Η 6η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως Πανελλήνια Σχολική Ημέρα κατά της Βίας στο σχολείο.
Γνωρίζουμε ότι ο εκφοβισμός είναι μια επαναλαμβανόμενη επιθετική συμπεριφορά όπου ένα άτομο (ή ομάδα ανθρώπων) σε θέση εξουσίας εκφοβίζει σκόπιμα, κακοποιεί ή εξαναγκάζει σε πράξεις ένα άτομο με την πρόθεση να βλάψει αυτό το άτομο σωματικά ή συναισθηματικά. Οι πράξεις εκφοβισμού μπορεί να είναι σωματικές ή λεκτικές. Πολλοί νέοι μπορεί να είναι αγενείς μεταξύ τους κατά την εφηβεία, καθώς βελτιώνουν τις κοινωνικές τους δεξιότητες και γίνονται σιγά-σιγά ενήλικες. Αν και αυτές οι αλληλεπιδράσεις είναι δυσάρεστες, υπάρχει μια σαφής γραμμή μεταξύ της σύγκρουσης και του εκφοβισμού. Τα περιστατικά εκφοβισμού πρέπει να περιλαμβάνουν και τα τρία αυτά χαρακτηριστικά:
(1) Είναι σκόπιμα: η συμπεριφορά ήταν επιθετική και είχε σκοπό να πληγώσει άλλο άτομο
(2) Είναι επαναλαμβανόμενα: αυτές οι επιθετικές ενέργειες συμβαίνουν επανειλημμένα με την πάροδο του χρόνου στο ίδιο άτομο ή ομάδα ανθρώπων
(3) Χαρακτηρίζονται από ανισορροπία δύναμης: το άτομο που εκφοβίζει έχει περισσότερη σωματική ή κοινωνική δύναμη από το παιδί ή τα παιδιά που εκφοβίζονται. Ο εκφοβισμός σχεδόν πάντα έχει συναισθηματικό αντίκτυπο στο παιδί που εκφοβίζεται, αλλά οι ενέργειες που συνιστούν εκφοβισμό ποικίλλουν.
Υπάρχουν τέσσερις τύποι εκφοβισμού, οι οποίοι μπορούν να συμβούν χωριστά ή ταυτόχρονα:
(1) Σωματικός εκφοβισμός, όπως κλωτσιές ή σπρωξίματα
(2) Λεκτικός εκφοβισμός, όπως εξύβριση ή φωνές
(3) Συναισθηματικός και κοινωνικός εκφοβισμός, όπως αποκλεισμός κάποιου από μία ομάδα ή διάδοση φημών
(4) Διαδικτυακός εκφοβισμός, που περιλαμβάνει την αποστολή προσβλητικών μηνυμάτων μέσω ψηφιακών συσκευών, όπως υπολογιστές και κινητά τηλέφωνα.
Ο «Κύκλος του Εκφοβισμού του Olweus» είναι ο ακόλουθος:
- Εκφοβιστές/Θύτες Αυτοί/αυτές οι μαθητές/μαθήτριες θέλουν να εκφοβίσουν, ξεκινούν τον εκφοβισμό και παίζουν τον κύριο ρόλο σε αυτόν.
- Πιστοί Ακόλουθοι Αυτοί/αυτές οι μαθητές/μαθήτριες έχουν θετική στάση απέναντι στον εκφοβισμό και έχουν ενεργό ρόλο σε αυτόν, αλλά συνήθως δεν τον ξεκινούν ούτε έχουν τον κύριο ρόλο.
Γ. Υποστηρικτές ή Παθητικοί Εκφοβιστές Αυτοί/αυτές οι μαθητές/μαθήτριες υποστηρίζουν τον εκφοβισμό ανοιχτά και ενεργά π.χ. γελώντας ή τραβώντας την προσοχή στο περιστατικό του εκφοβισμού, αλλά δεν συμμετέχουν σε αυτό.
Δ. Παθητικοί Υποστηρικτές ή Πιθανοί Εκφοβιστές Σε αυτούς/αυτές τους/τις μαθητές/ μαθήτριες αρέσει ο εκφοβισμός αλλά δεν το υποστηρίζουν εμφανώς.
- Παριστάμενοι που δεν εμπλέκονται Αυτοί/αυτές οι μαθητές/μαθήτριες δεν εμπλέκονται και δεν παίρνουν το μέρος κανενός. (Ίσως σκέφτονται: «Δεν είναι δουλειά μου» ή «Για να δούμε τι θα γίνει.»)
ΣΤ. Πιθανοί Υποστηρικτές του Θύματος Σε αυτούς/αυτές τους/τις μαθητές/ μαθήτριες δεν αρέσει ο εκφοβισμός και θεωρούν ότι πρέπει να βοηθήσουν το θύμα αλλά συνήθως δεν κάνουν τίποτα.
Ζ. Υποστηρικτές Δεν τους αρέσει ο εκφοβισμός και προσπαθούν να βοηθήσουν το θύμα.
ΠΗΓΗ: πρόγραμμα Safer https://europe.pdekritis.gr/wp-content/uploads/2023/11/%CE%95%CE%B3%CF%87%CE%B5%CE%B9%CF%81%CE%AF%CE%B4%CE%B9%CE%BF-%CE%95%CE%BA%CF%80%CE%B1%CE%B9%CE%B4%CE%B5%CF%85%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8E%CE%BD.pdf