Ιστορίες με ζώα: Ο Μάγκας – Ο Τεντέν και ο Μιλού

Στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, κοντά σε μια πλούσια ελληνική οικογένεια, των αρχών του αιώνα μας ζει ο Μάγκας, ένα σκυλάκι ράτσας, πολύ καλομαθημένο. Κάποια στιγμή αποφασίζει να το σκάσει από το σπίτι των ιδιοκτητών του, αλλά αντιμετωπίζει τις δυσκολίες της νέας του ζωής. Εκεί θα τον συντροφέψει ένα άλλο σκυλί που ζει αδέσποτο στους δρόμους. Ο Μάγκας όμως δεν αντέχει για πολύ αυτή τη ζωή και έτσι αποφασίζει να επιστρέψει κοντά στους δικούς του. Αργότερα, θα συντροφέψει το νεαρό κύριό του στην Ελλάδα και μαζί του θα λάβει μέρος στο Μακεδονικό Αγώνα. 
Η Πηνελόπη Δέλτα γεννήθηκε το 1874 στην Αλεξάνδρεια και έδωσε τέλος στη ζωή της στις 2 Μαΐου 1941. Ήταν κόρη του εθνικού ευεργέτη Εμμανουήλ Μπενάκη και είχε γνωρίσει εξέχουσες προσωπικότητες όπως ο Ελευθέριος Βενιζέλος και ο Νικόλαος Πλαστήρας.
Πρωτοεμφανίστηκε στα γράμματα σε νεαρή ηλικία δημοσιεύοντας έργα της στο περιοδικό της Αλεξάνδρειας Έσο Έτοιμος. Το 1909 εκδίδεται το μυθιστόρημά της Για την Πατρίδα, την επόμενη χρονιά το Παραμύθι χωρίς όνομα και ένα χρόνο αργότερα το ιστορικό μυθιστόρημα Τον καιρό του Βουλγαροκτόνου. Το 1915 εξέδωσε στην Αθήνα  τα Παραμύθια και άλλα. Λίγο μετά την οριστική δημοσιεύονται τα διηγήματα για ενήλικες Τ’ ανεύθυνα (1921) και Η Ζωή του Χριστού (1925).
Το 1925 παρουσιάστηκαν τα πρώτα συμπτώματα της ασθένειας που την κράτησε καθηλωμένη στο σπίτι για την υπόλοιπη ζωή της. Το 1935  εκδίδεται Ο Μάγκας και δύο χρόνια αργότερα το ιστορικό μυθιστόρημα Στα μυστικά του βάλτου. Ήδη είχε εκδοθεί ο Τρελαντώνης (1932), στο οποίο περιγράφει τις περιπέτειες των παιδικών χρόνων του μικρότερου αδερφού της. Εμπνέεται από τη θρησκευτική παράδοση, τη βυζαντινή ιστορία και το μακεδονικό αγώνα. Το έργο της ήρθε να καλύψει ένα μεγάλο κενό στο χώρο της παιδικής λογοτεχνίας.
Ο Τεντέν και ο Μιλού
Χάρτινος ήρωας που «γεννήθηκε» στις 10 Ιανουαρίου 1929 από το πενάκι του Βέλγου κομίστα Ζορζ Ρεμί (1907-1983), γνωστότερου ως Ερζέ. Οι πρώτες του ιστορίες δημοσιεύτηκαν στο νεανικό ένθετο της εφημερίδας των Βρυξελλών «20ος αιώνας».
Ο Τεντέν (Tintin) είναι ο ξανθομάλλης νεαρός με το χαρακτηριστικό τσουλούφι, που δουλεύει ως ρεπόρτερ και μπλέκεται σε απίθανες περιπέτειες μυστηρίου σε κάθε γωνιά του πλανήτη, μαζί με τον πιστό του σκύλο Μιλού, ένα λευκότριχο φοξ τεριέ.
Ο Μιλού είναι ταυτισμένος με τον Τεντέν και για πολλά χρόνια η σειρά είχε τίτλο «Οι περιπέτειες του Τεντέν και του Μιλού». Σε αυτές τις ιστορίες, ο ρόλος του είναι πολύ σημαντικός, αφού είναι και ο μοναδικός σύντροφος του ήρωα. Συνομιλεί κανονικά με τον Τεντέν, λέει τη γνώμη του, διαφωνεί και συμβουλεύει. Το ουσιαστικό τους δέσιμο, όμως, δεν παραβλέπει διαφορές στο χαρακτήρα και τάσεις ανεξαρτησίας. Ο Μιλού πατάει πιο σταθερά στα πόδια του, ενώ ο Τεντέν δεν σκέφτεται τίποτα άλλο από την επιτυχία της αποστολής του.
Τα επίθετα περιγράφουν ένα χαρακτηριστικό των ουσιαστικών που συνοδεύουν. Έχουν τρία γένη (αρσενικό θηλυκό, ουδέτερο), κλίνονται όπως τα ουσιαστικά και είναι πάντα στο ίδιο γένος, στον ίδιο αριθμό και στην ίδια πτώση με τα ουσιαστικά που συνοδεύουν.
Χρησιμοποιούμε στο λόγο μας τα επίθετα για να περιγράψουμε τα προτερήματα και τα ελαττώματα κάποιου.

