Η υπερπροστασία του παιδιού είναι μια μορφή κακοποίησης… όσο το υπερπροστατεύετε, τόσο κακό του κάνετε…

Η υπερπροστασία είναι η υπερβολική φροντίδα και προστασία των γονιών στα παιδιά τους. Οι γονείς είναι ενστικτωδώς προστατευτικοί. Όταν ένα παιδί έρθει στη ζωή, οι γονείς αναλαμβάνουν μια νέα ευθύνη. Μια ευθύνη για την οποία ποτέ πριν δεν είχαν καμία εκπαίδευση ή προετοιμασία. Είναι τα σημαντικότερα πρόσωπα στη ζωή του παιδιού τους και πρέπει να του προσφέρουν φροντίδα αλλά και βοήθεια για να δημιουργήσει την προσωπικότητα του και να ενηλικιωθεί ως ώριμο και υπεύθυνο άτομο. Αναπόφευκτα, δημιουργούν όνειρα, προσδοκίες και ανησυχίες κατά τη διάρκεια της ζωής του. Είναι συμπεριφορές οι οποίες είναι αναμενόμενες και άκρως φυσιολογικές.

Οι γονείς λόγω της αγάπης τους, θέλουν τα παιδιά τους να είναι υγιή, ευτυχισμένα και επιτυχημένα, αποτρέποντας ασθένειες, οδυνηρά συναισθήματα και αποτυχία. Αλλά όταν ένας γονιός παρεμβαίνει και θέλει να προστατεύσει το παιδί από όλες τις αρνητικότητες του κόσμου, είναι μια υπερπροστατευτική συμπεριφορά. Οι υπερπροστατευτικοί γονείς παρουσιάζουν συμπεριφορά που είναι υπερβολική. Αυτή η υπερπροστασία των γονέων αφορά την ασφάλεια του παιδιού/ων, όχι μόνο σωματικά αλλά και συναισθηματικά.

Συχνά υπερπροστατευτικοί γίνονται οι γονείς  που αποκτούν παιδί σε μεγάλη ηλικία.

“Οι εγκέφαλοι των γονέων είναι καλωδιωμένοι για να προστατεύσουν τους απογόνους τους. Αλλά όταν φτάσει στα άκρα και το επίπεδο των κινδύνων δεν ταιριάζει με την έκταση της προστασίας, η υπερπροστασία θα κάνει περισσότερο κακό παρά καλό.” Μακρή, Π.

ΓΙΑΤΙ ΕΝΑΣ ΓΟΝΙΟΣ ΕΙΝΑΙ ΥΠΕΡΠΡΟΣΤΑΤΕΥΤΙΚΟΣ;

1. ΓΟΝΙΚΟ ΑΓΧΟΣ: Ο υπερπροστατευτικός γονιός δίνει μεγάλη σημασία στους κινδύνους. Θέλει να κάνει ό, τι μπορεί για να προστατεύσει το παιδί του από βλάβες και να το βοηθήσει να πετύχει στη ζωή. Επιπλέον αν πάσχει από άγχος ή διαταραχή πανικού είναι επιρρεπείς στη παρουσίαση τέτοιας συμπεριφοράς.
2. ΕΠΑΦΗ ΚΑΙ ΠΑΡΑΠΛΗΡΟΦΟΡΙΣΗ ΑΠΟ ΕΙΔΗΣΕΙΣ: Είναι μια εποχή υπάρχουν παντού και συνεχώς πληροφορίες. Τα μέσα ενημέρωσης υπερβάλοντας και υπερπροβάλοντας οδηγούν τους γονείς να πιστεύουν ότι ο κόσμος γύρω τους είναι πολύ πιο επικίνδυνος από ό, τι είναι στην πραγματικότητα.
3. ΑΝΤΙΛΗΠΤΗ ΕΥΠΑΘΕΙΑ ΠΑΙΔΙΩΝ: Οι γονείς παιδιών με χρόνιες παθήσεις ή σωματικές αναπηρίες συχνά εμφανίζουν υπερπροστατευτική και ελεγκτική συμπεριφορά. Αυτοί οι γονείς, ειδικά οι μητέρες, πιστεύουν ότι τα παιδιά τους είναι πιο ευάλωτα ή ευαίσθητα και χρειάζονται περισσότερη προστασία.

ΠΟΙΕΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΕΣ ΦΑΝΕΡΩΝΟΥΝ ΥΠΕΡΠΡΟΣΤΑΤΕΥΤΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ

“ΣΩΖΟΥΝ” ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΑΠΟ ΤΑ ΠΑΝΤΑ

Κανείς δεν θέλει να δει το παιδί του να αποτυγχάνει. Ένας υπερπροστατευτικός γονιός δεν αντέχει να βιώσει το παιδί του οποιαδήποτε αποτυχία ή απογοήτευση. Για παράδειγμα:

• Καθαρίζει το ακατάστατο δωμάτιο του παιδιού και μαζεύει την ακαταστασία που δημιουργεί.
• Φτιάχνει την τσάντα του παιδιού τους κάθε βράδυ για να βεβαιωθεί ότι δεν θα ξεχάσει τίποτα.
• Κάνει τις εργασίες του παιδιού τους για να διασφαλίσει ότι θα πάρει Α.
• Επεμβαίνει και σώζει το παιδί από έναν κακό βαθμό ή τραυματισμένο εγώ.
• Κάνει τα πάντα για να κρατήσει μακριά το παιδί από την αποτυχία, ακόμα κι αν αυτό σημαίνει παραβίαση των κανόνων (ή των νόμων).

