση της διαφήμισης “Τι θα ήταν τα Χριστούγεννα χωρίς αγάπη”, (Erste 2018) συζήτηση σχετικά με τα εμπόδια, τη συντροφικότητα, την αλληλεγγύη, την αγάπη και σχετικό φύλλο εφαρμογής.
ε. Συνεργασία με Σύλλογο γονέων και κηδεμόνων: Συγκέντρωση τροφίμων για το συσσίτιο της Κοινωφελούς Επιχείρησης του Δήμου Κοζάνης.
3ο εργαστήρι: Εγώ κι εσύ μαζί
α. Αφήγηση του παραμυθιού “Σοφία, η αγελαδίτσα τραγουδίστρια” του Pennart μέχρι ενός σημείου και οι μαθητές/τριες σε ομάδες δίνουν το δικό τους τέλος στην ιστορία. Αναπαράσταση με παγωμένη εικόνα αυτών που νιώθει η Σοφία, δημιουργία καταστάσεων επιχειρηματολογίας (συμφωνώ-διαφωνώ) με βάση το παραμύθι και αντιστοίχιση με τα συναισθήματα στο θερμόμετρο.
β. Παιγνίδι σε ομάδες: Στήσιμο πύργου με τουβλάκια.
γ. Φύλλα εφαρμογής με το θερμόμετρο των συναισθημάτων της Σοφίας και με τους μουσικούς της ορχήστρας “Οι φίλοι της μουσικής”.
4ο εργαστήρι: Ο εαυτός μου…
α. Ομαδικό παιγνίδι: Ο κατάσκοπος: Περπατάς σαν κατάσκοπος με την εφημερίδα, ». Με συνοδεία μουσικής τα παιδιά κινούνται στην τάξη προσπαθώντας κρύβοντας το πρόσωπό τους, χωρίς να κοιτάνε κανέναν/καμία και να μην τους βλέπει κανείς/καμία . Στο σταμάτημα του ήχου, σταματούν να κινούνται και καλούνται «κατασκοπικά» να παρατηρούν το/τη διπλανό/ή τους και να εντοπίσουν ομοιότητες ως προσ τα εξωτερικά τους χαρακτηριστικά.
β. Ο εαυτός μου: Σχεδίαση σε κομμάτια εφημερίδας τον εαυτού και τοποθέτηση σε κύκλο “χέρι-χέρι”.
γ. Το όνομα του καθενός με παιγνιώδη μορφή στο πρόγραμμα WordArt.
5ο εργαστήρι: …και οι άλλοι
α. Παρακολούθηση του παραμυθιού “Η εχθρόπιτα” του Ντέρεκ Μάνσον, συζήτηση και προφορική επεξεργασία. Σε ζευγάρια καταγραφή εικονικά των προτάσεων για την επίλυση των όποιων διαφορών. Δημιουργία εννοιολογικού χάρτη με τους τρόπους επίλυσης των διαφορών/συγκρούσεων.
β. Ομαδική κατασκευή: “Η κουρτίνα της αγάπης” με μηνύματα αγάπης για τους φίλους μας.
γ. Καταγραφή των συστατικών για την “πίτα της φιλίας” και δημιουργία εικονόλεξου. Την πίτα της φιλίας γευόμαστε όλοι μαζί από τα χέρια μητέρας μαθητή μας.
δ. Φύλλο εφαρμογής για την “πίτα της φιλίας”.
6ο εργαστήρι: Η ταυτότητά μου
α. Παρουσίαση το παραμυθιού “Έλμερ ο παρδαλός ελέφαντας ” του Ντέιβιντ Μακ Κι, συζήτηση και σε φύλλο εφαρμογής τα συναισθήματα του Έλμερ.
β. Όλοι είμαστε διαφορετικοί: Παρατήρηση φωτογραφιών ανθρώπων διαφορετικής ηλικίας, φύλου, ενδυμασίας, εθνικότητας, εξωτερικής εμφάνισης και ομαδοποίηση αναλόγως (ομοιότητες και διαφορές).
γ. Ταυτότητες: Αναζήτηση πληροφοριών στο διαδίκτυο για τα στοιχεία που αναγράφονται στις ταυτότητες.
δ. Ομαδικό παιχνίδι “Πες μου κάτι για σένα”: Καθισμένοι/ες σε κύκλο με τη μπάλα να δίνεται από τα αριστερά προς τα δεξιά με τη φράση “Θέλω να μάθω κάτι για σένα: ποιο είναι το αγαπημένο σου παιχνίδι;” Το παιχνίδι συνεχίζεται αφού πάρουν το λόγο όλοι με παρόμοιες ερωτήσεις (αγαπημένο παραμύθι, φαγητό, ζώο, χρώμα, άθλημα).
7ο εργαστήρι: Όλοι διαφορετικοί – όλοι ίσοι
α. Κουκλοθέατρο “Το Ζαμπντερφίλιο”. Ένα διαφορετικό ζώο που ψάχνει για φίλους, αλλά κανένα άλλο ζώο δεν το κάνει παρέα γιατί είναι απλά παράξενο. Συζήτηση για την ιστορία του Ζαμπντερφίλιο και επεξεργασία της. Καταγραφή των ιδεών των μαθητών/τριών σε νοητικό χάρτη μετά τη ερώτηση “Ένα Ζαμπντερφίλιο ζητάει να γίνει φίλος σου. Πώς αντιδράς;” Οι μαθητές/τριες αναπαράγουν την ιστορία με τις φιγούρες.
β Οι κανόνες συμπεριφοράς της τάξης μας.
γ. Συνεργασία με την οικογένεια: Φύλλο εφαρμογής για το γενεαλογικό δέντρο.
Αξιολόγηση
Με την ολοκλήρωση του δεύτερου θεματικού κύκλου “Ενδιαφέρομαι και Ενεργώ – Κοινωνική Συναίσθηση και Ευθύνη” με τίτλο “Νηπίων Παιδεία – το πρώτο βήμα στη δημοκρατία” διαπιστώνεται ότι οι στόχοι που τέθηκαν επιτεύχθηκαν. Οι μαθητές/τριες κατανόησαν την έννοια και τις μορφές της διαφορετικότητας, αναγνώρισαν προκαταλήψεις και αδικίες, εξοικειώθηκαν με διαφορετικά και φυλετικά χαρακτηριστικά και έμαθαν να εκφράζουν τα συναισθήματά τους με τρόπο κατανοητό.
Ενισχύθηκαν οι αξίες της φιλίας και της συνεργασίας μέσω παιγνιδιών και ομαδικών κατασκευών. Αντιλήφθηκαν τον χαρακτήρα της ταυτότητας και απέκτησαν δεξιότητες ψηφιακής πολιτειότητας. Ψυχαγωγήθηκαν μέσα από αναγνώσματα παιδικής λογοτεχνίας και κουκλοθέατρου και εκφράστηκαν μέσω της δραματοποίησης και της παντομίμας.
Τέλος, συναισθανόμενοι όσους έχουν ανάγκη πήραν μέρος στη φιλανθρωπική δράση της Κοινωφελούς Επιχείρησης του Δήμου Κοζάνης, συγκέντρωσαν είδη πρώτης ανάγκης για τους σεισμόπληκτους Τουρκίας -Συρίας και συμπαραστάθηκαν οικονομικά σε ανήλικο θύμα τροχαίου ατυχήματος μέσω του Πανελλήνιου Συλλόγου Πρόληψης και Συμπαράστασης Ανήλικων Θυμάτων Τροχαίων Ατυχημάτων.