Πολλές φορές οι μετοχές χρησιμοποιούνται ως επίθετα. Μια μετοχή όταν έχει θέση επιθέτου, είναι δίπλα από το ουσιαστικό που συνοδεύει. Αν βρίσκεται σε οποιαδήποτε άλλη θέση μέσα σε μια πρόταση δεν θεωρείται επίθετο.
Παράδειγμα: 

  • Οι φυλακισμένοι ληστές εξεγέρθηκαν. (Σε αυτό το παράδειγμα η μετοχή είναι σε θέση επιθέτου)
  • Οι ληστές έμειναν φυλακισμένοι ισόβια. ( Η μετοχή δεν θεωρείται επίθετο)

 

Παιχνίδι με τα επιρρήματα

Παίζουμε;

Πότε παίζουμε; Πού παίζουμε; Πόσο παίζουμε;

Ε, λοιπόν, παίζουμε τώρα μέσα στην τάξη μας όσο περισσότερο μπορούμε!

IMG 20220923 113205

Χωριστήκαμε σε 2ομάδες: αγόρια – κορίτσια και μπήκαμε στη σειρά ο ένας πίσω από τον άλλο.

Όταν δόθηκε το σύνθημα, ξεκίνησε η σκυταλοδρομία επιρρημάτων.

Πάνω στην έδρα ήταν γυρισμένα ανάποδα ένα σωρό επιρρήματα χρόνου, τόπου και ποσού.

IMG 20220923 111845

Όποια ομάδα θα κατάφερνε να τοποθετήσει τα περισσότερα επιρρήματα στη σωστή στήλη, ήταν και  η νικήτρια  ομάδα!

Προσοχή! Τα λάθη δεν προστίθενται στο σύνολο!

Η νίκη κρίθηκε σε ελάχιστους πόντους ! Δυνατές ομάδες και οι δυο!

IMG 20241030 135512

IMG 20241030 135527

Αγωνία, ετοιμότητα, ενθουσιασμός και γέλιο ήταν τα κυριότερα συναισθήματα που βγήκαν από αυτό το παιχνίδι.

Μαζί με τα συναισθήματα ακολούθησε και η σκέψη, η εξάσκηση και η γνώση που ήταν το κυρίως ζητούμενο αυτής της δραστηριότητας!

Αλλά και η σωστή συμπεριφορά!! Όλοι και όλες χαρήκαμε εξίσου, χωρίς φωνές και χωρίς να ζοριστούμε στο ελάχιστο!

