11 Σεπ 2016

Ναυμαχία στους Αιγός Ποταμούς (παρ. 16-19)

Συντάκτης: Γεωργία Σόφη | Κάτω από: ΑΡΧΑΙΑ Α΄ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΑ ΣΧΟΛΙΑ

  • Τυπικά αρχηγός του σπαρτιατικού στόλου είναι ο Άρακος. Ο Λύσανδρος ήταν «ἐπιστολεύς», δηλαδή υποναύαρχος. Η επιλογή του Ξενοφώντα να μην αναφέρει καθόλου τον Άρακο δηλώνει ότι ο Λύσανδρος ήταν ο «ιθύνων νους» των επιχειρήσεων (πραγματολογικό στοιχείο)
  • Ο σύνδεσμος δὲ χρησιμοποιείται με τη μεταβατική του σημασία, όχι την αντιθετική. Με τη χρήση του ο Ξενοφώντας δηλώνει μια επόμενη ή μια παράλληλη ενέργεια. (μορφοσυντακτική παρατήρηση)
  • Ο Λύσανδρος επιχειρεί να αποκλείσει τη μεταφορά σιταριού από τις πόλεις του Εύξεινου Πόντου προς την Αθήνα. Παράλληλα, ο βασιλιάς της Σπάρτης Άγης έχει αποκλείσει την Αθήνα από την ξηρά. (ερμηνευτική παρατήρηση)
  • Ο Λύσανδρος επιλέγει να αφήσει τους πολίτες της Λαμψάκου ελεύθερους, ενώ η συνήθης πρακτική ήταν να πωλούνται οι αιχμάλωτοι ως δούλοι.


ΛΕΞΙΛΟΓΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

  • 16 – 21
  • ὁρμώμενοι (ὁρμάω-ῶ): ορμητήριο, ορμητικός, παρορμητικός, αφορμή, εξόρμηση, αυθόρμητος
  • ἐποίουν (ποιέω-ῶ) : ποίηση, ποίημα, ποιητής, ποιητικός, αχειροποίητος, προσποιούμαι, προσποιητός
  • ἐπέπλεον (πλέω) : αποπλέω, πλοίο, πλους, πλοηγός, πλοίαρχος, πλοιάριο, πλωτός, πλεούμενο
  • προσείλοντο (αἱροῦμαι): αίρεση, αναιρώ, αναίρεση, αφαίρεση, εξαίρετος, αρχαιρεσίες, προαιρούμαι
  • ἀφεστηκυίας (ἵστημι): σταθμός, στήλη, στήθος, στάδιο, στάθμη, ιστός, σταθερός, διάστημα, κατάσταση, επαναστάτης, προΐσταμαι, εικονοστάσι, εγκαθίσταμαι, εγκατάσταση, ενίσταμαι, ένσταση
  • ἀνήγοντο (ἀνάγομαι): άγω, εξάγω, διαγωγή, εισακτέος, αγωγός, παιδαγωγός, άγημα, ξεναγός, λοχαγός, ανάγωγος
  • ἡγεῖτο (ἡγοῦμαι): ηγεμόνας, ηγεμονία, ηγέτης, ηγεσία, ηγούμενος, προηγούμαι, περιηγούμαι, εισηγούμαι, εισήγηση, διήγηση, καθηγητής, αφήγημα, διηγηματικός, ανεκδιήγητος
  • προσβαλόντες (βάλλω): βέλος, βλήμα, βόλος, βαλβίδα, βολίδα, βαλτός, περιβάλλω, περιβολή, περιβάλλον, καταβάλω, αναβλητικός, προσβλητικός, αποβολή
  • ἀφῆκε (ἵημι): άφεση, άνεση, ένεση, κάθετος, εγκάθετος, έφεση, χειραφέτηση

 

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

  • Συνηρημένα ρήματα: ὁρμάομαι-ῶμαι, ποιέω-ῶ, πλέω, προσαιρέομαι –οῦμαι, ἐκπλέω, ἡγέομαι-οῦμαι, αἱρέω-ῶ
  • Ουσιαστικά γ΄ κλίσης: βασιλεύς, Τυδεύς, πόλις, κράτος, σῶμα
  • Συνηρημένα ουσιαστικά β΄κλίσης: ἔκπλους

 

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

  1. «Λύσανδρος δὲ ἔκπλει πρὸς τὸν Ἑλλήσποντον πρὸς τε τῶν πλοίων τὸν ἔκπλουν»: Γιατί ο Λύσανδρος προσπαθεί να αποκλείσει τον αθηναϊκό στόλο από τον Ελλήσποντο;
  2. «Ἡ γάρ Ἀσία πολεμία αὐτοῖς ἦν» : Με ποια φράση συνδέεται  από τα προηγούμενα; (Να ληφθούν υπόψη ιστορικές γνώσεις για τις σχέσεις Αθηναίων-Σπαρτιατών-Περσών)
  3. Τι σήμαινε η κατάληψη της Λαμψάκου: α) για τους Σπαρτιάτες β) για τους Αθηναίους
  4. Ποια πραγματολογικά στοιχεία μπορούμε να εντοπίσουμε: α)για τη διεξαγωγή του ναυτικού πολέμου β) για τον ανεφοδιασμό των εκστρατευτικών σωμάτων την εποχή εκείνη.
  5. ἐπιπλέω, παρασκευάζομαι, στρατηγός, προσαιροῦμαι: Να αναλύσετε τις λέξεις στα συνθετικά τους.
  6. βασιλεύς, ναυμαχία, σύμμαχος, κράτος: Να γράψετε για καθεμιά λέξη ένα ομόρριζο ρήμα.
  7. πλουσίαν πόλιν, ἐλεύθερα σώματα: να γραφούν οι πλάγιες πτώσεις
  8. ἐποίουν, αἱροῦσι: να γίνει χρονική αντικατάσταση
  9. τὴν βασιλέως, τῶν πλοίων, πολεμία, πελάγιοι, επιτηδείων, προσβαλόντες: να χαρακτηριστούν συντακτικά

 

 

 

CC BY-NC-SA 4.0 Αυτή η εργασία έχει άδεια χρήσης Creative Commons -Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Παρόμοια Διανομή4.0.

Τα σχόλια είναι κλειστά.