Σχέδιο Δράσης Σχολικής Μονάδας 2022-2023: “Bιβλίο: Φίλος για μια ζωή!” (Μέρος 1ο)
Σχέδιο Δράσης Σχολικής Μονάδας 2022-2023: “Bιβλίο: Φίλος για μια ζωή!”
Άξονας: Διδασκαλία, μάθηση και αξιολόγηση
Στόχος Βελτίωσης:
Ως βασικός στόχος τίθεται η εξοικείωση και η σταδιακή εδραίωση μιας φιλικής σχέσης των νηπίων με το βιβλίο ως βάση για την ολόπλευρη ανάπτυξη της προσωπικότητάς τους.
Με την υλοποίηση του συγκεκριμένου σχεδίου δράσης ευελπιστούμε:
- Στην καλλιέργεια της αναγνωστικής απόλαυσης, της θετικής στάσης και αγάπης για το βιβλίο.
- Στην άσκηση της δεξιότητας της προσεχτικής ακρόασης.
- Στην ανάπτυξη του λεξιλογίου των νηπίων.
- Στην καλλιέργεια κριτικής και δημιουργικής σκέψης των μαθητών.
- Στην καλλιέργεια της φαντασίας των παιδιών μέσα από τη νοητική αναπαράσταση των αφηγούμενων γεγονότων και καταστάσεων.
- Στην ανάπτυξη της αφηγηματικής ικανότητας και αναδιήγησης ιστοριών.
- Στην ενδυνάμωση της γλωσσικής έκφρασης των νηπίων με έμμεσο και βιωματικό τρόπο.
- Στην ανάπτυξη συνεργατικής και επικοινωνιακής ικανότητας.
- Στη δημιουργία κλίματος συντροφικότητας και δημιουργικότητας.
- Στην όξυνση της συναισθηματικής νοημοσύνης των μαθητών, όσον αφορά την κατανόηση και περιγραφή των συναισθημάτων των ηρώων που και συνεπώς στην απόκτηση ενσυναίσθησης
ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑ:
Το συγκεκριμένο σχέδιο δράσης επιλέχτηκε διότι κατέστη αναγκαία η υποστήριξη παιδαγωγικών διαδικασιών σχετικά με τον εγγραμματισμό, μιας και διαπιστώθηκε ότι μεγάλο ποσοστό μαθητών μας δεν έχει εμπλεκεί σε διαδικασίες ανάγνωσης βιβλίων στο σπίτι τους.
Ως εκ τούτου, θεωρούμε απαραίτητη την υποστήριξη του εγγραμματισμού των παιδιών σε διαδικασίες οργάνωσης ενός μαθησιακού περιβάλλοντος, το οποίο μέσα από δημιουργικές πρακτικές θα βοηθήσει τους μαθητές στην ανάπτυξη της φιλαναγνωσίας και στη σταδιακή εδραίωση μιας φιλικής σχέσης με το βιβλίο ως βάση για την ολόπλευρη ανάπτυξη της προσωπικότητάς τους.
Πυλώνες υποστήριξης του εγγραμματισμού:
ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ: Αλληλεπίδραση, επικοινωνία, συνεργασία.
ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ: Ενίσχυση σχολικής βιβλιοθήκης, δημιουργία πολυμεσικής βιβλιοθήκης, αναζήτηση και διαχείριση πληροφορίας.
ΣΤΟΧΟΙ:
-Η ενεργή εμπλοκή των παιδιών στη διαμόρφωση του χώρου της βιβλιοθήκης του σχολείου με την προοπτική αναβάθμισης του υλικού.
-Η κατανοήση και η εκμάθηση κανόνων σωστής χρήσης των βιβλίων.
-Η ευαισθητοποίηση των μαθητών στην παραγωγή λεκτικών σχημάτων (λέξεις- εκφράσεις) μέσα από κείμενα ιστοριών.