Ξαναπαίζουμε;

Υπόγειες διαδρομές

Το Μετρό ή Μητροπολιτικός Σιδηρόδρομος είναι ένα σιδηροδρομικό σύστημα μαζικής μεταφοράς των μεγαλουπόλεων.
Η λέξη είναι ελληνικής προέλευσης μετρό (< γαλλική métro < métropolitain< métropole, μεγάλη πόλη < μητρόπολη) και χρησιμοποιήθηκε το 1900 στο Παρίσι για πρώτη φορά σε σχέση με σιδηρόδρομο (Métro de Paris).
Ιστορία 
Το πρώτο Μετρό που λειτούργησε ήταν το Μετρό του Λονδίνου και το πρώτο στην ηπειρωτική Ευρώπη το Μετρό της Βουδαπέστης.
Στην Ελλάδα ο Σιδηρόδρομος Αθηνών Πειραιώς μετατράπηκε σε Μετρό το 1907.
Η Αθήνα το 2000 απέκτησε επίσης δίκτυο υπόγειου Μετρό, με την γραμμή 2 και 3 της Αττικό Μετρό.
Υπό μελέτην είναι και μία τέταρτη γραμμή.

Υπό κατασκευή βρίσκεται τώρα το δεύτερο δίκτυο μετρό στην Ελλάδα, αυτό της Θεσσαλονίκης.

 

 Κάνω κλικ πάνω στην εικόνα και παρακολουθώ την ενδιαφέρουσα παρουσίαση.
ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΑ

Είναι άκλιτες λέξεις που συνοδεύουν τα ρήματα και τα προσδιορίζουν δίνοντάς μας πληροφορίες για τον τόπο, τον χρόνο, τον τρόπο, την ποσότητα. Τα επιρρήματα, επίσης, συνδέουν προτάσεις (χωρίς να είναι σύνδεσμοι).

Τοπικά επιρρήματα: Πού;

πού, εδώ, εκεί, πέρα, μακριά, κοντά, σιμά, δίπλα, μέσα, πάνω, κάτω, απέναντι, παντού, κάπου, πουθενά, ψηλά, χαμηλά, δεξιά, αριστερά, πλάι, γύρω, έξω, μεταξύ, αναμεταξύ, μπροστά, μπρος, πίσω, βόρεια, νότια, ανατολικά, δυτικά, χάμω κ.ά.

Χρονικά επιρρήματα: Πότε;

πότε, τώρα, τότε, πριν, μετά, σήμερα, αύριο, χτες, μεθαύριο, πέρ[υ]σι, φέτος, απόψε, αργά, νωρίς, οποτεδήποτε, όποτε, άλλοτε, κάποτε, ύστερα, έπειτα, επιτέλους, κιόλας, αμέσως, σπάνια, συχνά, τακτικά, πότε πότε κ.ά

Τροπικά επιρρήματα: Πώς;

όπως, έτσι, αλλιώς, κάπως, καθόλου, οπωσδήποτε, μόνο, μαζί κ.ά.

Ποσοτικά επιρρήματα: Πόσο;

πόσο, όσο, τόσο, οσοδήποτε, κάμποσο, κάπως, περισσότερο, πολύ, ελάχιστα, λίγο, τουλάχιστον, εξίσου, σχεδόν, λιγότερο, πάνω κάτω, καθόλου κ.ά.

Κάνω κλικ στην εικόνα και εξασκούμαι στη δραστηριότητα

Αριθμητικά

είναι οι λέξεις που φανερώνουν αριθμούς.

Χρησιμοποιούμε τα αριθμητικά για να δείξουμε ποσότητα, σειρά, από πόσα μέρη αποτελείται κάτι,

πόσες φορές μεγαλύτερο είναι κάτι από κάτι άλλο, μονάδες που αποτελούν ένα σύνολο.

Υπάρχουν πέντε κατηγορίες αριθμητικών:

1. Απόλυτα (δηλώνουν ποσότητα), π.χ. ένα, δύο, τρία…δέκα…

2. Τακτικά (δηλώνουν σειρά), π.χ. πρώτος, δεύτερος, τρίτος… δέκατος…

3. Πολλαπλασιαστικά (δηλώνουν από πόσα μέρη αποτελείται κάτι), π.χ. απλό, διπλό, τριπλό… δεκαπλό…

4. Αναλογικά (δηλώνουν πόσες φορές μεγαλύτερο είναι από κάτι άλλο), π.χ. διπλάσιο, τριπλάσιο… δεκαπλάσιο…

5. Περιληπτικά (δηλώνουν μονάδες που αποτελούν ένα σύνολο), π.χ. δυάδα, τριάδα…   δεκάδα/δεκαριά..

