ΜΑΡΤΗΣ, ο μήνας των αντιθέσεων

Μάρτης μήνας και εντοπίσαμε πολλές αντιθέσεις. Πάνω σε αυτό δουλέψαμε. Στο τέλος της ανάρτησης παρουσιάζουμε τις δουλειές των παιδιών της τάξης μας.

ΠΑΡΟΙΜΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΡΤΗ

  • Aκόμη και στις δεκαοχτώ έχει το μάτι του ανοιχτό.
  • Aκόμη στις δεκαοχτώ, ψοφάει η πέρδικα στ’ αυγό. Λένε και στις τριάντα, μα δεν ηξεύρω γιάντα.
  • Aν κάνει ο Mάρτης δυο νερά κι ο Aπρίλης πέντε – δέκα, να δεις το κοντοκρίθαρο πώς στρίβει το μουστάκι, να δεις και τις αρχόντισσες πώς ψιλοκλεισιρίζουν, να δεις και τη φτωχολογιά πώς ψιλοκοσκινάει.
  • Mάρτης άβροχος, μούστος άμετρος.
  • Mάρτης γδάρτης και κακός παλουκοκαύτης.
  • Mάρτης γδάρτης και κακός παλουκοκαύτης. Και σαν τύχει και θυμώσει, μες στο χιόνι θα μας χώσει.
  • O Mάρτης το πρωί χιόνισε, κι ο γάιδαρος ψόφησε (από το κρύο). Το μεσημέρι βρώμισε (από τη ζέστη), και το βράδυ τον πήρε το ποτάμι (από τη βροχή).
  • O Μάρτης ο κλαψόγελος.
  • Tο Mάρτη ξύλα φύλαγε, μην κάψεις τα παλούκια.
  • Αλί στα Μαρτοκλάδευτα και τ’ Απριλοσκαμένα. [δηλ. Το Μάρτη δεν πρέπει να κλαδεύεται τίποτα και τον Απρίλη να σκάβεται η γη]
  • Αν βρέξει ο Μάρτης δυο νερά κι ο Απρίλης πέντε – δέκα, να ιδείς το κοντοκρίθαρο πώς στρίβει το μουστάκι, να ιδείς και τις αρχόντισσες πώς ψιλοκρισαρίζουν, να ιδείς και την φτωχολογιά πώς ψιλοκοσκινάει.
  • Αν κάνει ο Μάρτης δυο νερά κι ο Απρίλη άλλο ένα, χαρά σε εκείνον το γεωργό που ‘χει στη γη σπαρμένα.
  • Αν κάνει ο Μάρτης δυο νερά, κι ο Απρίλης άλλο ένα, χαρά σε εκείνον το ζευγά που ‘χει πολλά σπαρμένα.
  • Αν ρίξει ο Μάρτης δυο νερά κι ο Απρίλης άλλα πέντε, θα δεις το κοντοκρίθαρο να στρίβει το μουστάκι, να δεις και τις αρχόντισσες να ψιλοκαθαρίζουν, θα δεις και τη φτωχολογιά να ψιλοκοσκινίζει.
  • Από Μάρτη καλοκαίρι κι από Αύγουστο χειμώνα.
  • Από Μαρτιού πουκάμισο κι απ’ Αύγουστο σεντόνα.
  • Από Μαρτιού πουκάμισο, κι απ’ Αύγουστο σεγκούνι.
  • Απρίλης έχει τα χάδια κι ο Μάρτης τα δαυλιά.
  • Βροντή Μαρτιού, φίλεμα με καρύδια.
  • Και σαν τύχει και θυμώσει, μες στο χιόνι θα μας χώσει.
  • Κάλλιο Μάρτης καρβουνιάρης, παρά Μάρτης λιοπυριάρης.
  • Κάλλιο Μάρτης στα δαυλιά, παρά στα προσηλιακά.
  • Κάλλιο Μάρτης στις γωνιές παρά Μάρτης στις αυλές. [δηλ. Καλύτερα το Μάρτη να ‘χει κρύο παρά ζέστη]
  • Καλοκαιριά της Παπαντής, μαρτιάτικος χειμώνας.
  • Λείπει ο Μάρτης από τη Σαρακοστή;
  • Μάρτη και Σεπτέμβρη ίσια τα μεσάνυχτα [:ισημερία]
  • Μάρτης άβρεχτος, μούστος άμετρος. [δηλ. όταν ο Μάρτης δεν έχει βροχές, ωφελούνται πολύ τα αμπέλια]
  • Μάρτης βρέχει, θεριστάδες χαίρονται.
  • Μάρτης βρέχει; Ποτέ μην πάψει.
  • Μάρτης βροχερός, θεριστής κουραστικός.
  • Μάρτης γδάρτης και κακός παλουκοκαύτης.
  • Μάρτης δίμουρος. Μάρτης πεντάγνωμος.
  • Μάρτης έβρεχε, θεριστής εχαίρονταν.
  • Μάρτης έβρεχε, θεριστής τραγούδαγε.
  • Μάρτης έβρεχε, θεριστής χαιρότανε.
  • Μάρτης είναι, χάδια κάνει, πότε κλαίει, πότε γελάει.