-Η ανάπτυξη κριτικής σκέψης μέσω της διαχείρισης δεδομένων, πληροφοριών και ψηφιακού περιεχομένου.
-Η κατανόηση της κοινωνική διάσταση του γραπτού λόγου μέσα από την αλληλεπίδραση, τη συνεργασία και την επικοινωνία.
-Κατανόηση της διαδικασίας δανεισμού (δανειστική βιβλιοθήκη)και εμπλοκή των μαθητών σε αυτήν.
-Η αξιοποίηση ψηφιακών εργαλείων από τους μαθητές, προκειμένου να αξιοποιήσουν την παιδική λογοτεχνία μέσω της χρήσης ψηφιακής αφήγησης.
-Υποστήριξη των γονέων σε πρακτικές ενεργητικής και διαλογικής ανάγνωσης με τα παιδιά τους.
-Υποστήριξη των εκπαιδευτικών σε πρακτικές ενίσχυσης εγγραμματισμού.
Βιβλίο… Ένας υπέροχος κόσμος φαντασίας, γνώσης και δημιουργικότητας! Στο νηπιαγωγείο αγαπάμε πολύ τα βιβλία και ιδιαίτερα τα παραμύθια. Πάμε όμως να τα γνωρίσουμε καλύτερα…
1. Γνωριμία με τα βασικά στοιχεία ενός βιβλίου
- εξώφυλλο
- εσώφυλλο
- οπισθόφυλλο
- ράχη
- τίτλος βιβλίου
- συγγραφέας
- εικονογράφος
- εκδόσεις/ εκδοτικός οίκος
- ISBN
- παραμύθια-βιβλία της ίδιας σειράς
Από τη δανειστική μας βιβλιοθήκη διαλέγουμε ένα παραμύθι και το επεξεργαζόμαστε
Παρατηρούμε τα εξώφυλλα και τη μορφή τους. Διαφορετικά σχέδια, χρώματα και μεγέθη. Διαπιστώνουμε ότι στα περισσότερα βιβλία το εξώφυλλο είναι σκληρό και εξηγήσαμε ότι αυτό γίνεται για να προστατεύεται το βιβλίο.
Κάτι σαν…ασπίδα..!!
…και το ξεφυλλίζουμε προσεκτικά…
Επιστροφή στο εξώφυλλο. Τι πληροφορίες μας δίνει;
Τον τίτλο φυσικά! Εύκολο να τον βρούμε μιας και είναι το πιο εμφανές στοιχείο του βιβλίου.
Ποιος όμως γράφει το βιβλίο; Μιλήσαμε για τον συγγραφέα, τον άνθρωπο που εμπνέεται, σκέφτεται και γράφει το παραμύθι και προσπαθήσαμε να εντοπίσουμε το όνομα του.
Επίσης γνωρίσαμε και τον εικονογράφο, τον άνθρωπο που σχεδιάζει και ζωγραφίζει τις εικόνες των βιβλίων.
Γνωρίσαμε τις εκδόσεις/ εκδοτικούς οίκους και εξηγήσαμε το λόγο ύπαρξης τους. Χωρίς αυτούς δεν θα μπορούσαμε να έχουμε τα βιβλία αυτά στα χέρια μας. Είναι υπεύθυνοι για την έκδοση και την τελική τους μορφή.
Παρατηρήσαμε το οπισθόφυλλο και πήραμε διάφορες πληροφορίες
…διαπιστώσαμε ότι το οπισθόφυλλο έχει το ίδιο πάχος με το εξώφυλλο, πολλές φορές έχει τον τίτλο για τον συγγραφέα, και μερικές φορές έχει και μια μικρή περίληψη που δίνει μια πρώτη ιδέα του περιεχομένου του βιβλίου.