Τι να θυμάμαι όταν γράφω

  • Tα απόλυτα αριθμητικά μέχρι το είκοσι γράφονται ως μία λέξη: δεκαέξι, δεκαεφτά. Από το είκοσι ένα και πάνω γράφονται ως ξεχωριστές λέξεις: δεκαεφτά  αλλά σαράντα οκτώ, τέσσερις χιλιάδες πεντακόσια ενενήντα εννέα.
  • Τα τακτικά αριθμητικά από το δέκατος τρίτος και μετά γράφονται ως ξεχωριστές λέξεις: δέκατος τρίτος, εικοστός πέμπτος.
  • Γράφονται με δύο νν- το εννέα/εννιά και όσα αριθμητικά παράγονται από αυτό και περιέχουν ολόκληρη τη λέξη εννέα/εννιά (εννιακόσιοι, εννιαπλάσιος αλλά ενενήντα, ένατος, ενενηκοστός).
  • Τα σύνθετα αριθμητικά που έχουν δεύτερο συνθετικό τη λέξη μισός γράφονται με -ι.
  • Δεν ακολουθούν τον κανόνα και γράφονται με -η όσα έχουν πρώτο συνθετικό το αρσενικό ένας και το θηλυκό μία: ενάμισι ευρώ, δυόμισι κιλά, τεσσερισήμισι  ώρες, εφτάμισι τόνοι, αλλά μιάμιση ώρα, ενάμισης τόνος.

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Επιλέγω τους συνδέσμους και εξασκούμαι στα αριθμητικά

Συμπληρώνω τα κενά με το κατάλληλο αριθμητικό

Συμπληρώνω με το σωστό τύπο αριθμητικού

Γράφω τους τύπους των αριθμητικών

 

Η γειτονιά της Πόλης- Οι εγκλίσεις των ρημάτων

Οι εγκλίσεις των ρημάτων

Είναι οι μορφές που παίρνει το ρήμα για να εκφράσει τη διάθεση ή τη γνώμη του ομιλητή:

βεβαιότητα, επιθυμία, προσταγή.

Οι εγκλίσεις είναι τρεις:

ΟριστικήΥποτακτικήΠροστακτική

Οριστική:

  • Παρουσιάζει μια πράξη ως πραγματική και   βέβαιη .
  • Έχει όλους τους χρόνους.
  • Παίρνει άρνηση δεν.

Το μάθημα τελείωσε.

Το μάθημα τελειώνει σε λίγο.

Δεν τελείωσε το μάθημα.

Υποτακτική:

  • Φανερώνει κάτι που επιθυμούμε ή περιμένουμε να γίνει.
  • Έχει : Εξακολουθητική (Ενεστώτα)* :
    να γράφω – να γράφομαι

  – Συνοπτική (Αορίστου):
να γράψω – να γραφτώ

  – Συντελεσμένη (Παρακείμενου):
να έχω γράψει – να έχω γραφτεί

  • Παίρνει άρνηση μη(ν).
  • Σχηματίζεται βάζοντας μπροστά από το ρήμα ένα από τα μόρια  ας, να ή κάποιον από τους συνδέσμους για να, όταν, πριν, άμα ή το αρνητικό μόριο μη(ν).

Οι μαθητές ας μαζευτούν στην αυλή.

Αν βρω λίγο  χρόνο, θα ζωγραφίσω.

Αν δεν έχει συγκοινωνία, να μην ξεκινήσει να έρθει.

    Προστακτική:

  • Φανερώνει προσταγή, επιθυμία, ευχή.
  • Σχηματίζεται μόνο στο 2ο  πρόσωπο ενικού και πληθυντικού (εσύ – εσείς)
  • Έχει  – Εξακολουθητική (Ενεστώτα): γράφε, γράφετε – (γράφου), γράφετε
  •   – Συνοπτική (Αορίστου): γράψε, γράψτε – γράψου, γραφτείτε
  •  – Συντελεσμένη (Παρακείμενου σπάνια): έχε γραμμένο, έχετε γραμμένο
  •  Δεν έχει άρνηση **. Σε περίπτωση που θέλουμε να «προστάξουμε», να ζητήσουμε από κάποιον να μην κάνει κάτι (να δηλώσουμε αρνητικό νόημα), την προστακτική αντικαθιστά η υποτακτική (με άρνηση μη[ν]).