  • Μάρτης κλαψής, θεριστής χαρούμενος.
  • Μάρτης πουκαμισάς, δεν σου δίνει να μασάς.
  • Μη σε γελάσει ο Μάρτης και χάσεις την ημέρα. [δηλ. μη νομίσεις ότι ο καιρός θα είναι κακός όλη την ημέρα και δεν πας στη δουλειά σου]
  • Μη σε γελάσει ο Μάρτης το πρωί και χάσεις την ημέρα.
  • Ξύλα φύλαγε τον Μάρτη, να μην κάψεις τα παλούκια.
  • Ο Mάρτης το πρωί χιόνισε, κι ο γάιδαρος ψόφησε (από το κρύο). Το μεσημέρι βρώμισε (από τη ζέστη), και το βράδυ τον πήρε το ποτάμι (από τη βροχή).
  • Ο Αύγουστος για τα πανιά κι ο Μάρτης για τα ξύλα.
  • Ο ήλιος του Μαρτιού, τρυπάει κέρατο βοδιού.
  • Ο καλός Μάρτης στα κάρβουνα, κι ο κακός στον ήλιο.
  • Ο Μάρτης εδιαλάλησε, μικρά μεγάλα πάνω [δηλ. μεγαλώνουν όλα τα φυτά]
  • Ο Μάρτης έχει τ’ όνομα, κι ο Απρίλης τα λουλούδια.
  • Ο Μάρτης ο πεντάγνωμος ώρα στον ήλιο, ώρα στον τοίχο. [δηλ. εκεί που κάθεσαι στον ήλιο, πιάνει κρύο και πας δίπλα στο τζάκι]
  • Ο Μάρτης ο πεντάγνωμος, εφτά φορές χιόνισε και πάλι το μετάνιωσε που δεν εξαναχιόνισε!
  • Ο Μάρτης ο πεντάγνωμος, πέντε φορές εχιόνισε, και πάλι το μετάνιωσε, πως δεν εξαναχιόνισε.
  • Ο Μάρτης το πρωί πηλά (λάσπες) και το βράδυ χώματα (το πρωί βρέχει και μέχρι το βράδυ έχει στεγνώσει).
  • Ο Μάρτης το πρωί το ψόφησε, και το βράδυ το βρόμισε.
  • Ο Μάρτης ως το γιόμα ψοφάει το βόδι (από το κρύο) κι ως το βράδυ το βρωμίζει (από τη ζέστη).
  • Ο Μάρτης ώρα βρέχει και χιονίζει κι ώρα μαρτολουλουδίζει.
  • Όλες του Μάρτη φύλαγε και τ’ Απριλίου τις δώδεκα, ότι ακόμη και στις δεκαοχτώ πέρδικα ψόφησε στ’ αβγό.
  • Όλοι οι μήνες καιν τα ξύλα και ο Μάρτης τα παλούκια.
  • Οπού ‘χει κόρη ακριβή, του Μάρτη ήλιος μην τη δει.
  • Οπόχει κόρην ακριβή, το Μάρτη ήλιος μην τη δει.
  • Ούτε ο Αύγουστος χειμώνας, ούτε ο Μάρτης καλοκαίρι.
  • Σαν ρίξει ο Μάρτης δυο νερά κι Απρίλης άλλο ένα χαράς σ’ εκείνο το ζευγά που ‘χει πολλά σπαρμένα.
  • Σαν ρίξει ο Μάρτης μια βροχή κι Απρίλης άλλη μία, να δεις κουλούρες στρογγυλές και πίτες σαν αλώνι.
  • Στων αμαρτωλών τη χώρα, το Mαρτάπριλο χιονίζει.
  • Τα λόγια σου είναι ψεύτικα σαν του Μαρτιού το χιόνι, που το ρίχνει από βραδύς και το πρωί το λιώνει.
  • Τα παλιά παλούκια καίει, τα καινούρια πάει και φέρνει.
  • Το Μάρτη ξύλα φύλαγε κι άχερα των βοδιώνε και λίγα ξυλοκέρατα να δίνεις των παιδιώνε.
  • Το Μάρτη τον πεντάγνωμο όπου γελά και κλαίει, θα τόνε τιμωρήσουμε ψέματα να μη λέει.
  • Το Μάρτη φύλαε άχερα, μη χάσεις το ζευγάρι.
  • Τον Μάρτη κι αν τον αγαπάς φίλο μην τον κάνεις.
  • Τον Μάρτη χιόνι βούτυρο, μα σαν παγώσει μάρμαρο.
  • Του Mάρτη του αρέσει, να είναι πάντα στο διπλό, μια στις δέκα να έχει ήλιο, και τις άλλες ξυλιασμό.
  • Του Μάρτη και του Τρυγητή ίσα τα ημερόνυχτια.
  • Του Μάρτη ο ήλιος βάφει, και πέντε μήνες δεν ξεβάφει.
  • Του Μάρτη οι αυγές με κάψανε, του Μάη τα μεσημέρια.
  • Τσοπάνη μου την κάπα σου, το Μάρτη φύλαγέ την.
  • Φύλα ξύλα για το Μάρτη να μην κάψεις τα παλούκια.
  • Φύλαξε τα παλούκια σου να μη στα φάει ο Μάρτης.