Αυτό όμως που σίγουρα παρατηρήσαμε στο οπισθόφυλλο είναι ότι πάντα υπάρχουν οι εκδόσεις (όπως και στο εξώφυλλο) και φυσικά το ISBN
Τι είναι όμως το ISBN; Εξηγήσαμε στα παιδιά ότι είναι ένας κωδικός που μας βοηθά να αναγνωρίσουμε ένα συγκεκριμένο βιβλίο. Αυτός ο κωδικός λειτουργεί ως μοναδικό αναγνωριστικό για βιβλία. Επομένως, χάρη σε αυτό, κάθε έκδοση ενός έργου αναφέρεται σωστά (τίτλος, συγγραφέας κ.λπ.). Κάθε κωδικός ISBN έχει ένα σύνολο 13 ψηφίων.
Εκτός όμως από το εξώφυλλο- οπισθόφυλλο, παρατηρήσαμε και τη ράχη των βιβλίων.
Πάντα στη ράχη βρίσκουμε τον τίτλο, καθώς και τον συγγραφέα ή τις εκδόσεις.
Αφού εντοπίσαμε και αναγνωρίσαμε τα βασικά εξωτερικά στοιχεία των βιβλίων, γνωρίζουμε το εσώφυλλο.
Διαπιστώσαμε ότι πάντα οι πρώτες σελίδες του βιβλίου περιέχουν τον τίτλο, τον συγγραφέα, τον εικονογράφο και τις εκδόσεις. Στα παραμύθια συνήθως υπάρχει και μια μικρή εικόνα.
Επίσης μερικές φορές στο εσώφυλλο μπορεί να βρούμε κάποια αφιέρωση του συγγραφέα.
Ώρα για δράση!
Με κλήρωση διαλέγουμε ένα παραμύθι για να το επεξεργαστούμε και να καταγράψουμε τα στοιχεία του
2. Ζωγραφίζουμε το δικό μας εξώφυλλο για το παραμύθι που μας αρέσει.
Ας γίνουμε εικονογράφοι!
3. Γνωριμία με διαφορετικά είδη λογοτεχνίας:
ΛΙΜΕΡΙΚ
Γνωρίσαμε τα λίμερικ, ένα είδος ποίησης, με χαρακτηριστική, σύντομη, χιουμοριστική σύσταση μίας στροφής πέντε στίχων και ομοιοκαταληξία. Τα ποιήματα του είδους λίμερικ διηγούνται μια σύντομη ιστορία, και καταλήγουν σε ένα ανέκδοτο.
Διαβάσαμε αρκετά λίμερικ από το βιβλίο και γελάσαμε πολύ με αυτά τα τρελούτσικα ποιηματάκια!!
Μετρήσαμε τις στροφές…
…και μάθαμε τι είναι η κατάληξη και η ομοιοκαταληξία.
Παρατηρήσαμε ότι η 1η, 2η και 5η στροφή, οι λέξεις μοιάζουν στο τέλος, έχουν δηλαδή την ίδια κατάληξη (-άρι), καθώς και η 3η και 4η στροφή έχουν επίσης ομοιοκαταληξία με διαφορετική κατάληξη (-άκια).
Απομονώσαμε τις καταλήξεις των τελευταίων λέξεων για να τις παρατηρήσουμε καλύτερα
Στη συνέχεια προσπαθήσαμε να σκεφτούμε λέξεις που τελειώνουν σε -άκι και τα πήγαμε πολύ καλά!
Εξηγήσαμε στα παιδιά ότι τη συγκεκριμένη κατάληξη συνήθως τη χρησιμοποιούμε για να περιγράψουμε κάτι “μικρό”
…και λέξεις που τελειώνουν σε -ες
Βρήκαμε πολλές λέξεις και τα παιδιά διάλεξαν δύο λέξεις από κάθε στήλη για να φτιάξουμε ένα λίμερικ!
Φτιάχνουμε το δικό μας λίμερικ!
ειλικρινά το χαρήκαμε με τη ψυχή μας και γελάσαμε πολύ!!!
