Το παρόν φύλλο εργασίας μπορεί να χρησιμοποιηθεί επίσης ως επαναληπτικό για την αντίστοιχη ενότητα της Ιστορίας Δ’ δημοτικού. Αν και το βιβλίο που χρησιμοποιούμε απευθύνεται σε μικρότερες ηλικίες, από την επανειλημμένη χρήση του, έχω διαπιστώσει ότι παρακολουθείται ευχάριστα και από τα παιδιά αυτής της ηλικίας. Θα χρησιμοποιήσουμε το βιβλίο του Φίλιππου Μανδηλαρά, σε εικονογράφηση της Ναταλίας Καπατσούλια με τίτλο «Ο Μέγας Αλέξανδρος».
- Έχουμε σκανάρει (ή φωτογραφήσει) το βιβλίο και το προβάλλουμε στον ασπροπίνακα με τη βοήθεια προτζέκτορα. Ξεκινάμε την ανάγνωση και αλλάζουμε τις σελίδες του βιβλίου ώστε τα παιδιά να μπορούν να παρακολουθούν το έμμετρο κείμενο και να παρατηρούν την όμορφη εικονογράφηση.
- Αφού τελειώσουμε την ανάγνωση, κάνουμε μια σύντομη ανασκόπηση της ιστορίας. Στεκόμαστε στις κυριότερες μάχες που έδωσε ο Μέγας Αλέξανδρος και σημειώνουμε πως σε όλες υπήρξε νικητής. Στο τέλος του βιβλίου υπάρχει ο χάρτης με το μεγαλειώδες κράτος που δημιούργησε ο Μέγας Αλέξανδρος. Στεκόμαστε λίγο σε αυτόν και τον παρατηρούμε. Εντοπίζουμε τις πόλεις που έγιναν οι μάχες που αναφέρει το βιβλίο της Ιστορίας και με ένα μαρκαδόρο σημειώνουμε στον πίνακα την πορεία του. Ο χάρτης του βιβλίου έχει αρίθμηση στην σειρά των πόλεων οπότε είναι βοηθητικός.
- Αφού έχουμε μελετήσει τον χάρτη του βιβλίου, μοιράζουμε στις ομάδες τον ασπρόμαυρο χάρτη σε μέγεθος Α3 και τους εξηγούμε ότι θα γίνουν χαρτογράφοι. Θα πρέπει να χρωματίσουν τον χάρτη ώστε να ξεχωρίζουμε πού είναι η θάλασσα, ποιο είναι το κομμάτι γης που κατέκτησε ο Μέγας Αλέξανδρος και πώς θα ξεχωρίσει αυτό από τα υπόλοιπα. Έπειτα θα πρέπει να σημειώσουν την πορεία του στρατού και να ξεχωρίσουν με κάποιο τρόπο τα σημεία που δόθηκαν οι σημαντικές μάχες. Εννοείται βέβαια ότι θα πρέπει να δημιουργήσουν και το υπόμνημα του χάρτη.
- Δίνουμε τον απαραίτητο χρόνο στις ομάδες να οργανωθούν και να ολοκληρώσουν το έργο τους. Όσο εργάζονται συνεχίζουμε να προβάλλουμε τον χάρτη του βιβλίου για να μπορούν να τον συμβουλευτούν όποτε θέλουν.
- Εκθέτουμε τους χάρτες σε εμφανές σημείο στην τάξη μας, κοντά ο ένας στον άλλο, ώστε να μπορούν οι μαθητές να διακρίνουν ομοιότητες και διαφορές ανάμεσα στα δημιουργήματά τους.
Σημείωση 1: Η δραστηριότητα αποδείχτηκε κάπως απαιτητική αλλά άκρως διδακτική για τους μαθητές. Δυσκολεύτηκαν να αναλύσουν τον ασπρόμαυρο χάρτη στα χαρακτηριστικά του (π.χ. να βρούνε πού είναι στεριά και θάλασσα, που είναι τα όρια του βασιλείου, ποιες είναι οι πόλεις κ.ά.). Η διαδικασία του ξεχωρίσματος όμως υπήρξε ιδιαίτερα ευνοϊκή διότι βοήθησε τα παιδιά να ανακαλύψουν στρατηγικές επίλυσης προβλημάτων και να συνεργαστούν.
Σημείωση 2: Δυσκολεύτηκαν να βρούνε σύμβολα για το υπόμνημα. Τελικά για τις μάχες καταλήξαμε στην ασπίδα, για το κάψιμο της Περσέπολης την φωτιά και για την πορεία του στρατού χρησιμοποιήσαμε μαρκαδόρο αντί ξυλομπογιές με τις οποίες έγινε ο υπόλοιπος χάρτης.
Ο χάρτης του βιβλίου:
Ο άγραφος χάρτης:
