Δανειστική βιβλιοθήκη στο νηπιαγωγείο μας!
Δανειστική βιβλιοθήκη…Ένας “θεσμός” ο οποίος λόγω της πανδημίας του covid δεν λειτουργούσε στα νηπιαγωγεία την τελευταία διετία, σιγά-σιγά άρχισε να λειτουργεί ξανά προκειμένου να εμπνεύσει στα παιδιά την αξία της φιλαναγνωσίας και να τα βοηθήσει να αγαπήσουν τα βιβλία!
Στόχοι:
Τα παιδιά, μέσα από το θεσμό της δανειστικής βιβλιοθήκης, …
- γίνονται υπεύθυνα φροντίζοντας να επιστρέψουν έγκαιρα και σε καλή κατάσταση το βιβλίο που δανείστηκαν
- έχουν τη δυνατότητα πρόσβασης σε μια ποικιλία βιβλίων, χωρίς να επιβαρύνονται οικονομικά
- μοιράζονται ευχάριστες στιγμές με αγαπημένα πρόσωπα (γονείς, αδέρφια, γιαγιά…), διαδικασία που συχνά αποδεικνύεται πιο σημαντική από τους εκπαιδευτικούς στόχους που εξυπηρετούνται
- μαθαίνουν να αγαπούν τα βιβλία
Τρόπος Λειτουργίας
Κάθε Παρασκευή τα παιδιά επιλέγουν ένα βιβλίο το οποίο “διαβάζουν“ στο σπίτι με τη βοήθεια ενός ενήλικα και το επιστρέφουν τη Δευτέρα.
Συνοδευτικά με το βιβλίο παίρνουν ένα φύλλο καταγραφής, το οποίο καλούνται να συμπληρώσουν μόνα τους μετά την ανάγνωση του βιβλίου. Σε αυτό τα παιδιά γράφουν και ζωγραφίζουν μόνα τους, όπως μπορούν, τα στοιχεία που τους ζητούνται ή υπαγορεύουν σε ενήλικα αυτό που θέλουν και το αντιγράφουν. Επίσης, καλούνται να αξιολογήσουν την ιστορία που διάβασαν για το αν τους άρεσε ή όχι.
Επιστρέφοντας στην τάξη τα παιδιά ενθαρρύνονται να αναδιηγηθούν την ιστορία που διάβασαν στους συμμαθητές τους και να εκφράσουν εντυπώσεις και συναισθήματα.
Είναι ευνόητο ότι τα βιβλία πρέπει να επιστρέφονται σε καλή κατάσταση. Οι γονείς οφείλουν να προσέχουν να μη λερωθούν, να μη σχιστούν και να μη μουντζουρωθούν. Σε περίπτωση σημαντικής καταστροφής οι γονείς καλούνται να φροντίσουν για την αντικατάσταση του βιβλίου με καινούριο.
Καλές Πρακτικές Ανάγνωσης
- Πριν την ανάγνωση του βιβλίου, επεξεργαζόμαστε το εξώφυλλο, εντοπίζοντας τον τίτλο, τον συγγραφέα, τον εικονογράφο και τον εκδοτικό οίκο, διαδικασία με την οποία είναι εξοικειωμένα τα παιδιά από το σχολείο
- Κατά τη διάρκεια της ανάγνωσης δείχνουμε με το δάχτυλο ώστε τα παιδιά να αντιληφθούν τη φορά της γραφής (από πάνω προς τα κάτω και από αριστερά προς τα δεξιά)
- Θέτουμε ερωτήσεις στα παιδιά σχετικές με την υπόθεση πριν (π.χ. για ποιο πράγμα νομίζεις ότι μιλάει η ιστορία;), κατά (π.χ. τι λες να γίνει μετά;) και μετά (π.χ. τι θα έκανες αν ήσουν στη θέση του …; τι τέλος θα έδινες;) την ανάγνωση της ιστορίας έτσι ώστε να κρατάμε ζωντανό το ενδιαφέρον τους, να καλλιεργούμε την κριτική τους σκέψη αλλά και για να διαπιστώσουμε κατά πόσο το κατανόησαν.
- Στο τέλος, μπορούμε να ζητήσουμε από το παιδί να αναδιηγηθεί με δικά του λόγια την ιστορία και να την αξιολογήσει (τι του άρεσε, τι δεν του άρεσε).
Θέτοντας τους κανόνες σωστής μεταχείρισης των βιβλιών
Πολύτιμος βοηθός στην οργάνωση της δανειστικής μας βιβλιοθήκης είναι το παραμύθι « Οι φίλοι του δάσους πηγαίνουν σχολείο» που το έχει μεταφράσει η Μαρία Δραγασιά. Μας δίνει μια καλή αφορμή να συζητήσουμε με τα παιδιά το θέμα της σωστής μεταχείρισης των βιβλίων. Πώς πρέπει να τα φροντίζουμε, τί επιτρέπεται και τι όχι στη διάρκεια ανάγνωσης ενός βιβλίου.
Ας δώσουμε λοιπόν το σύνθημα για την ανάγνωση του παραμυθιού μας…
“Κόκκινη κλωστή δεμένη…στην ανέμη τυλιγμένη
δώστης κλώτσο να γυρίσει… παραμύθι ν’αρχινίσει”
Τα παιδιά ετοίμασαν την ανέμη και το παραμύθι ξεκινά!!
Για όσους δεν γνωρίζουν την ιστορία :
«Πρόκειται για μια πολύ ξεχωριστή και πρωτότυπη ιστορία, όπου η συγγραφέας της έκανε κάποιες “παρεμβάσεις”, ώστε να έχει την εικόνα ενός μη σωστά μεταχειρισμένου από τον αναγνώστη του , βιβλίου. Πιο συγκεκριμένα, ζωγράφισε σε μια σελίδα με μαρκαδόρο και κηρομπογιές, σε μια άλλη πρόσθεσε αυτοκόλλητα, έσκισε μια άλλη σελίδα και λέρωσε τεχνητά το βιβλίο. Πώς αντιδρούν τα παιδιά στη θέα ενός τέτοιου βιβλίου; Ποια συναισθήματα τους δημιουργούνται; Στο τέλος, τα παιδιά καλούνται να προτείνουν τρόπους σωστής μεταχείρισης των βιβλίων!»
Αφού διαβάσαμε το παραμύθι συζητήσαμε για τον τρόπο που πρέπει να φροντίζουμε και να μεταχειριζόμαστε τα βιβλία και τα παιδιά έθεσαν τους κανόνες!
Και μιας και ο πρωταγωνιστής ήταν η κυρία Βάγια η κουκουβάγια, αποφασίσαμε να φτιάξουμε κουκουβάγιες που στην κοιλίτσα τους θα γράφαμε τους κανόνες για να τους θυμόμαστε!
Στην συνέχεια είδαμε τις παρακάτω εικόνες με τα βιβλιόδεντρα και διαβάσαμε ένα καταπληκτικό κείμενο της Λότης Πέτροβιτς : «Αν ήμουν δέντρο…»
«Αν ήμουν δέντρο, θα ήθελα να είχα γίνει ένα δέντρο παράξενο, ένα δέντρο-παραμυθάς. Για να σκαρφαλώνουν τα παιδιά στα κλαριά μου και ν’ ακούνε τις ιστορίες που θα τους ψιθύριζα με το φύσημα του ανέμου – ιστορίες που θα μάθαινα από τις ρίζες μου. ΄Η να κάθονται στην πράσινη αγκαλιά μου και να διαβάζουν τα παραμύθια που θα ήταν γραμμένα στα φύλλα μου – παραμύθια που θ’ άκουγα από τον ήλιο, τη βροχή και το χιόνι. Κι έπειτα να ονειρεύονται και να κοιτάζουν από ψηλά το αύριο, το σήμερα, το χτες…
Αν ήμουν φυλλοβόλο παραμυθόδεντρο, θα έβγαζα κάθε άνοιξη καινούρια φύλλα με ιστορίες, να τις διαβάζουν και να χαίρονται τα παιδιά στις διακοπές τους το καλοκαίρι. Αν ήμουν αειθαλές, τα παραμύθια μου θα κρατούσαν συντροφιά στους μικρούς μου φίλους όλες τις εποχές.