και φυσικά το ζωγραφίσαμε!
ΒΙΒΛΙΑ τύπου “ΑΚΟΡΝΤΕΟΝ”
Γνωρίσαμε τα βιβλία τύπου “ακορντεόν” ή αλλιώς αναδιπλούμενα βιβλία/ σελίδες, τα οποία παρατηρήσαμε να εμπεριέχονται σε διάφορα βιβλία και παραμύθια.
Τι είναι όμως το ακορντεόν; Ας το γνωρίσουμε…
Ένα μουσικό όργανο που έκανε πολύ εντύπωση στα παιδιά.
Ακούσαμε τον ήχο του και μας άρεσε πολύ!!
Ώρα για δράση!
Δημιουργούμε βιβλία- ακορντεόν
Τα παιδιά διάλεξαν το αγαπημένο τους παραμύθι “Η καλύτερη μαμά του κόσμου”. Αναδίπλωσαν τις σελίδες και ζωγράφισαν σε κάθε κομμάτι και από μια σκηνή του παραμυθιού
Έτοιμα!!!
και ανοιχτά…
“Κυρία να χορέψουμε με τα βιβλία μας!” πρότειναν τα παιδιά!
και εμείς φυσικά χατήρια δεν χαλάμε!!
συντροφιά με το βιβλίο μας, η μουσική του Μ.Χατζηδάκι και το Βαλς των χαμένων ονείρων, μας ταξίδεψαν στον μαγικό τους κόσμο…
4. Γνωριμία με μια συγγραφέα
Είχαμε την τύχη να γνωρίσουμε και να συνομιλήσουμε διαδικτυακά με τη συγγραφέα παιδικών βιβλίων κα Γεωργίου Μαρία, η οποία είναι συνάδελφος νηπιαγωγός και φυσικά ανταποκρίθηκε με μεγάλη χαρά στην πρόσκληση μας! Έτσι κανονίσαμε διαδικτυακό “ραντεβού”.
Στο μεταξύ, την είχαμε ήδη γνωρίσει μέσα από το παραμύθι της “Μια αγκαλιά για τα παιδιά”, το οποίο είχαμε επεξεργαστεί κατά τη διάρκεια της ενασχόλησης μας με το Περιβάλλον και την Ανακύκλωση
στον 2ο θεματικό κύκλο των Εργαστηρίων δεξιοτήτων.
Τα παιδιά περίμεναν πως και πως να την γνωρίσουν γιατί εκτός από συγγραφέας είναι και εικονογράφος και εικονογραφεί η ίδια τα βιβλία της, γεγονός που εξέπληξε ιδιαίτερα τους μικρούς μας αναγνώστες!
Τι θα ρωτήσουμε όμως την κα Μαρία; Τι θέλουμε να μάθουμε;
Παίρνοντας ρόλο δημοσιογράφου, καταγράψαμε τις ερωτήσεις μας προκειμένου να διαμορφώσουμε μια συνέντευξη!
Οι ερωτήσεις εύστοχες και με νόημα!
Πανέτοιμοι λοιπόν! Συνδεθήκαμε μέσω Webex πιστοί στο ραντεβου μας!
Γλυκύτατη και πρόσχαρη η κα Γεωργίου απάντησε με χαρά στις ερωτήσεις μας και μας έλυσε όλες τις απορίες!
Μας διάβασε και το τελευταίο της βιβλίο “Ένας γάτος, μα τι γάτος” το οποίο άρεσε πολύ στα παιδιά!
Φυσικά δεν χάσαμε ευκαιρία να το εικονογραφήσουμε!
Κλείνοντας την τηλεδιάσκεψη με την κα Γεωργίου τα παιδιά ήταν ενθουσιασμένα!!!
“Κυρία, σήμερα ήταν η καλύτερη μέρα!”
Οι βιβλιοδράσεις μας συνεχίζονται…