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ

Ένας υπερπροστατευτικός γονιός αγωνιεί για τη κάθε κίνηση του παιδιού. Έτσι ελέγχουν τις ενέργειες και το περιβάλλον των παιδιών τους. Για παράδειγμα:

• Αποφασίζει ποιες εξωσχολικές δραστηριότητες θα αναλάβει το παιδί γιατί ξέρει καλύτερα.
• Δεν επιτρέπει στο παιδί να επιδιώκει ενδιαφέροντα που θεωρεί επικίνδυνα.
• Λαμβάνει όλες τις αποφάσεις για το παιδί χωρίς να του επιτρέπουν να σκεφτεί τις επιλογές του.
• Αφήνει μόνο το παιδί του να κάνει παρέα με «σωστούς» φίλους.

ΥΠΕΡΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑ ΚΑΙ ΑΝΤΙΔΡΑΣΤΙΚΟΤΗΤΑ

• Υπερβολική επιφύλαξη σχετικά με τις δραστηριότητες τις οποίες έχει το παιδί.
• Υπενθυμίζει συνεχώς στο παιδί για την ασφάλεια και τον κίνδυνο.
• Ύπαρξη διαμαρτυρίας για τον κακό βαθμό του παιδιού τους και τσακώνονται με το σχολείο για να τον αλλάξουν.
• Απαιτεί επανεξέταση όταν το παιδί τους απορρίπτεται από μια ευκαιρία.
• Παρέμβαση εάν το παιδί δεν τυγχάνει της ειδικής μεταχείρισης που θεωρεί ότι δικαιούται.
• Το παρακάνει με τη παρηγοριά όταν το παιδί τους αποτυγχάνει.

ΠΟΣΟ Η ΥΠΕΡΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΕΠΗΡΕΑΖΕΙ ΤΟ ΠΑΙΔΙ;

Υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους ένας γονιός δεν πρέπει να είναι υπερπροστατευτικός. Υπάρχουν πολλές ψυχολογικές επιπτώσεις. Επιπλέον εμποδίζει την ανάπτυξη και την εξέλιξη των παιδιών τους σε ευπροσάρμοστους, ανεξάρτητους ενήλικες. Πιο συγκεκριμένα:

ΠΡΟΚΑΛΕΙ ΑΓΧΟΣ ΚΑΙ ΑΝΗΣΥΧΙΑ

Η ανησυχία είναι μια μορφή αρνητικής σκέψης. Μελέτες έχουν επανειλημμένα διαπιστώσει ότι τα υπερπροστατευμένα παιδιά είναι πιο επιρρεπή στην ανησυχία και το άγχος. Όταν ένας γονιός περνάει τις δικές του προκαταλήψεις απέναντι στις απειλές, της αυξημένης αντίληψης του κινδύνου και της αυξημένης ευαισθησίας  τότε δημιουργεί μια ανησυχία και παιδί.

ΕΛΕΙΨΗ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ ΔΙΑΧΕΙΡΗΣΗΣ

Ένα παιδί πρέπει να μάθει να προσαρμόζεται σε δύσκολες καταστάσεις, για να μάθει αποτελεσματικές στρατηγικές διαχείρισης. Όταν όμως υπάρχει γονική υπερπροστασία μπορεί να υπονομεύσει τη διαχείριση αυτή.

ΑΓΧΟΙ ΚΑΙ ΦΟΒΙΕΣ

Η υπερπροστασία μεταφέρει στο παιδί την αίσθηση ότι ο κόσμος είναι επικίνδυνος. Έτσι υπάρχει αποφυγή του παιδιού να εμπλακεί σε κοινωνικές καταστάσεις περιορίζοντας τις ευκαιρίες να οικοδομήσει φιλίες και να αναπτύξει κοινωνικές δεξιότητες.

ΦΟΒΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΤΥΧΙΑ/ ΤΕΛΕΙΟΜΑΝΙΑ

Ένα παιδί από μια υπερπροστατευτική οικογένεια νιώθει φόβο να κάνει λάθη. Φοβούμενο την αποτυχία ή την απόρριψη, είναι απρόθυμο να βγει από τη ζώνη ασφαλείας για να δοκιμάσει κάτι νέο, στο οποίο δεν γνωρίζει τις επιδόσεις του.

ΧΑΜΗΛΗ ΑΥΤΟΕΚΤΙΜΗΣΗ 

Ένα παιδί που παρακολουθείτε και είναι υπό προστασία συνεχώς, λαμβάνει το μήνυμα ότι δεν είναι ικανό ή αρκετά καλό για να διαχειριστεί τη ζωή μόνο του.

ΑΝΑΠΟΦΑΣΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ

Ένα παιδί πρέπει να έχει ευκαιρίες να εξασκηθεί στη λήψη αποφάσεων, αλλά τα υπερπροστατευμένα παιδιά δεν μπορούν ποτέ να κάνουν τις δικές τους επιλογές στη ζωή. Είτε δεν ξέρει πώς να πάρει μια τέτοια απόφαση είτε νιώθει φόβο ότι θα κάνει λάθος. Νιώθει εξαρτημένο από το γονιό του, διότι κάνει όλες τις επιλογές για αυτό.

Να θυμάσαι: