Το παρόν Εργαστήριο Δεξιοτήτων έγινε ταυτόχρονα από παιδιά της Δ’ και Ε΄ δημοτικού. Το σχεδίασα για τα παιδιά της τάξης μου (Δ’ τάξη) και το μοιράστηκα την ίδια χρονιά με την δασκάλα της Ε’ δημοτικού μια και εκμεταλλεύεται πλήρως την ύλη της φυσικής Ε’ δημοτικού. Για την Δ’ τάξη λειτουργεί ως ερέθισμα ενώ για την Ε’ μπορεί να έχει είτε ρόλο προοργανωτή είτε να λειτουργεί ως εμπέδωση. Σχεδιάστηκε υλοποιήθηκε και εκπονήθηκε το σχολικό έτος 2022-23.
Πρόκειται για εργαστήριο STEM, ενότητα Δημιουργώ και Καινοτομώ, με στόχευση στην Φυσική μέσα από τις γιορτές των Χριστουγέννων.
Τον αρχικό σχεδιασμό μπορείτε να βρείτε στο: Χριστούγεννα… Φυσικά!!
1ο εργαστήριο: Ω Έλατο… Μ’ αρέσεις, πώς μ’ αρέσεις
Ως πρώτο τμήμα του Εργαστηρίου μας, ανοίξαμε το έλατο μας, το στήσαμε και έπειτα τα παρατηρήσαμε. Μιλήσαμε για το χρώμα και το σχήμα των φύλλων του αλλά και για τον τρόπο που είναι απλωμένα τα κλαδιά του. Έπειτα μελετήσαμε σε ποιες κλιματικές περιοχές μπορούμε να συναντήσουμε το φυσικό έλατο και από εκεί διαπιστώσαμε τον λόγο που τα φύλλα του μοιάζουν με βελόνες. Από εκεί οδηγηθήκαμε σε έναν γενικό κανόνα για τα κωνοφόρα δέντρα που περιλαμβάνει τα βασικά χαρακτηριστικά τους.
Απαντήσαμε τα γιατί μας, συνεργαστήκαμε με όρεξη κ με την ευκαιρία βάλαμε λαμπάκια κ κορδέλα, αφού μετρήσαμε τα μήκη τους πρώτα (θα μας χρειαστεί αργότερα).
Το σχέδιο εργασίας μπορείτε να το βρείτε εδώ: Φ.Ε.1 Ω Έλατο… Μ’ αρέσεις, πώς μ’ αρέσεις
Φωτογραφικό υλικό της δράσης βρίσκετε εδώ .
2ο εργαστήριο: Σαν τη νύφη στολισμένο
Αφού το δέντρο μας είναι πια ανοιχτό, είναι και έτοιμο να στολιστεί. Φέτος λοιπόν, τα περισσότερα στολίδια του τα φτιάξαμε εμείς. Με λίγο σπάγγο, ατλακόλ, τούλι, νερομπαλονάκια και πολλή όρεξη! Ακολουθήσαμε τις οδηγίες του φύλλου εργασίας, άρα ήρθαμε σε επαφή με κείμενο που περιλαμβάνει οδηγίες. Έπειτα αναφέραμε λίγο την ατμοσφαιρική πίεση (π.χ. τι είναι αυτό που κάνει το μπαλόνι να αλλάξει σχήμα;) αλλά και τις φυσικές καταστάσεις των σωμάτων (στερεή – υγρή – αέρια). Στην τελευταία δραστηριότητα γνωρίσαμε την δυναμική και την κινητική ενέργεια μελετώντας τι θα συνέβαινε σε ένα στολίδι που πέφτει από το δέντρο μας.
Το σχέδιο εργασίας μπορείτε να το βρείτε εδώ: Φ.Ε.2 Σαν τη νύφη στολισμένο
Φωτογραφικό υλικό της δράσης βρίσκετε εδώ και εδώ .
3ο εργαστήριο: Μέτρα… αντίστροφα για τις γιορτές!
Εδώ το πρόγραμμα είχε μαθηματικά και συγκεκριμένα μετρήσεις μήκους, μέτρο και οι υποδιαιρέσεις του. Μετρήσαμε το ύψος του δέντρου μας και το εκφράσαμε σε μέτρα, δέκατα, εκατοστά και χιλιοστά.
Βρήκαμε χριστουγεννιάτικα στολίδια και τα μετρήσαμε επίσης, ενώ σημειώσαμε και τα μήκη από τη χριστουγεννιάτικη κορδέλα αλλά και από τα φωτάκια που σημειώσαμε στον 1ο εργαστήριο. Σε όλα αυτά κάναμε μετατροπές των μονάδων μέτρησης και θυμηθήκαμε ποιες μεθόδους ακολουθούμε όταν πολλαπλασιάζουμε ή διαιρούμε με το 10, 100 ή 1.000.
Στο τέλος η κάθε ομάδα πήρε μια από τις χριστουγεννιάτικες μπάλες που είχαμε φτιάξει στο 2ο εργαστήριο, μέτρησε τη διάμετρο της σφαίρας, βρήκε την ακτίνα, σχεδίασε κύκλο με την ακτίνα αυτή και βρήκε το εμβαδόν του. Σαν να μην έφταναν όλα αυτά, στο τέλος βρήκαμε και το εμβαδόν της επιφάνειας της χριστουγεννιάτικης μπάλας!!
Το σχέδιο εργασίας μπορείτε να το βρείτε εδώ: Φ.Ε.3 Μέτρα… αντίστροφα για τις γιορτές!
Φωτογραφικό υλικό της δράσης βρίσκετε εδώ .
4ο εργαστήριο: Φωτάκια Λαμπερά
Τι θα συμβεί στα λαμπάκια του δέντρου αν το ένα από αυτά καεί; Από τις υποθέσεις στη διαπίστωση σήμερα…!
Με κιτ ηλεκτρισμού για κάθε ομάδα δοκιμάσαμε συνδεσμολογία απλή, σύνδεση με διακόπτη, σε σειρά και παράλληλα! Επίσης, δίπλα σε κάθε δραστηριότητα σχεδιάζαμε το κύκλωμα που δημιουργούσαμε, έστω και με απλό τρόπο. Δεν είναι στην ύλη τους καθώς είμαστε Δ’ δημοτικού, αλλά δεν άκουσα κανέναν να παραπονιέται!
Σήμερα ήταν από εκείνες τις μέρες που λατρεύω. Είναι όταν κάποιο παιδί λέει “Σήμερα δεν κάναμε καθόλου μάθημα” και στην πραγματικότητα έχει γνωρίσει τόσα..!
Στο τέλος είδαμε ένα βίντεο που μας έδειξε τι μπορούμε να κάνουμε με την κατάλληλη συνδεσμολογία και τον σωστό προγραμματισμό (βρείτε το παρακάτω).
Το σχέδιο εργασίας μπορείτε να το βρείτε εδώ: Φ.Ε.4 Φωτάκια Λαμπερά
Φωτογραφικό υλικό της δράσης βρίσκετε εδώ .
5ο εργαστήριο: Με τα δυο χεράκια… πλάθω μελομακαρονάκια!
Η μέρα σήμερα μύρισε Χριστούγεννα. Μια και το σχολείο μας έχει κανονική κουζίνα, μπορέσαμε να πλάσουμε, να ψήσουμε και να σιροπιάσουμε τα μελομακάρονά μας μέσα στην αίθουσα του ολοήμερου. Με τη βασική συμβολή της συναδέλφου κας Κατερίνας Αργύρογλου, δουλέψαμε μαζί με την Ε’ δημοτικού στην παρασκευή του γλυκίσματος.
Κατά τη διαδικασία παρασκευής είχαμε την ευκαιρία να μιλήσουμε για μίγματα (ομογενή και ετερογενή), διαλύτες, μορφές της ύλης (στερεά – υγρά – αέρια), οξέα – βάσεις – άλατα (όταν ανακατέψαμε τον χυμό πορτοκαλιού με τη μαγειρική σόδα) ενώ στο τέλος σημειώσαμε δίπλα στο όνομα κάθε μορφής ενέργειας μια συνθήκη κατά τη διάρκεια του εργαστηρίου όπου τη συναντήσαμε.
Φυσικά μετά το σιρόπιασμα ήρθε η ώρα να απολαύσουμε τους καρπούς των κόπων μας, αποδεχόμενοι την χημική ενέργεια που είχαν αποθηκευμένα τα μελομακάρονα. Κοινώς, τα φάγαμε!
Το σχέδιο εργασίας μπορείτε να το βρείτε εδώ: Φ.Ε.5 Με τα δυο χεράκια… πλάθω μελομακαρονάκια!
Φωτογραφικό υλικό της δράσης βρίσκετε εδώ .