Ανοίξτε τα παράθυρα.  (προσταγή)

Σύρε, παιδί μου, στο καλό.  (ευχή)

Μη φωνάζετε έτσι.  (απαγόρευση – υποτακτική)

ΠΡΟΣΟΧΗ

*Στο νέο βιβλίο Γραμματικής της Ε΄ και ΣΤ΄ Δημοτικού η υποτακτική (και η Προστακτική) θεωρούνται άχρονες εγκλίσεις (σε αντίθεση με τις παλιότερες γραμματικές π.χ Τριανταφυλλίδη).

Έτσι η Υποτακτική Ενεστώτα αναφέρεται ως εξακολουθητική , του Αορίστου ως Συνοπτική και του Παρακειμένου ως Συντελεσμένη.

**Η προστακτική ΔΕΝ έχει ΑΡΝΗΣΗ!!! Με την άρνηση γίνεται αυτομάτως υποτακτική.

 

Η γειτονιά της Πόλης

Πόλη θεωρείται μία αστική περιοχή με μια σχετική πυκνότητα πληθυσμού που έχει δημόσια κτήρια και υπηρεσίες αντίστοιχα προς τον πληθυσμό της. Προέρχεται από την αρχαία Ελληνική λέξη “πόλις” . Στην Ελλάδα ένας οικισμός για να χαρακτηριστεί ως πόλη πρέπει να έχει τουλάχιστον 10.000 κατοίκους.

Η πρωτεύουσα του Νομού μας η Λάρισα είναι η τέταρτη μεγαλύτερη  ως προς τον πληθυσμό πόλη στην Ελλάδα.

Στο πέρασμα των χρόνων άλλαξε μορφή…όπως τόσα πολλά άλλωστε…..Άλλαξε η αρχιτεκτονική της, οι δρόμοι, η αισθητική….τα επαγγέλματα. Οι άνθρωποι όμως έμειναν οι ίδιοι…φιλόξενοι, χαρούμενοι, εργατικοί, που αγαπούν τη διασκέδαση, τις χαρές της ζωής, την ευτυχία.

Ας δούμε, λοιπόν, πώς ήταν η Λάρισα πριν από αρκετά χρόνια…τότε που ούτε οι γονείς σας δεν είχαν γεννηθεί…τότε…στα χρόνια του παππού και της γιαγιάς…

Όμορφη πόλη με πιο καθαρό περιβάλλον, με λιγότερους κινδύνους, πιο απλούς ανθρώπους χωρίς το άγχος και τους γρήγορους ρυθμούς της καθημερινότητας.

Κεντρική πλατεία 1960

Πλατεία Ταχυδρομείου 1950

Αλκαζάρ 1960

Γέφυρα Πηνειού, ανακατασκευή 1945

Παζάρι 1958

Οδός Βενιζέλου 1950

Οδός Κύπρου κοντά στο αρχαίο θέατρο 1967

Οδός Ηπείρου 1970

Σταθμός Ο.Σ.Ε. 1952

Το ρολόι 1960

Άγιος Αχίλλειος χιονισμένος 1938

Γέφυρα με Άγιο Αχίλλειο 1960

Υπήρχαν άλλες ανάγκες τότε..οι οποίες σήμερα δεν υπάρχουν. Μαζί με την αλλαγή των αναγκών εξαλείφθηκαν σιγά σιγά και κάποια επαγγέλματα.

Για να δούμε μερικά από αυτά.

 

 

Οικογένεια λέξεων

Όλοι μας έχουμε οικογένεια και η κάθε οικογένεια έχει πολλά κοινά χαρακτηριστικά!

Αλλά και οι λέξεις έχουν οικογένεια και μεγάλη κιόλας!