Αν ήμουν καρποφόρο παραμυθόδεντρο, θα φώναζα παιδιά κάθε φυλής και κάθε χώρας να μαζέψουν τους καρπούς μου, να τους γευτούν και να φυτέψουν τα κουκούτσια τους παντού στον κόσμο, για ν’ αποκτήσουν όλοι οι τόποι δάση απέραντα από δέντρα-παραμυθάδες. Να μπορεί ν’ ανέβει στα κλαριά τους κάθε παιδί της γης και ν’ ακούσει τις ιστορίες που θα του ψιθύριζαν με τη βοήθεια του ανέμου – ιστορίες από τις ρίζες τους. ΄Η να διαβάζει τα παραμύθια τα γραμμένα στα φύλλα τους – παραμύθια του ήλιου, της βροχής και του χιονιού. Κι ύστερα να ονειρεύεται και να κοιτάζει από ψηλά το αύριο, το σήμερα, το χτες…» Λότη Πέτροβιτς.
Φανταστήκαμε τον εαυτό μας πάνω σε ένα παραμυθόδεντρο…Τι βιβλία θα διαβάζαμε και ποιους ήρωες παραμυθιών θα συναντούσαμε;
Τι ωραία που θα ήταν να είχαμε και στην τάξη μας ένα παραμυθόδεντρο! Πάμε να το φτιάξουμε;; Με λίγη φαντασία και δουλίτσα το παραμυθόδεντρο στόλισε το σχολείο μας!Ο καθένας μας διάλεξε ένα παραμύθι από την βιβλιοθήκη μας και το ζωγράφισε. Φτιάξαμε τα κλαδιά του δέντρου στα οποία κρεμάστηκαν τα βιβλία μας και κάθισαν και οι κουκουβάγιες μας για να υπενθυμίζουν τους κανόνες!
Πως σχηματίστηκε άραγε η λέξη «Βιβλίο» ; Την απάντηση μας την έδωσε μία ιστορία από το βιβλίο του Μάνου Κοντολέων, «Ένα συρτάρι γεμάτο όνειρα» με τίτλο : «Η πρώτη λέξη»
Μάνος Κοντολέων : Η πρώτη λέξη (από το βιβλίο «ένα συρτάρι γεμάτο όνειρα»,εκδ. Άγκυρα)
Ήταν, κάποτε, τα γράμματα. Μικρά , μοναχικά γράμματα που τριγύριζαν μέσα σ΄ένα κόσμο γεμάτο ήχους .Ήχους σαν κι αυτούς : ααα ή οοο ή εεε ή σσσ ή πππ.Τέτοιους ήχους.
Ώσπου μια μέρα ένα από αυτά – νομίζω πως ήτανε το ι – βαρέθηκε να τριγυρνά ολομόναχα.Κοίταξε γύρω του και ξεχώρισε ένα άλλο γράμμα – λένε πως ήταν το β . Το ξανακοίταξε και μαγεύτηκε από την ομορφιά του.
« Τι χαριτωμένο που είναι »! σκέφτηκε κι έτρεξε δίπλα του.
« Θες να κάνουμε παρέα ; » το ρώτησε
Το β κούνησε το κεφάλι του .
« Ναι » συμφώνησε .
Τώρα που ενωθήκανε τα δύο τους μέσα στον κόσμο ακούστηκε ένας ακόμη ήχος βι βι βι …
Το άκουσε τούτον τον ήχο το λ κι έτσι όπως ήταν παιχνιδιάρικο – έδωσε ένα πήδο και χώθηκε ανάμεσα στ άλλα δυο γράμματα .
Είχανε, λοιπόν, ενώσει και τα τρία τις φωνές τους. Και τι όμορφο που ήταν το τραγούδι τους ! βλι βλι βλι … Ένα χαρούμενο τραγούδι.
« Μα λίγο τρελούτσικο !» μουρμούρισε το σοβαρό ο .Κι επειδή ετούτο ήταν ένα γράμμα που του άρεσε η τάξη, πλησίασε τους τρεις φίλους.