6ο εργαστήριο: Ένα ελατάκι για τον Τάκη
Δράση φιλαναγνωσίας είχε το εργαστήριο αυτό και μελετήσαμε το «Ένα ελατάκι για τον Τάκη» του Ευγένιου Τριβιζά. Αφού διαβάσαμε το βιβλίο και απαντήσαμε σε μερικές ερωτήσεις πάνω σε αυτό, κάθε ομάδα έφτιαξε το δικό της, χάρτινο αυτή τη φορά έλατο, χρησιμοποιώντας συμμετρία. Έπειτα, μετρήσαμε το εμβαδόν του κορμού του και προτού στολίσουμε το δέντρο θυμηθήκαμε κάποιους από τους στολισμούς που είχε προτιμήσει ο Τάκης για το έλατό του.
Στο τέλος κάθε ομάδα διάλεξε τον δικό της αγαπημένο στολισμό και με αυτόν στόλισε το δέντρο της. Τα δεντράκια μας στόλισαν την πόρτα της τάξης μας.
Το σχέδιο εργασίας μπορείτε να το βρείτε εδώ: Φ.Ε.6 Ένα ελατάκι για τον Τάκη
Φωτογραφικό υλικό της δράσης βρίσκετε εδώ .
7ο εργαστήριο: Ονειρούπολη… Φυσικά!!
Βόλτα στην Ονειρούπολη Δράμας σήμερα… Ανεβήκαμε στη σκηνή και είπαμε τα κάλαντα από διάφορες περιοχές της Ελλάδας. Έπειτα μπήκαμε μέσα στο ραδιόφωνο της Ονειρούπολης και στείλαμε ευχές, στο ξυλουργείο ενώ φτιάξαμε ξύλινα στολίδια και επισκεφτήκαμε και το σπιτάκι για το σπήλαιο της Αλιστράτης. Εκεί βάλαμε γυαλιά VR κ περπατήσαμε μέσα στο σπήλαιο!
Προτού αναχωρήσουμε, μελετήσαμε το φύλλο εργασίας και ζήτησα από τα παιδιά να έχουν τα μάτια τους ανοιχτά ώστε να εντοπίσουν στοιχεία που θα τους βοηθήσουν να το συμπληρώσουν στη συνέχεια. Έπρεπε να εντοπίσουν στερεά, υγρά και αέρια σώματα καθώς και μορφές ενέργειας.
Όταν επιστρέψαμε στο σχολείο, τα παιδιά συμπλήρωσαν τα φύλλα εργασίας οργανωμένα σε ομάδες και ακολούθησε συλλογική συζήτηση των απαντήσεών τους. Αυτό που με εντυπωσίασε είναι η ποικιλία των απαντήσεων και η ορθότητά τους. Μου θύμισαν πόσο διαφορετικά μπορεί ο καθένας να ερμηνεύσει τον κόσμο γύρω του.
Φύλλο αξιολόγησης του εργαστηρίου το σημερινό, αλλά σσσσσς, μην τους το πείτε❣️
Το σχέδιο εργασίας μπορείτε να το βρείτε εδώ: Φ.Ε.7 Ονειρούπολη… Φυσικά!
Φωτογραφικό υλικό της δράσης βρίσκετε εδώ .
Αξιολόγηση του εργαστηρίου:
Το εργαστήριο κέντρισε το ενδιαφέρον των παιδιών και μπόρεσαν να λειτουργήσουν ομαδικά και να εμπλακούν αποτελεσματικά σε διαλογικές διαδικασίες. Αντιμετώπισαν με ενθουσιασμό όλους τους επιστημονικούς τομείς με τους οποίους ήρθαν σε επαφή (μαθηματικά, φυσική, εικαστικά, λογοτεχνία).
Ο συνδυασμός των Χριστουγέννων, εορτής ιδιαίτερα αγαπητής στα παιδιά, με θέματα της Φυσικής και των Μαθηματικών υπήρξε παραπάνω από αποτελεσματικός και ενίσχυσε την πεποίθησή μου ότι όταν η γνώση προσφέρεται με αγάπη και ενθουσιασμό είναι πιο εύκολο να εμπεδωθεί.
Υ.Γ. Τα φύλλα εργασίας έγιναν με γραμματοσειρές, clipart και νανάκια που δημιούργησε και προσφέρει δωρεάν η Playground Learning. Οι δημιουργίες της έδωσαν ζωντάνια και χρώμα στα σχέδια μου και την ευχαριστώ πολύ!!
ΥΓ2: Οι τίτλοι των εργαστηρίων είναι υπερσύνδεσμοι από αντίστοιχες δημοσιεύσεις στο Instagram μου και περιέχουν φωτογραφικό υλικό.