Σήμερα παίξαμε ένα παιχνίδι για τις οικογένειες λέξεων….

IMG 20220930 140100

Δυο ομάδες, πολλές λέξεις και ο χρόνος αρχίζει από ΤΩΡΑ!

Για να δούμε ποια ομάδα θα βρει τις περισσότερες συγγενικές λέξεις;

IMG 20241002 131416

Πέρα από το μαθησιακό αποτέλεσμα της δραστηριότητας, μέσα στην τάξη μας μιλήσαμε ιδιαίτερα για τον τρόπο που αντιμετωπίζουμε τη νίκη ή την ήττα!

IMG 20241002 142548

 

Όταν δε νικάμε, δε χρειάζεται να στενοχωριόμαστε πολύ! Παιχνίδι είναι άλλωστε!

Μα και όταν νικάμε, ο υπερβολικός ενθουσιασμός δεν έχει πάντα τα σωστά αποτελέσματα…

Η νίκη κρίθηκε στον έναν πόντο! Είμαστε δυνατή ομάδα!

Θέλει κανείς να παίξει κι άλλο;;;

Λίγη υπομονή για το επόμενο παιχνίδι μας!

Η φίλη μας η θάλασσα

Η θάλασσα….πόσες όμορφες αναμνήσεις για το καλοκαίρι που έφυγε και πόσα όνειρα για το καλοκαίρι που θα ‘ρθει..!!!

Μεγάλη αγάπη για μικρούς και μεγάλους!!! Ώρες ατελείωτου παιχνιδιού στα γαλάζια νερά της, ανάσα δροσιάς στις καυτές μέρες του καλοκαιριού, βόλτες νοσταλγικές δίπλα στο κύμα….

Αχ η θάλασσα….

Πόσα τραγούδια έχουμε πει και πόσες ζωγραφιές έχουμε κάνει για τη ΘΑΛΑΣΣΑ!!!

Διάσημοι ζωγράφοι και μουσικοί εμπνεύστηκαν από την ομορφιά της…

Ας δούμε μερικά έργα κι ας απολαύσουμε τις όμορφες και αρκετά γνωστές μελωδίες.

 

 

 

Κάποιοι όμως δεν την αγαπούν όσο εμείς και τη μολύνουν με τις απρόσεκτες ενέργειές τους.

Πετούν σκουπίδια στις θάλασσες και τις ακτές με αποτέλεσμα να κινδυνεύει η ζωή των θαλάσσιων ζώων.

Κάποιες φορές όμως από την απροσεξία τους μπορεί να προκαλέσουν τεράστια μόλυνση με ανεπανόρθωτες οικολογικές και περιβαλλοντικές συνέπειες.

Ας  διαβάσουμε τι συνέβη…..

Πετρελαιοκηλίδα ονομάζεται η απελευθέρωση υγρού πετρελαίου στο περιβάλλον, ιδίως στο θαλάσσιο οικοσύστημα εξαιτίας της ανθρώπινης δραστηριότητας.

Αποτελεί μορφή ρύπανσης (ρύπανση των υδάτων). Ο όρος συνήθως αφορά θαλάσσιες πετρελαιοκηλίδες. Μπορεί να προκληθούν από την απελευθέρωση αργού πετρελαίου από δεξαμενόπλοια και πλατφόρμες άντλησης πετρελαίου.

Θυμόσαστε τον κύριο Πελεκάνο που κάθε καλοκαίρι μας συμβουλεύει :

“Όχι σκουπίδια, όχι πλαστικά στις θάλασσες και ακτές”;

Ε…αυτός ο ίδιος πελεκάνος συμβούλευε κι εμένα και τους γονείς σας, όταν ήμασταν σαν κι εσάς…μπορεί και μικρότεροι!

Τόοοσα χρόνια και δε βάλαμε μυαλό!

Νομίζω πως ήρθε η σειρά σας να αλλάξετε τον κόσμο!! ΜΠΟΡΕΙΤΕ!!!

Ας παρακολουθήσουμε τα παρακάτω βίντεο για προβληματισμό και συζήτηση….