« Καιρός να ενώσω μαζί με τις δικές σας και τη δική μου φωνή » είπε και δίχως να περιμένει απάντηση , πήγε και κόλλησε δίπλα τους.
Μέσα στον κόσμο ένας νέος ήχος ακούστηκε : βιβλίο , βιβλίο, βιβλίο …
Η πρώτη λέξη . και πόσο όμορφο ήταν !
Φαίνεται λοιπόν , πως ζηλέψανε τα άλλα τα γράμματα και γι αυτό άρχισαν να ψάχνουν για συντροφιά.
Το α έτρεξε προς το γ , και μαζί πήγανε να βρούνε το π και το η .Κι έτσι ακούστηκε : αγάπη, αγάπη, αγάπη…
Και σε λίγο το ίδιο έκαναν και τα υπόλοιπα τα γράμματα. Παγαίνανε το ένα δίπλα στο άλλο , αλλάζανε θέσεις – φτιάχνανε λέξεις : χαρά και φιλί, φως χαμόγελο, ειρήνη.
Και μέσα στο πανηγύρι, μέσα σ όλη αυτήν την ομορφιά κανείς δεν ξεχνούσε πως τα πάντα είχανε ξεκινήσει από την πρώτη εκείνη λέξη. Βιβλίο. Και γι αυτό ίδια με μάνα την αγάπαγαν. Ίδια με μάνα την τιμούσαν .
Μας άρεσε πάρα πολύ και παίξαμε με τους ήχους και τις συλλαβές κάνοντας μικρά παζλ τις λέξεις ..
Στολίσαμε με τις λέξεις- συναισθήματα το παραμυθόδεντρο μας!
Και ήρθε η στιγμή για την Δανειστική βιβλιοθήκη! Επιλέχτηκαν τα βιβλία, βγήκαν τα εξώφυλλά τους και οι τίτλοι φωτοτυπία, οι καρτέλες δανεισμού κλπ.
Φτιάχτηκε ένας πίνακας αναφοράς για τα βιβλία που δανειζόμαστε. Στην μια στήλη βάζουμε τις κάρτες δανεισμού και στην άλλη τον τίτλο του βιβλίου που δανειζόμαστε.
Κάθε Παρασκευή, τα παιδιά παίρνουν την κάρτα δανεισμού τους και επιλέγουν ένα βιβλίο από τη δανειστική μας βιβλιοθήκη. Στη συνέχεια βρίσκουν τον αντίστοιχο τίτλο και τον τοποθετούν δίπλα στην κάρτα δανεισμού.
Στον φάκελο με τα εξώφυλλα των παραμυθιών, γράφουμε το όνομα, την ημερομηνία δανεισμού του βιβλίου και συμπληρώνουμε την καρτέλα δανεισμού με τον τίτλο του βιβλίου.
Κάθε Δευτέρα με την επιστροφή του βιβλίου, αφαιρούμε τον τίτλο από τον πίνακα, τοποθετούμε το βιβλίο στην θέση του και βάζουμε στους ατομικούς μας φακέλους την εργασία που κάναμε στο σπίτι. Μόλις επιστραφεί το βιβλίο και ελεγχθεί, το κάθε παιδί σημειώνει και την ημερομηνία επιστροφής του βιβλίου.
Το συμβόλαιο σωστής μεταχείρισης
“Κλείνοντας” την έναρξη της δανιστικής μας βιβλιοθήκης, υποσχεθήκαμε ότι θα τηρούμε πάντα τους κανόνες και θα μεταχειριζόμαστε σωστά όλα τα βιβλία, είτε βρίσκονται στο σχολείο είτε στο σπίτι. Γι’ αυτό το λόγο δημιουργήσαμε και το συμβόλαιο σωστής μεταχείρισης των βιβλίων, γράψαμε τους κανόνες και φυσικά βάλαμε και την υπογραφή μας..!
Υπόσχομαι ότι:
- Φροντίζουμε τα βιβλία
- Δεν πρέπει να τα σκίζουμε
- Δεν τα μουτζουρώνουμε
- Τα ξεφυλλίζουμε προσεκτικά
- Τα κρατάμε με τα δυο μας χέρια
